Kon sa Unsang Paagi ang Pagkaangol Nakausab sa Akong Kinabuhi

SUMALA SA GIASOY NI STANLEY OMBEVA

Niadtong 1982, nabanggaan ako sa usa ka sakyanan nga kusog kaayong nagdagan. Gitambalan ako ug sa ngadtongadto mibalik sa akong rutina sa adlaw-adlawng mga kalihokan, bisan pag nag-antos sa sugmatsugmat nga kangulngol tungod sa nalisa nga taludtod diha sa tunga sa akong liog ug dughan. Apan, paglabay sa 15 ka tuig, giatubang nako ang kinadak-ang pagsulay sa pagtuo diha sa akong kinabuhi.

KANIADTO ug, sa makadiyot, human sa aksidente, piskay kaayo ako. Duna akoy rutina sa pag-ehersisyo nga lakip niana mao ang pag-jogging sa mga 10 ngadto sa 13 kilometros sa mga hinapos sa semana, pagdulag squash, ug pagtrabahog bug-at. Nakatabang ako sa pagtukod ug mga Kingdom Hall sa mga Saksi ni Jehova maingon man sa dakong Assembly Hall sa Nairobi, Kenya, sa dapit nga among gipuy-an.

Dayon, sa 1997, kanunay nang mosugmat ang pagpanakit sa akong dughan ug mas nagkagrabe ang sakit. Nakita sa eksaminasyon sa doktor nga nalisa ang intervertebral disk ug nga kini nag-ipit sa akong spinal cord. Ang hinungdan niini mao ang aksidente nga gihisgotan sa sinugdan.

Sa wala pa misamot pagkadaot ang akong panglawas, duna koy maayong trabaho ingong magbabaligya. Ang akong trabaho nagtagana ug insyurans sa pamilya alang sa medikal nga galastohan. Medyo mauswagon ang akong kalibotan sa negosyo. Apan sa tungatunga sa 1998, nagsugod pagpaminhod ang akong dughan hangtod sa akong tiil. Adlaw-adlaw, nagkadaot ang akong panglawas.

Wala magdugay, nawad-an ako ug trabaho, hasta ang akong tanang benepisyo. Ang among duha ka anak nga babaye, si Sylvia ug Wilhelmina, niadtong tungora nag-edad ug 13 ug 10. Kay wala nay trabaho, nagsalig na lang kami sa binulan nga suweldo sa akong asawa nga si Joyce. Nag-atubang ug bag-ong mga kahimtang, among gipahiangay ang among kinabuhi pinaagi sa dili pagpalit ug mga butang nga dili gayod kinahanglanon. Kami nakapaigo ra sa pagtagana sa among panginahanglan.

Negatibong mga Pagbati

Dawaton ko nga sa dihang nasabtan nako nga seryoso ang akong kahimtang, ako nahimong negatibo, makikaugalingon, ug pungtanon. Usahay, ako masuko ug mabingkilon, nga himoong dako ang tanang  gagmayng butang. Hapit kanunay akong atakehon ug depresyon. Ang tanang sakop sa akong pamilya maangin sa akong tensiyon. Ang akong asawa ug ang among mga anak nag-atubang ug talagsaong situwasyon nga wala gayod silay kalibotan.

Nianang tungora, abi nako ug makataronganon ang akong gibati. Mibug-at ang akong timbang. Maglisod ako sa pagkalibang ug sa pagpugong sa pagpangihi. Kasagaran, maulaw kaayo ako. Kanunayng mag-inusara ako sa suok, nga ang akong mga mata puno sa mga luha. Dihay mga higayon nga nasuko kaayo ako nga nahimo na hinuon nga daw kataw-anan. Ako nahibalo nga dili ako maayong modala sa akong kahimtang.

Kay usa ka ansiyano sa Kristohanong kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova, daghang higayon nga nakatambag ako sa akong mga isigka-Kristohanon sa dili pagbasol kang Jehova alang sa bisan unsang matang sa pag-antos. Apan, nakapangutana ako sa akong kaugalingon​—ug sa makadaghan—​‘Nganong gitugotan ni Jehova nga mahitabo kini kanako?’ Bisan pag gigamit nako ang mga teksto sama sa 1 Corinto 10:13 sa pagpalig-on ug pagdasig sa uban, gibati ko nga ang akong ginaagoman dili gayod maantos!

Dakong Problema ang Pagpangitag Maayong Pamaagi sa Pagtambal

Lisod kaayong makakita ug maayong pamaagi sa pagtambal. Nagpatan-aw ako ug physiotherapist, chiropractor, ug acupuncturist sa usa lang ka adlaw. Kon may alibyo man ugaling, kini daklit ra kaayo. Nagpakonsulta ako ug daghang doktor, hasta pa sa siruhano sa bukog ug siruhano sa sistema sa nerbiyos. Ang tanan nagkauyon sa usa ka punto: Gikinahanglan ang operasyon aron mahupayan ako sa kasakit ug sa pagtangtang sa nalisa nga disk. Tungod sa akong pinasukad-sa-Bibliya nga pagtulon-an, klaro nakong gipatin-aw niini nga mga espesyalista sa medisina nga dili ako magpaabono ug dugo sa bisan unsang mga kahimtang.​—Buhat 15:​28, 29.

Ang unang siruhano miingon nga iya akong operahan pinaagi sa pagdisdis sa akong bukobuko. Gipatin-aw kanako nga ang operasyong sama niini peligroso kaayo. Bisan pa niana, ang siruhano dili makapasalig nga dili mogamit ug dugo. Wala na ako mobalik kaniya.

Ang ikaduha miingon nga iyang operahan ang akong taludtod pinaagi sa pagdisdis sa akong liog. Kini nga pamaagi morag makalilisang paminawon. Bisag misugot siya nga dili ako abonohan ug dugo, gusto niya nga operahan ako dihadiha ug wala siyay gihatag nga ubang mga detalye. Wala na usab ako mobalik kaniya.

Apan, nakakita ra ako ug matinabangong doktor uban sa tabang sa mga Saksi ni Jehova nga nag-alagad sa among lokal nga Hospital Liaison Committee. Ang pamaagi nga girekomendar sa ikatulong siruhano kaamgid sa gisugyot sa ikaduhang doktor; nalangkit niini ang pagdisdis sa liog. Ang mga risgo niini menos, matod pa niya.

Nalisang ako sa detalyadong pagpasundayag sa paagi sa pag-opera kanako. Nahadlok kaayo ako sa pagkahibalo nga ang ingon niini nga operasyon himoon duol sa delikado kaayong mga organo sama sa kasingkasing ug mga baga. Dili ba kaha ako mamatay sa operasyon? Siyempre, kining negatibong mga hunahuna wala makahupay sa akong mga kahadlok.

Sa Nobyembre 25, 1998, malamposon ang akong upat-ka-oras nga operasyon sa ospital sa Nairobi. Gikuhaan usab ug usa ka pirasong bukog ang akong bat-ang. Ang bukog nga gikuha giporma ug dayon gisumpay sa naapektohang lutahan pinaagig puthawng platoplato ug mga turnelyo. Kini nakatabang. Apan wala kini makawagtang sa akong tanang problema. Maglisod gayod ako sa paglakaw. Wala gihapon mawala ang akong pagpaminhod.

Positibog Tinamdan

Sama sa gihisgotan sa sinugdan, mabalak-on ako kanunay ug magsigeg hukdong tungod sa akong lisod nga kahimtang. Sa baliskad, daghang medikal nga mga kawani ang nakadayeg sa akong pagkakalmado ug pagkapositibo. Nganong mao kanay ilang pagbati? Ilang nakita nga bisan pag nag-antos ako sa grabeng kasakit, makapakigsulti pa ako kanila bahin sa akong pagtuo sa Diyos.

Bisan pag may panahong masuko ug maguol ako sa akong kahimtang, nagsalig gihapon ako kang Jehova. Gitabangan niya ako kanunay sa tanan nakong pag-antos nga tungod niana  maulaw ako usahay sa akong kaugalingon. Mihimo ako ug hugot nga desisyon nga magbasa ug mamalandong sa mga teksto nga akong nahibaloan nga makahupay sa akong kahimtang. Ang pipila niini mao:

Pinadayag 21:4: “Pagapahiran [sa Diyos] ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa.” Ang pagpamalandong sa saad sa Bibliya bahin sa bag-ong kalibotan diin ang mga luha ug kasakit mawala na sa walay kataposan nakahupay gayod pag-ayo.

Hebreohanon 6:10: “Ang Diyos dili kay dili-matarong nga kalimtan ang inyong buhat ug ang gugma nga inyong gipakita alang sa iyang ngalan.” Bisan tuod limitado ang akong mahimo sa pisikal nga paagi, ako nahibalo nga pabilhan ni Jehova ang akong mga paningkamot sa pag-alagad kaniya.

Santiago 1:13: “Sa dihang pagasulayon, dili siya angay moingon: ‘Ako gisulayan sa Diyos.’ Kay ang Diyos dili masulayan sa daotang mga butang ni siya mosulay kang bisan kinsa.” Pagkatinuod niini! Bisan pag gitugotan ni Jehova ang akong pag-antos, siya dili gayod mao ang nagpahinabo niini.

Filipos 4:​6, 7: “Ayaw kabalaka sa bisan unsang butang, apan sa tanang butang pinaagi sa pag-ampo ug pangamuyo uban ang pagpasalamat ipahibalo ang inyong mga pangaliya sa Diyos; ug ang kalinaw sa Diyos nga labaw sa tanang panghunahuna magbantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga gahom sa pangisip pinaagi kang Kristo Jesus.” Ang pag-ampo nakatabang kanako sa pagbaton sa gikinahanglan  pag-ayong kalinaw sa hunahuna, nga nakapaarang kanako sa pag-atubang sa akong kahimtang nga mas makataronganon.

Nakagamit ako niining maong mga teksto sa pagdasig sa uban nga nagmagul-anon​—ug kini nakatabang pag-ayo kanila! Apan, akong naamgohan nga niadtong tungora wala gayod ako makasabot sa bili niini. Kinahanglang magsakit una ako ug sama niini aron makasabot sa pagkamapaubsanon ug makasalig kang Jehova sa bug-os.

Ubang Makapalig-ong mga Tabang

Daghan ang maghisgot bahin sa Kristohanong panagsoonay ingong usa ka haligi ug tabang panahon sa kalisod. Apan, pagkasayon kaayo nga ibalewala lang nato ang atong Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye! Tinuod, limitado lamang ang ilang mahimo sa pagtabang, apan sila anaa kanunay alang kanato. Tinuod kini sa akong kahimtang. Sila kanunayng anaa sa tapad sa akong katre sa ospital, usahay sayo pa kaayo sa buntag. Mitanyag pa gani sila sa pagtabang sa pagbayad sa mga galastohan sa ospital. Mapasalamaton kaayo ako sa tanan nga natandog sa akong kahimtang ug miabot aron sa pagtabang.

Diha sa among lokal nga kongregasyon, ang mga Saksi nahibalo nga karon limitado lang ang akong mahimo. Nag-alagad ako karon ingong nagadumalang magtatan-aw ug nag-alagad uban sa matinabangon kaayong Kristohanong mga ansiyano. Wala gayod ako mahimong di-regular sa buluhatong pagsangyaw. Sa panahong grabe kaayo ako, nakatabang ako ug duha ka tawo hangtod sa punto nga gipahinungod nila kang Jehova ang ilang kinabuhi. Ang usa nag-alagad karon ingong ministeryal nga alagad sa usa ka kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa Nairobi.

Dili gihapon nako matukib sa mga pulong ang akong pagpasalamat sa akong asawa, nga nagtabang nako niining mapait nga kahimtang. Iyang giantos ang akong kasuko, pagkasapoton, pagkadili-makataronganon, ug ang akong mga kahigawad. Matag higayong maghilak ako ug anaa sa kasakit, ako iyang gipasaligan ug gilipay. Ang iyang kusog ug kalig-on atubangan sa kalisod nakapatingala gihapon kanako. Siya napamatud-an nga usa ka “tinuod nga higala . . . sa tanang panahon.”​—Proverbio 17:17.

Ang among mga anak nakakat-on sa pagsagubang sa akong kahimtang. Gihimo nila ang ilang maarangan sa pagtabang kanako. Sila nakasabot sa akong mga panginahanglan ug molihok dayon matag panahong manginahanglan akog tabang, nga maneguro nga maayo ang akong kahimtang kon wala ang ilang inahan. Si Sylvia nahimong akong “tungkod,” nga nagtabang kanako nga makalihoklihok diha sa balay matag higayong mobati ako ug kaluya.

Komosta si Mina, ang kamanghoran? Aw, akong mahinumdoman ang usa ka higayon nga dili ako makabangon human nga natumba diha sa sulod sa balay. Siya lamang ang nahibilin sa balay niadtong tungora. Nangusog pag-ayo, iya akong gibangon ug hinayhinayng giagak paingon sa akong kuwarto. Siya naglibog gihapon kon nganong nakadaog siya nako. Kanang usa ka buhat sa kaisog nasilsil gayod sa akong hunahuna.

Ang pagsagubang niini nga pagkaangol mao ang kinalisorang pagpakig-away nga akong naagoman sukad sa akong kinabuhi. Kini maoy usa ka pagpakig-away nga akong gipakigbisogan gihapon. Wala pa ako makaagom ug sama niini ka grabe nga pagsulay sa akong kinabuhi ug pagtuo. Ako daghag nakat-onan bahin sa pagkamapaubsanon, pagkamakataronganon, ug empatiya. Ang bug-os nga pagdepende ug pagsalig kang Jehova nakatabang kanako sa paglahutay niini nga problema nga malamposon.

Akong nakat-onan nga tinuod ang mga pulong ni apostol Pablo: “Nabatonan namo kini nga bahandi diha sa mga sudlanan nga kulonon, aron ang gahom nga labaw sa kasarangan maiya sa Diyos ug dili gikan sa among kaugalingon.” (2 Corinto 4:7) Nakatabang pag-ayo kanako ang saad sa Diyos nga “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta” sa umaabot. (2 Pedro 3:13) Hinaot nga si Jehova magpadayon sa paglig-on kanako paingon niana nga bag-ong kalibotan, kay ako luya gihapon ug gamay rag mahimo sa akong kaugalingong kusog.

[Mga hulagway sa panid 20]

Ang Kristohanong kalihokan uban sa akong pamilya nakatabang kanako sa paglahutay