1, 2. (a) Unsang matanga sa Diyos si Jehova sa nasod sa Israel? (b) Unsang pangutana ang hisgotan niining artikuloha?

SA PANAHON ni Nehemias, usa ka grupo sa mga Levihanon ang nag-ampo atubangan sa katawhan. Giangkon nila nga ang ilang mga katigulangan subli-subling “nagdumili sa pagpamati” sa mga sugo ni Jehova. Apan, si Jehova subli-subli usab nga nagpasaylo kanila kay siya maoy ‘Diyos nga mapinasayloon, mapuangoron, maluluy-on, mahinay sa kasuko, ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot.’ Si Jehova padayong nagpakitag dili takos nga kalulot niining nakabalik nga mga destiyero.—Neh. 9:16, 17.

² Basin makapangutana ka, ‘Unsay kahulogan kanako sa pagpasaylo ni Jehova?’ Aron matubag kining importanteng pangutana, atong susihon kon sa unsang paagi si Jehova nakiglabot sa duha ka lalaki nga nakabenepisyo sa iyang pagpasaylo—ang mga hari nga si David ug Manases.

3-5. Sa unsang paagi si David nakahimog seryosong sala?

³ Bisag si David may kahadlok sa Diyos, siya nakahimog seryosong mga sala. Ang duha niini may kalabotan sa magtiayong si Urias ug Bat-seba. Pait kaayo ang sangpotanan sa maong mga sala. Apan daghan kitag makat-onan bahin sa pagpasaylo ni Jehova kon atong susihon ang iyang paagi sa pagtul-id kang David. Tagda kon unsay nahitabo.

⁴ Gipadala ni David ang kasundalohan sa Israel aron likosan ang Raba, ang kaulohan sa Ammon. Nahimutang kini mga 80 kilometros sa sidlakan sa Jerusalem, sa pikas nga bahin sa Suba sa Jordan. Sa kasamtangan, gikan sa atop sa iyang palasyo, nakita ni David si Bat-seba nga naligo. Wala ang iyang bana. Kay padayong nagtan-aw kang Bat-seba, naibog pag-ayo si David maong iyang  gipakuha si Bat-seba ug nakapanapaw uban kaniya.—2 Sam. 11:1-4.

⁵ Dihang nasayran ni David nga namabdos si Bat-seba, iyang gipapauli si Urias sa Jerusalem, nga naglaom nga modulog si Urias sa iyang asawa. Apan wala man lang mosulod si Urias sa iyang balay, bisan pa sa pagsigeg awhag ni David. Busa ang hari sekretong misulat sa iyang komandante nga ibutang si Urias “sa atubangan sa kinabangisan nga talay sa pagpakiggubat” ug paatrason ang iyang kaubang mga sundalo aron biyaan siya. Namatay dayon si Urias sa gubat, sumala sa plano ni David. (2 Sam. 11:12-17) Busa gawas sa pagpanapaw, misamot ka bug-at ang sala sa hari tungod sa iyang pagpapatay ug inosenteng tawo.

6. Unsay gibuhat ni Jehova labot sa mga sala ni David, ug unsay gipadayag niini bahin kang Jehova?

⁶ Siyempre, nakita ni Jehova ang tanang nahitabo. Walay butang nga matago kaniya. (Prov. 15:3) Bisag giminyoan ra sa hari si Bat-seba, “daotan sa mga mata ni Jehova ang gibuhat ni David.” (2 Sam. 11:27) Busa unsay gibuhat sa Diyos labot sa seryosong mga sala ni David? Iyang gipadala si propeta Natan. Kay Diyos sa pagpasaylo, gustong matino ni Jehova kon maghinulsol ba si David aron mapakitaan niya kinig kaluoy. Dili ba makapatandog kaayo ang gihimo ni Jehova? Wala niya pugsa si David sa pagtug-an apan gisugo niya si Natan sa pag-estoryag usa ka asoy ngadto sa hari nga magpakita sa pagkadaotan sa iyang nahimo. (Basaha ang 2 Samuel 12:1-4.) Epektibo gayod kadto nga paagi sa pagdumala sa maong lisod nga situwasyon!

7. Unsay reaksiyon ni David sa asoy ni Natan?

⁷ Nasuko si David sa dili makataronganong gihimo sa datong lalaki diha sa asoy, ug miingon kang Natan: “Ingon nga si Jehova buhi, ang tawo nga nagbuhat niini angay nga mamatay!” Miingon usab siya nga ang biktima sa maong inhustisya angayng bayran sa mga butang nga nawala kaniya. Apan si David nakurat sa dihang si Natan miingon: “Ikaw mismo ang maong tawo!” Dayon siya giingnan nga tungod sa iyang nahimo, “ang espada” dili mobulag sa iyang balay ug modangat ang kalamidad diha sa iyang pamilya. Mapakaulawan usab siya atubangan sa tibuok Israel. Nakaamgo si David kon unsa ka bug-at ang iyang sala ug mahinulsolong miingon: “Ako nakasala batok kang Jehova.”—2 Sam. 12:5-14.

8, 9. Unsay gipadayag sa Salmo 51 bahin sa pagbati ni David? Unsay gitudlo niini bahin kang Jehova?

⁸ Ang awit nga gikomposo ni David sa ulahi nagpadayag sa iyang tim-os nga paghinulsol. Mabasa sa Salmo 51 ang makapatandog nga mga pangaliyupo ni David kang Jehova. Gipakita niini nga gawas nga iyang giangkon ang iyang mga sala, siya usab naghinulsol. Ang pangunang gikabalak-an ni David mao ang iyang relasyon sa Diyos. “Nakasala ako batok kanimo, kanimo lamang,” siya miingon. Siya nangaliyupo kang Jehova: “Buhati ako ug putli nga kasingkasing, Oh Diyos, ug ibutang sa akong kahiladman ang usa ka bag-ong espiritu, usa nga malig-on. . . . Ipasig-uli kanako ang kasadya sa imong pagluwas, ug sapnayon mo unta ako uban sa masinugtanong espiritu.” (Sal. 51:1-4, 7-12) Dihang motug-an ka sa imong mga kasaypanan kang Jehova, ikaw ba sinsero ug matinud-anon sama kang David?

⁹ Wala panalipdi ni Jehova si David sa daotang sangpotanan sa iyang mga sala. Giantos kini ni David sa nahibiling bahin sa iyang kinabuhi. Apan tungod kay siya may “kasingkasing nga gun-ob ug dugmok,” o mahinulsolong tinamdan, siya gipasaylo ni Jehova. (Basaha ang Salmo 32:5; Sal. 51:17) Ang Labing Gamhanang Diyos makasabot  sa tinuod nga tinamdan ug rason kon nganong ang usa nakasala. Imbes itugyan sa tawhanong mga maghuhukom ang maong mga mananapaw aron silotag kamatayon sumala sa Moisesnong Balaod, si Jehova maluluy-ong nangilabot, ug siya mismo ang nagdumala sa kaso ni David ug Bat-seba. (Lev. 20:10) Gihimo pa gani sa Diyos ang ilang anak nga si Solomon ingong sunod nga hari sa Israel.—1 Cron. 22:9, 10.

10. (a) Unsay lagmit laing basehanan ni Jehova sa pagpasaylo kang David? (b) Unsay angayng buhaton sa usa aron pasayloon ni Jehova?

¹⁰ Lagmit ang laing rason nga gipasaylo ni Jehova si David mao ang pagpakitag kaluoy ni David kang Saul. (1 Sam. 24:4-7) Si Jehova magtratar kanato sumala sa atong pagtratar sa uban, sama sa gipatin-aw ni Jesus: “Hunong na sa pagpanghukom aron dili kamo pagahukman; kay sa hukom nga inyong ginahukom, kamo pagahukman; ug sa sukod nga inyong ginasukod, sila magasukod nganha kaninyo.” (Mat. 7:1, 2) Makapahupay gayod nga si Jehova magpasaylo sa atong mga sala—bisan sa seryosong mga sala sama sa pagpanapaw o pagpatay! Himoon niya kini kon kita mapinasayloon, kon isugid nato ang atong sala kaniya, ug kon bag-ohon nato ang atong tinamdan labot sa atong mga sala. Ihatag ni Jehova sa mga makasasala “ang mga panahon sa kahayahay,” o hinlong konsensiya, kon sila sinserong maghinulsol.—Basaha ang Buhat 3:19.

11. Sa unsang mga paagi gihimo ni Haring Manases ang daotan sa mga mata ni Jehova?

¹¹ Tagda ang laing pananglitan sa Bibliya nga nagpakitang si Jehova andam mopasaylo bisan sa grabeng mga sala. Mga 360 ka tuig sukad sa paghari ni David, si Manases nahimong hari sa Juda. Sulod sa 55 ka tuig niyang pagmando, daghang dulumtanang butang ang iyang gihimo ug gikondenar kini ni Jehova. Pananglitan, si Manases nagtukod ug mga halaran kang Baal; nagsimba sa adlaw, bulan, ug mga bituon; nagsunog sa iyang mga anak ingong halad sa bakak nga mga diyos; ug nagdasig sa espiritismo. Oo, “siya nagbuhat sa hilabihan kon unsay daotan sa mga mata ni Jehova.”—2 Cron. 33:1-6.

12. Sa unsang paagi si Manases mibalik kang Jehova?

¹² Sa ulahi, si Manases gidakop ug gibilanggo sa Babilonya. Tingali iyang nahinumdoman didto ang gisulti ni Moises sa Israel: “Sa dihang ikaw anaa sa kalisdanan ug kining tanang pulonga modangat kanimo sa pagkatapos sa mga adlaw, nan ikaw mobalik kang Jehova nga imong Diyos ug mamati sa iyang tingog.” (Deut. 4:30) Si Manases mibalik kang Jehova. Sa unsang paagi? Siya  ‘padayong nagpaubos pag-ayo’ ug ‘padayong nag-ampo’ sa Diyos (ingon sa gipakita sa panid 21). (2 Cron. 33:12, 13) Wala girekord sa Bibliya ang eksaktong gipamulong ni Manases sa iyang pag-ampo, apan posible nga susama kini sa gipamulong ni Haring David sa Salmo 51. Bisag unsa pa kadto, bug-os gibag-o ni Manases ang iyang tinamdan.

13. Nganong gipasaylo ni Jehova si Manases?

¹³ Unsay sanong ni Jehova sa mga pag-ampo ni Manases? “Siya mitugot nga pangaliyupoan [ni Manases] ug Iyang gidungog ang iyang hangyo alang sa pabor.” Sama kang David, giila ni Manases kon unsa ka bug-at ang iyang mga sala ug tinuod siyang naghinulsol. Mao nga siya gipasaylo sa Diyos ug gibalik sa pagkahari didto sa Jerusalem. Ingong resulta, ‘nailhan ni Manases nga si Jehova ang matuod nga Diyos.’ (2 Cron. 33:13) Makapahupay gayod kining dugang pamatuod nga ang atong maluluy-ong Diyos magpasaylo niadtong tinuod nga maghinulsol!

14. Unsay basehanan ni Jehova aron pasayloon ang nakasala?

¹⁴ Pipila lang sa mga alagad sa Diyos karon ang nakasala nga sama ka bug-at sa mga sala ni David ug Manases, ug kinahanglang mangayog pasaylo. Apan gipakita sa pagpasaylo ni Jehova niining duha ka hari nga siya andam mopasaylo bisan sa grabeng mga sala kon tinuod nga naghinulsol ang nakasala.

15. Giunsa nato pagkahibalo nga dili awtomatikong magpasaylo si Jehova?

¹⁵ Siyempre, dili kita angayng mohinapos nga awtomatikong pasayloon ni Jehova ang tanang tawo sa ilang sala. Bahin niini, atong itandi ang tinamdan ni David ug ni Manases sa masupilong katawhan sa Israel ug Juda. Gisugo sa Diyos si Natan nga adtoon si David aron hatagan siyag kahigayonan nga mag-usab sa iyang tinamdan. Mapasalamaton kining gidawat ni David ug siya naghinulsol. Dihang si Manases nag-antos  sa lisod kaayong situwasyon, siya sinserong naghinulsol. Apan sagad ang katawhan sa Israel ug Juda dili mahinulsolon, maong wala sila pasayloa ni Jehova. Hinunoa, si Jehova balikbalik nga nagpadalag mga propeta aron ipahibalo kanila kon unsay iyang panglantaw sa ilang daotang panggawi. (Basaha ang Nehemias 9:30.) Bisag nakabalik na sa Juda ang mga Israelinhon gikan sa Babilonya, si Jehova padayong nagpadalag matinumanong mga mensahero, sama ni saserdoteng Esdras ug propetang Malaquias. Dihang ang katawhan nagbuhat sa kabubut-on ni Jehova, sila nagmalipayon gayod.—Neh. 12:43-47.

16. (a) Kay wala maghinulsol, unsay nahitabo sa nasod sa Israel? (b) Unsang kahigayonan ang bukas sa indibiduwal nga kaliwat sa karaang nasod sa Israel?

¹⁶ Human nga si Jesus gipadala sa yuta ug natagana ang hingpit nga lukat, si Jehova wala na modawat ug mga halad nga hayop sa Israel. (1 Juan 4:9, 10) Sa dinhi si Jesus sa yuta, iyang gipadayag ang gibati ni Jehova dihang misulti niining makapatandog nga mga pulong: “Jerusalem, Jerusalem, ang nagapatay sa mga manalagna ug ang nagabato niadtong mga gipadala kaniya,—pagkasubsob nga buot kong tigomon ang imong mga anak, sa paagi nga ang usa ka himungaan magatigom sa iyang mga piso ilalom sa iyang mga pako! Apan dili kamo buot niini.” Busa si Jesus miingon: “Tan-awa! Ang inyong balay mabiniyaan kaninyo.” (Mat. 23:37, 38) Busa ang makasasala ug dili mahinulsolong nasod gipulihan sa espirituwal nga Israel. (Mat. 21:43; Gal. 6:16) Apan komosta ang indibiduwal nga kaliwat sa karaang nasod sa Israel? Sila makabenepisyo sa pagpasaylo ug kaluoy ni Jehova kon sila magbaton ug pagtuo sa Diyos ug sa halad ni Jesu-Kristo. Panahon sa pagkabanhaw dinhi sa yuta, kana nga kahigayonan bukas usab alang niadtong namatay nga wala maghinulsol sa ilang mga sala.—Juan 5:28, 29; Buh. 24:15.

17, 18. Unsay angay natong buhaton aron pasayloon kita ni Jehova?

¹⁷ Kay si Jehova andam man mopasaylo, unsay angay natong buhaton? Atong sundogon si David ug Manases, ug ilhon nga kita makasasala. Kita maghinulsol, tim-os nga mangayog pasaylo kang Jehova, ug hangyoon siya nga hatagan kitag putli nga kasingkasing. (Sal. 51:10) Kon nakahimo kitag seryosong sala, angay kitang moduol sa mga ansiyano aron matabangan. (Sant. 5:14, 15) Bisag unsa pa ka bug-at ang atong sala, makapahupay ang paghinumdom nga si Jehova ‘usa ka Diyos nga maluluy-on, mapuangoron, mahinay sa kasuko, dagaya sa mahigugmaong-kalulot ug kamatuoran, nagatipig ug mahigugmaong-kalulot alang sa linibo, nagapasaylog kasaypanan ug kalapasan ug sala.’ Si Jehova wala gayod mausab.—Ex. 34:6, 7.

¹⁸ Pinaagig ilustrasyon, si Jehova misaad sa mahinulsolong mga Israelinhon nga bug-os niyang tangtangon ang mantsa sa ilang mga sala, nga ang “sanag-pula” papution sama sa “niyebe.” (Basaha ang Isaias 1:18.) Busa unsay kahulogan alang kanato sa pagpasaylo ni Jehova? Kita bug-os pasayloon sa atong mga sala ug kasaypanan kon kita magmapasalamaton ug maghinulsol.

19. Unsay hisgotan sa sunod nga artikulo?

¹⁹ Kay gipasaylo na ni Jehova, sa unsang paagi nato siya masundog diha sa atong pagpakiglabot sa uban? Sa unsang paagi nato malikayan nga dili magmapinasayloon sa mga nakahimog seryosong sala apan tinuod nga naghinulsol? Ang sunod nga artikulo motabang kanato sa pagsusi sa atong kasingkasing aron mas masundog nato ang atong Amahan, si Jehova, kinsa ‘maayo ug andam nga magpasaylo.’—Sal. 86:5.