Pagbantay nga Dili Ka Malimbongan

SI Don Quixote maoy usa ka iladong karakter nga gimugna sa Katsila nga awtor nga si Miguel de Cervantes diha sa iyang nobela niadtong ika-16 nga siglo. Sumala sa maong nobela, si Don Quixote kanunayng maghanduraw bahin sa isog nga mga kabalyero nga nagluwas ug mga prinsesa. Sa ngadtongadto, nagtuo siya nga kabalyero pod siya. Sumala sa asoy, iyang gisulong ang mga windmill kay sa iyang panan-aw kini maoy daotang mga higante. Gilimbongan siya sa iyang hunahuna kay nagtuo siya nga pagbuot sa Diyos nga patyon ang maong mga higante, ug kana miresulta sa iyang kaulawan.

Hinuon, tumotumo lang ang asoy bahin kang Don Quixote, apan dili gayod lalim kon ang usa malimbongan. Tagda pananglitan ang usa ka palainom nga nagtuong puwede ra siyang makapatuyang ug inom, apan sa ulahi nadaot ang iyang panglawas ug ang iyang pamilya. O kaha ang usa nga nasakit ug anorexia nga nagtuong siya himsog apan diay to gipagutman niya ang iyang kaugalingon nga mahimo niyang ikamatay.

Mahimo ba usab kitang malimbongan? Ikasubo, ang tubag maoy oo. Sa pagkatinuod, posible kanang mahitabo kanatong tanan. Ang usa ka pananglitan niana mao ang bahin sa atong gimahal nga relihiyosong mga tinuohan—nga mahimong magpahinabog kaalaotan kanato. Nganong ingon niana? Unsay imong himoon aron dili ka malimbongan?

Mga Kapeligrohan Kon ang Usa Malimbongan

Sumala sa usa ka diksiyonaryo, ang paglimbong nagkahulogan nga “ang usa patuohon nga ang bakak tinuod.” Kana nagkahulogan usab sa “pagtudlo ug sayop nga ideya o tinuohan nga makapalibog kaniya o maghimo kaniyang ignorante.” Parehas kinig kahulogan sa pulong nga “pagpahisalaag” ug “pagpanglingla.” Busa ang usa ka tawong wala masayod nga siya nalimbongan nameligro gayod.

 Ang nakaapan pa kay kon ang usa nalimbongan o nalingla, iya gayong barogan ang iyang gituohan bisan pa sa klarong mga ebidensiya. Tingali nakagamot na pag-ayo sa iyang kasingkasing ang maong tinuohan mao nga sirado na ang iyang hunahuna ug dili na modawat sa kon unsay husto.

Kita ba Nameligro?

Lagmit mangutana ka, ‘Dili ba sobra ra pod kon moingon ta nga kitang tanan nameligrong malimbongan kon bahin sa atong relihiyosong mga tinuohan?’ Dili, tungod kay si Satanas nga Yawa, nga gitawag ni Jesus ug “amahan sa bakak” determinado gayod sa paglimbong kanatong tanan. (Juan 8:44) Ang Bibliya nag-ingon usab nga si Satanas mao “ang diyos niini nga sistema sa mga butang.” Iyang ‘gibutaan ang hunahuna’ sa milyon-milyong tawo sa tibuok kasaysayan. (2 Corinto 4:4) Karon, siya padayong “nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.”—Pinadayag 12:9.

Si Satanas naglimbong sa katawhan sukad pa sa paglalang sa tawo. Pananglitan, iyang gipatuo si Eva nga dili siya kinahanglang magpasakop sa mga balaod sa Maglalalang ug siya “mahisama sa Diyos, nga mahibalo sa maayo ug sa daotan,” buot ingnon, siyay modesidir sa iyang kaugalingon kon unsay maayo ug daotan. (Genesis 3:1-5) Kana mao ang unang grabeng pagpanglimbong, kay bisan tuod ug ang tawo gihatagag kagawasan kon unsay ilang buhaton, wala sila hatagig katungod nga magbuot kon unsay husto ug sayop. Ang Diyos, ingong Maglalalang ug Soberano, mao lamang ang may katungod ug may awtoridad niana. (Jeremias 10:23; Pinadayag 4:11) Busa, nalimbongan gayod sila kay sila mituo nga may katungod sila sa paghukom kon unsay maayo ug daotan! Ikasubo, kitang dili-hingpit nga mga tawo sagad mabiktima niana nga lit-ag.

Posible ba Usab nga Malimbongan Ka?

Ang mga tinuohan nga imong gipakamahal lagmit dugay na kaayong naglungtad, nga gikan pa sa imong mga katigulangan. Apan wala magpasabot nga tinuod ang maong mga tinuohan tungod kay kini dugay na. Ngano man? Gipakita sa Bibliya nga human mamatay ang mga apostoles ni Kristo, mitungha diha sa Kristohanong kongregasyon ang mga tawo nga nagtudlog “tinuis nga mga butang aron ipahilayo ang mga tinun-an ngadto kanila.” (Buhat 20:29, 30) Batid kaayo sila sa pagpahisalaag sa mga tawo “pinaagi sa makapaagning mga argumento” ug “pinaagi sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo.”—Colosas 2:4, 8.

Nahitabo ba usab kini karon? Oo, kay si apostol Pablo nagpasidaan nga mosamot pa ang kahimtang sa “kataposang mga adlaw,” nga mao ang atong panahon karon. “Ang mga tawong daotan ug mga impostor mosamot pa kangil-ad,” siya misulat, “nga nagapahisalaag ug nahisalaag [o, “manlimbong sa uban ug malimbongan usab,” Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia].”—2 Timoteo 3:1, 13.

Busa maayo gayod nga kita mosanong sa pasidaan ni apostol Pablo: “Siya nga naghunahuna nga siya nagabarog magbantay nga siya dili mapukan.” (1 Corinto 10:12) Si Pablo naghisgot dinhi bahin sa atong baroganan atubangan sa Diyos. Kon maghunahuna ka nga dili ka gayod malimbongan ni Satanas, nan nalimbongan ka na. Ang tanan nameligro gayod nga mabiktima sa “lipatlipat” ni Satanas. (Efeso 6:11, Ang Biblia—Bag-ong Hubad Nga Binisaya) Kanay hinungdan nga nabalaka ang apostol alang sa iyang mga isigka-Kristohanon, nga kon sa unsang paagi “ang halas nagdaldal kang Eva pinaagi sa lipatlipat niini, basin ug ang [ilang] kaisipan pagapahisalaagon gikan sa katim-os ug kaputli nga angay kang Kristo.”—2 Corinto 11:3.

Kon Unsay Himoon Aron Dili Malimbongan

Busa unsay imong himoon aron dili ka malimbongan ni Satanas? Unsaon nimo pagtino nga ikaw ‘nagsimba [sa Diyos] sa espiritu ug sa  kamatuoran’? (Juan 4:24) Pahimusli ang gihatag ni Jehova nga Diyos kanimo. Una sa tanan, siya naghatag kanimog “katakos sa pagsabot” aron imong mailhan ang tinuod ug ang bakak. (1 Juan 5:20) Siya nagtabang usab kanimo aron dili ka mahimong ignorante sa mga taktika ni Satanas. (2 Corinto 2:11) Sa pagkatinuod, siya naghatag kanimo sa tanan nimong gikinahanglan aron dili ka mapahisalaag sa Yawa.—Proverbio 3:1-6; Efeso 6:10-18.

Labaw sa tanan, ang Diyos naghatag kanimo ug kasaligan kaayong proteksiyon. Unsa kana? Walay lain kondili ang balaang Pulong sa Diyos. Si apostol Pablo nagdasig sa iyang kauban nga si Timoteo nga mosalig niana kon bahin sa relihiyosong pagtuo. Human siya magpasidaan bahin sa “mga tawong daotan ug mga impostor,” gisultihan ni Pablo si Timoteo nga panalipdan ang iyang kaugalingon batok kanila pinaagi sa pagbase sa tanan niyang gituohan diha sa “balaang mga sinulat,” nga mao ang Bibliya.—2 Timoteo 3:15.

Ang uban tingali moingon nga kadtong nagtuo sa Diyos ug sa Bibliya mao ang nalimbongan. Apan, sa pagkatinuod ang nalimbongan mao kadtong nagsalikway sa ebidensiya nga dunay Maglalalang ug nga ang Bibliya maoy inspiradong Pulong sa Diyos. a—Roma 1:18-25; 2 Timoteo 3:16, 17; 2 Pedro 1:19-21.

Aron dili malimbongan sa bakak nga pagtulon-an, gamita ang Pulong sa Diyos aron matino ang kamatuoran. (1 Timoteo 6:20, 21) Sundoga ang mga taga-Berea nga gisangyawan ni apostol Pablo kay sila bukas ug hunahuna. Ilang “gidawat ang pulong uban ang tumang kaikag.” Gawas nga sila mituo sa gitudlo ni apostol Pablo, ‘maampingon nilang gisusi ang Kasulatan adlaw-adlaw kon tinuod ba kining mga butanga.’—Buhat 17:11.

Ayawg kahadlok sa pagsusi sa imong tinuohan sama sa gibuhat sa mga taga-Berea. Sa pagkatinuod, ang Bibliya nagdasig kanimo nga ‘tinoon ang tanang butang’ una pa nimo kana dawaton ingong kamatuoran. (1 Tesalonica  5:21) Sa hinapos sa unang siglo C.E., giawhag ni apostol Juan ang iyang mga isigka-Kristohanon: “Mga hinigugma, ayaw ninyo tuohi ang matag inspiradong pahayag, hinunoa sulayi ang inspiradong mga pahayag aron masuta kon kini nagagikan ba gayod sa Diyos.” (1 Juan 4:1) Oo, bisan kon ang usa ka relihiyosong pagtulon-an daw ‘inspirado’—o gikan sa Diyos—maalamon gihapon nga susihon ang Kasulatan aron matino kon tinuod ba kini una dawaton.—Juan 8:31, 32.

Ipadapat ang Imong Nakat-onan

Apan duna pay laing lakang nga kinahanglan nimong himoon. Ang disipulong si Santiago miingon: “Mahimong mga magtutuman sa pulong, ug dili tigpaminaw lamang, nga limbongan ang inyong kaugalingon pinaagi sa bakak nga pangatarongan.” (Santiago 1:22) Dili igo ang pagkahibalo sa gitudlo sa Bibliya. Kinahanglan nimo kining ipadapat. Sa unsang paagi? Pinaagi sa pagtuman sa sugo sa Diyos ug sa paglikay sa mga buhat nga iyang gidumtan.

Pananglitan, matikdi ang pagkahugno sa moral sa mga tawo sa atong palibot. Dili ba nagpakita kana nga si Satanas nagmalamposon sa pagpatuo sa mga tawo nga walay daotang epekto ang pagsalikway sa moral nga mga sukdanan sa Diyos? Tungod niini, si apostol Pablo naghatag niining pintok nga pasidaan ngadto sa mga Kristohanon: “Ayaw pagpahisalaag: Ang Diyos dili kayagayagaan. Kay bisan unsay ginapugas sa usa ka tawo, kini usab iyang anihon.”—Galacia 6:7.

Ayaw sundoga ang “tawong buangbuang” kinsa gihubit ni Jesus nga ‘nagpatalinghog’ sa iyang mga pulong apan ‘wala magbuhat niana.’ Sama ni Don Quixote nga nalimbongan sa iyang imahinasyon, ang maong tawo naglimbong sa iyang kaugalingon kay naghunahuna siya nga makatukod siyag lig-ong balay ibabaw sa balas, nga huyang ug pundasyon. Hinunoa, sundoga ang tawo “nga nagtukod sa iyang balay ibabaw sa dakong-bato.” Gitawag ni Jesus kining tawhana nga “maalamon” tungod kay siya nagpatalinghog sa mga pulong ni Jesus ug ‘nagbuhat niana.’—Mateo 7:24-27.

[Footnote]

[Kahon/Hulagway sa panid 12, 13]

Wala Ka Kaha Malimbongi?

Sa katuigan sa 1930, si Oscar Reutersvärd nga taga-Sweden nagdrowing ug malimbongong mga hulagway. Ang usa ka modernong pananglitan niana makita dinhi sa walang bahin. Sa unang tan-aw, ang mga drowing daw katuohan. Apan kon imong tan-awog maayo, imposible diay. Gituyo kana sa tigdrowing aron lipaton ang imong mata.

Gawas niini nga mga hulagway, aduna pay laing mga butang nga makalimbong. Mga duha ka libo ka tuig kanhi, ang Bibliya nagpasidaan: “Pagbantay kamo: basin adunay modagit kaninyo pinaagi sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo, sumala sa paninugdang mga butang sa kalibotan ug dili sumala kang Kristo.”—Colosas 2:8.

Angay gayong tagdon kini nga pasidaan kay ang nagsulat niini nalimbongan kaniadto. Sanglit natudloan siya sa usa ka iladong magtutudlo sa relihiyon sa iyang panahon, daw imposible nga malimbongan siya. —Buhat 22:3.

Si Saulo nga taga-Tarso gipatuo nga tinunglo ang mga tawong lahig tinuohan ug kostumbre. Kay gipaluyohan sa Hudiyong mga lider sa relihiyon, giisip niya nga iyang katungdanan sa Diyos ang pagsilot sa mga Kristohanon nga dili mobiya sa ilang pagtuo. Giuyonan pa gani niya ang pagpatay sa iyang isigka-Hudiyo nga giakusahang nagpasipala sa Diyos.—Buhat 22:4, 5, 20.

Sa ngadto-ngadto, natabangan si Saulo nga makita ang kalainan tali sa husto ug sayop, kon unsay giuyonan ug wala uyoni sa Diyos. Sa dihang nakaamgo si Saulo nga nasayop siya, kining debotado nga tawo nagbag-o ug nailhan na nga si Pablo, nga apostol ni Jesu-Kristo. Kay wala na malimbongi, nakaplagan ni Pablo ang matuod nga pagsimba.—Buhat 22:6-16; Roma 1:1.

Sama ni Pablo, daghang diyosnon nga mga tawo ang nalimbongan kanhi sa mga pagtulon-an nga mahimong ipakasama sa malimbongong mga hulagway—mga tinuohan nga daw tinuod apan wala ibase sa Pulong sa Diyos. (Proverbio 14:12; Roma 10:2, 3) Sila gitabangan nga makita nga sayop ang ilang tinuohan ug dili maayo ang bunga sa ilang relihiyon. (Mateo 7:15-20) Samtang nag-uswag ang ilang kahibalo sa Bibliya, ilang gisalikway ang maong mga tinuohan ug giusab ang ilang paagi sa pagkinabuhi aron mapahimut-an ang Diyos.

Andam ka ba sa pagsundog kang apostol Pablo pinaagi sa pagsusi sa imong tinuohan kon kini ba gibase sa Bibliya? Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagtabang kanimo.

[Picture Credit Line sa panid 10]

Engravings by Doré