Ang Alpenhorn—Musika Gikan sa Kahoy

SA DAGHANG katuigan, ang ubang residente sa kabukiran sa Switzerland naggamit ug talagsaong instrumento sa pagpakigkomunikar—ang alpenhorn. Dili kini sayon dad-on kay ang ubang alpenhorn doble ka taas sa tawo nga magpatugtog niini. Bisan pa niana, ang alpenhorn madaladala. Ang ubang klase niini madismantol nga masulod sa sudlanan. Ang tingog niini moabot ug 10 kilometros nga maglanoglanog sa kawalogan sa Switzerland!

 Kon Unsaon Paghimog Alpenhorn

Ang alpenhorn gama sa kahoyng spruce, ug kay daghan man kini sa kabukiran sa Switzerland, ang mga panimalay didto may mga alpenhorn. Tungod sa klima ug sa titip nga mga bakilid nga gituboan niining kahoya, ang tiilan sa punoan niini bawog.

Human makapilig kahoy, tungaon kini sa tighimog alpenhorn ug tigibon ang tunga sa matag usa. Ang pagtigib lang daan mokabat nag 80 ka oras! Limbasan ug lihaan sa tighimo ang tunga niini aron mohamis. Dayon iya kining iakob, dikitan, ug baligtosan ug maayo pinaagig lapnis sa kahoyng birch. Iya kining taorag tiil-tiil nga kahoy, nga patongan sa alpenhorn dihang patugtogon. Kon mabutangan nag huypanan, ug mapintalan o makulitan ug disenyo ang nagbukad nga tumoy, barnisan kini aron dili daling madaot.

Gamit Niini Kaniadto

Sa daghang kaliwatan, palanogon sa mga magbalantay ug hayop ang alpenhorn gikan sa kabukiran sa pagsignal sa ilang pamilya nga nagpuyo sa walog sa ubos nga maayo ra silag kahimtang. Apan ang pangunang gamit niini mao ang pagpanawag sa ilang mga baka aron gatasan. Ang mga namuhig baka nagtuo nga ang mananoyng tingog sa alpenhorn makapakalma sa baka sa dihang kini gatasan.

Sa tingtugnaw, sa dihang ang mga baka makabalik na sa ilang pensa sa walog, dad-on sa mga magbalantay ang ilang alpenhorn ngadto sa lungsod ug magpatugtog niini aron makakuwartag dugang. Kaniadto, ang alpenhorn gigamit pa gani sa pagpanawag ug mga tawo alang sa gubat.

Unsaon Kini Pagpatugtog?

Sa unang tan-aw, morag sayon kining patugtogon kay kini walay mga lungag, tapoyanan, o balbula. Ang nakalisod mao ang pagkontrolar sa paghuyop diha niini aron mogawas ang gikinahanglang tono.

Ang alpenhorn makapagawas lang ug 12 ka tono. Bisan pa niana, dunay mga piyesa sa musika nga gihimo para niini, ug mapatugtog sa abilidarang magtutugtog ang lainlaing maanindot kaayong mga honi.

Gisundog sa iladong mga tigkomposog awit ang tono sa alpenhorn diha sa ilang piyesa sa orkestra. Pananglitan, si Leopold Mozart, nga amahan ni Wolfgang Amadeus Mozart, nagkomposo sa iyang “Sinfonia Pastorella” alang sa orkestra ug sa corno pastoritio—usa ka matang sa alpenhorn. Gisundog ni Brahms ang tono sa alpenhorn pinaagi sa paggamit ug mga plawta ug trompeta, ug gisundog ni Beethoven, diha sa iyang piyesa nga Pastoral, ang tono sa alpenhorn sa paghandom sa kinabuhing banikanhon.

Ang alpenhorn unang gihisgotan didto sa Switzerland niadtong 1527 diha sa libro sa kuwenta sa monasteryo sa St. Urban. Karon halos 500 ka tuig nang milabay, ang mananoyng tunog sa alpenhorn maglanoglanog gihapon diha sa kabanikanhan sa Switzerland.

[Hulagway sa panid 15]

Ang alpenhorn madismantol ug madaladala