馬可福音 12:1-44

12  耶穌Yēsūyòng比喻bǐyùduì他們tāmenshuō:「Yǒurén開墾kāikěnle葡萄園pútaoyuán+四面sìmiànwéishàng柵欄zhàlanle酒槽jiǔcáogàilezuò塔樓tǎlóu+葡萄園pútaoyuángěi一些yìxiē農戶nónghùhòujiùdàoguówàile+  Dàole收穫shōuhuòde季節jìjiépài奴隸núlìdào農戶nónghù那裡nàlǐxiàng他們tāmen收取shōuqǔ葡萄園pútaoyuánde部分bùfen果實guǒshí  可是Kěshì他們tāmen竟然jìngránzhuāzhù那個nàge奴隸núlìledùn使shǐ空手kōngshǒu回去huíqù  主人Zhǔrényòupàilìng奴隸núlìdào他們tāmen那裡nàlǐ他們Tāmenquèshāng這個zhège奴隸núlìdetóubìng羞辱xiūrǔ+  主人Zhǔrénzàipàilìngrén他們tāmenjìng這個zhègerénshāle許多Xǔduōrénleyǒudebèiyǒudebèishā  主人Zhǔrénháiyǒurén就是jiùshì深愛shēnʼàide兒子érzi+最後zuìhòupài兒子érzidào他們tāmen那裡nàlǐshuō:『他們Tāmenhuì尊重zūnzhòng兒子érzide。』  可是Kěshì農戶nónghù商量shāngliangshuō:『這個Zhègeshì繼承人jìchéngrén+Lái我們wǒmenshāleyào繼承jìchéngde產業chǎnyèjiùguī我們wǒmenle。』  他們Tāmenjiùzhuāzhùshāletuōdào葡萄園pútaoyuánwài+  葡萄園Pútaoyuánde主人zhǔrénhuì怎麼zěnmezuònehuìláishādiào這些zhèxiē農戶nónghù葡萄園pútaoyuánjiāogěi別人biérén+ 10  聖經Shèngjīngshangdezhèduànhuà你們nǐmen從來cónglái沒有méiyǒuguoma?『建造Jiànzàoderén棄絕qìjuéde石頭shítouchéngle首要shǒuyàode房角石fángjiǎoshí+ 11  Zhèshì耶和華Yēhéhuáde作為zuòwéizài我們wǒmenyǎnzhōng實在shízài奇妙qímiào+。』」 12  他們Tāmenkànchū這個zhège比喻bǐyùshì針對zhēnduì他們tāmenshuōdejiùxiǎng拘捕jūbǔ耶穌Yēsū可是Kěshì他們tāmen害怕hàipà民眾mínzhòng只好zhǐhǎo離開líkāizǒule+ 13  隨後Suíhòu他們tāmenpàile一些yìxiē法利賽Fǎlìsàipàiderén希律黨徒Xīlǜdǎngtúdào耶穌Yēsū那裡nàlǐyàocóngdehuàzhōngzhǎo把柄bǎbǐng+ 14  那些Nàxiēréndàolejiùduìshuō:「老師Lǎoshī我們wǒmen知道zhīdàozhǐshuō真話zhēnhuàqiú任何rènhérénde認可rènkě因為yīnwèikànrénde地位dìwèi*zhǐ按照ànzhào真理zhēnlǐ教導jiàodǎorén認識rènshi上帝Shàngdìdedào人頭稅réntóushuìgěi凱撒Kǎisā可不可以kě bu kěyǐ*ne 15  我們Wǒmengāi還是háishigāi?」耶穌Yēsū看穿kànchuān他們tāmende虛偽xūwěijiùduì他們tāmenshuō:「你們Nǐmen為什麼wèi shénme試探shìtanméi第納流斯dìnàliúsī錢幣qiánbìgěikàn。」 16  他們Tāmenláile耶穌Yēsūduì他們tāmenshuō:「Zhèshìshéidexiàngshéide名號mínghào?」他們Tāmenshuō:「Shì凱撒Kǎisāde+。」 17  耶穌Yēsūshuō:「屬於Shǔyú凱撒Kǎisādeyàogěi凱撒Kǎisā+屬於shǔyú上帝Shàngdìdeyàogěi上帝Shàngdì+。」他們Tāmenjiùduìdehuà感到gǎndào驚奇jīngqí 18  撒都該Sādūgāipài向來xiàngláishuō沒有méiyǒu復活fùhuózhèhuíshì+他們tāmenláijiàn耶穌Yēsūwèn+ 19  「老師Lǎoshī摩西Móxīgěi我們wǒmenxiěxià規定guīdìngshuō如果rúguǒyǒurénde兄弟xiōngdìleliúxià妻子qīzi沒有méiyǒu孩子háizi死者sǐzhěde兄弟xiōngdìjiùgāi遺孀yíshuāng過來guòláilede兄弟xiōngdì立後lìhòu+ 20  曾經Céngjīngyǒu兄弟xiōngdìrénle妻子qīzi沒有méiyǒuliúxià後代hòudàijiùle 21  èrle沒有méiyǒuliúxià後代hòudàijiùlesānshì這樣zhèyàng 22  dōu沒有méiyǒuliúxià後代hòudài最後Zuìhòu那個nàge女人nǚrénle 23  復活Fùhuóde時候shíhoushìrénde妻子qīzinedōuguoa。」 24  耶穌Yēsūduì他們tāmenshuō:「你們Nǐmencuòle就是jiùshì因為yīnwèi你們nǐmen了解liǎojiě聖經Shèngjīng了解liǎojiě上帝Shàngdìde力量lìliàngma+ 25  死人Sǐrén復活fùhuó以後yǐhòujiàérshìxiàngtiānshangde天使tiānshǐ一樣yíyàng+ 26  關於Guānyú死人sǐrén復活fùhuódeshìzài摩西Móxīde經卷jīngjuànshang荊棘叢jīngjícóngde記載jìzǎili上帝Shàngdìduì摩西Móxīshuō,『shì亞伯拉罕Yàbólāhǎnde上帝Shàngdì以撒Yǐsāde上帝Shàngdì雅各Yǎgède上帝Shàngdì』,難道nándào你們nǐmen沒有méiyǒuguoma+ 27  shì死人sǐrénde上帝Shàngdìérshì活人huórénde上帝Shàngdì你們Nǐmen大錯特錯dàcuò-tècuòle+。」 28  Yǒu抄經士chāojīngshì先前xiānqiánjiùláiletīngdào他們tāmen爭論zhēnglùnjiàn耶穌Yēsū回答huídádehěnhǎojiùwèn:「誡命Jièmìngzhōngtiáoshìzuì重要zhòngyào*dene+ 29  耶穌Yēsū回答huídáshuō:「Zuì重要zhòngyàodeshì,『以色列Yǐsèlièatīngba耶和華Yēhéhuá我們wǒmende上帝Shàngdìshì獨一dúyīde耶和華Yēhéhuá 30  yào全心quánxīn全意quányì全力quánlìyòng全部quánbù生命shēngmìngài耶和華Yēhéhuáde上帝Shàngdì+』。 31  其次Qícìshì,『yàoàirén+』。Zài沒有méiyǒubiéde誡命jièmìngzhèliǎngtiáogèngle。」 32  那個Nàge抄經士chāojīngshìduìshuō:「老師Lǎoshīshuōdehǎoshuōde符合fúhé真理zhēnlǐ,『上帝Shàngdìshì獨一dúyīde除了chúlezài沒有méiyǒubiédeshén+』。 33  rén全心quánxīn全意quányì*全力quánlìàiyòuàirénzhèjiù一切yíqiè全燒祭quánshāojìbiéde祭牲jìshēnggèngyǒu價值jiàzhí+。」 34  耶穌Yēsūjiàndeyǒu智慧zhìhuìjiùduìshuō:「上帝Shàngdìde王國Wángguóyuǎnle。」Zài沒有méiyǒuréngǎnwèn耶穌Yēsū什麼shénmele+ 35  耶穌Yēsū繼續jìxùzài聖殿shèngdiànli教導jiàodǎorénshuō:「抄經士Chāojīngshì為什麼wèi shénmeshuō基督Jīdūshì大衛Dàwèide子孫zǐsūnne+ 36  大衛Dàwèizài神聖力量shénshèng lìliàng+de指引zhǐyǐnxiàshuō:『耶和華Yēhéhuáduìzhǔshuō:「zuòzàide右邊yòubian直到zhídàode敵人dírénfàngzàijiǎoxià+。」』 37  大衛Dàwèi既然jìránchēng基督Jīdūwéizhǔ』,基督Jīdūyòu怎麼zěnmeshì大衛Dàwèide子孫zǐsūnne+ qúnréndōu喜歡xǐhuantīng耶穌Yēsū講話jiǎnghuà 38  耶穌Yēsūzài教導jiàodǎoshíshuō:「Yào當心dāngxīn抄經士chāojīngshì他們tāmen喜歡xǐhuan穿chuānzhe長袍chángpáozǒuláizǒu喜歡xǐhuan別人biérénzài市集shìjí廣場guǎngchǎngshang恭敬gōngjìngdexiàng他們tāmen問好wènhǎo+ 39  hái喜歡xǐhuan會堂huìtánglide前座qiánzuò晚宴wǎnyànde上座shàngzuò+ 40  他們Tāmen侵吞qīntūn寡婦guǎfude房子fángzi*而且érqiě裝模作樣zhuāngmú-zuòyàngzuò冗長rǒngchángde禱告dǎogào這些Zhèxiērényàoshòugèng嚴厲yánlì*de判決pànjué。」 41  耶穌Yēsūduìzhe寶庫bǎokùde錢箱qiánxiāng+zuòxiàkàn民眾mínzhòng怎樣zěnyàngtóuqiánzài錢箱qiánxiāngliHěnduō富有fùyǒuderéntóujìnlehěnduō錢幣qiánbì+ 42  Yǒuqióng寡婦guǎfuláiletóujìnleliǎngwén小錢xiǎoqián+ 43  耶穌Yēsūjiào門徒méntúláiduì他們tāmenshuō:「實在shízài告訴gàosu你們nǐmen這個zhègeqióng寡婦guǎfutóujìn錢箱qiánxiāngde其他qítā所有suǒyǒuréntóudeháiduō+ 44  他們Tāmendōushìcóng剩餘shèngyúdeqiánzhōng一些yìxiēláitóu進去jìnqù這個zhège寡婦guǎfuquèshìcóng匱乏kuìfázhōng所有suǒyǒudeqiánlàiwéishēngde一切yíqiè全都quándōutóu進去jìnqùle+。」

腳注

直譯Zhíyìliǎn」。
Yòu合法héfǎ合法héfǎ」。
Zuì重要zhòngyàoyòu首要shǒuyào」。
Yòuyòng全部quánbù理解力lǐjiělì」。
Yòu財產cáichǎn」。
Yòugèngzhòng」。

注釋

比喻Bǐyù JiànTài13:3de注釋zhùshì

塔樓Tǎlóu JiànTài21:33de注釋zhùshì

……gěi…… JiànTài21:33de注釋zhùshì

聖經Shèngjīngshangdezhèduànhuà Zài這裡zhèlǐ希臘Xīlà語詞yǔcígra·pheʹshì單數dānshùzhǐdeshì聖經Shèngjīnglideduàn經文jīngwén詩篇Shīpiān118:22,23

首要Shǒuyàode房角石fángjiǎoshí JiànTài21:42de注釋zhùshì

耶和華Yēhéhuá 這裡Zhèlǐ引用yǐnyòngdeshì詩篇Shīpiān118:22,23zài希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwénli經文jīngwén出現chūxiànle代表dàibiǎo上帝Shàngdì名字míngzide希伯來Xībólái輔音fǔyīn字母zìmǔ相當xiāngdāng英語YīngyǔdeYHWH)。(Lìngjiàn附錄fùlùC)

希律黨徒Xīlǜdǎngtú Jiàn詞語cíyǔ解釋jiěshì

人頭稅Réntóushuì JiànTài22:17de注釋zhùshì

凱撒Kǎisā JiànTài22:17de注釋zhùshì

第納流斯Dìnàliúsī zhǒng羅馬Luómǎ銀幣yínbì上面shàngmiànyǒu凱撒Kǎisāde頭像tóuxiàngshì猶太人Yóutàirénxiàng羅馬Luómǎ政府zhèngfǔ繳納jiǎonà人頭稅réntóushuìshí使用shǐyòngde錢幣qiánbì。(12:14Zài耶穌Yēsūde時代shídài工人gōngrénměitiānzuò農業nóngyè工作gōngzuò12小時xiǎoshíde工資gōngzī通常tōngchángshìméi第納流斯dìnàliúsī錢幣qiánbì就是jiùshì銀元yínyuán希臘語Xīlàyǔ經卷jīngjuànde原文yuánwénzài描述miáoshù金額jīnʼéhuò價值jiàzhíshí通常tōngchánghuìyòng第納流斯dìnàliúsī作為zuòwéi單位dānwèi。(Tài20:2;6:37;14:5;6:6Zài當時dāngshíde以色列Yǐsèliè人們rénmenhuì使用shǐyòngduōzhǒng銅幣tóngbì銀幣yínbì包括bāokuòzài泰爾Tàiʼěr鑄造zhùzàoyòng繳納jiǎonà聖殿稅shèngdiànshuìde銀幣yínbìDàn人們rénmenzàixiàng羅馬Luómǎ政府zhèngfǔjiǎoshuìshí使用shǐyòngde看來kànláishìyǒu凱撒Kǎisā頭像tóuxiàngde第納流斯dìnàliúsī銀幣yínbì。(Lìngjiàn詞語cíyǔ解釋jiěshì以及yǐjí附錄fùlùB14

Shéidexiàngshéide名號mínghào JiànTài22:20de注釋zhùshì

屬於Shǔyú凱撒Kǎisādeyàogěi凱撒Kǎisā 根據Gēnjù聖經Shèngjīngde記載jìzǎi耶穌Yēsūzhǐzài這個zhège場合chǎnghédàoguo羅馬Luómǎ皇帝huángdìBěnjié經文jīngwén以及yǐjí平行píngxíng記載jìzǎi馬太福音Mǎtài Fúyīn22:21路加福音Lùjiā Fúyīn20:25dōu記錄jìlùlezhèjiànshì。「屬於Shǔyú凱撒Kǎisāde包括bāokuò人民rénmínyīn政府zhèngfǔ提供tígōngde服務fúwùér繳納jiǎonàde費用fèiyong包括bāokuò人民rénmín應該yīnggāixiàng政府zhèngfǔ表現biǎoxiànde尊重zūnzhòng適當shìdàngde順服shùnfú。(Luó13:1-7

屬於Shǔyú上帝Shàngdìdeyàogěi上帝Shàngdì JiànTài22:21de注釋zhùshì

Gěi JiànTài22:21de注釋zhùshì

撒都該派Sādūgāipài 馬可福音Mǎkě Fúyīn只有zhǐyǒuzhèdào撒都該派Sādūgāipài。(Lìngjiàn詞語cíyǔ解釋jiěshì撒都該派Sādūgāipài希臘語XīlàyǔSad·dou·kaiʹos)這個zhège名稱míngchēnggēn撒督Sādūzài七十子Qīshízǐ譯本yìběnli通常tōngchángpīnzuòSad·doukʹ)有關yǒuguān撒督Sādūshì所羅門Suǒluómén時代shídàide大祭司dàjìsī顯然xiǎnránde後代hòudàizài之後zhīhòude幾百jǐbǎiniánjiān一直yìzhí擔任dānrèn祭司jìsī。(王上Wáng-Shàng2:35

復活Fùhuózhèhuíshì 希臘語Xīlàyǔshìa·naʹsta·sis,字面zìmiàn意思yìsishì起來qǐláihuòzhàn起來qǐlái」。Zài希臘語Xīlàyǔ經卷jīngjuànzhōng這個zhège出現chūxiànle大約dàyuē40基本上jīběnshàngdōuyòngláizhǐ死人sǐrén復活fùhuó。(Tài22:23,31;4:2;24:15;林前Lín-Qián15:12,13以賽亞書Yǐsàiyàshū26:19dàoderénhuìhuó過來guòlái」,七十子Qīshízǐ譯本yìběnjiùyònglea·naʹsta·sisde動詞dòngcí形式xíngshìlái翻譯fānyì這個zhège意思yìsiwéihuó過來guòláide希伯來語Xībóláiyǔ動詞dòngcí。(Lìngjiàn詞語cíyǔ解釋jiěshì復活fùhuó」)

èrle Zài古代gǔdài希伯來Xībólái男子nánzǐshí如果rúguǒ沒有méiyǒu兒子érzide兄弟xiōngdìjiùyǒu義務yìwùyàode遺孀yíshuāng目的mùdìshìwèi死者sǐzhě立後lìhòuràng死者sǐzhěde家系jiāxì得以déyǐ延續yánxù下去xiàqù。(Chuàng38:8後來Hòulái摩西Móxī法典fǎdiǎn包含bāohánle這個zhège兄弟xiōngdì遺孀yíshuāngde安排ānpái。(Shēn25:5,6撒都該派Sādūgāipàizài這裡zhèlǐdào兄弟xiōngdì遺孀yíshuāngde做法zuòfǎ可見kějiànzài耶穌Yēsūde時代shídài仍然réngrányǒu這個zhège安排ānpái雖然Suīrán摩西Móxī法典fǎdiǎn容許róngxǔrén履行lǚxíng這個zhège義務yìwùdàn拒絕jùjuéwèi兄弟xiōngdì建立jiànlì家室jiāshìderéndōuhuì蒙受méngshòu恥辱chǐrǔ。(Shēn25:7-10;4:7,8

聖經Shèngjīng JiànTài22:29de注釋zhùshì

Zài摩西Móxīde經卷jīngjuànshang 撒都該派Sādūgāipàizhǐ接受jiēshòu摩西Móxīde經卷jīngjuàn認為rènwéi只有zhǐyǒu這些zhèxiē經卷jīngjuànshì上帝Shàngdì指引zhǐyǐnrénxiě下來xiàláide耶穌Yēsūdào死人sǐrénhuì復活fùhuódàn撒都該派Sādūgāipài認為rènwéi根本gēnběn沒有méiyǒu復活fùhuózhèhuíshì原因yuányīn看來kànláishì他們tāmenzài摩西五經Móxī Wǔjīnglizhǎobudào根據gēnjù耶穌Yēsū本來běnlái可以kěyǐyònghěnduō經文jīngwén說明shuōmíng死人sǐrénhuì復活fùhuó例如lìrú以賽亞書Yǐsàiyàshū26:19、但以理書Dànyǐlǐshū12:13以及yǐjí何西阿書Héxīʼāshū13:14Dàn知道zhīdào撒都該派Sādūgāipài接受jiēshòudeshì哪些nǎxiē經卷jīngjuàn所以suǒyǐyòngle耶和華Yēhéhuáduì摩西Móxīshuōdehuà作為zuòwéi證據zhèngjù。(Chū3:2,6

上帝Shàngdìduì摩西Móxīshuō 耶穌Yēsūzài這裡zhèlǐtándàodeshì耶和華Yēhéhuá摩西Móxīzài大約dàyuē公元前gōngyuánqián1514niándeduàn對話duìhuà。(Chū3:2,6當時Dāngshí亞伯拉罕Yàbólāhǎn去世qùshì329nián以撒Yǐsā去世qùshì224nián雅各Yǎgè去世qùshì197nián儘管Jǐnguǎn如此rúcǐ耶和華Yēhéhuáquè沒有méiyǒushuōcéngshì他們tāmende上帝Shàngdìérshìshuōshì他們tāmende上帝Shàngdì。(Lìngjiàn12:27de注釋zhùshì

Érshì活人huórénde上帝Shàngdì 根據Gēnjù平行píngxíng記載jìzǎi路加福音Lùjiā Fúyīn20:38耶穌Yēsūháishuōle下面xiàmiànzhèhuà:「因為Yīnwèizàiyǎnzhōng他們tāmendōushìhuóde。」聖經Shèngjīng表明biǎomínggēn上帝Shàngdì疏遠shūyuǎnderénzàiyǎnzhōngjiù好像hǎoxiàngle一樣yíyàng。(2:1;提前Tí-Qián5:6同樣Tóngyàng道理dàolǐshòu耶和華Yēhéhuá認可rènkěderén就算jiùsuànlezàiyǎnzhōng好像hǎoxiànghuózhe一樣yíyàng因為yīnwèi一定yídìnghuì實現shíxiànde旨意zhǐyì使shǐ他們tāmen復活fùhuó過來guòlái。(Luó4:16,17

以色列Yǐsèlièatīngba Zhèduànhuàyǐn申命記Shēnmìngjì6:4,5馬太福音Mǎtài Fúyīn路加福音Lùjiā Fúyīn記載jìzǎide內容nèiróngduō一些yìxiē這裡Zhèlǐde引文yǐnwén包含bāohánchēngwéi舍瑪Shèmǎde開頭kāitóu部分bùfen。「舍瑪Shèmǎbèishìwéi猶太人Yóutàirénde信仰xìnyǎng宣言xuānyán內容nèiróng民數記Mínshùjì15:37-41申命記Shēnmìngjì6:4-9;11:13-21ér舍瑪Shèmǎ這個zhège名稱míngchēngjiùtóujié經文jīngwénde希伯來Xībólái語詞yǔcíshemaʽʹ,意思yìsishì:「tīngba!」(Shēn6:4

耶和華Yēhéhuá我們wǒmende上帝Shàngdìshì獨一dúyīde耶和華Yēhéhuá Yòu耶和華Yēhéhuáshì我們wǒmende上帝Shàngdì耶和華Yēhéhuáshì獨一無二dúyī-wúʼèrdehuò耶和華Yēhéhuáshì我們wǒmende上帝Shàngdì只有zhǐyǒu耶和華Yēhéhuá」。這裡Zhèlǐ引述yǐnshùle申命記Shēnmìngjì6:4zàijié經文jīngwénde原文yuánwénlizuò獨一dúyīde希伯來Xībólái語詞yǔcíde基本jīběn意思yìsishì」,可以kěyǐzhǐ獨一無二dúyī-wúʼèr」「唯一wéiyī」。只有Zhǐyǒu耶和華Yēhéhuáshì真神zhēnshén假神jiǎshén根本gēnběnnénggēn相比xiāngbǐ。(撒下Sā-Xià7:22;Shī96:5;Sài2:18-20Zài申命記Shēnmìngjì摩西Móxī提醒tíxǐng以色列人Yǐsèlièrén他們tāmen必須bìxū專一zhuānyī敬奉jìngfèng耶和華Yēhéhuá可以kěyǐ跟隨gēnsuí周圍zhōuwéide民族mínzú崇拜chóngbài各種各樣gèzhǒng-gèyàngde男女nánnǚ神祇shénqí這些Zhèxiē民族mínzú相信xiāngxìn有些yǒuxiēshén掌管zhǎngguǎn大自然dàzìrándemǒu部分bùfen有些yǒuxiēshénhuìtóngde身分shēnfèn出現chūxiàn另外Lìngwàizuò獨一dúyīde希伯來Xībólái語詞yǔcí隱含yǐnhán想法xiǎngfǎgēn行動xíngdòng一致yízhìshuōdàozuòdàode意思yìsi耶和華Yēhéhuá絕對juéduìshì反覆無常fǎnfù-wúchángde相反xiāngfǎnshì信實xìnshí可靠kěkào忠貞不渝zhōngzhēn-bùyú始終如一shǐzhōng-rúyīde上帝Shàngdì關於Guānyúrényào遵守zūnshǒudezuì重要zhòngyàode誡命jièmìng馬太福音Mǎtài Fúyīn22:34-40記載jìzǎile相關xiāngguānde討論tǎolùndàn只有zhǐyǒu馬可福音Mǎkě Fúyīn包含bāohánle耶穌Yēsūzhèhuà:「以色列Yǐsèlièatīngba耶和華Yēhéhuá我們wǒmende上帝Shàngdìshì獨一dúyīde耶和華Yēhéhuá。」耶穌Yēsūxiāndào耶和華Yēhéhuáshì獨一dúyīde然後ránhòudào關於guānyúài上帝Shàngdìde誡命jièmìngzhè表明biǎomíng崇拜chóngbài上帝Shàngdìderén必須bìxū專一zhuānyī愛戴àidài耶和華Yēhéhuá

耶和華Yēhéhuá……耶和華Yēhéhuá 這裡Zhèlǐ引用yǐnyòngde經文jīngwénshì申命記Shēnmìngjì6:4zài希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwénli經文jīngwén出現chūxiànle代表dàibiǎo上帝Shàngdì名字míngzide希伯來Xībólái輔音fǔyīn字母zìmǔ相當xiāngdāng英語YīngyǔdeYHWH)。(Lìngjiàn附錄fùlùC)

全心Quánxīn Yòngzuò比喻bǐyùshí,「xīn通常tōngcháng泛指fànzhǐ內心nèixīnde一切yíqiè包括bāokuòrénde思想sīxiǎng感情gǎnqíng態度tàidù動機dòngjī不過Búguòdānggēn」(頭腦tóunǎo生命shēngmìng同時tóngshí出現chūxiànshí,「xīn看來kànlái專指zhuānzhǐrénde感覺gǎnjué願望yuànwàng感情gǎnqíngZàiběnjié經文jīngwénli,「xīn」「」「」「生命shēngmìngzhède意思yìsiyǒusuǒ重疊chóngdiébìng互相hùxiāng排斥páichì這樣Zhèyàngde表達biǎodánéngzuì有力yǒulìde方式fāngshì強調qiángdiàorénduì上帝Shàngdìdeài應該yīnggāishì完完全全wánwán-quánquánháo保留bǎoliúde。(Lìngjiànběnjié經文jīngwénde注釋zhùshì全意quányì全力quánlì

全意Quányìzhǐ頭腦tóunǎohuò思維sīwéi能力nénglìRén必須bìxū運用yùnyòng頭腦tóunǎolái認識rènshi上帝Shàngdì加深jiāshēnduì上帝Shàngdìdeài。(Yuē17:3;Luó12:1這裡Zhèlǐ引用yǐnyòngdeshì申命記Shēnmìngjì6:5希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwényònglexīn」「」「生命shēngmìngzhèsāndàn希臘語Xīlàyǔ寫成xiěchéngde馬可福音Mǎkě Fúyīnquèyònglexīn」「」「」「生命shēngmìngzhè這樣Zhèyàngzuò可能kěnéngyǒutóngde原因yuányīn希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwénsuǒyòngdezài概念gàiniànshangyǒu重疊chóngdiéde部分bùfen馬可福音Mǎkě Fúyīn為了wèilegèng全面quánmiànde表達biǎodá希伯來語Xībóláiyǔdecéng意思yìsi所以suǒyǐjiāshàngle這個zhègeZài希伯來語Xībóláiyǔzhōng沒有méiyǒu專門zhuānméndeyòngláizhǐ頭腦tóunǎo這個zhège概念gàiniàn通常tōngcháng包含bāohánzàixīnli。(Shēn29:4;Shī26:2;64:6lìngjiànběnjié經文jīngwénde注釋zhùshì全心quánxīn不過Búguò希臘語Xīlàyǔzhōngquèyǒu專門zhuānményòngláizhǐ頭腦tóunǎode因此Yīncǐdāng希伯來語Xībóláiyǔ文本wénběn出現chūxiànxīnshí希臘語Xīlàyǔ七十子Qīshízǐ譯本yìběn經常jīngchángyòng對應duìyìng頭腦tóunǎo這個zhège概念gàiniànde希臘Xīlà語詞yǔcílái翻譯fānyì。(Chuàng8:21;17:17;Zhēn2:10;Sài14:13馬可福音Mǎkě Fúyīnyòngle這個zhège也許yěxǔhái表明biǎomíngzuòde希伯來Xībólái語詞yǔcígēnzuòde希臘Xīlà語詞yǔcízài意思yìsishangshìyǒusuǒ重疊chóngdiéde。(參看CānkànTài22:37那裡nàlǐyòngdeshìérshì」。)也許Yěxǔzhèngshì因為yīnwèi詞義cíyìyǒu重疊chóngdiéde地方dìfang那個nàge抄經士chāojīngshìzài回答huídá耶穌Yēsūshíyòngle理解力lǐjiělì。(12:33腳注jiǎozhùZhè可能kěnéng解釋jiěshìle為什麼wèi shénmetóngde福音書Fúyīnshū執筆者zhíbǐzhězài引用yǐnyòng申命記Shēnmìngjì6:5de經文jīngwénshíyòngbìngshì一模一樣yìmú-yíyàngde。(Lìngjiànběnjié經文jīngwénde注釋zhùshì全力quánlìTài22:3710:27de注釋zhùshì

全力Quánlì 正如Zhèngrúběnjié經文jīngwén關於guānyú全意quányìde注釋zhùshìdào這裡zhèlǐ引用yǐnyòngdeshì申命記Shēnmìngjì6:5希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwényònglexīn」「」「生命shēngmìngzhèsānzuòde希伯來Xībólái語詞yǔcí可以kěyǐzhǐ身體shēntǐde力量lìliàng可以kěyǐzhǐ思維sīwéi能力nénglì可能Kěnéngshì因為yīnwèi這個zhège緣故yuángù希臘語Xīlàyǔ經卷jīngjuànzài引用yǐnyòngzhèjié經文jīngwénshídōu表達biǎodále思維sīwéi能力nénglì這個zhège概念gàiniàn此外Cǐwàizhè也許yěxǔ可以kěyǐ解釋jiěshì為什麼wèi shénme馬太福音Mǎtài Fúyīn22:37zài引用yǐnyòngtóngduàn經文jīngwénshíyòngleérfēi這個zhège根據Gēnjùyòng希臘語Xīlàyǔ寫成xiěchéngde路加福音Lùjiā Fúyīn10:27),dāng精通jīngtōng摩西Móxī法典fǎdiǎnderén引用yǐnyòng希伯來語Xībóláiyǔ經卷jīngjuàntóngduàn經文jīngwénshídàolexīn」「」「」「生命shēngmìng概念gàiniàn總而言之Zǒngʼéryánzhī看來kànlái耶穌Yēsū時代shídàiderén普遍pǔbiàn認同rèntóng希臘語Xīlàyǔlidezhè概念gàiniàndōu包含bāohánzài希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwén使用shǐyòngdexīn」「」「生命shēngmìngzhèsānli

全部Quánbù生命shēngmìng JiànTài22:37de注釋zhùshì

耶和華Yēhéhuá 這裡Zhèlǐ引用yǐnyòngde經文jīngwénshì申命記Shēnmìngjì6:5zài希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwénli經文jīngwén出現chūxiànle代表dàibiǎo上帝Shàngdì名字míngzide希伯來Xībólái輔音fǔyīn字母zìmǔ相當xiāngdāng英語YīngyǔdeYHWH)。(Lìngjiàn附錄fùlùC)

其次Qícì Zài馬可福音Mǎkě Fúyīn12:29,30耶穌Yēsū直接zhíjiē回答huídále抄經士chāojīngshìchūde問題wèntíDànzàiběnjié經文jīngwénli進一步jìnyíbù擴展kuòzhǎn這個zhège話題huàtí引用yǐnyòngleèrtiáo誡命jièmìng。(19:18耶穌Yēsū表明biǎomíngzhèliǎngtiáo誡命jièmìngshì密不可分mìbùkěfēnde而且érqiě整套zhěngtào法典fǎdiǎn先知書xiānzhīshūdehuàdōu可以kěyǐyòngzhèliǎngtiáo誡命jièmìnglái總結zǒngjié。(Tài22:40

Àirén JiànTài22:39de注釋zhùshì

全燒祭Quánshāojì 希臘Xīlà語詞yǔcího·lo·kauʹto·ma(yuánliǎng希臘Xīlà語詞yǔcí:hoʹlos,意思yìsishì完全wánquán」;kaiʹo,意思yìsishì燃燒ránshāo」)zài希臘語Xīlàyǔ經卷jīngjuànlizhǐ出現chūxiànguosānshìzài這裡zhèlǐ另外lìngwàiliǎngshìzài希伯來書Xībóláishū10:6,8七十子Qīshízǐ譯本yìběnyòng這個zhègelái翻譯fānyì希伯來Xībólái語詞yǔcíolah,後者hòuzhězhǐzhěngzhīshāodiào完全wánquánxiàngěi上帝Shàngdìde祭牲jìshēngzhèzhǒng祭牲jìshēnghuìliúxià任何rènhé部分bùfengěirénchī。《七十子Qīshízǐ譯本yìběnzài撒母耳記上Sāmǔʼěrjì Shàng15:22何西阿書Héxīʼāshū6:6dōuyòngle這個zhègeér那個nàge抄經士chāojīngshìzàigēn耶穌Yēsū說話shuōhuàshí可能kěnéngjiùxiǎngdàolezhèliǎngjié經文jīngwén。(12:32耶穌Yēsū完完全全wánwán-quánquánháo保留bǎoliúdexiànchū自己zìjǐ彷彿fǎngfú自己zìjǐ當作dàngzuò全燒祭quánshāojìxiànshàng

耶和華Yēhéhuá 這裡Zhèlǐ引用yǐnyòngde經文jīngwénshì詩篇Shīpiān110:1zài希伯來語Xībóláiyǔ原文yuánwénli經文jīngwén出現chūxiànle代表dàibiǎo上帝Shàngdì名字míngzide希伯來Xībólái輔音fǔyīn字母zìmǔ相當xiāngdāng英語YīngyǔdeYHWH)。(Lìngjiàn附錄fùlùC)

市集Shìjí廣場guǎngchǎng JiànTài23:7de注釋zhùshì

前座Qiánzuò JiànTài23:6de注釋zhùshì

寶庫Bǎokùde錢箱qiánxiāng 根據Gēnjù古代gǔdài猶太人Yóutàirénde文獻wénxiàn這些zhèxiē收集shōují捐款juānkuǎnde箱子xiāngzi形似xíngsì號筒hàotǒng頂部dǐngbùyǒuxiǎo開口kāikǒu人們Rénmenyòngxiànzhǒng祭物jìwùdeqiántóujìn錢箱qiánxiāngBěnjié經文jīngwényòngde希臘Xīlà語詞yǔcí出現chūxiànzài約翰福音Yuēhàn Fúyīn8:20zhǐ聖殿shèngdiànlifàng錢箱qiánxiāngde區域qūyù看來kànlái位於wèiyú女院nǚyuàn。(LìngjiànTài27:6de注釋zhùshì以及yǐjí附錄fùlùB11根據Gēnjù拉比Lābǐde說法shuōfǎ沿yánzhe女院nǚyuànde圍牆wéiqiáng擺放bǎifàngle13這樣zhèyàngde錢箱qiánxiāng據說Jù shuō聖殿shèngdiànháiyǒu寶庫bǎokùcóng錢箱qiánxiāng收集shōujídàodeqiándōuhuìfàngjìn裡面lǐmiàn

Qián 直譯Zhíyìtóng」,zhǐdeshì銅幣tóngbì不過Búguò這個zhège希臘Xīlà語詞yǔcíshìqiánde統稱tǒngchēng。(Lìngjiàn附錄fùlùB14

Liǎngwén小錢xiǎoqián 直譯Zhíyìliǎngméi雷普頓léipǔdùn相當xiāngdāngméi科得侖kēdélún」。「雷普頓Léipǔdùnzài原文yuánwénde意思yìsishìyòuxiǎoyòubáode東西dōngxi看來kànláishì以色列Yǐsèliè地區dìqū價值jiàzhízuìxiǎode銅幣tóngbìhuò青銅幣qīngtóngbì。1雷普頓léipǔdùnde價值jiàzhíshì1第納流斯dìnàliúsīde1/128。「科得侖Kēdélúnshì羅馬Luómǎde銅幣tóngbìhuò青銅幣qīngtóngbì價值jiàzhíshì1第納流斯dìnàliúsīde1/64。Zài這裡zhèlǐ馬可Mǎkěyòngle羅馬人Luómǎrénde貨幣huòbìlái說明shuōmíng猶太人Yóutàirén普遍pǔbiàn使用shǐyòngde錢幣qiánbìde價值jiàzhí。(Lìngjiàn詞語cíyǔ解釋jiěshì雷普頓léipǔdùn以及yǐjí附錄fùlùB14

多媒體資料

酒榨Jiǔzhà
酒榨Jiǔzhà

Zài以色列Yǐsèliè採摘cǎizhāi葡萄pútaode時期shíqīshì8yuè9yuè具體jùtǐde採摘cǎizhāi時間shíjiānshì葡萄pútaode品種pǐnzhǒng特定tèdìng地區dìqūde氣候qìhòuérdìngZhāi下來xiàláide葡萄pútaohuìfàngjìncóng石灰岩shíhuīyánzáo出來chūláide池子chízihuòcáoli工人Gōngrén通常tōngchánghuì赤腳chìjiǎo踩踏cǎità酒榨jiǔzhàlide葡萄pútao一邊yìbiāncǎi一邊yìbiān唱歌chànggē。(Sài16:10;25:30;48:33

1.Gāngzhāi下來xiàláide葡萄pútao

2.酒榨Jiǔzhà上池shàngchí

3.引流Yǐnliúgōu

4.收集Shōují果汁guǒzhīde下池xiàchí

5.Zhuāngjiǔde瓦缸wǎgāng

凱撒Kǎisā提比略Tíbǐlüè
凱撒Kǎisā提比略Tíbǐlüè

提比略Tíbǐlüè公元前gōngyuánqián42nián出生chūshēng公元gōngyuán14nián成為chéngwéi羅馬Luómǎ帝國dìguódeèrrèn皇帝huángdì最後zuìhòu公元gōngyuán37nián3yuè去世qùshìZài耶穌Yēsū執行zhíxíng傳道chuándào職務zhíwùde整個zhěnggè期間qījiān提比略Tíbǐlüè一直yìzhíshì羅馬Luómǎ皇帝huángdì因此Yīncǐdāng耶穌Yēsūkànzhejiǎoshuìyòngde錢幣qiánbìshuō屬於shǔyú凱撒Kǎisādeyàogěi凱撒Kǎisāshí在位zàiwèide凱撒Kǎisā就是jiùshì提比略Tíbǐlüè。(12:14-17;Tài22:17-21;20:22-25

市集Shìjí廣場guǎngchǎng
市集Shìjí廣場guǎngchǎng

Zài聖經Shèngjīng時代shídài有些yǒuxiē市集shìjí廣場guǎngchǎng坐落zuòluòzài街道jiēdàoshangjiùxiàng圖片túpiàn描繪miáohuìde那樣nàyàng商販Shāngfàn常常chángcháng大量dàliàng貨物huòwù擺放bǎifàngzài街道jiēdàoshang以致yǐzhì道路dàolù堵塞dǔsè附近Fùjìnde居民jūmín可以kěyǐ那裡nàlǐ購買gòumǎi日常rìcháng家居jiājū用品yòngpǐn陶器táoqì昂貴ángguìde玻璃bōli器皿qìmǐn以及yǐjí新鮮xīnxiānde農產品nóngchǎnpǐn由於Yóuyú那個nàge年代niándài沒有méiyǒu冰箱bīngxiāng人們rénmenměitiāndōu需要xūyào市場shìchǎngmǎi東西dōngxiZài那裡nàlǐmǎi東西dōngxiderén可以kěyǐcóng商販shāngfànhuò其他qítā客人kèréntīngdàozhǒng消息xiāoxi孩子們Háizimen可以kěyǐzài那裡nàlǐ玩耍wánshuǎ沒有méiyǒu工作gōngzuòderén可以kěyǐzài那裡nàlǐděngrénlái雇用gùyòng他們tāmen耶穌Yēsūcéngzài市集shìjí廣場guǎngchǎngzhìhǎo病人bìngrén保羅Bǎoluócéngzài市集shìjí廣場guǎngchǎng傳道chuándào。(17:17驕傲Jiāoʼàode抄經士chāojīngshì法利賽派Fǎlìsàipàiquè喜歡xǐhuan人們rénmenzài這樣zhèyàngde公共gōnggòng場所chǎngsuǒxiàng他們tāmen問好wènhǎo關注guānzhù他們tāmen

晚宴Wǎnyàn的de上座shàngzuò
晚宴Wǎnyànde上座shàngzuò

Zài公元gōngyuán1世紀shìjì人們rénmen通常tōngchánghuìxiétǎngzàizhuōpáng用餐yòngcān用餐Yòngcānderénhuì左手zuǒshǒuzhīzài軟墊ruǎndiànshangyòng右手yòushǒu東西dōngxichī按照Ànzhào希臘Xīlà羅馬Luómǎde習俗xísú用餐yòngcānde房間fángjiānli通常tōngchángyǒuzhāng低矮dīʼǎide餐桌cānzhuō旁邊pángbiān圍繞wéiràozhesānzhāng臥榻wòtà羅馬人Luómǎrénzhèzhǒng餐廳cāntīngchēngwéisān臥榻wòtà餐廳cāntīng」(拉丁語Lādīngyǔshìtriclinium,yuán意思yìsiwéiyǒusānzhāng臥榻wòtàde房間fángjiānde希臘Xīlà語詞yǔcí)。Zhèzhǒng座位zuòwèi安排ānpái通常tōngcháng可以kěyǐràng9rén用餐yòngcānměizhāng臥榻wòtà3rén不過búguò後來hòulái人們rénmen往往wǎngwǎng使用shǐyòngjiàochángde臥榻wòtàlái容納róngnàgèngduōrén根據Gēnjù傳統chuántǒng餐廳cāntīngli各個gègè臥榻wòtàde位置wèizhì代表dàibiǎotóngde等級děngjízhāng地位dìwèizuì(A),zhāng地位dìwèi居中jūzhōng(B),zhāng地位dìwèizuìgāo(C)。Tóngzhāng臥榻wòtàshangde各個gègè座位zuòwèi代表dàibiǎotóngde地位dìwèi中間zhōngjiānderén地位dìwèigāo右邊yòubianderén左邊zuǒbianderénDànzài正式zhèngshìde宴席yànxíshang主人zhǔrén一般yìbānzuòzài地位dìwèizuìde臥榻wòtàshangzuì左邊zuǒbiande座位zuòwèi(1),ér上座shàngzuò就是jiùshì中間zhōngjiān臥榻wòtàshangzuì靠近kàojìn主人zhǔrénde座位zuòwèi(2)。雖然Suīrán清楚qīngchu猶太人Yóutàirénzàiduō程度chéngdùshang採納cǎinàle這個zhège習俗xísúdàn看來kànlái耶穌Yēsū確實quèshíjiè這個zhège習俗xísúlái教導jiàodǎo門徒méntúyào謙卑qiānbēi

會堂Huìtáng裡li的de前座qiánzuò
會堂Huìtánglide前座qiánzuò

這裡Zhèlǐyòng3D圖像túxiàng復原fùyuánle古代gǔdài猶太Yóutài會堂huìtángde樣貌yàngmào依據yījùdeshì迦姆拉Jiāmǔlā加馬拉Jiāmǎlāzuò公元gōngyuán1世紀shìjì猶太Yóutài會堂huìtángde遺址yízhǐ迦姆拉城Jiāmǔlā Chéng位於wèiyú加利利海Jiālìlì Hǎi東北dōngběiyuē10公里gōnglǐchù因為Yīnwèi沒有méiyǒu任何rènhézuò1世紀shìjìde猶太Yóutài會堂huìtáng完好wánhǎo無損wúsǔnde存留cúnliú至今zhìjīn所以suǒyǐ無法wúfǎ確定quèdìng當時dāngshí猶太Yóutài會堂huìtángde所有suǒyǒu建築jiànzhù細節xìjié這裡Zhèlǐ展示zhǎnshìde一些yìxiē建築jiànzhù細節xìjié可能kěnéngzài當時dāngshíde許多xǔduō猶太Yóutài會堂huìtánglidōunéngkàndào

1.會堂Huìtánglide前座qiánzuò就是jiùshìzuìhǎode座位zuòwèi可能kěnéngzài講台jiǎngtáide上面shàngmiànhuò附近fùjìn

2.講台Jiǎngtái宣讀xuāndú聖經Shèngjīngde地方dìfangMěi會堂huìtángli講台jiǎngtáide位置wèizhì可能kěnéngyǒusuǒtóng

3.Kàoqiángde座位zuòwèizuòzài這些zhèxiē位子wèizishangde可能kěnéngdōushì當地dāngdìyǒu身分shēnfèn地位dìwèiderén其他Qítārén可能kěnénghuì墊子diànzizuòzàishang迦姆拉Jiāmǔlādezuò會堂huìtáng看來kànláiyǒupái座位zuòwèi

4.存放Cúnfàng聖經Shèngjīng經卷jīngjuànde櫃子guìzihuò箱子xiāngzi可能kěnéngkàozài後面hòumiàndeqiángshang

會堂Huìtángli座位zuòwèide設置shèzhìràng在場zàichǎngderén時刻shíkè意識yìshídào有些yǒuxiērénde地位dìwèishì其他qítāréngāode耶穌Yēsūde門徒méntújiù常常chángcháng爭論zhēnglùnshéide地位dìwèigènggāo。(Tài18:1-4;20:20,21;9:33,34;9:46-48

寶庫Bǎokù的de錢箱qiánxiāng和hé窮qióng寡婦guǎfu
寶庫Bǎokùde錢箱qiánxiāngqióng寡婦guǎfu

根據Gēnjù拉比Lābǐde說法shuōfǎ希律Xīlǜ建造jiànzàode聖殿shèngdiànliyǒu13寶庫bǎokùde錢箱qiánxiāng這些zhèxiē錢箱qiánxiāngchēngwéi紹法shàofǎxiāng」。zuò紹法shàofǎde希伯來Xībólái語詞yǔcíshoh·pharʹ意思yìsishì羊角yángjiǎo」,zhè表明biǎomíng錢箱qiánxiāng至少zhìshǎoyǒumǒu部分bùfenhěnxiàngjiǎohuò號筒hàotǒng耶穌Yēsū曾經céngjīng譴責qiǎnzé一些yìxiērénzài接濟jiējì窮人qióngrénshí故意gùyì張揚zhāngyáng彷彿fǎngfúchuīxiǎng號筒hàotǒng一樣yíyàngTīngdào耶穌Yēsū這樣zhèyàngshuōderén可能kěnénghuìxiǎngdào錢幣qiánbìtóujìn形似xíngsì號筒hàotǒngde錢箱qiánxiāngli發出fāchūde響聲xiǎngshēng。(Tài6:2Qióng寡婦guǎfudeliǎngwén小錢xiǎoqiántóujìn錢箱qiánxiāngshí也許yěxǔhuì發出fāchū什麼shénme聲音shēngyīndàn耶穌Yēsū表示biǎoshìqióng寡婦guǎfude捐獻juānxiànzài耶和華Yēhéhuáyǎnzhōngdōu十分shífēn寶貴bǎoguì