Tipenmwän lon Om Angang ngeni Jiowa
Tipenmwän lon Om Angang ngeni Jiowa
‘Amwöchünükü lon ämi ekiek ekei mettoch, . . . mettoch mi aüchea.’—FIL. 4:8.
1, 2. Met a efisi ssenüküloon än chommong aramas kütta pwisin pwapwaar, iwe, ikkefa ekkewe kapas eis ra piitä?
SIA nonnom lon ei fansoun mi fokkun weires seni meinisin. Ren chokkewe esor ar ririöch ngeni Kot a chou ngeniir ar repwe pwäkini ei “fansoun weires.” (2 Tim. 3:1-5) Nge ren pwisin pöchökküler a tongeni chök ekis älisiir rän me rän. Ina popun, ra föri sokkopaten minen apwapwa pwe resap kon lien ekieki weiresin manauer.
2 Ren än aramas sotun pwäkini aürekin manauer, fän chommong ra kütta akkomw ar pwapwa. Ika chon Kraist rese tümünüöch, ra pwal tongeni eäni ei sokkun manau. Ifa usun sipwe tümünükich seni ena? Weween sipwele chök ekieki mettoch mi lamot fansoun meinisin nge sisap pwal kütta pwapwaach? Ifa usun sipwe eäni ekiek pwüng usun wisach kewe me minen apwapwa? Ikkefa ekkewe kapasen emmwen lon Paipel repwe emmwenikich pwe epwe itepök ach ekiek usun lamoten manauach nge esap kon ssenükülo?
Eäni Tipenmwän lon ei Fönüfan mi Akkomwa Pwisin Pwapwaan
3, 4. Ifa usun ekkewe wokisin ra älisikich le aücheani lamoten tipenmwän?
3 Aramas ra fokkun “efich pwapwan fanüfan.” (2 Tim. 3:4) Ena ekiek a tongeni atai ach riri ngeni Jiowa. (SalF. 21:17) Ina minne, nöün aposel Paul we taropwe ngeni Taitos, a pwal fönöü usun ewe mettoch tipenmwän are än emön akkalamota mettoch mi aüchea. Ach apwönüetä ena fön epwe älisikich le ü ngeni ena sokkun ekiekin fönüfan.—Älleani Taitos 2:2-8.
4 Me loom, Salomon a mak usun öchün ach sipwe pennüküolo pwapwaach fän ekkoch ren ach sipwe akkomw ekkekieki minne mi aüchea lon manauach. (SalAf. 3:4; 7:2-4) Ewer, pokiten a mwochomwocholo manauach, sipwe “achocho” pwe sipwe küna manau. (Luk 13:24) Ina minne, mi lamot sipwe amwöchünnükü ‘mettoch mi aüchea.’ (Fil. 4:8, 9) Weween sipwe tümünüöchü le föri meinisin wisach kewe, wisen Chon Kraist.
5. Ifa eü mettoch lon manauach a lamot sipwe aücheani?
5 Ren chök äwewe, Chon Kraist ra äppirü Jiowa me Jises lon ar aücheani wiser kewe me apwönüetäöchüür. (Jon 5:17) Ina popun, fän chommong aramas ra apünger me lükülük woor. Äkkäeüin ekkewe möküren famili ra fokkun angang weires le tümünü chon le imwer kewe. Pun ika rese tümünüür, usun itä ra amamesini Jiowa!—1 Tim. 5:8.
Tipenmwän nge Chengel lon Ach Fel Ngeni Jiowa
6. Pwata sia silei pwe mi lamot sipwe tümünüöchü ach fel ngeni Jiowa?
6 A fokkun lamot ngeni Jiowa än aramas fel ngeni lon eü napanap mi pwüng. Äwewe chök, ekkewe chon Israel mi nom fän ewe Allükün Moses ra küna watteen pwününgawen ar kul seni Jiowa. (Jos. 23:12, 13) Lon fansoun ekkewe aposel, ekkewe chon Kraist ra fokkun tümünüfichi limöchün ewe fel mi enlet seni ekkewe afalafal chofona me föfför mi ngaw. (2 Jon 7-11; Pwar. 2:14-16) Ikenäi, ekkewe chon Kraist mi enlet ra chüen alamota ar fel ngeni Kot.—1 Tim. 6:20.
7. Ifa usun Paul a ammolnatä fän iten an angangen afalafal?
7 Ach angangen afalafal a eü minen apwapwa. Iwe nge, ren ach sipwe amwöchü ach pwapwa, a lamot sipwe ekkekiekifichi lamotan me napanapen ach ammolnatä ngeni. Paul a äweweei ifa usun a äfänni chokkewe a asukuler. A makkeei: “Iei usun üa manaueni sokun manau meinisin, lein sokun aramas ese lifilifil, pwe üpwe tongeni amanaua ekoch me leir ren met epwe tufich ngeniei. Ekei mettoch meinisin üa föri fänäsengesin ewe Pworausen Manau, pwe üpwe angei wisei lon ekewe feiöch.” (1 Kor. 9:22, 23) Paul a küna pwapwa lon an älisi aramas le ririöch ngeni Kot, me a ekiekifichi ifa usun epwe ataweei osupwangen emön me emön leir. Ina minne, a tongeni peseer le fel ngeni Jiowa.
8. (a) Itä epwe ifa meefiach ren chokkewe sia asukuler lon Paipel? (b) Ifa usun ach käeö ngeni aramas a alapalo pwapwaach lon ewe angangen afalafal?
8 Met meefien Paul usun lamoten an we angangen afalafal? A tipemecheres le wiliti emön chon angang fän iten Jiowa me chokkewe mi aüseling ngeni. (Rom 12:11; 1 Kor. 9:19) Sia apwönüetäöchü wisach ngeni chokkewe sia asukuler usun än Kot we Kapas atun sia käeö ngeniir lon imwer, atun än Chon Kraist mwich are atun Famili Fel? Neman sia meefi pwe ach käeö ngeniir Paipel iteitan, ina eü wis mi kon chou. Ewer, fän chommong sia pennüküolo ach fansoun le föri pwisin mochenich, ren ach sipwe älisi ekkewe ekkoch. Ena napanap a tipeeü ngeni alon Jises ei: “Sia feiöch ren ach fang lap seni ach angei mettoch.” (Fof. 20:35) Ese pwal wor och angang mi tongeni atoto ewe ükükün pwapwa sipwe angei seni ach pwisin asukula aramas usun ewe alen manau.
9, 10. (a) Än emön epwe tipenmwan a itä wewe ngeni an esap chüen fiti minen apwapwa me kunou ngeni aramas? Äweweei mwo. (b) Ifa usun emön elter epwe eü minen apöchökkül ngeni ewe mwichefel me repwe meefi kinamwe le fos ngeni?
9 Ach sipwe tipenmwän, ese wewe ngeni ach sisap chüen awora fansoun fän iten asösö me minen apwapwa. Jises a isetiw eü leenien äppirü ren an ese chök äeä an fansoun le asukula aramas nge a pwal wor an fansoun asösö me chiechiöch ngeni ekkewe ekkoch. (Luk 5:27-29; Jon 12:1, 2) Ese pwal wewe ngeni pwe iteitan sipwe meseafoch. Ika Jises a wowosong, iwe, ekkewe aramas resap mochen arap ngeni. Iwe nge, ekkewe mwo semirit ra meefi kinamwe ren. (Mark 10:13-16) Ifa usun sipwe äppirü Jises lon an itepök me rüüepek?
10 Iei alon emön pwich usun emön elter, “Enan elter a kütta seni pwisin i an epwe apwönüetäöchü wisan nge ese kütta seni ekkoch ar repwe unusöch lon ar apwönüetä ar angang.” A pwal ina meefien aramas usum? Esor ngawen ach sipwe kütta seni ekkoch ar repwe apwönüetä wiser. Äwewe chök, ekkewe sam me in ra tongeni älisi nöür kewe ar repwe feffeitä ren ar ewisa ngeniir sokkopaten angang mi fich ngeni ieriir me sileer. Pwal ina usun ekkewe elter ra tongeni pesei chon ewe mwichefel le äsimauolo me awora ekkewe minen pesepes epwe älisiir le föri ena. Pwal och, ika napanapen emön elter a itepök me rüüepek, ewe mwichefel epwe pöchökkületä me meefi kinamwe le fos ngeni. (Rom 12:3) Emön fin Kraist a erä: “Use sani emön elter mi chök urumwot iteitan. Nge ika a chök pwal akkafoch iteitan, a weires ai upwe fos ngeni.” Pwal emön a erä: “Ua niueiti ekkoch elter pokiten ra kon akkafoch.” Ekkewe elter repwe tümünü pwe resap akükkünalo pwapwaan ekkewe chon fel ngeni Jiowa, ewe “Kot mi pwapwa.”—1 Tim. 1:11, NW.
Eäni Ekkoch Wis lon ewe Mwichefel
11. Met weween än emön epwe “mochen wiseni” eü wis lon ewe mwichefel?
11 Lupwen Paul a pesei ekkewe mwän lon ewe mwichefel ar repwe achocho le eäni eü wis, ese peseer ar repwe kütta itöchür. Nge a makkeei: “Are eman a mochen wiseni ewe wisen soumasen mwichefel, a tipeni eu angang mi aüchea.” (1 Tim. 3:1, 4) Emön mi “mochen wiseni” eü wis epwe achocho le napanapeni napanapen emön Chon Kraist mi tipenmwän pwe epwe angang fän iten pwiin kewe. Ika emön brother mi fen papatais eü ier nge a eäni ekkewe napanap mi mak lon 1 Timoti 3:8-13 fän iten ekkewe ministerial servant, iwe a tongeni ketiw le wiseni ena wis. Lon wokisin 8, a erä: “Ekewe soualilis repwe usun chök ekewe soumas, repwe aramasöch.”
12, 13. Äweweei ifa usun ekkewe alüwöl Chon Kraist repwe achocho ngeni och angang lon ewe mwichefel.
12 En emön alüwöl mi papatais me ka aücheani om fel ngeni Jiowa? A wor chommong mettoch ka tongeni föri pwe kopwe eäni ekkoch wis lon ewe mwichefel. Eü me leir, amürinnölo napanapen om fiti ewe angangen afalafal. Ka pwapwaiti le mwin ngeni pwiich kewe mi sokkopat ieriir lon ewe angangen afalafal? Ka kükkütta emön kopwe käeö ngeni ewe Paipel? Atun ka käeö ngeni emön me apwönüetä ekkewe pesepes mi katowu lon ach kewe mwich, kopwe lipwäköchülo le asukula aramas. Pwal och, kopwe poputä le meefieni meefien nöüm chon käeö. Ika ena chon käeö a meefi lamoten an epwe siwili manauan, kopwe käeö le mosonottam me kopwe mirit lon om älisi le apwönüetä alon ewe Paipel.
13 Ämi kana alüwöl chon Kraist, oua tongeni älisi ekkewe chinnap lon ewe mwichefel lon sokkopaten mettoch. Oua pwal tongeni älisatä limöchün me torotoröchün ewe imwen mwich. Ika oua awora älillis ükükün ämi tufich, oua pwäratä pwe oua aücheani ämi angang ngeni Jiowa. Usun chök Timoti, oua tongeni käeö ifa usun oupwe wesewesen chchüngü osupwangen ewe mwichefel.—Älleani Filipai 2:19-22.
14. Ifa usun ekkewe alüwöl Chon Kraist repwe akkomw “küna sosot” le angang fän iten ewe mwichefel?
14 Ämi kana elter, oupwe piiöchü pwe oupwe ewisa och angang ngeni ekkewe alüwöl, iir kewe mi achocho le “sü seni tipen alüal,” me ekkewe mi tinikken le “eäni pwüng, lükülük, chen me kinamwe,” me pwal ekkoch napanap mi mürinnö. (2 Tim. 2:22) Ren ämi ewisa ngeniir ekkoch angang lon mwichefel, repwe tongeni akkomw “küna sosot” le wiseni eü wis pwe ‘aramas meinisin repwe küna ar fefeitä lon ar souläng.’—1 Tim. 3:10; 4:15.
Pwäralo Tipenmwän lon ewe Mwichefel me lon Famili
15. Me ren 1 Timoti 5:1, 2, ifa usun sipwe tipenmwän lon ach ekiek usun ekkewe ekkoch?
15 Ach eäni ewe napanap tipenmwän a kapachelong ach sipwe süföliti pwich kewe. Lon än Paul kapasen fön ngeni Timoti a menlapei lamoten süföl ngeni aramas. (Älleani 1 Timoti 5:1, 2.) A äkkäeüin lamot ren föfförüch ngeni ekkewe ekkoch pwe sisap siike ngeniir. Än Hiop süföliti ekkewe fefin, äkkäeüin pwülüwan we, a eü leenien äppirü ngenikich. A pwon pwe esap nennengeni emön fefin fän mocheisou. (Hiop 31:1) Ach menniniiti pwich kewe a wewe ngeni ach sisap nüesik ngeniir are föri och mettoch resap kinamwe ren le nomwe ngenikich. Pwäralo süföl a äkkäeüin lamot ngeni rüüemön ra sanifengeniir me ra ekiekin pwüpwülü. Emön Chon Kraist mi tipenmwän esap appatäi meefien emön ren an angon ngeni.—SalF. 12:22.
16. Äweweei sokkofesenin ekiekin ekkoch lon fönüfan me alon ewe Paipel usun wisen mwän pwüpwülü are sam.
16 Mi lamot sipwe pwal alamota wisach me ren Kot lon ewe famili. Än Setan ei fönüfan a föri pwe ewe mwän pwüpwülü are ewe sam minen atakirikir. Äwewe chök, ekkewe prokram lon TV are kachito ra pwomweni pwe esor süfölür me ra esiiter. Iwe nge, Paipel a ewisa ngeni ewe mwän pwüpwülü eü wis mi kon aüchea, an epwe “möküren pwülüan.”—Ef. 5:23; 1 Kor. 11:3.
17. Äweweei ifa usun ach älisatä kokkotun ach famili fel a pwäratä pwe sia alamotaöchü wisach.
17 Ewe mwän pwüpwülü epwe tümünü osupwangen an famili lon pekin aion. Nge ika ese älisi an famili lon ar riri ngeni Kot, iwe, a pwäratä nafangawen mirit me tipatchem. (Tut. 6:6, 7) Ina minne, 1 Timoti 3:4 a erä pwe ika en emön möküren famili nge ka mochen eäni eü wis lon ewe mwichefel, mi lamot kopwe emön mi “emwenöchü püsin chon an famili o aörüni ngeni nöün kana ar repwe aleasochis ngeni fän menin.” Lon ei mettoch, kopwe pwisin eisinuk, “Ua kan isetiw fansoun pwe epwe wor äm famili fel? Ekkoch fin pwüpwülü Chon Kraist ra siö ngeni pwülüwer ar repwe emmweni ewe famili lon ar fel ngeni Kot. Emön me emön mwän pwüpwülü epwe ekiekiöchü ei wis. Nge mi lamot, fin pwüpwülü chon Kraist repwe angangfengen me pwülüwer le älisatä ewe kokkotun Famili Fel pwe epwe sopwöch.
18. Ifa usun ekkewe nau repwe käeö le alamotaöchü mettoch mi aüchea?
18 Ekkewe nau repwe alamotaöchü ekkewe mettoch mi aüchea lon manauer. (SalAf. 12:1) Esor ngawen än ekkewe nau repwe käeö angang mi weires lon imwer mi fichiiti ieriir me tufichir. (KölK. 3:27) Lupwen King Tafit a chüen emön kükkün, a sile masen siip. A pwal lipwäköch lon nikättik me fför köl. An kewe tufich a emmwen ngeni an epwe angang ngeni ewe king lon Israel. (1 Sam. 16:11, 12, 18-21) Ese mwääl, le alüwölün a pwal sile urumwot nge a käeö ekkoch tufich mi aüchea, iwe mwirin a äeä le mwareiti Jiowa. An tufich le mas siip a älisi le emmweni ewe mwuun Israel fän mosonottam. Ämi kana säräfö met sokkun tufich oua käkkäeö, ekkewe sokkun epwe älisikemi le angang ngeni ewe Chon Föratä me pwal ammolnakemitä fän iten ekkewe wis lon mwach kkan?
Kopwe Itepök me Rüüepek
19, 20. Ifa ewe ekiek mi itepök me rüüepek sia tipeppos le eäni usun pwisin kich me ach fel ngeni Jiowa?
19 Kich meinisin sipwe achocho le eäni ekiek mi itepök me rüüepek usun pwisin kich, nge esap kon ssenükülo ach ekiek usuch. Sisap lamalam tekia usun ach kewe föfförün pwüng. (SalAf. 7:16, NW) Ach eäni ekis minen atakirikir a tongeni amasösötiw osukosuk are aürek lon imwach, lon ach leenien angang, are lein pwiich kewe. Chon ewe famili repwe tümünüöchü pwe resap eäni kapasen esiit pwe ete atai nükünüköchün me kinamween ewe famili. Lon ewe mwichefel, meinisin ra tongeni takir me pwapwafengen, ach pwopworausfengen me napanapen än ekkewe brother asukul epwe minen apöchökkül.—2 Kor. 13:10; Ef. 4:29.
20 Sia nonnom lon ei otot ese ekieki Jiowa are alamota an kewe allük. Nge a fokkun lamot ngeni nöün Jiowa aramas ar repwe älleasochisi me tuppwöl ngeni. A ifa me watteen pwapwaach ren ach choni ei mwicheichen chon fel ngeni Jiowa fän tipenmwän! Amwo sipwe tipeppos le akkamwöchü ach alamota manauach me ach fel ngeni Jiowa.
Ifa Usun Kopwe Pölüweni?
• Pwata sipwe ü ngeni än fönüfan ekiek usun ssenüküloon ar kütta pwisin pwapwaar?
• Ifa usun sipwe chengel nge pwal tipenmwän lon ach angang ngeni Kot?
• Ifa usun ach ekiek ren ach eäni wis epwe pwäratä ika sia tipenmwän are sise?
• Äweweei pwata ach süföliti pwiich kewe me ach famili a fokkun lamot.
[Kapas Eis fán Iten ewe Lesen]
[Sasing lón pekin taropwe 12]
Emön mwän pwüpwülü epwe tümünü an famili lon pekin aion me lon ar fel ngeni Kot