Disbentaha: Ang pagkamaulawon makapugong nimo sa pagbatog maayong mga higala ug nindot nga mga eksperyensiya.

 Maayong balita: Okey rang mobatig kaulaw. Makatabang nimo ni nga maghunahuna sa dili pa mosulti, ug maghimo nimo nga mas maayong tig-obserbar ug tigpaminaw.

 Mas maayong balita: Puwede nimong makontrol ang imong pagkamaulawon, busa malikayan nimo ang dili maayong epekto niini sa imong kinabuhi. Tabangan ka niini nga artikulo kon unsaon kana paghimo.

•  Sayra kon unsay imong gikahadlokan

•  Ang akong planong himoon

•  Ang giingon sa ubang batan-on

 Ang pagkamaulawon makapugong nimo nga makig-estorya sa mga tawo sa personal. Ingong resulta, bation tingali nimong bulag ka sa uban, nga morag nag-inusara ka sa ngitngit nga kuwarto. Makahadlok gyod na. Pero kon imong pasigaon ang suga, ingnon ta, ug tan-awon kon unsay imong gikahadlokan, basin imong makita nga dili ra diay ka angayng mahadlok. Konsideraha ang tulo ka pananglitan.

•   Gikahadlokan #1: “Wala koy ideya kon unsay akong isulti.”

   Tinuod: Ang mga tawo mas mahinumdom sa ilang gibati dihang nakig-estorya ka kanila kay sa imong gisulti kanila. Makontrol nimo ang imong kahadlok kon imong ugmaron ang kahanas sa pagpaminaw, nga magpakitag tinuod nga interes sa isulti sa uban.

   Hunahunaa kini: Unsang klase sa higala ang imong ganahan​—kanang magsige rag estorya o kanang maminaw gyod nimo?

•   Gikahadlokan #2: “Hunahunaon sa uban nga laay ko kaestorya o ikauban.”

   Tinuod: Ang mga tawo naa gyoy ikasulti bahin nimo, maulawon man ka o dili. Imong makontrol ang imong kahadlok​—ug matabangan ang mga tawo nga maghunahunag positibo bahin kanimo—​kon imong ipakita kon unsa gyod ka nga klase sa pagkatawo.

   Hunahunaa kini: Kon naghunahuna ka nga negatibog panglantaw ang mga tawo nimo, dili kaha ikay nanghukom nila kay naghunahuna ka nga dili sila ganahan nimo?

•   Gikahadlokan #3: “Maulawan ko kon sayop ang akong masulti.”

   Tinuod: Usahay, mahitabo gyod nâ kang bisan kinsa. Makontrol nimo ang imong kahadlok kon isipon nimo ang imong mga sayop ingong kahigayonan nga mapakita sa uban nga okey ra nimo nga masayop panagsa.

   Hunahunaa kini: Dili ba mas ganahan kang makig-uban sa mga tawo nga moila nga masayop pod sila?

 Nahibalo ba ka? Naghunahuna ang uban nga dili sila maulawon kay hilig silang magtext. Pero mas sayon makakitag tinuod nga mga higala kon makig-estorya ka sa personal. Ang Psychologist ug technology expert nga si Sherry Turkle miingon: “Mas masuod ta niadtong atong makita ug maestorya sa personal.” a

•   Likayi ang pagtanditandi. Dili ra kinahanglang mahimo kang estoryador. Timan-i nga tumong nimo nga makontrol ang imong pagkamaulawon aron ma-enjoy nimo ang maayong panaghigalaay ug nindot nga mga eksperyensiya.

   “Dili ra kinahanglan nga taas ang panag-estoryahay, ug dili pod kinahanglan nga ikaw gyoy magdala sa estorya. Ipaila lang ang imong kaugalingon o kaha pagsuknag simpleng mga pangutana.”​—Alicia.

   Prinsipyo sa Bibliya: “Angayng susihon sa matag usa ang iyang kaugalingong binuhatan, aron malipay siya sa iyang mga buhat ug dili tungod sa pagtandi sa iyang kaugalingon sa uban.”​—Galacia 6:4.

•   Paniid sa uban. Panid-i ang mga mahigalaon ug matikdi kon sa unsang paagi sila makig-estorya. Unsay imong namatikdan nga epektibo nilang gihimo? Unsay dili kaayo epektibo? Unsang maayong teknik sa pagpakig-estorya ang puwede nimong sundogon?

   “Naa kay makat-onan niadtong dali rang makakitag higala. Panid-i ang ilang lihok ug kon unsay ilang isulti dihang naa silay mailaila sa unang higayon.”​—Aaron.

   Prinsipyo sa Bibliya: “Ang puthaw makapahait sa puthaw; ang tawo sab makapahait sa iyang higala.”​—Proverbio 27:17.

•   Pagsuknag mga pangutana. Sagad ganahan ang mga tawo nga mosulti sa ilang opinyon, busa ang pagpangutana maoy maayong paagi aron makasugod ug panag-estorya. Makatabang pod ni nga dili sa imoha mapokus ang atensiyon.

   “Mamenosan ang imong kabalaka kon makapangandam ka. Sa dili pa ka moadtog tapoktapok, puwede na kang maghunahuna daan ug mga topiko o mga pangutana aron dili na kaayo ka ma-stress dihang naa kay bag-ong mailaila.”​—Alana.

   Prinsipyo sa Bibliya: “Magtan-aw dili lang sa kaugalingong kaayohan, kondili sa kaayohan sab sa uban.”​—Filipos 2:4.