1, 2. (a) Hangtod kanus-a gidesinyo nga molungtad ang kaminyoon? (b) Sa unsang paagi posible kini?

 SA DIHANG gihiusa sa Diyos ang unang lalaki ug babaye sa kaminyoon, walay timailhan nga ang panaghiusa maoy temporaryo lamang. Si Adan ug si Eva magpabiling magkauban sa tibuok kinabuhi. (Genesis 2:24) Ang sukdanan sa Diyos alang sa dungganong kaminyoon mao ang pag-ipon sa usa ka lalaki ug usa ka babaye. Ang mahugaw lamang nga seksuwal nga imoralidad sa bahin sa usa o nilang duha ang mohatag ug Kasulatanhong mga pasikaran alang sa diborsiyo uban sa kalagmitan nga makaminyo pag-usab.​—Mateo 5:32.

² Posible ba nga ang duha ka indibiduwal mag-ipon pagpuyo nga malipayon sulod sa walay-tino hataas nga panahon? Oo, ug gipaila sa Bibliya ang duha ka mahinungdanong mga hinungdan, o mga yawi, nga makatabang sa paghimo niining posible. Kon ang bana ug asawa parehong mogamit niini, maablihan nila ang pultahan sa kalipay ug sa daghang mga panalangin. Unsa kining maong mga yawi?

3. Unsang tulo ka matang sa gugma ang kinahanglang ugmaron sa mga kapikas sa kaminyoon?

³ Gugma ang unang yawi. Makaiikag, adunay lainlaing mga matang sa gugma nga nailhan diha sa Bibliya. Ang usa maoy mainiton, personal nga pagbati alang sa usa, ang matang sa gugma nga naglungtad taliwala sa suod nga mga higala. (Juan 11:3) Ang lain mao ang gugma nga bation taliwala sa mga membro sa pamilya. (Roma 12:10) Ang ikatulo mao ang romantikong gugma nga mahimong bation sa usa alang sa usa ka membro sa kaatbang nga sekso. (Proverbio 5:15-20) Siyempre, kining tanan angayng ugmaron sa usa ka  bana ug sa usa ka asawa. Apan adunay ikaupat nga matang sa gugma, nga labawng mahinungdanon kay sa uban.

4. Unsa ang ikaupat nga matang sa gugma?

⁴ Sa orihinal nga pinulongan diha sa Kristohanong Gregong Kasulatan, ang pulong alang niining ikaupat nga matang sa gugma maoy a·gaʹpe. Kanang pulonga gigamit sa 1 Juan 4:8, diin kita giingnan: “Ang Diyos gugma.” Sa pagkatinuod, “kita nahigugma, tungod kay [ang Diyos] unang nahigugma kanato.” (1 Juan 4:19) Ginaugmad sa usa ka Kristohanon ang maong gugma una alang kang Jehova nga Diyos ug dayon alang sa isigkatawo. (Marcos 12:29-31) Ang pulong a·gaʹpe gigamit usab sa Efeso 5:2, nga nagaingon: “Padayon sa paglakaw diha sa gugma, maingon nga ang Kristo usab nahigugma kaninyo ug mitugyan sa iyang kaugalingon  alang kaninyo.” Si Jesus nag-ingon nga ang maong matang sa gugma magpaila sa iyang tinuod nga mga sumusunod: “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma [a·gaʹpe] taliwala kaninyo.” (Juan 13:35) Usab, matikdi ang paggamit sa a·gaʹpe sa 1 Corinto 13:13: “Nagapabilin ang pagtuo, paglaom, gugma, kining tulo; apan ang kinalabwan niini nila mao ang gugma [a·gaʹpe].”

5, 6. (a) Nganong ang gugma mas labaw kay sa pagtuo ug paglaom? (b) Unsay pila ka katarongan kon nganong ang gugma makatabang sa paghimo sa kaminyoon nga molungtad?

⁵ Unsay naghimo sa gugmang a·gaʹpe nga mas labaw pa kay sa pagtuo ug paglaom? Kini gipalihok sa mga prinsipyo​—matarong nga mga prinsipyo​—nga makaplagan diha sa Pulong sa Diyos. (Salmo 119:105) Kini mao ang walay-kahakog nga kahingawa nga mobuhat alang sa uban sa butang nga husto ug maayo sumala sa panglantaw sa Diyos, bisan kon ang modawat niana dayag nga takos o dili takos niana. Ang ingon niana nga gugma makapahimo sa mga kapikas sa kaminyoon sa pagtuman sa tambag sa Bibliya: “Padayon nga mag-inantosay sa usag usa ug bukas nga magpinasayloay sa usag usa kon ang usa may hinungdan sa pagreklamo batok sa lain. Maingon gayod nga si Jehova bukas nga nagpasaylo kaninyo, buhata usab ninyo ang ingon.” (Colosas 3:13) Nabatonan ug giugmad sa mahigugmaong mga magtiayon ang “mainit nga gugma [a·gaʹpe] alang sa usag usa, kay ang gugma nagatabon ug daghang kasal-anan.” (1 Pedro 4:8) Matikdi nga ang gugma nagatabon ug mga sayop. Kini dili makawagtang ug sayop, sanglit ang dili-hingpit nga tawo dili man makalingkawas gikan sa kasal-anan.​—Salmo 130:3, 4; Santiago 3:2.

⁶ Sa dihang ang ingon niini nga gugma alang sa Diyos ug sa usag usa ugmaron sa usa ka magtiayon, ang ilang kaminyoon molungtad ug magmalipayon, tungod kay “ang gugma dili gayod mapakyas.” (1 Corinto 13:8) Ang gugma maoy “hingpit nga bugkos sa panaghiusa.” (Colosas 3:14) Kon ikaw minyo, sa unsang paagi maugmad nimo ug sa imong kapikas kining maong matang sa gugma? Basaha nga magkauban ang Pulong sa Diyos, ug maghisgot mahitungod  niana. Tun-i ang panig-ingnan ni Jesus sa gugma ug maningkamot sa pagsundog kaniya, sa paghunahuna ug sa paglihok sama kaniya. Dugang pa, tambong sa Kristohanong mga tigom, diin ginatudlo ang Pulong sa Diyos. Ug pag-ampo alang sa tabang sa Diyos nga maugmad kining tinuboy nga matang sa gugma, nga maoy usa ka bunga sa balaang espiritu sa Diyos.​—Proverbio 3:5, 6; Juan 17:3; Galacia 5:22; Hebreohanon 10:24, 25.

7. Unsa ang pagtahod, ug kinsay angay magpakita ug pagtahod sa kaminyoon?

⁷ Kon ang magtiayon tinuod nga nahigugma sa usag usa, nan may pagtahod usab sila sa usag usa, ug ang pagtahod maoy ikaduhang yawi sa usa ka malipayong kaminyoon. Ang pagtahod gihubit ingong “paghatag ug konsiderasyon sa uban, nga magpasidungog kanila.” Ang Pulong sa Diyos nagatambag sa tanang Kristohanon, lakip sa mga bana ug mga asawa: “Manguna sa pagpakitag pasidungog sa usag usa.” (Roma 12:10) Si apostol Pedro nagsulat: “Kamong mga bana, padayon sa pagpuyo sa samang paagi uban [sa inyong mga asawa] sumala sa kahibalo, nga magahatag kanila ug kadungganan samag ngadto sa usa ka sudlanan nga mas mahuyang, ang usa nga babaye.” (1 Pedro 3:7) Ang asawa gitambagan nga magbaton ug “halalom nga pagtahod alang sa iyang bana.” (Efeso 5:33) Kon gusto nimong pasidunggan ang usa ka tawo, magpakita ka kaniyag kalulot, motahod sa iyang dignidad ug gipahayag nga mga panglantaw, ug magmaandam sa pagtuman sa bisan unsang makataronganong butang nga hangyoon kanimo.

8-10. Unsay pila ka paagi nga ang pagtahod makatabang sa paghimo sa panaghiusa sa kaminyoon nga malig-on ug malipayon?

⁸ Kadtong buot motagamtam sa usa ka malipayong kaminyoon magpakitag pagtahod alang sa ilang mga kapikas pinaagi sa ‘pagtan-aw, dili sa personal nga kaikag sa [ilang] kaugalingong mga butang lamang, apan usab sa personal nga kaikag niadtong iya sa [ilang mga kapikas].’ (Filipos 2:4) Dili lamang mga butang nga maayo sa ilang kaugalingon ang ilang gitagad​—nga kana mahimong hinakog. Hinunoa, ilang  hatagan ug pagtagad usab kon unsa ang labing maayo alang sa ilang mga kapikas. Sa pagkamatuod, ila kanang hatagan ug unang pagtagad.

⁹ Ang pagtahod motabang sa mga kapikas sa kaminyoon nga dawaton ang mga kalainan sa panglantaw. Dili makataronganon nga dahomon nga ang duha ka tawo adunay parehong mga panglantaw sa tanang butang. Ang butang nga tingali importante sa panglantaw sa bana mahimong dili ingon ka importante sa panglantaw sa asawa, ug ang nagustohan sa asawa mahimong wala magustohi sa bana. Apan kinahanglang tahoron sa matag usa ang mga panglantaw ug mga gusto sa usa, sa kondisyon nga kini wala maglapas sa mga balaod ug mga prinsipyo ni Jehova. (1 Pedro 2:16; itandi ang Filemon 14.) Dugang pa, kinahanglang tahoron sa matag usa ang dignidad sa lain pinaagi sa dili paghimo sa iyang kapikas nga tumong sa makapaubos nga mga komento o mga komedya, sa atubangan man sa daghan o sa pribado.

¹⁰ Oo, ang gugma sa Diyos ug sa usag usa ug ang pagtahod sa usag usa maoy duha ka mahinungdanong mga yawi sa malamposong kaminyoon. Sa unsang paagi kini ikapadapat sa pipila ka labing mahinungdanong mga natad sa kinabuhing minyo?

11. Sa Kasulatanhon, kinsa ang ulo diha sa kaminyoon?

¹¹ Ang Bibliya nagatug-an kanato nga ang lalaki gilalang uban sa mga hiyas nga maghimo kaniyang usa ka malamposong ulo sa pamilya. Tungod niana, ang lalaki manubag sa atubangan ni Jehova alang sa espirituwal ug pisikal nga kaayohan sa iyang asawa ug mga anak. Kinahanglang mohimo siya ug balanseng mga desisyon nga nagbanaag sa kabubut-on ni Jehova ug mahimong maayong panig-ingnan sa diyosnong panggawi. “Papasakopa ang mga asawa sa ilang mga bana sama ug ngadto sa Ginoo, tungod kay ang bana maoy ulo sa iyang asawa maingon nga ang Kristo usab maoy ulo sa kongregasyon.” (Efeso 5:22, 23) Ugaling, ang Bibliya nagaingon nga ang bana may ulo usab, Usa nga may awtoridad  labaw kaniya. Si apostol Pablo nagsulat: “Buot kong mahibalo kamo nga ang ulo sa matag lalaki mao ang Kristo; sa baylo ang ulo sa usa ka babaye mao ang lalaki; sa baylo ang ulo sa Kristo mao ang Diyos.” (1 Corinto 11:3) Ang maalamong bana nakakat-on kon unsaon paggamit sa pagkaulo pinaagi sa pagsundog sa iyang kaugalingong ulo, si Kristo Jesus.

12. Unsang maayong panig-ingnan ang gihatag ni Jesus bahin sa pagpakitag pagkamapinasakopon ug sa pagpadapat sa pagkaulo?

¹² Si Jesus usab adunay ulo, si Jehova, ug siya tukmang nagpasakop Kaniya. Si Jesus nag-ingon: “Akong gitinguha, dili ang akong kaugalingong kabubut-on, kundili ang kabubut-on niya nga nagpadala kanako.” (Juan 5:30) Pagkamaayong panig-ingnan! Si Jesus mao “ang panganay sa tanang kalalangan.” (Colosas 1:15) Nahimo siyang Mesiyas. Nahimo siyang Ulo sa kongregasyon sa dinihogang mga Kristohanon ug ang piniling Hari sa Gingharian sa Diyos, nga labaw sa tanang manulonda. (Filipos 2:9-11; Hebreohanon 1:4) Bisan pa sa ingon ka hataas nga posisyon ug ingon ka tinuboy nga mga kalaoman, ang tawong si Jesus dili bagis, gahian, o pugoso kaayo. Dili siya mahariharion, nga magpunayg pahinumdom sa iyang mga tinun-an nga sila kinahanglang mosugot kaniya. Si Jesus maoy mahigugmaon ug maluluy-on, ilabina ngadto sa mga gidaogdaog. Siya nag-ingon: “Umari kanako, kamong tanan nga nagabudlay ug nabug-atan, ug ako magapalagsik kaninyo. Isangon ang akong yugo diha kaninyo ug pagkat-on gikan kanako, kay ako malumog-buot ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug makakaplag kamog kahayahay alang sa inyong mga kalag. Kay maluloton ang akong yugo ug gaan ang akong luwan.” (Mateo 11:28-30) Usa ka kalipay nga mahimong iyang kauban.

13, 14. Sa unsang paagi ipadapat sa mahigugmaong bana ang iyang pagkaulo, ingong pagsundog kang Jesus?

¹³ Ang bana nga nagtinguhag malipayong pamilya maayo nga mohatag ug pagtagad sa maayong mga hiyas ni Jesus. Ang maayong bana dili bagis ug diktador, nga sa sayop nga paagi nagagamit sa iyang pagkaulo ingong bunal sa pagdagmal sa iyang asawa. Hinunoa, iyang gihigugma ug gitahod siya. Kon si Jesus “mapaubsanon sa kasingkasing,” ang bana labaw pang may katarongan nga mahimong ingon niana  tungod kay, dili sama kang Jesus, siya makahimog mga sayop. Sa dihang siya masayop, gusto niya nga sabton siya sa iyang asawa. Busa, dawaton sa mapaubsanong bana ang iyang mga sayop, bisan pag daw malisod litokon ang mga pulong, “Pasayloa ko day; husto ka diay.” Makaplagan sa asawa nga mas sayon nga tahoron ang pagkaulo sa usa ka makasaranganon ug mapaubsanong bana kay sa usa nga magarbohon ug gahian. Sa baylo, ang matinahorong asawa usab mangayog pasaylo sa dihang siya ang nasayop.

¹⁴ Gilalang sa Diyos ang babaye uban sa maayong mga hiyas nga iyang magamit sa pagpatunhay sa malipayong kaminyoon. Ilhon kini sa maalamong bana ug dili piogon ang iyang asawa. Daghang babaye ang maluluy-on ug sensitibo kaayo, mga hiyas nga gikinahanglan sa pag-atiman sa pamilya ug sa pag-ugmad sa tawhanong mga relasyon. Kasagaran, ang babaye haniti kaayo sa pagpangareglar sa balay aron mahimo kining nindot nga puy-an. Ang “takos nga asawa” nga gihubit sa Proverbio kapitulo 31 daghag talagsaong mga kinaiya ug maayong mga hiyas, ug bug-os nga nakabenepisyo ang pamilya niya gikan niini. Ngano? Tungod kay ang kasingkasing sa iyang bana “nagsalig” kaniya.​—Proverbio 31:10, 11.

15. Sa unsang paagi mahimong ipakita sa bana ang samag-Kristong gugma ug pagtahod alang sa iyang asawa?

¹⁵ Sa pipila ka kultura, sobra ra ang pagpasiugda sa awtoridad sa bana, mao nga bisan ang pagsukna kaniyag usa ka pangutana giisip nga dili matinahoron. Mahimo niyang trataron ang iyang asawa nga halos sama sa usa ka ulipon. Ang maong sayop nga paggamit sa pagkaulo mosangpot sa dili maayong relasyon dili lamang uban sa iyang asawa apan usab uban sa Diyos. (Itandi ang 1 Juan 4:20, 21.) Sa laing bahin, ang pila ka bana wala magpakabana sa pagpanguna, nga gitugotan ang ilang mga asawa sa pagdominar sa panimalay. Ang bana nga sa hustong paagi nagpasakop kang Kristo dili magpahimulos sa iyang asawa o maghikaw kaniya ug dignidad. Hinunoa, iyang sundogon ang nagasakripisyo-sa-kaugalingon nga gugma ni Jesus ug himoon ang gitambag ni Pablo: “Mga bana, padayong higugmaa  ang inyong mga asawa, maingon nga ang Kristo usab nahigugma sa kongregasyon ug mitugyan sa iyang kaugalingon alang niini.” (Efeso 5:25) Gihigugma gayod ni Kristo Jesus ang iyang mga sumusunod nga siya namatay alang kanila. Ang maayong bana maningkamot sa pagsundog nianang dili-mahakogong tinamdan, nga magtinguha sa kaayohan sa iyang asawa, inay kay mahimong pugoso kaniya. Sa dihang ang bana nagpasakop kang Kristo ug nagpasundayag sa samag-Kristong gugma ug pagtahod, ang iyang asawa madasig sa pagpasakop sa iyang kaugalingon ngadto kaniya.​—Efeso 5:28, 29, 33.

16. Unsang mga hiyas ang kinahanglang ipakita sa asawa diha sa iyang relasyon uban sa iyang bana?

¹⁶ Usa ka panahon human lalanga si Adan, “si Jehova nga Diyos nag-ingon: ‘Dili maayo nga ang lalaki magpadayon nga nag-inusara. Buhatan ko siya ug usa ka katabang, ingong usa ka komplemento kaniya.’” (Genesis 2:18) Gilalang sa Diyos si Eva ingong “usa ka komplemento,” dili ingong kaindig. Ang kaminyoon dili angay nga mahisama sa usa ka barko nga adunay duha ka nag-indigay nga mga kapitan. Ipadapat sa bana ang mahigugmaong pagkaulo, ug ipasundayag sa asawa ang gugma, pagtahod, ug kinabubut-ong pagpasakop.

17, 18. Unsa ang pila ka paagi nga ang usa ka asawa mahimong tinuod nga katabang sa iyang bana?

¹⁷ Ugaling, ang maayong asawa dili lamang mapinasakopon. Nagapaningkamot siya nga mahimong usa ka tinuod nga katabang, nga mapaluyohon sa iyang bana sa mga desisyon niini. Siyempre, mas sayon kana niyang himoon sa dihang uyon siya sa mga desisyon sa bana. Apan bisan kon dili siya uyon, ang iyang aktibong pagpaluyo makatabang sa desisyon sa bana nga mosangpot sa mas malamposong resulta.

¹⁸ Ang usa ka asawa makatabang sa iyang bana nga mahimong usa ka maayong ulo sa ubang mga paagi. Mahimo niyang ipahayag ang apresasyon sa mga paningkamot sa bana nga manguna, inay manaway kaniya o magpabati kaniya nga dili gayod siya makapatagbaw kaniya. Sa pagpakiglabot sa  iyang bana sa positibong paagi, angay niyang hinumdoman nga ang “malinawon ug malumong espiritu . . . dakog bili sa mga mata sa Diyos,” dili lamang sa mga mata sa iyang bana. (1 Pedro 3:3, 4; Colosas 3:12) Komosta na man kon ang bana dili magtutuo? Bisan pag siya magtutuo o dili, ang Kasulatan nagdasig sa mga asawa “sa paghigugma sa ilang mga bana, sa paghigugma sa ilang mga anak, sa pagkamabuot sa hunahuna, putli, mga manggibuhaton diha sa puluy-anan, maayo, mapasakopon sa ilang kaugalingong mga bana, aron ang pulong sa Diyos dili kasultihan nga inabusar.” (Tito 2:4, 5) Kon motungha ang mga suliran nga naglangkit sa tanlag, ang dili-magtutuong bana mas malagmit nga motahod sa baroganan sa iyang asawa kon kini ipahayag uban sa “kalumo sa buot ug halawom nga pagtahod.” Ang pipila ka dili-magtutuong mga bana “mangakabig nga walay pulong pinaagi sa panggawi sa ilang mga asawa, ingon nga mga saksing-nakakita sa [ilang] putli nga panggawi inubanan sa halawom nga pagtahod.”​—1 Pedro 3:1, 2, 15; 1 Corinto 7:13-16.

19. Komosta na man kon hangyoon sa bana nga supakon sa asawa ang balaod sa Diyos?

¹⁹ Komosta na man kon hangyoon sa bana ang iyang asawa sa pagbuhat ug usa ka butang nga gidili sa Diyos? Kon mahitabo kana, kinahanglang hinumdoman niya nga ang Diyos maoy iyang pangunang Magmamando. Iyang himoong panig-ingnan ang gihimo sa mga apostol sa dihang sila gihangyo sa mga awtoridad nga lapason ang balaod sa Diyos. Ang Buhat 5:29 nag-asoy: “Si Pedro ug ang ubang mga apostol miingon: ‘Kinahanglang among sugton ang Diyos ingong magmamando inay kay sa mga tawo.’”

20. Unsa ang usa ka importanteng natad diin ang gugma ug pagtahod mahinungdanon?

²⁰ Ang gugma ug pagtahod mahinungdanon sa laing natad sa kaminyoon​—komunikasyon. Ang mahigugmaong bana makig-estorya sa iyang asawa mahitungod sa iyang mga kalihokan, iyang mga suliran, iyang mga panglantaw bahin sa lainlaing mga butang. Gikinahanglan kini sa asawa. Gipasundayag sa bana ang iyang gugma ug pagtahod sa iyang  asawa pinaagi sa paggugol ug panahon sa pagpakig-estorya sa iyang asawa ug pagpaminaw gayod sa iyang ginasulti. (Santiago 1:19) Ang pipila ka asawa nangreklamo nga diyutay lamang ang panahon nga gigugol sa ilang mga bana sa pagpakig-estorya kanila. Kana makapasubo. Tinuod, niining puliking mga panahon, ang mga bana mahimong motrabaho ug daghang oras sa gawas sa balay, ug ang ekonomikanhong mga kahimtang mahimong moresulta sa pipila ka asawa nga mangempliyo usab. Apan ang magtiayon kinahanglan nga mogahin ug panahon alang sa usag usa. Kay kon dili ingon niana, hayan sila mahimong independente sa usag usa. Mahimo kining motultol sa seryosong mga suliran kon bation nilang napugos sa pagpangitag mabinationg panagkauban sa gawas sa kahikayang kaminyoon.

21. Sa unsang paagi ang haom nga panulti makatabang sa pagmentinar sa usa ka malipayong kaminyoon?

²¹ Ang paagi sa pakigkomunikar sa mga asawa ug mga bana maoy mahinungdanon. “Ang maayong mga pulong . . . matam-is sa kalag ug makapaayo sa mga kabukogan.” (Proverbio 16:24) Bisan pag ang kapikas magtutuo o dili, ang tambag sa Bibliya mapadapat: “Himoa ang inyong pamulong nga kanunay may pagkamadanihon, tinimplahan ug asin,” sa ato pa, maayong paminawon. (Colosas 4:6) Sa dihang dili maayo ang adlaw sa usa, dakog mahimo ang pipila ka maluloton, mabinationg mga pulong gikan sa kapikas. “Sama sa mga mansanas nga bulawan diha sa mga kinulit nga salapi mao ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon.” (Proverbio 25:11) Ang tono sa tingog ug ang gigamit nga mga pulong mahinungdanon kaayo. Pananglitan, sa makapikal, pugosong paagi, ang usa mahimong moingon sa lain: “Isira ra god ang pultahan!” Apan labi pang “tinimplahan ug asin” ang mga pulong, nga gisulti sa kalmado, masinabtanong tingog, “Mahimo bang sirad-an nimo ang pultahan, palihog?”

22. Unsang mga tinamdan ang gikinahanglan sa mga magtiayon aron mamentinar ang maayong komunikasyon?

²² Molambo ang maayong komunikasyon sa dihang adunay malumong mga pulong, mabinationg mga tinan-awan ug mga kompas, kalulot, pagsabot, ug kalumo. Pinaagi sa pagpaningkamot nga mamentinar ang maayong komunikasyon,  ang bana ug asawa parehong mobati nga may kagawasan sa pagpahibalo sa ilang mga panginahanglan, ug mahimo silang mga tinubdan sa kahupayan ug tabang sa usag usa sa mga panahon sa kapakyasan o kaluya. “Pamulong nga mahupayon sa magul-anong mga kalag,” awhag sa Pulong sa Diyos. (1 Tesalonica 5:14) Adunay mga panahon sa dihang ang bana maminghoy ug mga panahon usab nga ang asawa masulob-on. Sila ‘makapamulong nga mahupayon,’ nga maglig-onay sa usag usa.​—Roma 15:2.

23, 24. Sa unsang paagi ang gugma ug pagtahod makatabang sa dihang adunay mga kasungian? Paghatag ug pananglitan.

²³ Ang mga kapikas sa kaminyoon nga nagpakitag pagmahal ug pagtahod dili maglantaw sa matag kasungian ingong usa ka dakong suliran. Maningkamot sila aron dili “masuko pag-ayo” sa usag usa. (Colosas 3:19) Kinahanglang hinumdoman nilang duha nga “ang tubag, sa dihang malumo, magpalayo sa kasuko.” (Proverbio 15:1) Pagbantay nga dili magbugalbugal o magsaway sa kapikas nga magpahungaw sa iyang kinasingkasing nga mga pagbati. Hinunoa, lantawa ang maong mga kapahayagan ingong kahigayonan nga masabtan ang iyang panglantaw. Nga magkauban, paningkamoti nga mahusay ang mga kasungian ug mahidangat sa nagkauyon nga sangpotanan.

²⁴ Hinumdomi ang okasyon sa dihang si Sara misugyot ngadto sa iyang bana, si Abraham, ug usa ka paagi sa pagsulbad sa usa ka suliran ug kini wala mahiuyon sa mga pagbati sa iyang bana. Bisan pa niana, giingnan sa Diyos si Abraham: “Paminawi ang iyang tingog.” (Genesis 21:9-12) Gipaminawan kadto ni Abraham, ug siya gipanalanginan. Sa susama, kon mosugyot ang asawa ug usa ka butang nga lahi sa gihunahuna sa bana, sa labing menos paminawan kini sa bana. Sa samang higayon, kinahanglang dili solohon sa asawa ang estoryahanay apan kinahanglang maminaw siya sa ikasulti sa iyang bana. (Proverbio 25:24) Ang pagpamugos kanunay sa bana o sa asawa sa iyang gusto dili-mahigugmaon ug dili-matinahoron.

25. Sa unsang paagi ang maayong komunikasyon makabulig sa kalipay diha sa pribadong mga bahin sa kinabuhing minyo?

²⁵ Ang maayong komunikasyon mahinungdanon usab sa  seksuwal nga relasyon sa magtiayon. Ang kahakog ug kawalay pagpugong-sa-kaugalingon mahimong makadaot gayod niining pribado kaayong relasyon sa kaminyoon. Ang prangka nga komunikasyon, uban sa pailob, mahinungdanon. Sa dihang ang matag usa sa dili-paghinakog magtinguha sa kaayohan sa lain, ang sekso talagsa ra gayod nga usa ka seryosong suliran. Niini ingon man sa ubang mga butang, “padayong ipapangita sa matag usa, dili ang iyang kaugalingon nga kaayohan, apan nianang sa laing tawo.”​—1 Corinto 7:3-5; 10:24.

26. Bisan pag ang matag kaminyoon adunay mga kalipay ug mga kasakit, sa unsang paagi ang pagpaminaw sa Pulong sa Diyos makatabang sa minyong mga magtiayon sa pagkaplag ug kalipay?

²⁶ Pagkamaayong tambag ang gihatag sa Pulong sa Diyos! Tinuod, ang matag kaminyoon dunay mga kalipay ug mga kasakit. Apan sa dihang ang magtiayon magpasakop sa panghunahuna ni Jehova, ingon sa gipadayag diha sa Bibliya, ug ipasikad ang ilang relasyon sa gugma nga may prinsipyo ug pagtahod, sila makasalig nga ang ilang kaminyoon mahimong magdugay ug magmalipayon. Sa ingon ilang mapasidunggan dili lamang ang usag usa kondili usab ang Tigmugna sa kaminyoon, si Jehova nga Diyos.