“Pa fer parti lemonn”

“Lemonn in ay zot, parski zot pa fer parti lemonn parey mwan mon pa fer parti lemonn.” ​—ZAN 17:14.

Ki sa i vedir: Vi ki Zezi pa ti fer parti lemonn i pa ti pran kote dan okenn problenm sosyal oubyen politik ki ti annan dan son letan. I ti dir: “Si mon Rwayonm ti sorti lo sa later, mon bann serviter ti a lager pour defann mwan kont lotorite Zwif. Non mon Rwayonm pa sorti lo sa later.” (Zan 18:36) I ti osi dir son bann disip ki zot devret rezet bann latitid, fason koze ek kondwit ki Parol Bondye i defann.​—Matye 20:25-27.

Fason ki bann Kretyen dan premye syek ti demontre sa karakteristik: Dapre Jonathan Dymond, en ekriven lo larelizyon, bann Kretyen dan premye syek “ti refize pour partisip dan [lager] menm si zot ti kapab sibir bann konsekans parey repros, lanprizonnman oubyen menm lanmor.” Zot ti plito swazir pour soufer dan plas fer konpromi e say avek en parti politik. Zot standar lo moralite ti osi fer zot diferan avek sa lemonn. Bann Kretyen ti ganny dir: “Bann payen i trouv sa drol, e kritik zot akoz zot nepli partisip dan sa bann move fason viv.” (1 Pyer 4:4) Will Durant, en istoryen, ti ekrir ki “konsyans bann payen ki ti kontan zis plezir ti sarze akoz [bann Kretyen] ti ferm dan zot krwayans e akoz zot bon kondwit.”

Lekel ki pe vreman demontre sa karakteristik? Konsernan bann Kretyen ki pa pran par dan politik ek lager, New Catholic Encyclopedia i dir: “Moralman i mal pour en Kretyen pa partisip dan lager zis akoz son konsyans pa permet li.” En lartik ki ti aparet dan Reformierte Presse ti fer resorti en rapor ki African Rights ti pibliye. Sa rapor ti dir ki tou bann legliz ti partisip dan sa zenosid ki ti arive Rwanda an 1994 “eksepte Temwen Zeova.”

En ansenyan lekol segonder ti fer sa komanter tris kan i ti pe diskit lo size Olokos: “Napa okenn group oubyen lorganizasyon ki’n koz kont sa ta mansonz, kriyote ek atrosite.” Me dapre son resers kot United States Holocaust Memorial Museum, i ti ekrir: “Aprezan mon’n ganny mon larepons.” I ti aprann ki Temwen Zeova ti reste ferm dan zot krwayans menm si zot ti ganny trete dan en fason kriyel.

Ki nou pou dir konsernan zot standar lo moralite? Magazin U.S. Catholic i dir ki “lamazorite zenn adilt ki Katolik pa dakor avek sa ki legliz i ansennyen lo bann size parey menaz [ek] sèks avan maryaz. Sa magazin i osi sit sa ki en dyak ti dir: “Letan mon pe gete, i annan en bon poursantaz, petet plis ki 50 poursan ki pe deza viv an menaz avan ki zot marye.” The New Encyclopædia Britannica i fer resorti ki Temwen Zeova i “met bokou lanfaz lo en standar moral o nivo ek en bon kondwit.”