Ang mga Bituon ba Makaapektar sa Imong Kinabuhi?

SA KAGABHION nga walay panganod ug walay siga sa mga suga, ang halapad nga kalangitan nahisamag itom nga panaptong velvet nga gidayandayanan ug daghan kaayong naggilak-gilak nga diamante. Mga 350 ka tuig pa lang ang milabay sukad nga nasayran sa tawo ang gidak-on sa mga bituon ug ang gilay-on niini sa atong planeta. Apan tipik pa lang ang atong nasabtan bahin sa dagkong mga puwersa nga nagpalihok sa atong kahibulongang uniberso.

Sukad pa sa karaang panahon, ang tawo nakamatikod na nga tukma kaayo ang paglihok sa bulan ug mga bituon ug ang popanahon nga pagkausab sa posisyon niini diha sa kalangitan. (Genesis 1:14) Daghan ang nakadayeg niini sama kang Haring David sa Israel, kinsa misulat mga 3,000 ka tuig kanhi: “Sa dihang makakita ako sa imong mga langit, ang mga buhat sa imong mga tudlo, sa bulan ug sa mga bituon nga imong giandam, unsa ba ang may-kamatayong tawo nga ikaw nagahunahuna man kaniya?”—Salmo 8:3, 4.

Apan, nakamatikod man kita o wala, ang paglihok sa adlaw, bulan, ug mga bituon makaapektar sa atong kinabuhi sa direktang paagi. Ang adlaw, nga usa ka bituon diin nagbiyo ang atong planeta, maoy gibasehan sa tawo sa pagsukod sa panahon—ang gitas-on sa adlaw ug tuig. Ang bulan usab diha sa kalangitan maoy “ilhanan sa panahon.” (Salmo 104:19; Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia) Ug ang mga bituon maoy kasaligang giya sa paglawig ug giya usab kini sa mga astronot diha sa kawanangan. Tungod niini, ang uban naghunahuna kon ang mga bituon ba duna pay laing epekto sa atong kinabuhi gawas nga kini basehanan sa panahon ug makapauswag sa atong pagpabili sa mga lalang sa Diyos. Ang mga bituon ba makatagna sa atong kaugmaon o makapasidaan sa mahitabong mga kalamidad?

Ang Sinugdanan ug Katuyoan sa Astrolohiya

Ang pagtan-aw ug tilimad-on sa langit ingong giya sa kinabuhi nagsugod sa karaang Mesopotamia, lagmit sa katuigan sa 3000 B.C.E. Ang unang mga astrologo nag-obserbar pag-ayo sa kalangitan. Tungod sa ilang pag-estudyo sa paglihok sa adlaw ug bulan, pagrekord sa posisyon sa mga bituon, paghimog mga kalendaryo, ug pagkalkulo sa eklipse, nagsugod ang siyensiya sa astronomiya. Apan ang astrolohiya dili lang kay pagtuon sa epekto sa adlaw ug bulan sa atong kalikopan. Kini nagtudlo nga ang lokasyon ug ang posisyon sa adlaw, bulan, planeta, bituon, ug mga konstelasyon nag-apektar sa dagkong mga panghitabo sa yuta ug nagkontrolar usab sa  kinabuhi sa matag indibiduwal. Sa unsang paagi?

Ang ubang tawo nga nagtuon ug astrolohiya molantaw sa mga bituon alang sa mga tilimad-on o pasidaan bahin sa umaabot, ug ila kining gigamit ug gipahimuslan sa lainlaing paagi. Ang uban usab nagtuo nga pinaagi sa astrolohiya atong mahibaloan ang atong kapalaran o kaha ang kinamaayohang panahon nga buhaton ang usa ka butang. Kana kono masayran pinaagi sa pag-obserbar sa plastada sa partikular nga mga planeta ug bituon ug “pagkalkulo” sa mahimong epekto niini sa usag usa ug sa atong planeta. Sumala pa nila, ang impluwensiya niini diha sa usa ka tawo nagdepende sa plastada sa mga bituon panahon sa iyang pagkatawo.

Ang karaang mga astrologo nagtuo nga ang planetang yuta mao ang sentro sa uniberso ug ang ubang planeta ug bituon nagbiyo niini. Nagtuo usab sila nga ang adlaw nagbiyo sa yuta ug kini dunay espesipikong agianan matag tuig latas sa mga bituon ug konstelasyon. Ang maong agianan ilang gitawag ug ecliptic ug kini nabahin sa 12 ka seksiyon. Ang ngalan sa matag seksiyon gikuha sa ngalan sa konstelasyon nga malabyan sa adlaw sa maong seksiyon. Diha naggikan ang 12 ka simbolo sa zodiac. Ang matag seksiyon, o “balay sa langit,” gituohan nga pinuy-anan sa usa ka diyos. Siyempre, sa ngadto-ngadto nasayran sa mga siyentista nga dili ang adlaw ang nagbiyo sa yuta kondili ang yuta maoy nagbiyo sa adlaw. Tungod niana wala na ilha ang astrolohiya ingong siyensiya.

Gikan sa Mesopotamia, ang astrolohiya mikaylap halos sa tibuok kalibotan ug nahimong bahin sa halos tanang dagkong sibilisasyon. Human masakop sa Persia ang Babilonya, ang astrolohiya miabot sa Ehipto, Gresya, ug India. Gikan sa India, gidala kini sa Budhistang mga misyonaryo ngadto sa Central Asia, China, Tibet, Japan ug Southeast Asia. Wala mahibaloi kon sa unsang paagi ang astrolohiya nakaabot sa tribong Maya, apan dakog impluwensiya sa ilang kinabuhi ang matang sa astrolohiya nga susama nianang sa Babilonya. Ang modernong matang sa astrolohiya namugna sa Ehipto sa panahon nga ang kultura niini impluwensiyado sa Gresya ug kini dakog impluwensiya sa Judaismo, Islam, ug Kakristiyanohan.

Ang nasod sa Israel naimpluwensiyahan usab sa astrolohiya bisan niadtong wala pa sila mabihag sa Babilonya sa ikapitong siglo B.C.E. Ang Bibliya nag-asoy sa paningkamot ni Haring Josias nga wagtangon ang nabatasan sa mga tawo nga paghalad “sa adlaw ug sa bulan ug sa mga  konstelasyon sa zodiac ug sa tanan nga panon sa mga langit.”—2 Hari 23:5.

Ang Gigikanan sa Astrolohiya

Ang astrolohiya gibase sa sayop nga mga ideya bahin sa plastada ug paglihok sa mga planeta ug bituon. Busa dayag nga kini dili gikan sa Diyos. Sanglit dili tinuod ang pasukaranan sa astrolohiya, kini dili makahatag ug tukmang impormasyon bahin sa umaabot. Ang pagkadili-kasaligan niini gipamatud-an sa duha ka talagsaong hitabo sa kasaysayan.

Panahon sa paghari ni Nabucodonosor sa Babilonya, ang mga saserdote ug astrologo wala makahubad sa iyang damgo. Si Daniel, ang propeta sa matuod nga Diyos nga si Jehova, misulti sa hinungdan niana: “Ang mga tawong maalamon, ang mga diwatahan, ang mga salamangkerong saserdote ug ang mga astrologo wala makapadayag ngadto sa hari sa tinago nga gipangutana sa hari. Apan, adunay usa ka Diyos sa kalangitan nga Tigpadayag sa mga tinago, ug iyang gipahibalo kang Haring Nabucodonosor kon unsay mahitabo sa kaulahiang bahin sa mga adlaw.” (Daniel 2:27, 28) Si Daniel midangop—dili sa adlaw, bulan, o mga bituon—kondili kang Jehova nga Diyos, ang “Tigpadayag sa mga tinago” ug iyang gisulti sa hari ang hustong interpretasyon.—Daniel 2:36-45.

Ang tribong Maya hawod kaayo sa astrolohiya, apan wala kana makapugong sa pagkahanaw sa ilang sibilisasyon niadtong ikasiyam nga siglo C.E. Kining duha ka pananglitan nagpakita nga ang astrolohiya dili tinuod ug dili makatagna sa umaabot. Giyagyag usab niini ang tinuod nga katuyoan sa astrolohiya: aron babagan ang mga tawo sa pagdangop sa Diyos alang sa tukmang impormasyon bahin sa umaabot.

Sanglit ang astrolohiya gibase sa sayop nga mga ideya, kana nagpakita kon kinsay gigikanan niini. Si Jesus miingon bahin sa Yawa: “Siya wala mobarog nga lig-on diha sa kamatuoran, tungod kay ang kamatuoran wala kaniya. Inigsulti niya sa bakak, siya nagsulti sumala sa iyang kinaiya, tungod kay siya usa ka bakakon ug ang amahan sa bakak.” (Juan 8:44) Si Satanas nagpakaaron-ingnon nga usa ka “manulonda sa kahayag,” ug ang mga demonyo nagtakoban ingong “mga ministro sa pagkamatarong.” Sa pagkatinuod, gusto nilang malit-agan ang mga tawo sa ilang pagpanglimbong. (2 Corinto 11:14, 15) Ang Pulong sa Diyos nagyagyag kang Satanas ingong tinubdan sa “gamhanang mga buhat ug bakak nga mga ilhanan ug mga tilimad-on.”—2 Tesalonica 2:9.

Kon Nganong Kinahanglang Isalikway Kini

Ang astrolohiya gibase sa kabakakan mao nga kini dulumtanan kang Jehova, ang Diyos sa kamatuoran. (Salmo 31:5) Busa ang Bibliya naghukom batok niini ug nag-awhag sa mga tawo sa pagsalikway niini. Sa Deuteronomio 18:10-12, ang Diyos tin-awng nag-ingon: “Walay makaplagan diha kanimo nga . . . bisan kinsa nga nagapangitag mga tilimad-on o usa nga barangan, . . . bisan kinsa nga nagakonsultag espiritista o tigpanagna sa mga hitabo o bisan kinsa nga nagapakisayod sa mga patay. Kay bisan kinsa  nga nagabuhat niining mga butanga dulumtanan kang Jehova.”

Sanglit si Satanas ug ang iyang mga demonyo maoy nagpaluyo sa astrolohiya, ang usa ka tawo mailalom sa ilang gahom kon siya malangkit niini. Maingon nga ang usa nga magsulay-sulay sa paggamit ug droga mailalom sa kontrol sa mga tigbaligyag droga, ang tawo nga magsulay-sulay sa astrolohiya mailalom sa kontrol ni Satanas, ang numero unong tiglimbong. Busa alang niadtong nahigugma sa Diyos ug sa kamatuoran, kinahanglang bug-os nilang isalikway ang astrolohiya ug sundon ang tambag sa Bibliya: “Dumti ang daotan, ug higugmaa ang maayo.”—Amos 5:15.

Gipahimuslan sa astrolohiya ang tinguha sa tawo nga mahibalo sa umaabot. Posible bang mahibaloan ang umaabot? Kon posible, sa unsang paagi? Ang Bibliya nag-ingon nga kita wala mahibalo kon unsay mahitabo kanato ugma, sunod bulan, o sunod tuig. (Santiago 4:14) Bisan pa niana, ang Bibliya nagtug-an kanato kon unsay palaaboton sa mga tawo sa dili madugay. Kini nag-ingon nga hapit nang moabot ang Gingharian nga atong giampo diha sa Pag-ampo sa Ginoo. (Daniel 2:44; Mateo 6:9, 10) Kini naghisgot usab nga sa dili madugay mawala na sa bug-os ang pag-antos. (Isaias 65:17; Pinadayag 21:4) Imbes itakda daan ang kinabuhi sa tawo, ang Diyos nagdapit sa tanan sa pagkat-on bahin kaniya ug kon unsay iyang buhaton alang sa ilang kaayohan. Nganong nahibalo kita niana? Tin-awng gipakita sa Bibliya nga kabubut-on sa Diyos nga “ang tanang matang sa mga tawo mangaluwas unta ug makadangat sa tukmang kahibalo sa kamatuoran.”—1 Timoteo 2:4.

Ang kahibulongang kalangitan ug ang tanan nga anaa niana wala lalanga aron sa pagkontrolar sa atong kinabuhi. Hinunoa, gipadayag niini ang gahom ug pagka-Diyos ni Jehova. (Roma 1:20) Kini magpalihok kanato nga isalikway ang kabakakan ug modangop sa Diyos ug sa iyang Pulong, ang Bibliya, alang sa kasaligang giya sa malamposong kinabuhi. “Salig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing ug ayaw pagsalig sa kaugalingon mong pagsabot. Sa tanan mong mga dalan tagda siya, ug siya magatul-id sa imong mga alagianan.”—Proverbio 3:5, 6.

[Blurb sa panid 19]

Ang astrolohiya dakog impluwensiya sa kinabuhi sa tribong Maya

[Blurb sa panid 20]

Ang tribong Maya hawod sa astrolohiya, apan wala kana makapugong sa pagkahanaw sa ilang sibilisasyon

[Blurb sa panid 20]

“Adunay usa ka Diyos sa kalangitan nga Tigpadayag sa mga tinago, ug iyang gipahibalo . . . kon unsay mahitabo sa kaulahiang bahin sa mga adlaw”

[Hulagway sa panid 19]

El Caracol observatory, sa Chichén Itzá, Yucatán, Mexico, 750-900 C.E.

[Picture Credit Lines sa panid 19]

Pages 18 and 19, left to right: Stars: NASA, ESA, and A. Nota (STScI); Mayan calendar: © Lynx/Iconotec com/age fotostock; Mayan astronomer: © Albert J. Copley/age fotostock; Mayan observatory: El Caracol (The Great Conch) (photo), Mayan/Chichen Itza, Yucatan, Mexico/Giraudon/The Bridgeman Art Library