Tan-awa kini nga mga pulong, ug tubaga ang mosunod nga mga pangutana.

1.   Hain niining mga pulonga ang mohaom sa tin-edyer nga mga lalaki nga sagad ginapakita sa media (lakip sa mga pelikula, TV, ug paanunsiyo)?

2.   Hain niining mga pulonga nga gusto nimong mailhan ka?

 Tingali ang imong mga tubag sa unang pangutana anaa sa column 1 ug ang imong mga tubag sa ikaduhang pangutana anaa sa column 2. Kon mao, maayo kana. Ngano? Kay ang ginapakita sa media nga personalidad sa mga lalaki tingali dili maoy imong personalidad​—o ang personalidad nga angay nimong ugmaron. Tagda kon ngano.

•   Sagad gipakita sa media nga ang mga lalaki bayolente ug rebelyoso. Ang librong Why Boys Don’t Talk​—and Why It Matters naghisgot nga ang labing popular nga mga lalaki sa TV, pelikula, ug sports mao “kadtong kusgan kaayo ug agresibo. . . . Gipakita nga aron maangayan sa uban, ang mga lalaki kinahanglang isog ug rebelyoso.”

   Angayng palandongon: Ang pagkaagresibo ba makapahimo nimong maayong higala, kauban sa trabaho, o bana? Dihang maglagot ka, unsay mopatigbabaw​—ang pagpahungaw sa imong kasuko o ang pagkontrolar niini? Hain niini ang magpakita nga ikaw tinuod nga lalaki?

   Ang Bibliya nag-ingon: “Siya nga mahinay sa kasuko mas maayo pa kay sa tawong gamhanan, ug siya nga nagapugong sa iyang espiritu kay niadtong nagbihag sa usa ka siyudad.”​—Proverbio 16:32.

•   Gipakita sa media nga ang mga lalaki nabuang sa pagpakigsekso. “Sa mga pelikula ug TV, ang mga lalaki mas daling makailis ug trato kay sa ilang sinina,” miingon ang 17 anyos nga si Chris. Si Gary, 18, midugang: “Ang tipikal nga lalaki sa media nabuang sa pagpakigsekso.” Pananglitan, ipakita sa ubang pelikula nga daw ang gusto lang himoon sa mga lalaki sa ilang kinabuhi mao ang pagparti, pag-inom, ug pagpakigsekso.

   Angayng palandongon: Kana ba nga personalidad ang gusto nimong mabatonan? Ang tinuod nga lalaki magtratar ba sa mga babaye ingong galamiton aron tagbawon ang seksuwal nga pangibog, o magtratar kanila nga may pagtahod?

   Ang Bibliya nag-ingon: “Ang matag usa kaninyo kinahanglang mahibalo kon unsaon paghupot sa iyang kaugalingong sudlanan diha sa kabalaan ug kadungganan, dili sa mahakogong kaibog sa seksuwal nga gana.”​—1 Tesalonica 4:4, 5.

•   Gipakita sa media nga ang mga lalaki iresponsable. Sa daghang pelikula ug programa sa TV, ang tin-edyer nga mga lalaki sagad gipakita nga tapolan ug walay pulos. Tingali mao kanay rason kon nganong ang ubang adulto wala kaayoy salig sa mahimo sa tin-edyer nga mga lalaki. Si Gary, nga gihisgotan ganina, miingon: “Sa nag-edad kog 16, nalisdan kog pangitag trabaho kay mas gusto sa mga negosyante sa among lugar nga mokuhag mga babayeng trabahante. Nagtuo sila nga ang tanang tin-edyer nga lalaki iresponsable ug dili kasaligan!”

   Angayng palandongon: Makataronganon ba ang panglantaw nga ang tanang tin-edyer nga lalaki iresponsable ug dili kasaligan? Sa unsang paagi nimo ikapakita nga lahi ka sa uban?

   Ang Bibliya nag-ingon: “Ayaw gayod tugoting may tawo nga magtamay sa imong pagkabatan-on. Sa kasukwahi, himoa ang imong kaugalingon nga panig-ingnan sa mga matinumanon sa sinultihan, sa panggawi, sa gugma, sa pagtuo, sa kaputli.”​—1 Timoteo 4:12.

•   Ang media dakog impluwensiya kanimo. Pananglitan, ang media mopabati kanimo nga kinahanglan kang mosunod sa uso aron mapopular. “Gipakita sa mga paanunsiyo kon unsay angayng sininaan sa mga lalaki, ug nga sila gikabuangan sa mga babaye,” miingon ang 17 anyos nga si Colin. “Kini makaengganyo sa usa nga paliton ang maong mga sinina. Kapila na nako nang gihimo!”

   Angayng palandongon: Ang imo bang sininaan nagpadayag kon kinsa gyod ka, o nagsundogsundog lang ka sa uban? Kinsa ba gyoy makapahimulos kon mogasto kag kuwarta aron lang makasunod sa uso?

   Ang Bibliya nag-ingon: “Hunong na sa pagpaumol sumala niining sistemaha sa mga butang.”​—Roma 12:2.

•   Dili ganahan ang mga babaye kon magsundogsundog lang ka sa mga personalidad nga ginapakita sa media. Tagda ang giingon sa pipila kanila:

  •  “Gusto nako kanang lalaki nga dili magsuonsuon sa uban, dili ko anang lalaki nga magpakaaron-ingnon ug magpasikat lang. Sa pagkatinuod, ang lalaki nga kanunayng magpabilib sa uban naghimo lang sa iyang kaugalingon nga kataw-anan!”​—Anna.

  •  “Ang mga tigpaanunsiyo mopabati sa mga lalaki nga kinahanglan nga sila dunay gadyet o pustorawo tan-awon aron magustohan sa mga babaye. Pero sa magkahamtong ang mga babaye, dili na kana ang ilang tan-awon. Hinunoa, ang ilang tan-awon sa lalaki mao ang iyang mga hiyas ug kon giunsa niya pagtratar ang uban. Pananglitan, ang mga babaye ganahan ug mga lalaki nga matinud-anon ug maunongon.”​—Danielle.

  •  “Sagad, kadtong isipon nga guwapo kaayo hambogiro, ug dili ko ganahang makig-uban ug ingon niana. Bisag ikaw pay kinaguwapohan sa tibuok kalibotan, wa gihapon kay nada kon maot kag batasan.”​—Diana.

   Angayng palandongon: Bahin sa batang si Samuel, ang Kasulatan nag-ingon nga siya “nagkadako ug labaw pang gikahimut-an sa panglantaw ni Jehova ug sa mga tawo.” (1 Samuel 2:26) Unsang mga hiyas ang kinahanglan nimong ugmaron aron mabatonan ang samang reputasyon?

   Ang Bibliya nag-ingon: “Magpakalalaki.”​—1 Corinto 16:13.

•   Timbangtimbanga ang personalidad nga ginapakita sa media. Matikdi ang giingon sa Bibliya: “Ang tanan nga anaa sa kalibotan​—ang tinguha sa unod ug ang tinguha sa mga mata ug ang mapagawalong pagpasundayag sa mga kahinguhaan sa kinabuhi sa usa—​wala magagikan sa Amahan, apan nagagikan sa kalibotan.”​—1 Juan 2:16.

   Ang media nagpahimulos sa maong mga tinguha ug nagpasiugda nga normal lang kini. Busa kinahanglang timbangtimbangon nimo kon unsay imong makita sa media. Kini sagad mga minugna lang sa mga negosyante aron sila makakuwarta.

•   Ayaw tugoting maimpluwensiyahan ka sa media. Ang Bibliya nag-ingon: “Isul-ob ang bag-ong pagkatawo, nga pinaagi sa tukmang kahibalo gibag-o sumala sa larawan sa Usa nga naglalang niini”​—dili sumala sa ginapasiugda sa media.​—Colosas 3:10.

   Aron masunod nimo ang maong tambag, tagda pag-usab ang mga hiyas nga imong gipili sa sinugdan niini nga artikulo​—ang mga hiyas nga gusto nimong mailhan ka. Nganong dili nimo sugdan karon ang pag-ugmad o pagpauswag sa maong mga hiyas?

•   Himoang sulondan ang mga tawong maayog panig-ingnan. “Siya nga nagalakaw uban sa mga tawong maalamon mahimong maalamon,” nag-ingon ang Bibliya. (Proverbio 13:20) Duna ba kay nailhang lalaki nga takos sundogon kay sila maalamon? Tingali ang uban nila membro sa imong pamilya, sama sa imong amahan o uyoan. Lakip usab nila ang hamtong nga mga higala o kaila. Ang mga Saksi ni Jehova daghan ug sulondan nga mga lalaki diha sa Kristohanong kongregasyon. Duna say maayong mga panig-ingnan diha sa Bibliya, sama kang Tito, nga maayong sundogon sa mga batan-on.​—Tito 2:6-8.

   Sugyot: Gamita ang librong Sundoga ang Ilang Pagtuo sa pagkat-on bahin sa sulondang mga lalaki diha sa Bibliya, lakip kang Abel, Noe, Abram, Samuel, Elias, Jonas, Jose, ug Pedro.