Äkkäiti ekkewe Mwän pwe repwe Tipeni le Wiseni ekkoch Wis
Äkkäiti ekkewe Mwän pwe repwe Tipeni le Wiseni ekkoch Wis
“Emön mi angei käit mi unusöch epwe usun chök nöün sense.”—LUK 6:40, NW.
1. Lon an we angangen afalafal, met Jises a föri pwe epwe äkkäiti ekkewe chon afalafal me akkota kokkotür?
LE SOPWOLOON makkeien Jon we usun manauen Jises, iei met a makkeei: “Mi pwal wor chommong ekkewe mettoch Jises a fori, nge are sia makketiu iteiten ekkewe mettoch meinisin, ua ekieki pwe ekkewe puk mi makketiu resap kuch lon fonufan.” (Jon 21:25, TF) Jises a fokkun angang weires lon ewe angangen afalafal lon ewe ükükün mwochomwochen fansoun a nom woon fönüfan. Lon ena atun, a achocho le kükkütta ekkewe mwän an epwe äkkäitiir pwe repwe sopwelo ewe angang mwirin an a liwiniti läng. Lon ewe ier 33, a fen äiti eü kükkün kümiin chon afalafal, nge a mwittir wiliti eü watteen mwichefel me ra chommongolo ngeni fitu ngeröü.—Fof. 2:41, 42; 4:4; 6:7.
2, 3. (a) Pwata a wor osupwangen Chon Kraist mwän ar repwe achocho le wiseni ekkoch wis? (b) Met sipwe käeö lon ei lesen?
2 Ikenäi, a wor lap seni fisu million aramas mi afalafala ewe kapas allim lon lap seni 100,000 mwichefel woon unusen fönüfan. Ina minne, a lamot ekkewe mwän mi papatais pwe repwe wisen emmweni ekkena mwichefel. Äwewe chök, a fokkun watte osupwangen elter. Pwiich kewe mwän mi “mochen” wiseni eü wis are achocho le äkkälisi chon ewe mwichefel, iir ra “tipeni eu angang mi aüchea.”—1 Tim. 3:1.
3 A wor ekkoch mettoch emön Chon Kraist mwän epwe akkomw föri pwe epwe fich ngeni ekkoch wis lon ewe mwichefel. Sukul, künaen manauan, tufichin, esap ikkena ekkewe mettoch repwe atufichi le wiseni ekkena wis. Mi lamot pwe manauan epwe tipeeü ngeni met ewe Paipel a apasa usun ekkewe Chon Kraist mwän. Ifa usun sipwe älisiir pwe repwe akkapwönüetä minne ra käeö me tufichin wiseni ekkoch wis? Jises a apasa: “Emön mi angei käit mi unusöch epwe usun chök nöün sense.” (Luk 6:40, NW) Lon ei lesen, sipwe pworaus usun ekkoch napanapen än Jises käit ngeni nöün kewe chon käeö me met sia tongeni käeö seni ekkena minen käit.
“Üa Aita Ngenikemi Chiechiei”
4. Ifa usun Jises a pwäratä pwe i eü chiechi mi mürinnö ngeni nöün kewe chon käeö?
4 Jises ese ekieki pwe a tekia seni nöün kewe chon käeö, iir chiechian. A awora fansoun le nonnom rer me a lükülük woor. A ereniir: “Üa asile ngenikemi meinisin mine üa rongorong me ren Semei.” (Älleani Jon 15:15.) Anchangei pwapwaan ekkewe chon käeö lupwen a pölüweni ar ei tingor: “Kose mochen . . . kopwe pwäri ngenikem asisilen fansoun om wareto me ewe fansoun sopolan.” (Mt. 24:3, 4) A pwal pwäri ngeniir met a ekieki me met meefian. Äwewe chök, lon ewe pwinin epwele ares, Jises a uwei Piter, Jemes me Jon ngeni ewe mälämälen Ketsemeni. Me ikkena ie a iotek pokiten a fokkun weires letipan. Ese tükümi seni nöün kewe ülümön chon käeö ükükün choun ewe riäfföü a nom lon. (Mark 14:33-38) Pwal lon eü fansoun, a apöchökküler lupwen “a pwisin wililo me fan meser.” (Mark 9:2-8; 2 Pit. 1:16-18) Ewe ririin chiechi mi pöchökkül lefilen Jises me nöün kewe chon käeö, a apöchökküler ar repwe sopwelo le föri ewe angang mi aüchea.
5. Ifa usun ekkewe elter ra älisi ekkewe ekkoch?
5 Ikenäi, ekkewe elter ra pwal äppirü Jises ren ar älisi me chiechi ngeni pwiir kewe. Ra ämääraatä ewe esin riri lefiler mi fokkun pacheöch ren ar pwäratä pwe ra äfänniir. Inaamwo ika a wor ekkoch pworaus ekkewe elter resap tongeni fos usun, nge ra foffos ngeni pwiir kewe usun ekkewe mettoch ra käeö seni ewe Paipel. Ekkewe elter ra lükülük woon pwiir kewe. Rese ekieki pwe ra lap seni ekkewe ministerial servant mi kükkün ieriir seniir. Iir ra weweiti pwe ekkena ministerial servant ra pwäratä pwe ra fen äsimaü lon ar lükü me ra tongeni äkkäsimaüelo. Ekkewe elter ra silei pwe ätekkana ra tongei Jiowa, me iir ra angangfengen le tümünü ewe mwichefel.
“Ngang Üa Anomu eu Lenien Apirü fän Itemi”
6, 7. Ifa usun Jises a eü leenien äppirü ngeni nöün kewe chon käeö? Ifa usun an leenien äppirü a älisiir?
6 Inaamwo ika nöün Jises kewe chon käeö ra aücheani ewe Kapasen Kot, nge fän ekkoch napanapen ar mämmääritä me ia ra pin nonnom ie, a kküü ar ekiek. (Mt. 19:9, 10; Luk 9:46-48; Jon 4:27) Iwe nge, Jises ese esiiter are song ngeniir. Ese ereniir ar repwe föri och mettoch mi weires ngeniir. Me ese ereniir ar repwe föri och mettoch i pwisin esap föri. Jises a asukuler ren an leenien äppirü mi mürinnö.—Älleani Jon 13:15.
7 Ifa usun Jises a eü leenien äppirü ngeni nöün kewe chon käeö? (1 Pit. 2:21) A ämecheresi nonnomun manauan pwe epwe tongeni äeä an fansoun le älisi aramas. (Luk 9:58) Jises a asukula aramas met a käeö seni Jiowa nge esap seni pwisin an ekiek. (Jon 5:19; 17:14, 17) A kirekiröch, me a mecheres än aramas repwe fos ngeni. Föfförün a pwäratä pwe a tongei aramas. (Mt. 19:13-15; Jon 15:12) An leenien äppirü mi mürinnö a älisi nöün kewe aposel. Äwewe chök, a älisi Jemes le pwora me angang ngeni Kot fän tüppwöl tori an a ninniilo. (Fof. 12:1, 2) Me Jon a tüppwöl le tapwelo mwirin Jises lon lap seni 60 ier.—Pwar. 1:1, 2, 9.
8. Ifa ewe leenien äppirü ekkewe elter ra isetiw fän iten ekkewe alüwöl me ekkewe ekkoch?
8 Ekkewe elter mi pennüküolo manauer, tipetekison me pwäratä tong ra isetiw eü leenien äppirü mi mürinnö fän iten ekkewe alüwöl. (1 Pit. 5:2, 3) Pwal och, ekkewe elter mi isetiw eü leenien äppirü lon ar lükü, lon ar minen asukul, lon manauer, lon ar angangen afalafal ra pwapwa le küna pwe ekkewe ekkoch ra äppirü ar lükü.—Ipru 13:7.
Jises a Awora Kapasen Emmwen ngeni nöün kewe Chon Käeö me Tiiniirelo ar repwe Afalafal
9. Ifa usun sia silei pwe Jises a äiti nöün kewe chon käeö ar repwe föri ewe angangen afalafal?
9 Mwirin än Jises afalafal lon ükükün ruu ier, a pwal tiinaalo nöün kewe 12 aposel ar repwe afalafal. Nge, a akkomw ngeniir kapasen emmwen. (Mt. 10:5-14) Pwal lon eü fansoun, mwen Jises a amöngööni fitu ngeröü aramas ren chök och kükkün möngö, a ngeni nöün kewe chon käeö kapasen emmwen. A ereniir ifa usun repwe ätetteliöchü ekkewe aramas pwe iir meinisin repwe möngö. (Luk 9:12-17) Jises a äiti nöün kewe chon käeö ren an tichiki le ereniir met repwe föri me ifa usun repwe apwönüetä. Pokiten ewe käit Jises a ngeniir me älillisin än Kot we manaman mi fel, ekkewe aposel ra akkota ewe angangen afalafal mi amwarar a poputä lon ewe ier 33.
10, 11. Ifa usun ekkewe elter me ekkoch repwe äiti ekkewe mwän pwe repwe angang fän iten ewe mwichefel?
10 Ikenäi, lupwen sia käeö ngeni emön mwän ewe Paipel, sia fen poputä le asukula. Eli epwe lamot ach sipwe älisi an epwe mürinnöölo an tufichin ällea. Atun sia sopwelo le käeö ngeni, sia pwal älisi ren ekkoch mettoch. Iwe, lupwen a poputä le fiffiti ekkewe mwich epwe käeö met a lamot epwe föri an epwe tongeni fiti ewe Sukulen Angangen Chon Kraist me wiliti chon afalafal esaamwo papatais. Mwirin an papatais, ekkewe Chon Kraist mwän ra tongeni ngeni käit. Äwewe chök, ra tongeni äiti an epwe tümünü ewe imwen mwich. Pwal och, ekkewe elter ra tongeni älisi an epwe silei met epwe föri pwe epwe fich ngeni ewe wis ministerial servant.
11 Lupwen ekkewe elter ra ewisa och angang lon ewe mwichefel ngeni emön Chon Kraist mwän, ra mochen älisi an epwe angangöch lon ena angang. Ra äweweei ngeni ifa usun ekkewe ekkoch ra föri ena angang me affataöchü met a lamot an epwe pwal föri. Ika a weires an epwe föri ena angang fän ekkoch, ekkewe elter resap mwittir ekieki pwe ese fich ngeni ena angang. Nge ra kirekiröch le äwewesefälli met a lamot epwe föri me ifa usun. Ekkewe elter ra pwapwa le älisi emön mwän mi papatais an epwe tümünüfichi wisan kewe pokiten ra silei pwe än emön angang fän iten ekkewe ekkoch lon ewe mwichefel epwe atoto ngeni pwapwa.—Fof. 20:35.
“Eman mi Tipachem a Aüseling ngeni Kapasen Öüröür”
12. Pwata a älillisöch än Jises kapasen öüröür?
12 Pwal eü än Jises minen käit ngeni nöün kewe chon käeö, ina an ngeniir kapasen öüröür lon fansoun mi fich. Äwewe chök, lupwen Jemes me Jon ra mochen pwe ekkei epwe turutiw me läng pwe epwe ataielo Sameria, Jises a ereniir pwe mi mwääl minne ra ekieki. (Luk 9:52-55) Pwal lon eü fansoun, inen Jemes we me Jon a tingorei Jises an epwe ngeni nöün kewe ekkewe wis mi tekia lon Mwuun we. Nge Jises a silei pwe pwisin Jemes me Jon ra mocheniaiti ekkena wis, ina popun a ereniir: “Esap wor ai pwüüng ai üpwe filätä iö epwe mot lepelifichi me lepelimöngi. Ekei leni Semei a amolätä fän iten chokewe i a filiiretä.” (Mt. 20:20-23) Jises a kan awora kapasen öüröür mi fataffatöch me a älillisöch ngeni aramas le föri wiser lon sokkopaten napanap. An kapasen öüröür a longolong woon än Kot Kapas. A äiti ngeni nöün kewe chon käeö ar repwe ekiek me eäni föfför mi tipeeü ngeni än Kot Kapas. (Mt. 17:24-27) Jises a silei pwe nöün kewe chon käeö rese unusöch me a wor ekkoch mettoch rese tongeni föri. A ngeniir kapasen öüröür pokiten a fokkun tonger.—Jon 13:1.
13, 14. (a) A lamot kapasen öüröür ngeni iö? (b) Ikkefa ekkewe kapasen öüröür ekkewe elter ra tongeni ngeni emön Chon Kraist mwän?
13 Fän ekkoch, a lamot kapasen öüröür seni Paipel ngeni ekkewe mwän mi mochen angang fän iten chon ewe mwichefel. Än Salomon Fos 12:15 a apasa: “Eman mi tipachem a aüseling ngeni kapasen öüröür.” Emön pwich alüwöl a apasa pwe an lipwäkingaw ina ewe mettoch a fokkun eppeti i. Iwe, emön elter a älisi le mirititi pwe esap weween pwe epwe unusen lipwäköch ren an epwe angang fän iten ewe mwichefel.
14 Ika ekkewe elter ra küna pwe föfförün emön mwän a eppeti an epwe feffeitä lon an lükü, iwe repwe mwittir älisi “fän tipepwetete.” Ra mochen an epwe tufichin angang fän iten chon ewe mwichefel. (Kal. 6:1) Lon ekkoch fansoun, a lamot ekkewe elter repwe ngeni kapasen fön ren an epwe siwili napanapan. Äwewe chök, ika ekkewe elter ra küna pwe emön pwiir ese kon lien föri an angang ükükün an tufich, iwe, ra tongeni pesei an epwe ekieki än Jises leenien äppirü. Jises a angang weires lon ewe angangen afalafal me a ereni nöün kewe chon käeö ar repwe äppirü i. (Mt. 28:19, 20; Luk 8:1) Eli emön Chon Kraist mwän a mochen an epwe lap seni ekkewe ekkoch, iwe, ekkewe elter ra tongeni äweweei ngeni met Jises a äiti ngeni nöün kewe chon käeö pwe resap tipeni ar repwe lap seni ekkewe ekkoch. (Luk 22:24-27) Neman a weires ngeni emön an epwe omusaalo tipisin ekkewe ekkoch. Ekkewe elter ra tongeni älisi ren ar äiti ngeni ewe kapas äwewe usun ewe slave ese mochen omusaalo tipisin ekkoch inaamwo ika ekkoch ra fen omusaalo an tipis watte. (Mt. 18:21-35) Ika a lamot kapasen öüröür ngeni emön, iwe epwe öch ekkewe elter repwe mwittir awora ngeni lon fansoun mi fich.—Älleani Än Salomon Fos 15:23.
Achocho pwe Kopwe Angangöchülo
15. Ifa usun familien emön Chon Kraist mwän epwe tongeni älisi an epwe angang fän iten ekkewe ekkoch?
15 Ekkewe elter ra achocho le äkkäiti ekkewe Chon Kraist mwän ar repwe angang fän iten ewe mwichefel. Nge ekkewe ekkoch ra pwal tongeni älisiir. Äwewe chök, chon an famili ra tongeni älisi an epwe tipeni le angang. Nge ika a fen emön elter, pwülüwan me nöün kewe ra tongeni älisatä an epwe tinikken le angang fän iten ewe mwichefel. Ra weweiti pwe a lamot epwe pwal äeä an fansoun me pöchökkül le älisi ekkewe ekkoch. A fokkun pwapwa ika chon an we famili ra tipemecheres le pennüküolo mocheniir pwe epwe tümünüfichi wisan kewe. Sia kilisou ren met familien ekkewe elter ra fen pennüküolo.—SalF. 15:20; 31:10, 23.
16. (a) Iö epwe pwisin änneta pwe a mochen angang fän iten ekkoch? (b) Met emön Chon Kraist mwän epwe föri ika a tipeni le angang usun emön ministerial servant are elter?
16 Inaamwo ika ekkoch ra tongeni älisi, nge a lamot ena Chon Kraist mwän epwe pwisin ännetatä pwe a tipeni le angang fän iten ekkoch. (Älleani Kalesia 6:5.) Pwüngün sap minne emön Chon Kraist mwän epwe chök emön elter are ministerial servant ren an epwe tongeni älisi ekkewe ekkoch me achocho le fiti ewe angangen afalafal. Nge ika emön a tipeni le wiseni ewe wis ministerial servant are elter a lamot epwe akkomw fich ngeni ewe angang. Ewe Paipel a affata ifa usun a tongeni tikeri ekkena wis ren an äweweei met sokkun napanap epwe achocho ngeni. (1 Tim. 3:1-13; Tait. 1:5-9; 1 Pit. 5:1-3) Iwe, ika emön Chon Kraist mwän a tipeni le angang usun emön ministerial servant are elter, a lamot epwe ekieki met epwe föri an epwe tikeri. Met epwe tongeni älisi? Ren an epwe äkkälleani me käkkäeö ewe Paipel, ekilonei me iotek. Epwe pwal achocho ükükün an tufich lon ewe angangen afalafal. Ika a apwönüetä ekkeei mettoch, iwe a älleasochisi än Paul ei kapasen öüröür ngeni Timoti: “Kopwe achocho ngeni angangochun ewe manau mi fich ngeni Kot.”—1 Tim. 4:7, TF.
17, 18. Met emön Chon Kraist mwän epwe föri ika a meefi pwe ese fich ngeni ewe angang are ese tipeni an epwe angang fän iten ekkewe ekkoch?
17 Nge, met ika emön Chon Kraist mwän a meefi pwe ese fich ngeni ewe wis ministerial servant are elter? A mürinnö an epwe chechchemeni ükükün än Jiowa me Jises älisikich. Jiowa a pwonei pwe a “mwärei ach wosochou iteiten rän.” (Kölf. 68:19) Iwe, Jiowa epwe älisi emön Chon Kraist mwän an epwe etiwa ekkewe wis lon ewe mwichefel. Ika emön Chon Kraist mwän esaamwo eäni ewe angang usun emön ministerial servant are elter, a öch an epwe chechchemeni pwe a fokkun watte osupwangen ekkewe Chon Kraist mwän mi tongeni tümünü ekkewe mwichefel. A pwal mürinnö an epwe tingor än Jiowa manaman mi fel pun epwe tongeni älisi i le meefi kinamwe me nemeni pwisin mochenin. Iwe, epwe atufichi i le ti seni ewe ekiek pwe ese fich ngeni ekkena wis. (Luk 11:13; Kal. 5:22, 23) Sia lükülük pwe Jiowa epwe efeiöchü ekkewe mwän mi mochen angang fän iten ekkoch seni letiper.
18 Eli emön Chon Kraist mwän ese tipeni an epwe angang fän iten ekkoch. Met epwe tongeni älisi? Iei met ewe aposel Paul a makkeei: “Kot ewe a angang lomi, epwe afisätä ämi mochen me ämi tufichin apwönüetä letipan.” (Fil. 2:13) Kot ewe a wisen apöchökküla me älisi emön an epwe tipeni le angang fän iten ekkewe ekkoch me föri letipan. (Fil. 4:13, TF) Pwal och, emön Chon Kraist a tongeni tingorei Kot an epwe älisi i le föri minne mi pwüng.—Kölf. 25:4, 5.
19. Met weween än Jiowa epwe tiinaalo ekkewe “souemwen mi fokun pöchökül”?
19 Jiowa epwe efeiöchü än ekkewe elter achocho le äkkäiti ekkewe ekkoch. A pwal efeiöchü ekkewe Chon Kraist mwän mi tipeni le angang fän iten chon ewe mwichefel. Ewe Paipel a pwäratä pwe sia tongeni lükülük pwe epwe naföch chochoon ekkewe Chon Kraist mwän ar repwe tümünü ekkewe mwichefel. A apasa pwe Jiowa epwe tiinaalo ekkewe “souemwen mi fokun pöchökül.” (Mika 5:5) Ikenäi, a chommong ekkewe Chon Kraist mwän mi tipetekison mi tipeni le angang fän iten ekkewe ekkoch me ra angei käit pwe repwe tümünü ekkewe mwichefel. Ei mettoch a elingaalo Jiowa me eselipato chommong feiöch ngenikich.
Ifa Usun Kopwe Pölüweni?
• Ikkefa ekkoch napanapen än Jises äkkäiti nöün kewe chon käeö?
• Ifa usun ekkewe elter repwe äppirü Jises atun ra älisi ekkewe Chon Kraist mwän le angang fän iten chon ewe mwichefel?
• Ifa usun familien emön Chon Kraist mwän epwe älisi i le angang fän iten chon ewe mwichefel?
• Met emön Chon Kraist mwän epwe föri pwe epwe pwäratä an tipeni le angang fän iten chon ewe mwichefel?
[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]
[Ekkewe sasing lon pekin taropwe 31]
Met sokkun minen käit kopwe awora ngeni noum chon käeö atun a mochen an epwe feffeitä?
[Sasing lon pekin taropwe 32]
Ifa usun ekkewe mwän repwe pwäratä pwe ra tipeni le angang fän iten ekkewe ekkoch?
