Ovbi igue ọkpa nọ rre southwest ọghe Nigeria ẹre a na biẹ mwẹ vbe ukpo 1948. Vbe uwu ẹghẹ na, ẹre ọtiẹn erha mwẹ nokpia nekhere na tie ẹre, Moustapha, kevbe ọtẹn mwẹ nokpia nọdiọn na tie ẹre Wahabi ya dinmwiamẹ zẹvbe Osẹe Jehova. Ukpo ihinrin ẹre I ye vbe erha mwẹ wu. Iro na wa han mwẹ. Wahabi keghi tama mwẹ wẹẹ, ma gha dọlegbe miẹn erha ima vbe arhiọkpaegbe. Ọna ẹre ọ ghi ya mwẹ suẹn gha ruẹ e Baibol. I na ghi dinmwiamẹ vbe ukpo 1963. Etẹn mwẹ nikpia eha na vbe dinmwiamẹ.

Vbe ukpo 1965, I na ya deba ọtẹn mwẹ nokpia na tie ẹre Wilson vbe Lagos. Te I wa gu etẹn ni ga zẹvbe arọndẹ vbe Iko Igbobi ru ọse. Ọyẹnmwẹ ne iran mwẹ kevbe izọghae ọghe iran keghi gua mwẹ kpa, ẹre imẹ na vbe rhie obọ ye iwinna arọndẹ vbe January vbe ukpo 1968.

Ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Albert Olugbebi, nọ ga vbe Bẹtẹl, keghi ru emwamwa iko ne kpataki ọkpa, ọ na tie avbe igbama, ọ na tama iran wẹẹ, a wa gualọ avbe arọndẹ ne kpataki vbe odẹ okuọ ọghe Nigeria. I ye yerre vbene Ọtẹn Nokpia Olugbebi ya ya oyaya kha wẹẹ: “Igbama uwa ye khin, uwa gha sẹtin ya ẹghẹ kevbe ẹrhiọn ọghe uwa ga e Jehova. Iwinna nibun wa rrọọ ne uwa khian ru!” Rhunmwuda we I hoo ne I ya egbe taa akhasẹ ighẹ Aizaia, I keghi fill e fọm wẹẹ, I hoo ne I ga zẹvbe arọndẹ ne kpataki.—Aiz 6:8.

 Vbọ ghi rre May 1968, otu na wẹẹ ne I ya ga zẹvbe arọndẹ ne kpataki, vbe Kano, vbe odẹ ahọ ọghe Nigeria. Ẹghẹ na, ẹre a ya gha khọn Okuo Biafra (1967-1970), okuo na wa mu emwi nibun rhia vbe ẹdogbo nii, erriọ emwa vbe ya wulo, a te miẹn wẹẹ okuo na ya sẹ odẹ ekẹn ọghe Nigeria. Ọtẹn nokpia ọkpa kegha tama mwẹ ne I ghẹ yo. Sokpan I na tama rẹn wẹẹ: “U ru ẹse ne u na mu ẹmwẹ mwẹ roro. Sokpan, adeghẹ evba nii ẹre Jehova hoo ne I gha rrie, I rẹnrẹn wẹẹ, ẹ i khian sẹ mwẹ rae.”

Vbe I bẹghe emwi nọ sunu vbe Kano, ẹko ma zẹdẹ rhiẹnrhiẹn mwẹ. Okuo na wa mu emwi nibun rhia vbe Kano ẹ i ne kherhe. Ugbẹnso ma ghaa rre ikporhu, ma ghi bẹghe avbe ikun emwa na gbele rua vbe okuo. Iko eso ghaa rre Kano vbe ẹghẹ nii, sokpan etẹn ni bun sẹ vbọ lẹẹ gha rrie ẹvbo ọvbehe nẹ. Ọ ma ghi sẹ etẹn 15 nọ ghi kẹ vbe ẹvbo nii, ohan ghaa mu iran, erriọ egbe vbe ya wọọ iran. Etẹn na ma sẹtin ghọghọ vbe ima ehan ni re arọndẹ ne kpataki sẹ ẹvbo nii. Ẹmwẹ igiọdu ne ima rhie ne iran wa gele ru iyobọ ne iran. Ima keghi gu iran ru emwamwa iko kevbe iwinna ikporhu, a na vbe ru iyobọ ne iran, ne iran suẹn gha sẹnd e field service report kevbe ebe ne iran wee gie abotu.

Ma hia ni re arọndẹ ne kpataki na suẹn gha ruẹ urhuẹvbo Hausa. Emwa nibun wa danmwehọ ima vbe ima ya urhuẹvbo ọghe iran kporhu ma iran. Sokpan, emwa ni rre ugamwẹ ne emwa mobọ yo vbe ẹdogbo nii, ma wa gbọyẹmwẹ ye ikporhu ne ima ghaa kpee, rhunmwuda ọni, te ima ghaa begbe. Ọ mwẹ asẹ ọkpa ne okpia ọkpa nọ rhie ehọ mwẹ obọ ya zẹ imẹ vbe ọmwa ne ima gba kporhu khu. Osa nọ sinmwi ima vbe ẹdẹrriọ ọre wẹẹ ma rhulẹ sẹ ọre, rhunmwuda ọni obọ re ma vbae ima! Agharhemiẹn wẹẹ, arrọọ ọghe ima ghaa rre ikpadede, e Jehova keghi gbogba gae ima “vbe nai na mwẹ ẹbe,” etẹn ni ya iyẹn wewe na vbe gha muan sayọ vbe ẹvbo nii. (Psm 4:8) Vbe na guan na, ọ gberra etẹn 500 ni ya iyẹn wewe ni rre iko 11 vbe Kano.

Vbọ ghi rre August 1968, vbe I ghi gbe uki eso nẹ vbe Kano, a na ghi gie imẹ vbe arọndẹ ne kpataki eva ọvbehe gha rrie Niamey, nọ re isi ẹvbo ọghe Republic of Niger. West Africa ẹre Niger ye, ma ghi sẹ  evba, ma na do bẹghe ẹre wẹẹ, ọkpa vbe usun ẹvbo ne ovẹn na kakabọ yunmwu, nọ ghi yọn sẹ vbe uhunmwu otagbọn na ẹre Niger khin. Ọ ma gha khuẹrhẹ ne ima, rhunmwuda te ehe hia wa gha yọn vba, vbe deba ọni, ma na vbe gha ruẹ urhuẹvbo ne iran mobọ zẹ vba, nọ re French. Vbe uwu ena hia, ma keghi mu ẹtin yan e Jehova, ma vbe etẹn eso ni rre ẹvbo nii na suẹn gha kporhu vbe isi ẹvbo nii. Vbọ ma he kpẹẹ vba, iyobọ emwa hia ni rre Niamey, ni gua tie ebe, ẹre ọ ghi gha mwẹ ebe ne ima ya gha gu emwa ruẹ e Baibol, na tie ẹre The Truth That Leads to Eternal Life. Te emwa kue gha bu ima rre ne ima rhie ebe na ne iran!

Vbọ ma he kpẹẹ vba, ma na do bẹghe ẹre wẹẹ, ẹmwẹ Avbe Osẹe Jehova i yẹẹ arriọba ọghe ẹvbo nii. Vbọ ghi rre July 1969, ma keghi si egbe koko do asikoko ọghe otako nokaro vbe ẹvbo nii, orhunmwu 20 ẹre ọ rre. Te asikoko na wa gha gbe ima otiti, rhunmwuda orhunmwu eva ẹre ọ khian dinmwiamẹ. Vbọrhirhighayehẹ, vbe ẹdẹ nokaro ọghe asikoko nii, avbe olakpa na do mu idobo yọ. Iran na mu avbe arọndẹ ne kpataki kevbe ọgbaroghe ọghe otako gha rrie ọgua ọghe olakpa (police station). Vbe iran ghi nọ ima ọta fo nẹ, iran na we ne ima dọlegbe gha dee vbe ẹdẹ nọ ghi lelẹe. Ma ghi bẹghe ẹre wẹẹ ẹmwẹ ẹre avbe arriọba na gualọ, ma na ghi ru emwamwa ne ima fẹko ya ọta ọghe idinmwiamẹ guan vbe owa ọtẹn ọkpa, ma na vbe ya ẹwaẹn rhie emwa ni khian dinmwiamẹ gha rrie ẹzẹ ya dinmwi iran ye amẹ.

Ọ ghi rre uzọla eso vba, arriọba na wẹẹ, ne imẹ kevbe etẹn nikpia ọvbehe ni vbe re arọndẹ ne kpataki kpa hin ẹvbo nii rre. Ughaẹdẹ 48 ẹre iran rhie ne ima, ne ima ya kpa hin ẹvbo nii rre, ma tobọ ima ẹre ọ vbe ru emwamwa ọghe vbene ima khian ya kpa hẹ. Ma na gele kpa, ma na gha rrie abotu nọ rre Nigeria, ma ghi sẹ evba, iran na gie ima gha rrie ihe ọvbehe.

A keghi gie mwẹ gha rrie igue ọkpa vbe Nigeria na tie ẹre Orisunbare, I wa gu etẹn ni ghaa rre evba sọyẹnmwẹ iwinna ikporhu iyẹn nọ maan, rhunmwuda ọ wa biẹ ọmọ esi. Sokpan vbe uki ehan ghi gberra nẹ, abotu na wẹẹ, ne imẹ ọkpa dọlegbe gha rrie Niger. Vbe okaro, ọ wa kpa mwẹ odin, ohan na vbe gha mu mwẹ, sokpan I na wa gha hoo ne I dọlegbe miẹn etẹn ni rre evba!

I keghi werriegbe gha rrie Niamey. Vbe I ghi sẹ evba, I keghi miẹn okpia ọkpa vbe ẹdẹ nọ lelẹe, ọduẹki ne Ovbi Nigeria ẹre okpia na khin, vbe ọ ghi rẹn we Osẹe Jehova ẹre I khin, ọ na ghi suẹn gha nọ mwẹ ọta vbekpa e Baibol. I na gu ẹre gha ruẹ e Baibol, ọ ghi dobọ esiga nọ si yi kevbe ayọn nọ da gbe egbe, ọ na dinmwiamẹ. Ẹko wa gha sẹ mwẹ ọyẹnmwẹ ne I na deba etẹn gha kporhu vbe ehe ughughan vbe ẹvbo nii, aro mwẹ wa vbe dae vbene etẹn ya gha muan yọ kherhe kherhe vbe ẹvbo nii. Vbe I da sẹ evba, Osẹe Jehova 31 ẹre ọ ghaa rre ẹvbo nii; ẹghẹ ne I ghi ya kpa, ọ na ghi do gha re 69.

Vbe December 1977, I na werriegbe gha die Nigeria, ne I do ruẹ emwi. Uzọla eha ọghe iruẹmwi na ghi fo nẹ, ọtẹn nọ siẹnro Agbaziro Ọghe Abotu na  tie ẹre, Malcolm Vigo, na tama mwẹ ne I do tie elẹta nọ ke abotu nọ rre Sierra Leone rre. Te iran ghaa gualọ ọtẹn nokpia ne egbe rran rẹn, nọ ye re okhiọnkpa, nọ gua zẹ Ebo kevbe French, nọ gha sẹtin ga zẹvbe ọgbaroghe ọghe otako vbe Guinea. Ọtẹn Nokpia Vigo keghi tama mwẹ wẹẹ, rhunmwuda iwinna na ẹre a gu ma mwẹ emwi. Ọ na vbe gu mwẹ rẹn wẹẹ, iwinna na i re iwinna nọ khuẹrhẹ. Ọ na vbe tama mwẹ wẹẹ: “Kakabọ roro ẹre sẹ u ke miẹn iwinna na yi.” Vbobọvbobọ nii, I keghi tama rẹn wẹẹ, “Ugbẹnvbe a miẹn we Jehova ẹre ọ gie mwẹ, I gha yo.”

I keghi la okọ ẹhoho gha rrie Sierra Leone, I na ya miẹn avbe etẹn ni rre abotu vbe ẹvbo nii. Ọtẹn nokpia ọkpa nọ re ọkpa vbe Agbaziro Ọghe Abotu nii keghi tama mwẹ wẹẹ, “Ma ma mobọ rẹn vbene iwinna Arriọba he khian sẹ hẹ vbe guinea.” Agharhemiẹn wẹẹ, abotu nii ẹre ọ siẹnro iwinna ikporhu iyẹn nọ maan vbe Guinea, iran ma mobọ sẹtin gha gu etẹn ni rre ẹvbo nii guan, rhunmwuda ne olighi na gha rre uwu ẹkpo arriọba nọ kha vbe ẹvbo nii. Ẹ i re avbiẹ inugba ẹre iran re hia ne iran gie ọmwa gha rrie ẹvbo nii, sokpan ẹ i gba ẹre. Rhunmwuda ọni, iran keghi gie mwẹ gha rrie isi ẹvbo ọghe Guinea, na tie re Conakry, ne I mieke na ya ru ebe asẹ na ya dia ẹvbo ya.

Vbe I ghi sẹ Conakry, I na gha rrie embassy ọghe Nigeria nọ rre ẹvbo nii, I na ya miẹn ọmwa ne Nigeria ya zẹ ihẹ egbe vbe evba. I na tama rẹn wẹẹ, I gha hoo ne I ya kporhu vbe Guinea. Ọ keghi rhie ibude mẹ ne I ghẹ dia ẹvbo nii ya, rhunmwuda iran sẹtin mu mwẹ khui ye eghan, iran sẹtin vbe rhie ikuanegbe mẹ. Ọ na vbe khama mwẹ wẹẹ: “Dọlegbe gha rrie Nigeria ne u ya kporhu vbe odọ,” ẹre I na ghi tama rẹn wẹẹ, “I hoo ne I dia emwa ya.” Ẹre ọ na ghi gbẹn elẹta gie Guinean Minister of the Interior we nọ ru iyobọ ne irẹn, ọ na gele ru iyobọ nẹẹn.

Vbọ ma he kpẹẹ vba, I keghi werriegbe gha rrie Sierra Leone, I na ya tama etẹn ni rre evba vbekpa vbene emwi hia khian hẹ. Iran na mu we, iran na wa gha ghọghọ vbe iran ghi họn vbene Jehova ya fiangbe okhian na hẹ. A keghi rhie ebe asẹ mẹ ne I ya dia Guinea ya!

Ukpo 1978 ya sẹ 1989, ẹre I ya ru iwinna ọgbaroghe ọghe otako vbe Guinea kevbe Sierra Leone, I na vbe ga zẹvbe ọyọmwabọ ọghe ọgbaroghe ọghe otako vbe Liberia (substitute circuit overseer). Vbe I da suẹn, I wa gha khuọnmwi vbe ẹghẹ hia. Vbe ẹghẹ nibun, ehe nọ ma mobọ rhan aro ẹre I na khuọnmwi. Sokpan, etẹn ghi ye hia ne iran mu mwẹ gha rrie owa isinmwiegbe.

Ọ ghaa mwẹ asẹ ọkpa ne malaria ya mu mwẹ gba, ẹko na wa vbe gha lọghọ mwẹ. Vbe egbe ghi rran mwẹ, iran na tama mwẹ wẹẹ, iran te ru emwamwa nẹ vbekpa eke ne iran khian ree mwẹ yi! Vbene emwi wegbe mu mwẹ sẹ, I ma sẹ iwinna ugamwẹ ne I ru rae. I na gele do yayi wẹẹ, Osanobua ọkpa ẹre ọ khian gele sẹtin gbogba gae ima, rhunmwuda ọ gha khọnrẹn wẹẹ ima wu, ọ gha huẹn ima kpaegbe.

Vbọ ghi rre 1988, I keghi miẹn ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Dorcas nọ re arọndẹ, ọmwa nọ mu egbe rriotọ kevbe nọ rhiegba ye ugamwẹ e Jehova ẹre wa gha nọ. Ma keghi ru orọnmwẹ, ọ na deba mwẹ vbe iwinna ọgbaroghe ọghe otako. E Dorcas wa rhiegba ye iwinna ugamwẹ ne ima ghaa ru, erriọ vbe ya mu  egbe nọ ya sẹ emwi eso rae rhunmwuda e Jehova. Eke ne ima ghaa ya owẹ khian la ma ke sẹ dọmwadẹ iko sẹ ibiriki 15 (25 kilometers), na kha na ma ghi mu ẹkpo ima lele egbe. Sokpan, ma ghaa rrie iko nọ kakabọ rree, emwi ne ima rhirhi miẹn ẹre ima ya yo, ekhuọrhọ kevbe uvun ẹre ọ gba odẹ na.

Ọmwa nọ mwẹ udinmwẹ ẹre Dorcas wa khin. Vbe igiemwi, ọ mwẹ ẹghẹ eso ne ima ya fian ẹzẹ ne agbaka vuọn rra. Vbe ẹghẹ ọkpa ne ima ya khian okhian ikpẹdẹ isẹn, agbadi (bridge) na ya erhan ru keghi guọghọ, okọ ẹre ima ghi la gha rrie eke ne ima rrie. E Dorcas khian ghi ladian vbe uwu okọ nii, ọ na wa de ye eke nọ dinmwi vbe uwu amẹ. Nọ gua khuẹ vbe ẹzẹ i rrọọ vbe uwu ima, na kha na agbaka wa rre uwu ẹzẹ nii. Osa keghi ya uki dọlọ asọn, ikpia eso na wa san fi uwu ẹzẹ nii, ya sinmwi ẹnrẹn. Ma wa gha mina imina dan vbe asọn rhunmwuda emwi nọ sunu na, sokpan ma na ye rhiegba ye iwinna ugamwẹ ọghe ima.

Vbe omuhẹn ọghe ukpo 1992, ọ keghi kpa ima odin wẹẹ e Dorcas hanmwa. Ma na gha roro ẹre wẹẹ, erriọ iwinna ugamwẹ ima khian ghi ya sẹ ufomwẹ ra? Ma na ghi tama egbe ima wẹẹ, “E Jehova ẹre ọ ya ọmọ na ru ima ẹse!” Rhunmwuda ọni, ma na ghi he ọmọ nii Jahgift. Vbe Jahgift ghi rre ukpo enẹ, ma na ghi biẹ ovbi ima nokpia ighẹ Eric. Vbene ẹmwata, ẹse nọ ke obọ Osanobua rre ẹre ivbi ima eva na khin. E Jahgift winna vbe eke na na zedu nọ rre Conakry vbe ovbi ẹghẹ kherhe, vbe ne Eric na re ọguọmwadia iwinna.

Agharhemiẹn wẹẹ, e Dorcas dobọ iwinna arọndẹ ne kpataki yi, ọ na ye gha ru iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia, uhiẹn vbe uwu ẹghẹ nọ ya gha koko ivbi ima. E Jehova keghi ru iyobọ mẹ ya sẹtin ye gha ru iwinna arọndẹ ne kpataki khian. Ivbi ima ghi waan nẹ, e Dorcas na dọlegbe suẹn iwinna arọndẹ ne kpataki. Arọndẹ na gie yo isi ẹre ima ghi khin nian.

Ke ẹghẹ gha dee, ehe ke ehe ne Jehova gie mwẹ yo, ẹre I wa yo. Ẹghẹ nibun ẹre imẹ vbe ọvbokhan mwẹ ya miẹn vbene Jehova ya gbogba gae ima kevbe vbene ọ ya fiangbe ima hẹ. Ma ma gha mwẹ ọlọghọmwa nibun, ma ma vbe gha si osi gbe rhunmwuda, ma mu ẹtin yan e Jehova, ne ima gha te ya gha khu emwi ewe khian. Emwi nọ sunu vbe ẹdagbọn mwẹ kevbe ọghe Dorcas ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova ẹre ọ gele gbogba gae ima, irẹn ọre “Osanobua ne Ọmiọmwafan mwa.” (1 Krọ 16:35) I mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, emwa hia ni mu ẹtin yan e Jehova, e Jehova “gha rhie [iran] lẹre, zẹvbe ne ọmwa rhie emwi ighobioye lẹre.”—1 Sam 25:29.