“Ang Talan-awon Niining Kalibotana Nagakausab”
“Ang Talan-awon Niining Kalibotana Nagakausab”
“Isulti ko kini, mga igsoon, ang panahong nabilin mubo na.”—1 CORINTO 7:29.
1, 2. Unsang mga kausaban sa kalibotan ang imong nakita sa imong kinabuhi?
UNSANG mga kausaban sa kalibotan ang imong nakita sa imong kinabuhi? Makaasoy ka ba ug pipila niana? Pananglitan, anaa ang kauswagan nga nahimo sa medikal nga siyensiya. Tungod sa panukiduki sa maong natad, ang aberids nga gidahom nga gidugayon sa kinabuhi diha sa pipila ka nasod miuswag gikan sa duolan sa 50 anyos sa sinugdanan sa ika-20ng siglo ngadto sa kapin sa 70 anyos karon! Hunahunaa, usab, ang mga paagi diin kita nakabenepisyo gumikan sa hustong paggamit sa radyo, telebisyon, mga cell phone, ug mga fax machine. Hinungdanon usab ang pag-uswag sa edukasyon, transportasyon, ug sa pagpanalipod sa tawhanong mga katungod, nga ang tanan nakapaarang-arang sa kinabuhi sa milyonmilyon.
2 Siyempre, dili tanang kausaban mapuslanon. Imposibleng dili panumbalingon ang makapahugnong mga epekto sa nag-usbaw nga mga krimen, nag-us-os nga moral nga mga prinsipyo, nag-uswag nga pag-abuso sa droga, kusog nga pagdaghan sa nagdiborsiyo, nagtubong implasyon, ug ang nagkadako nga hulga sa terorismo. Sa bisan unsang kahimtang, lagmit mouyon ka sa gisulat ni apostol Pablo dugay na kanhi: “Ang talan-awon niining kalibotana nagakausab.”—1 Corinto 7:31.
3. Unsay gipasabot ni Pablo sa dihang siya misulat nga “ang talan-awon niining kalibotana nagakausab”?
3 Sa dihang misulti si Pablo niana, iyang gitandi ang kalibotan sa usa ka entablado. Ang mga tigpasundayag sa maong entablado—ang inilang mga tawo sa natad sa politika, relihiyon, ug kultura—motungha, modula sa ilang tagsatagsa ka mga papel, ug dayon pulihan sa lain. Nagpadayon kini sulod sa kasiglohan. Kaniadto, ang usa ka dinastiya momando tingali sulod sa pipila ka dekada—bisan mga siglo—ug hinay ang mga kausaban. Dili na ingon niana karon, diin ang dagan sa kasaysayan mahimong kalit nga mausab sa dihang patyon ang usa ka prominenteng lider! Oo, niining gubot nga mga panahon, wala kita mahibalo kon unsay anaa sa ugma.
4. (a) Unsang timbang nga panglantaw ang kinahanglang mabatonan sa mga Kristohanon maylabot sa mga hitabo sa kalibotan? (b) Unsang duha ka makapakombinsir nga mga pamatuod ang atong konsiderahon karon?
4 Kon ang kalibotan maoy entablado ug ang mga lider niini mao ang mga tigpasundayag, nan ang mga Kristohanon mao ang mga tumatan-aw. a Apan, tungod kay “dili bahin sa kalibotan,” sila dili sobrang mabalaka bahin sa pasundayag o bisan sa pagkatawo sa mga tigpasundayag. (Juan 17:16) Hinunoa, sila mahinamong mangitag mga timailhan nga ang drama hapit nang moabot sa kinatayuktokan niini—usa ka malaglagong kataposan—kay sila nahibalo nga kining sistemaha kinahanglang matapos sa dili pa ipahinabo ni Jehova ang dugay-nang-gihulat nga bag-ong kalibotan sa pagkamatarong. b Busa susihon nato ang duha ka pamatuod nga nagpakita nga kita nagkinabuhi na sa panahon sa kataposan ug nga ang bag-ong kalibotan haduol na. Mao kini ang (1) kronolohiya sa Bibliya ug ang (2) nagakagrabe nga mga kahimtang sa kalibotan.—Mateo 24:21; 2 Pedro 3:13.
Sa Kataposan Nasulbad na ang Usa ka Misteryo!
5. Unsa ang “tinudlong mga panahon sa mga nasod,” ug nganong makapainteres kini kanato?
5 Ang kronolohiya maoy pagtuon sa kalabotan tali sa mga panahon ug mga hitabo. Si Jesus naghisgot bahin sa panahon diin ang mga lider sa kalibotan mao ang pangunang mga tigpasundayag nga walay pagbalda gikan sa Gingharian sa Diyos. Gitawag ni Jesus kanang yugtoa ingong “tinudlong mga panahon sa mga nasod.” (Lucas 21:24) Sa pagkatapos nianang “tinudlong mga panahon,” ang langitnong Gingharian sa Diyos makabatog gahom, uban kang Jesus ingong takos nga Magmamando niini. Sa sinugdan, si Jesus magamando “taliwala sa [iyang] mga kaaway.” (Salmo 110:2) Unya, sumala sa Daniel 2:44, ang Gingharian “magadugmok ug magatapos” sa tanang tawhanong mga gobyerno, ug kini mobarog hangtod sa panahong walay tino.
6. Kanus-a nagsugod ang “tinudlong mga panahon sa mga nasod,” unsa kini ka dugay, ug kanus-a kini natapos?
6 Kanus-a matapos ang “tinudlong mga panahon sa mga nasod” ug magsugod ang pagmando sa Gingharian sa Diyos? Ang tubag, nga “gitimbrehan hangtod sa panahon sa kataposan,” naglangkit sa kronolohiya sa Bibliya. (Daniel 12:9) Samtang nagkaduol ang maong “panahon,” si Jehova mihimog mga lakang sa pagpadayag sa tubag ngadto sa usa ka grupo sa mapaubsanong mga estudyante sa Bibliya. Uban sa tabang sa espiritu sa Diyos, ilang nasabtan nga “ang tinudlong mga panahon sa mga nasod” nagsugod sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 607 W.K.P. ug ang maong “mga panahon” maoy 2,520 ang gitas-on. Gikan niini ilang nakalkulo nga ang 1914 maoy nagtimaan sa kataposan sa “tinudlong mga panahon sa mga nasod.” Nasabtan usab nila nga ang 1914 mao ang sinugdanan sa kataposan niining sistemaha sa mga butang. Ingong estudyante sa Bibliya ikapatin-aw mo ba gikan sa Kasulatan kon sa unsang paagi gikalkulo ang petsang 1914? c
7. Unsang mga tekstoha ang motabang kanato sa pagkahibalo sa sinugdanan, gitas-on, ug sa kataposan sa pito ka panahon nga gihisgotan diha sa basahon ni Daniel?
7 Ang usa ka impormasyon natago diha sa basahon sa Daniel. Sanglit gigamit man ni Jehova si Haring Nabukodonosor sa Babilonya sa paglaglag sa Jerusalem sa sinugdanan sa “tinudlong mga panahon,” sa 607 W.K.P., Iyang gipadayag pinaagi sa maong magmamando nga ang mga nasod magpadayon sa pagmando nga walay pagbalda sa Diyos sulod sa pito ka simbolikong mga panahon. (Ezequiel 21:26, 27; Daniel 4:16, 23-25) Unsa ka tas-a kanang pito ka panahon? Sumala sa Pinadayag 11:2, 3, ug 12:6, 14, ang tulo ug tunga ka panahon maoy 1,260 ka adlaw ang gitas-on. Busa, ang pito ka panahon maoy duha ka pilo niana, o 2,520 ka adlaw. Mao ra ba kana? Dili, kay gihatagan ni Jehova ang kadungan ni Daniel, si manalagnang Ezequiel, ug lagda sa pagbadbad sa maong simbolismo: “Usa ka adlaw alang sa usa ka tuig, usa ka adlaw alang sa usa ka tuig, mao kana ang akong gihatag kanimo.” (Ezequiel 4:6) Busa, ang pito ka panahon sa pagkatinuod maoy 2,520 ka tuig ang gitas-on. Gamiton ang 607 W.K.P. ingong sinugdanan ug ang 2,520 ka tuig ingong gitas-on, kita makahinapos nga ang tinudlong mga panahon matapos sa 1914.
Ang “Panahon sa Kataposan” Napamatud-an
8. Unsang pamatuod ang imong ikapunting nga ang mga kahimtang sa kalibotan migrabe sukad sa 1914?
8 Ang mga hitabo sa kalibotan sukad sa 1914 nagpamatuod nga ang pagsabot nga gihisgotan sa ibabaw nga gipasukad sa kronolohiya sa Bibliya husto gayod. Si Jesus mismo nag-ingon nga ang “kataposan sa sistema sa mga butang” pagatiman-an sa mga gubat, kanihit sa pagkaon, ug mga kamatay. (Mateo 24:3-8; Pinadayag 6:2-8) Mao gayod kana ang kaso sukad sa 1914. Si apostol Pablo naghatag ug dugang impormasyon, nga nag-ingon nga adunay dakong kalainan sa mga tinamdan sa mga tawo ngadto sa usag usa. Tukma gayod ang iyang kahubitan sa mga kausaban nga nasaksihan natong tanan.—2 Timoteo 3:1-5.
9. Unsay giingon sa mga tigpaniid mahitungod sa mga kahimtang sa kalibotan sukad sa 1914?
9 Nausab ba gayod pag-ayo “ang talan-awon niining kalibotana” sukad sa 1914? Sa librong The Generation of 1914, si Propesor Robert Wohl nag-ingon: “Kadtong nakalabang-buhi sa gubat nagtuo gayod nga ang usa ka kalibotan natapos ug ang lain nagsugod sa Agosto 1914.” Nagpamatuod niini, si Dr. Jorge A. Costa e Silva, ingong direktor sa mental nga kahimsog alang sa World Health Organization, misulat: “Kita nagkinabuhi sa usa ka panahon nga labihan ka kusog ang mga kausaban, nga sa kataposan magpahinabo ug kabalaka ug kahigwaos sa sukod nga wala pa masinati sukad sa kasaysayan sa tawo.” Mao ba kanay imong naeksperyensiyahan mismo?
10. Sa unsang paagi gilamdagan kita sa Bibliya bahin sa hinungdan sa nagakagrabeng mga kahimtang sa kalibotan sukad sa 1914?
10 Kinsa ang hinungdan sa nagkagrabeng mga kahimtang sa kalibotan? Ang Pinadayag 12:7-9 nagpadayag kon kinsa ang hinungdan: “Miulbo ang gubat sa langit: Si Miguel [Jesu-Kristo] ug ang iyang mga manulonda nakiggubat sa dragon [Satanas nga Yawa], ug ang dragon ug ang mga manulonda niini nakiggubat apan kini wala makadaog, ni may dapit pa alang kanila sa langit. Busa gitambog ang dakong dragon, . . . nga nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.” Busa si Satanas nga Yawa mao ang sad-an nga samokan, ug ang pagpalagpot kaniya gikan sa langit niadtong 1914 nagpasabot ug ‘kaalaotan alang sa yuta ug sa dagat, tungod kay ang Yawa nanaog kaninyo, nga may dakong kasuko, kay nahibalo nga hamubo na lamang ang iyang panahon.’—Pinadayag 12:10, 12.
Kon sa Unsang Paagi Ipasundayag ang Kataposang Anib
11. (a) Unsang mga paagi ang gigamit ni Satanas sa pagpahisalaag sa “tibuok gipuy-ang yuta”? (b) Unsang linaing paningkamot ni Satanas ang gipunting ni apostol Pablo?
11 Kay nahibalo nga hapit nang moabot ang iyang kataposan, sukad sa 1914 misamot ang mga paningkamot ni Satanas sa pagpahisalaag sa “tibuok gipuy-ang yuta.” Kay batid kaayo sa pagpanglimbong, si Satanas nagalihok sa tago, nga nagbutang diha sa entablado sa mga lider sa kalibotan ug sa mga tigpasiugda ug bag-ong mga ideya ingong mga tigpasundayag. (2 Timoteo 3:13; 1 Juan 5:19) Usa sa iyang mga tumong mao ang paglimbong sa katawhan sa paghunahuna nga ang iyang paagi sa pagmando makahatag kanila ug tinuod nga kalinaw. Sa katibuk-an, ang iyang propaganda milampos, kay ang mga tawo nagpabiling malaomon bisan pa sa nagkadaghang pamatuod nga ang mga kahimtang nagkagrabe. Gitagna ni apostol Pablo nga sa dili pa laglagon kining sistemaha sa mga butang, aduna unyay linain nga pagpahayag sa satanikong propaganda. Siya misulat: “Sa dihang sila magaingon: ‘Kalinaw ug kasegurohan!’ unya ang kalit nga kalaglagan modangat dihadiha kanila sama sa pag-ul-ol sa kasakit sa usa ka babayeng mabdos.”—1 Tesalonica 5:3; Pinadayag 16:13.
12. Unsang nagapadayong mga paningkamot ang gihimo aron sa pagpatunghag kalinaw sa atong panahon?
12 Sa di pa dugayng katuigan, ang mga politiko subsob nga naggamit sa pamulong nga “kalinaw ug kasegurohan” sa paghubit sa lainlaing mga plano sa tawo. Gitawag pa gani nila ang 1986 ingong Internasyonal nga Tuig sa Kalinaw, bisan tuod ang maong tuig wala mosangpot sa internasyonal nga kalinaw. Ang mao bang mga paningkamot sa mga lider sa kalibotan naglangkob sa bug-os nga katumanan sa 1 Tesalonica 5:3, o ang gitumong ba ni Pablo mao ang usa ka espesipikong hitabo nga makapaukyab kaayo nga mahibalo niana ang tibuok kalibotan?
13. Sa dihang gitagna ni Pablo ang pagsinggit ug “Kalinaw ug kasegurohan!,” sa unsa niya gitandi ang kalaglagan nga mosunod, ug unsay atong makat-onan niini?
13 Tungod kay ang mga tagna sa Bibliya subsob nga bug-os nga masabtan human lamang kini matuman o sa dihang nagakatuman na, kinahanglang magpaabot kita. Apan, makaiikag nga gitandi ni Pablo ang kalit nga kalaglagan nga mosunod sa pagsinggit ug “Kalinaw ug kasegurohan!” ngadto sa kasakit sa pagbati sa usa ka babayeng mabdos. Sulod sa mga siyam ka bulan, ang nagsabak nga inahan anam-anam nga makabatyag sa bata nga nagtubo sa iyang sabakan. Tingali madungog niya ang pinitik sa kasingkasing sa bata o mabatyagan ang mga lihok niini diha sa tagoangkan. Mahimong mamatid pa gani kini kaniya. Ang mga ilhanan subsob nga mag-anam ka klaro hangtod nga usa ka adlaw niana, bation niya ang grabeng kasakit, nga nagpaila nga ang gilaoman nga hitabo—ang pagkatawo sa bata—miabot na. Busa, sa unsa mang paagi matuman ang gitagnang pagsinggit ug “Kalinaw ug kasegurohan!,” kini motultol sa kalit, masakit, apan sa ngadtongadto makalilipay nga hitabo—ang kalaglagan sa pagkadaotan ug ang sinugdanan sa usa ka bag-ong sistema sa kalibotan.
14. Sa unsang katibuk-ang pagkasunodsunod nga mahitabo ang umaabot nga mga panghitabo, nga mosangpot sa unsa?
14 Ang umaabot nga kalaglagan makalilisang unya alang sa matinumanong mga Kristohanon nga nagtan-aw. Una, ang mga hari sa yuta (ang politikanhong bahin sa organisasyon ni Satanas) mosumbalik sa mga tigpaluyo sa Dakong Babilonya (ang relihiyosong bahin) ug magalaglag kanila. (Pinadayag 17:1, 15-18) Busa, sa makapakurat nga kausaban sa dagan sa mga hitabo, ang gingharian ni Satanas mabahin batok sa kaugalingon niini, nga ang usa ka bahin moatake sa lain, ug si Satanas walay gahom sa pagsanta niini. (Mateo 12:25, 26) Ibutang ni Jehova sa kasingkasing sa mga hari sa yuta nga “buhaton ang iyang hunahuna,” nga mao, ang pagwagtang gikan sa yuta sa iyang relihiyosong mga kaaway. Human malaglag ang bakak nga relihiyon, si Jesu-Kristo manguna sa iyang langitnong kasundalohan sa usa ka bug-os nga pagparot sa kon unsay nahibilin sa organisasyon ni Satanas—ang komersiyal ug politikal nga mga elemento. Sa kataposan, si Satanas mismo dili na makalihok. Pinaagi niana, masira na ang telon, ug ang dugay nang drama matapos na.—Pinadayag 16:14-16; 19:11-21; 20:1-3.
15, 16. Unsay angayng epekto diha sa atong kinabuhi sa pahinumdom nga “ang panahong nabilin mubo na”?
15 Kanus-a mahitabo kining mga butanga? Wala kita mahibalo sa adlaw o sa takna. (Mateo 24:36) Apan, kita nahibalo nga “ang panahong nabilin mubo na.” (1 Corinto 7:29) Nan, hinungdanon nga gamiton nato ang panahong nahibilin sa maalamong paagi. Sa unsang paagi? Sumala sa gipatin-aw ni apostol Pablo, kinahanglan nga atong ‘paliton ang nahiangay nga panahon’ alang sa mas hinungdanong mga butang puli sa dili-hinungdanong mga butang ug himoong mapuslanon ang matag adlaw. Ngano? “Tungod kay ang mga adlaw daotan.” Ug kay ‘nakasabot kon unsa ang kabubut-on ni Jehova’ alang kanato, dili nato usikan ang bililhon nga gamayng panahon nga nahibilin.—Efeso 5:15-17; 1 Pedro 4:1-4.
16 Sa pagkahibalo nga hapit nang laglagon ang kalibotanong sistema sa mga butang, sa unsang paagi kita maapektohan? Si apostol Pedro misulat alang sa atong kaayohan: “Sanglit kining tanang butanga pagatunawon man sa ingon, angay nga unsang matanga nga mga tawo kamo unya diha sa balaang mga buhat sa panggawi ug mga buhat sa diyosnong pagkamahinalaron!” (2 Pedro 3:11) Angay gayod kitang mahimong ingon niini nga mga tawo! Kaharmonya sa maalamong tambag ni Pedro, kita kinahanglang (1) magbantay pag-ayo sa atong panggawi aron makaseguro nga kini balaan ug (2) maneguro nga ang atong masibotong mga buhat diha sa pag-alagad kang Jehova kanunayng magbanaag sa atong halalom nga gugma alang kaniya.
17. Batok sa unsang mga lit-ag ni Satanas nga angayng magbantay ang matinumanong mga Kristohanon?
17 Ang gugma alang sa Diyos mopugong kanato sa pagkalambigit pag-ayo niining kalibotana tungod sa mga pangdani niini. Tungod sa mahitabo unya sa presenteng sistema sa mga butang, peligroso nga kita mahaylo sa kamadanihon sa kalibotanon, mahigugmaon-sa-kalingawan nga paagi sa pagkinabuhi. Bisan tuod nagpuyo ug nagtrabaho dinhi sa kalibotan, kinahanglang patalinghogan nato ang maalamong tambag nga dili gamiton ang kalibotan sa bug-os. (1 Corinto 7:31) Gani, kinahanglang magbantay kita pag-ayo nga dili mapahisalaag sa propaganda sa kalibotan. Kining kalibotana dili molampos sa pagsulbad sa mga problema niini. Kini dili makasustento sa kaugalingon niini hangtod sa hangtod. Nganong makaseguro kita? Tungod kay mao kanay giingon sa inspiradong Pulong sa Diyos: “Ang kalibotan nagakahanaw ingon man ang tinguha niini, apan siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin hangtod sa kahangtoran.”—1 Juan 2:17.
Moabot pa ang Kinamaayohang Butang!
18, 19. Unsang mga kausaban ang imong ginapaabot sa bag-ong kalibotan, ug nganong takos kining hulaton?
18 Sa dili madugay taposon na ni Jehova ang pasundayag ni Satanas ug sa iyang mga tigpaluyo. Human niana, uban sa panalangin sa Diyos, ang matinumanong mga makalabang-buhi sa kataposan niining sistemaha magsugod sa paghimog kausaban diha sa “talan-awon” nga magpabilin sa walay kataposan. Dili na daoton sa gubat ang kalibotan; ‘pahunongon sa Diyos ang mga gubat hangtod sa kinatumyan sa yuta.’ (Salmo 46:9) Puli sa mga kanihit sa pagkaon, “aduna unyay dagayang lugas sa ibabaw sa yuta; . . . adunay pagsugwak.” (Salmo 72:16) Mawala na ang mga prisohan, estasyonan sa polis, mga sakit nga mapasa pinaagi sa pagpakigsekso, mga lider sa sindikato sa droga, mga korte alang sa diborsiyo, mga kaso sa pagkabangkarota, ug terorismo.—Salmo 37:29; Isaias 33:24; Pinadayag 21:3-5.
19 Ang memoryal nga mga lubnganan mahabwaan na, ug bilyonbilyong mga binanhaw—dugang mga tigpasundayag—ang manungha. Pagkamakalilipay unya sa dihang ang usa ka kaliwatan mahiusa sa lain ug sa dihang ang dugay-nang-nagkabulag nga mga minahal mainiton ug kinasingkasing nga magginaksanay sa usag usa! Sa ngadtongadto, ang tanan nga buhi mosimba kang Jehova. (Pinadayag 5:13) Sa dihang mabug-os na ang kausaban, moabli ang telon ug makita ang tibuok-yutang paraiso. Unsay imong bation sa dihang imong gianinaw ang talan-awon? Sa walay duhaduha matukmod ka sa pag-ingon, ‘Naghulat kog dugay alang niini, apan takos gayod ang paghulat!’
[Mga footnote]
a Sa lahi nga konteksto, si Pablo naghisgot bahin sa dinihogang mga Kristohanon ingong “talan-awon sa teatro sa kalibotan, ug sa mga manulonda, ug sa mga tawo.”—1 Corinto 4:9.
b Pananglitan, aron maila kon kinsa ang “hari sa amihanan,” nga gihisgotan sa Daniel 11:40, 44, 45, tan-awa ang librong Patalinghogi ang Tagna ni Daniel, mga panid 280-1.
c Ang Bibliya mismo nagpakita nga ang Jerusalem napukan 70 ka tuig sa wala pa mamauli ang nadestiyerong mga Hudiyo niadtong 537 W.K.P. (Jeremias 25:11, 12; Daniel 9:1-3) Alang sa detalyadong panaghisgot bahin sa “tinudlong mga panahon sa mga nasod,” tan-awa ang mga panid 333-6 sa Nangatarongan Pinasukad sa Kasulatan, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
Unsaon Nimo Pagtubag?
• Sa unsang paagi ang mga pulong ni apostol Pablo nga “ang talan-awon niining kalibotana nagakausab” napamatud-ang tinuod sa atong panahon?
• Sa unsang paagi ang kronolohiya sa Bibliya nagpunting sa kataposan sa “tinudlong mga panahon sa mga nasod”?
• Sa unsang paagi ang nag-usab-usab nga mga kahimtang sa kalibotan nagpamatuod nga ang 1914 nagtimaan sa sinugdanan sa “panahon sa kataposan”?
• Sa unsang paagi makaapekto kanato ang kamatuoran nga “ang panahong nabilin mubo na” lang?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 20]
Sa kataposan—nasulbad ang misteryo!