AKO IRUẸMWI 3
IHUAN 35 ‘Muẹn Ye Okaro Ighẹ Emwi Ni Ru Ekpataki Sẹ’
Gha Ru Azẹ Nọ Ya Ẹko Rhiẹnrhiẹn E Jehova
“Adeghẹ u hoo ne u gha re ọmwa ẹwaẹn, te u gha ka mu ohan e Jehova nẹ. Adeghẹ uwẹ rẹn Ọmwa Nọhuanrẹn nii, uwẹ mwẹ irẹnmwi.”—ITAN 9:10.
OLIKA ẸMWẸ
Ma gha guan kaẹn vbene irẹnmwi kevbe ẹwaẹn khian ya ru iyobọ nuẹn ya gha ru azẹ nọ maan.
1. De emwi nọ mobọ lọghọ ima na ru?
ẸDẸGBEGBE ẹre ima ya ru azẹ. Azẹ eso i zẹdẹ lọghọ na ru, vbe na ghee emwi na khian re vbe owiẹ kevbe ẹghẹ nọ khẹke na ya vbiẹ. Sokpan, ọ mwẹ azẹ eso nọ lọghọ ima na ru. Ọ sẹtin gha re ẹmwẹ egberranmwẹ ọghe ima, ẹmwẹ emwi nọ gha sẹtin ya ima gha sọyẹnmwẹ, ẹmwẹ emwa ne ima hoẹmwẹ ọnrẹn kevbe ẹmwẹ ugamwẹ ọghe ima. Ọ khẹke ne ima gha ru azẹ nọ gha maan ne ima kevbe ẹgbẹe ọghe ima. Nọ ghi sẹ ehia, ọ khẹke ne ima gha ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.—Rom 12:1, 2.
2. De emwi eso nọ gha ru iyobọ nuẹn ya gha ru azẹ nọ khẹke?
2 U gha ru emwi eha na khian sunu yi na, u gha sẹtin ru azẹ nọ maan, (1) gualọ otọ emwi ne u khian ru, (2) hia ne u rẹn aro ne Jehova ya ghee emwi nii, (3) u ghi vbe mu ukpa mu uwerhẹn ghee emwi ọvbehe ne u gha sẹtin ru. Emwi eha na ẹre ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi na, ọ gha vbe ru iyobọ ne ima ya gha re emwa ni roro emwi ẹse.—Itan 2:11.
GUALỌ OTỌ EMWI NE U KHIAN RU
3. De igiemwi nọ rhie ẹre ma wẹẹ, te ọ khẹke ne ima ka gha gualọ otọ emwi nẹ ma ke ru ẹre?
3 Emwi okaro nọ khẹke ne u ru, nọ gha ru iyobọ nuẹn ya ru azẹ nọ khẹke, ọre ne u ka gualọ otọ emwi ne u khian ru nẹ. Vbọzẹ ne ọna na ru ekpataki? Gia kha wẹẹ, ọmwa nọ khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe bu ọbo ebo nọ gbaroghe irẹn, ọbo ebo nii gha wa suẹn gha gbaroghe ẹre vbobọvbobọ vbene ọ ma na ka gualọ otọ emwi nọ gele ru ọmwa nii ra? Hiehie. Erriọ ẹre ọ vbe ye, te u gha ka rhie ẹghẹ ya gualọ otọ emwi ne u khian ru nẹ, u ke ru ẹre. Vbua khian ya ru ọna hẹ?
4. Zẹvbe nọ rre ebe Itan 18:13, vbọ khẹke ne u ru vbe u ghaa gualọ otọ emwi? (Vbe ya ghee efoto.)
4 Ma wa mobọ nọ ọta vbe ima ghaa gualọ otọ emwi. Gia kha wẹẹ, ọmwa tie ruẹ ne u do deba irẹn vbe emwa ọvbehe sọyẹnmwẹ egbe. U gha yo ra? Adeghẹ u ma gu obọ ọmwa nii, ra u ma ka rẹn vbekpa emwamwa vberriọ, u sẹtin nọ ọmwa nii egbe avbe ọta vbenian: “De eke ne ima rrie kevbe wẹẹ, inu ẹgogo ẹre ọ khẹke ne ima ya gha rre evba? Inu emwa ẹre ọ khian rre? De ọmwa nọ khian vbe siẹnro ẹre? De aro emwa ni khian rre? De emwi na khian ru vba? Uwa gha ghae ayọn nọ gbe ọmwa ra?” Ewanniẹn ọghe avbe inọta na gha ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ru azẹ nọ khẹke.—Tie Itan 18:13.
5. U gha ghi gualọ otọ emwi hia nẹ, de emwi nọ ghi khẹke ne u ru?
5 Emwi nọ ghi khẹke ne u ru vbe u gha ghi gualọ otọ re nẹ, ọre ne u gele mu ukpa mu uwerhẹn ghee azẹ ne u khian ru nii. Vbe igiemwi, adeghẹ u na rẹn wẹẹ, emwa nẹi ya ilele ni rre Baibol ru emwi ẹre ọ khian gha rre evba ra ọmwa rhọkpa i rrọọ nọ khian gha siẹnro emwi hia, ne emwa ghẹ mieke na da ayọn gbe egbe, u gha ye yo ra? U ma ghee ẹre wẹẹ, emwa gha sẹtin yin uyinmwẹ ẹwia vbe ugie na ra? (1 Pit 4:3) Adeghẹ ẹghẹ na khian ya do ugie na na de fi ẹghẹ ne u ya yo iko ra ikporhu vbe vbo? U gha ghi mu ena hia roro nẹ, ọ ghi ru iyobọ nuẹn ya ru azẹ nọ khẹke. Sokpan, ọ mwẹ emwi ọvbehe nọ khẹke ne u vbe ru. U rẹn aro ne u ya ghee ugie na nẹ; sokpan de aro ne Jehova ya ghee ẹre?—Itan 2:6.
HIA NE U RẸN ARO NE JEHOVA YA GHEE EMWI NII
6. Zẹvbe nọ rre ebe Jems 1:5, vbọzẹ nọ na khẹke ne ima rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ ne ima?
6 Rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ne u sẹtin rẹn aro nọ ya ghee emwi ne u khian ru. E Jehova yan rẹn wẹẹ, irẹn gha rhie ẹwaẹn ne ima, ne ima mieke na rẹn deghẹ emwi ne ima khian ru gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn ọnrẹn. Ọ keghi rhie ẹwaẹn “ne emwa hia wọrhọwọrhọ, ẹ i vbe yae gbe ọmwa okan.”—Tie Jems 1:5.
7. Vbua khian ya rẹn aro ne Jehova ya ghee emwi hẹ? Ru igiemwi yọ.
7 U gha ghi na erhunmwu nẹ, ne Jehova ru iyobọ nuẹn, u ghi gbarokotọ ne u mieke na rẹn vbene ọ ya họn erhunmwu ruẹ hẹ. Vbene ọta ye: U gha wii, u sẹtin nọ ọmwa nọ rre ẹdogbo ne u na wii, nọ gie odẹ ma ruẹ. Sokpan, u gha wa kpa sẹrae ra, vbe nọ te suẹn gha gie odẹ ma ruẹ ra? Hiehie. Nọghayayerriọ, u ghi gbehọkotọ danmwehọ ẹre. Erriọ ẹre ọ vbe ye, u gha na erhunmwu ne Jehova rhie ẹwaẹn nuẹn, u ghi gualọ ilele eso ni rre Baibol ni dekaẹn azẹ ne u khian ru, odẹ vbenian, te u rhie ẹre ma wẹẹ, u hoo ne u rẹn vbene Jehova ya họn erhunmwu ruẹ hẹ. Vbe igiemwi, u ghaa muẹn roro adeghẹ u gha yo ugie nii ra u i khian yo, u ghi hia ne u rẹn emwi ne Baibol tae vbekpa avbe ugie na na yin uyinmwẹ ẹwia, emwa dan na gu mu obọ, kevbe vbe nọ ru ekpataki sẹ hẹ na mu ẹmwẹ Arriọba Osanobua karo vbe ẹdagbọn ima.—Mat 6:33; Rom 13:13; 1 Kọr 15:33.
8. Vbua khian ru deghẹ u gualọ iyobọ vbe obọ emwa ọvbehe ne u mieke na rẹn emwi nọ khẹke ya ru? (Vbe ya ghee efoto.)
8 Ugbẹnso, te ọ khẹke ne u nọ iyobọ vbe obọ emwa ọvbehe ne u mieke na rẹn emwi nọ khẹke ya ru. U sẹtin nọ iyobọ vbe obọ ọtẹn nọ fuẹro vbe uwu iko. Sokpan, ọni ma we ne u ghẹ tobọ ruẹ ru ezanzan. U gha wa miẹn emwi ni bun ni gha ru iyobọ nuẹn vbe emwi ughughan ne ima ya ru ezanzan, vbe na ghee Ebe Ne Avbe Osẹe Jehova Ya Gualọ Otọ Emwi kevbe Avbe Ako Ọghe Ebe Nọhuanrẹn Ni Ru Iyobọ Ne Ivbi Otu E Kristi. Ghẹ mianmian wẹẹ, emwi ne u hoo ne u ru, ọre ne u ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.
9. Vbe ima khian ya rẹn azẹ ne ima gha ru nọ gha yẹẹ e Jehova? (Ẹfisọs 5:17)
9 Vbe ima khian ya rẹn hẹ wẹẹ, emwi ne ima khian ru gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova? Vbe okaro, te ọ khẹke ne ima rẹn aro ọmwa nọ khin. E Baibol khare wẹẹ, ma gha “rẹn Ọmwa Nọhuanrẹn nii, [ma] mwẹ irẹnmwi.” (Itan 9:10) Ma gha rẹn aro ọmwa ne Jehova khin, emwamwa ọghẹe, emwi nọ yẹẹ ọre kevbe emwi nẹi yẹẹ ọre, ọ rhie ma wẹẹ, ma gele mwẹ irẹnmwi. Nọ egbuẹ wẹẹ, ‘Ne I na ghi rẹn aro ọmwa ne Jehova khin, de azẹ ne I gha ru nọ gha yẹẹ ọre?’—Tie Ẹfisọs 5:17.
10. Vbọzẹ ne ilele ni rre Baibol na ru ekpataki sẹ ilele na lele vbe ẹgbẹe ọghe ima kevbe ẹdogbo ne ima ye?
10 Ne ima mieke na sẹtin ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova, ugbẹnso ma sẹtin ru azẹ nẹi khian ya ẹko rhiẹnrhiẹn emwa ima. Vbe igiemwi, evbibiẹ emọ eso sẹtin gha kpikpi ovbi iran nokhuo nọ rọnmwẹ okpia nọ kakabọ fe, ra nọ gha sẹtin mu igho ọrhẹnrhẹn ye ọre uhunmwu, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, nene okpia ma deziẹn vbe odẹ ọghe orhiọn. Ẹmwata nọ wẹẹ, iran gualọ ọmwa nọ khian gbaroghe ovbi iran ẹse, sokpan de ọmwa nọ khian ghi ru iyobọ nẹẹn ya gha mwẹ alaghodaro vbe odẹ ọghe orhiọn? De aro ne Jehova ya ghee egbe emwi vbenian? Ewanniẹn ọghe ọta na wa rre ebe Matiu 6:33. Ako nii rhie igiọdu ne Ivbi Otu e Kristi ne iran “gha mu ẹmwẹ Arriọba Osanobua karo.” Ẹmwata nọ wẹẹ, ma rhie ọghọ ne evbibiẹ ima kevbe emwa ni rre ẹdogbo ọghe ima, sokpan emwi nọ ghi ru ekpataki sẹ ọre ne ima ru emwi nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.
MU UKPA MU UWERHẸN GHEE EMWI ỌVBEHE NE U GHA SẸTIN RU
11. Zẹvbe nọ rre ebe Filipai 1:9, 10 de emwi nọ gha ru iyobọ nuẹn ya sẹtin mu ukpa mu uwerhẹn ghee avbe emwi ọvbehe ne u gha sẹtin ru?
11 U gha ghi ru ezanzan yan ilele ni rre Baibol nẹ vbe nọ dekaẹn azẹ ne u khian ru, u ghi mu ukpa mu uwerhẹn ghee avbe emwi ọvbehe ne u gha sẹtin ru. (Tie Filipai 1:9, 10; ya ghee study note nọ khare wẹẹ, “full discernment.”) Ma ghaa rẹn otọ emwi ẹse, ọ gha ru iyobọ ne ima ya rẹn vbene azẹ ne ima rhirhi ru khian de hẹ. Ugbẹnso, azẹ eso i zẹdẹ lọghọ ima na ru. Sokpan, ẹ i re azẹ hia ẹre ọ ye vberriọ, eso wa lọghọ. Adeghẹ ima na gele rẹn otọ emwi, ma ghi sẹtin rẹn emwi nọ khẹke ya ru, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, nene azẹ te lọghọ.
12-13. U gha gele rẹn otọ emwi ẹse, vbọ khian ya ru iyobọ nuẹn ya zẹ iwinna nọ khẹke ne u ru?
12 Gia kha wẹẹ, u gualọ iwinna ne u khian ya gha gbaroghe ẹgbẹe ruẹ. U na do miẹn iwinna eva. U na hia ne u rẹn vbene iwinna nii ye hẹ, ẹghẹ ne u khian ya gha ru nene iwinna, ẹghẹ ne u khian gbe vbe odẹ u ke sẹ isiwinna kevbe emwi ni bun ọvbehe. U na vbe bẹghe ẹre wẹẹ, iwinna eva na ma gbodan ye ilele ni rre Baibol. Ọ gha kẹ, ọkpa ẹre ọ yẹẹ ruẹ sẹ vbọ, rhunmwuda aro iwinna ne u khian gha ru kevbe igho ne u khian gha miẹn vbọ. Sokpan, ọ mwẹ emwi ọvbehe nọ khẹke ne u mu ukpa mu uwerhẹn ghee, u ke ru azẹ ne u khian ru.
13 Vbe igiemwi, erhọkpa vbe uwu iwinna na gha miẹn ruẹ ẹghẹ ne u khian ya gha yo iko ra? Ọ gha miẹn ruẹ ẹghẹ sẹrriọ wẹẹ, u i khian ghi gha mwẹ ẹghẹ ne ẹgbẹe ruẹ kevbe wẹẹ, u i khian ghi vbe miẹn ẹghẹ ya gha ru iyobọ ne iran ya sikẹ e Jehova ra? Egbe avbe ọta na gha ru iyobọ nuẹn ya mu “avbe emwi ni ru ekpataki sẹ” ye okaro, ọni ọre ugamwẹ ne ima rhie ne Jehova kevbe emwi ne ẹgbẹe ọghe ima gualọ ne u gha te ya gha khu ẹfe khian. Ẹghẹ nii, u ghi sẹtin ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.
14. De vbene a rẹn otọ emwi kevbe ahoẹmwọmwa khian ya ru iyobọ ne ima hẹ, ne ima ghẹ ru emwi nọ gha rrua emwa ọvbehe owẹ?
14 U ghaa re ọmwa nọ rẹn otọ emwi ẹse u ghi vbe muẹn roro vbene azẹ ne u ru ya kaẹn emwa ọvbehe hẹ, ne u ghẹ mieke na ru emwi nọ gha “rrua emwa ọvbehe owẹ.” (Fil 1:10) Ọna wa gele ru ekpataki, katekate, vbe ima gha khian ru azẹ nọ dekaẹn aro ukpọn ne ima khian yọ kevbe eto ne ima mu ye uhunmwu. Vbe igiemwi, a sẹtin miẹn wẹẹ, ọ mwẹ aro ukpọn kevbe eto nọ wa yẹẹ ima. Sokpan, adeghẹ a na miẹn wẹẹ, ọ gha rrua etẹn ọvbehe ni rre iko kevbe emwa ọvbehe owẹ vbo? Ma gha gele rẹn otọ emwi, ma i khian ru emwi nọ gha rrua iran owẹ. Ahoẹmwọmwa gha ru iyobọ ne ima ya gha mu “ọghe emwa ọvbehe” karo, kevbe ne ima gha ru emwi ye oreghe. (1 Kọr 10:23, 24, 32; 1 Tim 2:9, 10) Ẹghẹ nii, ma ghi ru azẹ nọ gha rhie ẹre ma wẹẹ, ma hoẹmwe emwa ọvbehe kevbe wẹẹ, ma rhie ọghọ ne iran.
15. De emwi nọ khẹke ne u ru, u ke ru azẹ ne kpataki?
15 Adeghẹ azẹ nọ kakabọ ru ekpataki ẹre u khian ru, ọ khẹke ne u ka muẹn roro emwi eso ne u gha ru, ne u mieke na sẹtin ru azẹ nii. Zẹvbe ne Jesu khare, te ọ khẹke ne ọmwa nọ khian bọ owa ka roro “inu igho nọ gha gbe.” (Luk 14:28) Nọnaghiyerriọ, muẹn roro, ẹghẹ, emwi kevbe ẹrhiọn ne u gha loo yọ, ne azẹ nii mieke na mwẹ uhunmwu. Ugbẹnso, u sẹtin mu azẹ ne u khian ru ma ẹgbẹe ruẹ, ne u mieke na rẹn emwi ne dọmwadẹ iran gha ru, ne azẹ nii mieke na mwẹ uhunmwu. Vbọzẹ ne ọna na ru ekpataki? Ọ sẹtin ya ruẹ rẹn wẹẹ, ọ khẹke ne u ru afiwerriẹ eso, ra deghẹ ọ mwẹ azẹ ọvbehe nọ maan sẹ ọni ne u gha sẹtin ru. Vbe deba ọni, u gha mu iro ma ẹgbẹe ruẹ, u na vbe danmwehọ iro ne iran mu rre, iran ghi mu egbe ne iran ya ku obọ gbe ba ruẹ, ne azẹ ne u khian ru mieke na mwẹ uhunmwu.—Itan 15:22.
RU AZẸ NỌ GHA MWẸ UHUNMWU
16. De emwi eso ne u gha ru, nọ gha ru iyobọ nuẹn ya ru azẹ nọ gha mwẹ uhunmwu? (Vbe ya ghee ẹkpẹti nọ mwẹ uhunmwuta nọ khare wẹẹ, “ Vbene U Gha Ya Sẹtin Ru Azẹ Nọ Maan.”)
16 U gha rhie owẹ lele ẹmwẹ ibude na he guan kaẹn sin, ọ gha ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ru azẹ nọ khẹke. U gha ghi gualọ otọ azẹ ne u khian ru nẹ, u na vbe gualọ ilele ni rre Baibol ni gha ru iyobọ nuẹn ya ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova, u ghi rinmwian e Jehova nọ ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ru azẹ nọ gha mwẹ uhunmwu.
17. De emwi nọ ru iyobọ ne ọmwa ya sẹtin ru azẹ nọ khẹke?
17 Ọ gha khọnrẹn wẹẹ, u ka wa ru azẹ ni maan vbe ẹghẹ nọ gberra, ọ khẹke ne u yerre wẹẹ, ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre ẹre ọ khian ru iyobọ nuẹn ya sẹtin ru azẹ nọ maan, ẹ i re ẹwaẹn ọghe obọ ruẹ. E Jehova ọkpa ẹre ọ khian sẹtin rhie irẹnmwi kevbe a rẹn otọ emwi nuẹn, irẹn ẹre ọ khian vbe ru iyobọ nuẹn ya gha roro emwi ẹse. Ena hia gha sẹtin ya ruẹ gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ Osanobua rre. (Itan 2:1-5) E Jehova gha sẹtin ru iyobọ nuẹn ya ru azẹ nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn ọnrẹn.—Psm 23:2, 3.
IHUAN 28 De Ọmwa Nọ Khian Sẹtin Sikẹ Osanobua?