1. ?Wanem nius blong ol Kristin long Korin, we i mekem Pol i harem gud tumas?

LONG yia 55, aposol Pol i harem se ol Kristin long Korin oli stap raorao oltaem. Hem i lavem olgeta olsem wan papa we i lavem ol pikinini blong hem. Taswe hem i sanem leta i go long olgeta, blong givhan long olgeta. (1 Kor. 1:11; 4:15) Mo tu, Pol i sanem fren blong hem Taetas blong i go visitim ol Kristin ya, mo biaen, i mas go long Troas blong talemaot nius blong olgeta long Pol. Sam manis i pas, Pol i stap wet long Troas blong Taetas i karem nius i kam, be hem i no kam. Pol i wari tumas long ol Kristin long Korin. Ale hem i aot, i go long Masedonia. Be sam taem biaen, Taetas i kamtru long Masedonia mo Pol i harem gud tumas. Taetas i talem long Pol se ol Kristin long Korin oli folem advaes blong hem, mo oli wantem tumas blong luk hem. Taem Pol i harem samting ya, hem i “harem gud moa.”—2 Kor. 2:12, 13; 7:5-9.

2. (1) ?Long 1 Korin 1:24, Pol i talem wanem long saed blong bilif mo glad? (2) ?Wanem ol kwestin we bambae yumi ansa long olgeta?

² I no longtaem biaen, Pol i raetem wan narafala leta long ol Kristin long Korin. Hem i talem long olgeta se: “Mifala i no wantem mekem i strong long yufala, blong makem wanem tok i stret blong yufala i bilif long hem mo wanem i no stret, nogat. Bilif blong yufala i stanap finis. Mifala i wantem wok wetem yufala, blong mekem yufala i harem gud moa [“blong yufala i glad,” NW].” (2 Kor. 1:24) ?Pol i minim wanem? ?Ol elda long kongregesen oli save lanem wanem long tok blong Pol?

3. (1) ?Pol i minim wanem taem hem i talem se “bilif blong yufala i stanap finis”? (2) ?Ol elda oli folem eksampol blong Pol olsem wanem?

³ Pol i tokbaot tu impoten fasin we ol Kristin oli mas gat, hemia bilif mo glad. Fastaem, Pol i tokbaot bilif. Hem  i talem se: “Mifala i no wantem mekem i strong long yufala, blong makem wanem tok i stret blong yufala i bilif long hem mo wanem i no stret.” Mo hem i talem tu se: “Bilif blong yufala i stanap finis.” Pol i save se ol Kristin long Korin oli mekem wok blong God from we oli bilif long God, be i no from ol narafala man no from hem. Hem i save se oli lavem God tumas mo oli wantem mekem samting we i stret. Taswe Pol i luk se i no nid blong hem i bos long bilif blong olgeta, mo hem i no gat tingting blong mekem olsem. (2 Kor. 2:3) Tede, ol elda oli folem fasin blong Pol. Oli save se ol brata mo sista oli mekem wok blong God from we oli bilif long hem, mo from we gudfala tingting i pusum olgeta blong mekem wok ya. (2 Tes. 3:4) Ol elda oli no stanemap ol strong rul long kongregesen. Be oli yusum ol rul blong Baebol mo oli folem ol save we i kam long ogenaesesen blong Jehova, blong givhan long ol brata mo sista blong oli mekem ol waes desisen. Oli no bos long bilif blong ol brata mo sista blong olgeta.—1 Pita 5:2, 3.

4. (1) ?Pol i minim wanem taem hem i talem se ‘mifala i wantem wok wetem yufala, blong yufala i glad’? (2) ?Ol elda oli folem fasin blong Pol olsem wanem?

⁴ Pol i talem tu se: ‘Mifala i wantem wok wetem yufala, blong yufala i glad.’ ?Taem Pol i talem tok ya “mifala” hem i minim hu? Pol i minim hem wan wetem olgeta we oli wok had wetem hem. ?Yumi save samting ya olsem wanem? Hemia from we long semfala leta ya, Pol i tokbaot tu long olgeta ya, taem hem i talem se: “Jisas Kraes, we mi wetem Saelas mo Timoti, mitrifala i talemaot long yufala.” (2 Kor. 1:19) Mo tu, taem hem i tokbaot olgeta we oli “wok wetem” hem long leta blong hem, oltaem hem i minim olgeta we oli wok had wetem hem long wok blong prij, olsem Apolos, Akwila, Prisila, Timoti, mo Taetas. (Rom 16:3, 21; 1 Kor. 3:6-9; 2 Kor. 8:23) Pol wetem olgeta we oli wok wetem hem, oli wantem mekem evri samting we oli naf blong mekem, blong givhan long evriwan blong oli glad long wok blong God. Taswe hem i talem se: ‘Mifala i wantem wok wetem yufala, blong yufala i glad. Ol elda tede oli gat sem tingting. Oli wantem mekem evri samting we oli naf blong mekem, blong givhan long ol brata mo sista blong oli “glad” blong mekem wok blong Jehova.—Sam 100:2; Fil. 1:25.

5. ?Wanem kwestin we oli askem long sam brata mo sista? ?Taem yumi tokbaot ansa blong olgeta, i gud we yu tingbaot wanem?

⁵ I no longtaem i pas, oli askem long sam brata mo sista blong ol defdefren ples long wol, blong oli ansa long kwestin ya se: “?Wanem ol toktok mo ol wok blong wan elda, we i mekem yu yu harem gud moa?” Naoia bambae yumi tokbaot ansa blong olgeta. Taem yumi stap mekem olsem, yu traem tingbaot sam samting we ol elda oli mekem no oli talem, we i mekem yu yu glad tumas. Mo tu, yu save tingbaot sam samting we yu save mekem blong givhan long evriwan long kongregesen blong oli harem gud. *

6, 7. (1) ?Wanem samting we ol elda oli save mekem, blong folem fasin blong Pol, Jisas, mo ol narafala man blong God? (2) ?From wanem ol brata mo sista oli glad taem yumi rimemba nem blong olgeta?

⁶ Plante brata mo sista oli talem se oli harem gud, taem ol elda oli intres long olgeta. Wan rod blong mekem olsem, hemia taem ol elda oli folem fasin blong Deved, Elihu, mo Jisas. (Ridim 2 Samuel 9:6; Job 33:1; Luk 19:5.) Ol man ya blong Jehova oli soemaot se oli kea long ol narafala taem oli singaot olgeta long prapa nem blong olgeta. Pol tu i save se i impoten blong rimemba ol nem blong  ol brata mo sista blong hem, mo blong singaot olgeta long nem blong olgeta. Long en blong wan leta blong hem, hem i talem nem blong bitim 25 brata mo sista. Wan long ol sista ya, hemia Perisis. Pol i talem se: ‘Mi talem halo long Perisis, we hem i wan gudfala fren blong mi.’—Rom 16:3-15.

⁷ Sam elda oli faenem i had blong rimemba ol nem blong ol narafala. Be taem wan elda i traehad blong tingbaot nem blong ol brata mo sista, olgeta oli harem se hem i kea long olgeta. (Eks. 33:17, NW) Mo oli harem gud taem ol elda oli singaot olgeta long nem blong olgeta, taem oli ansa long Wajtaoa Stadi mo long ol narafala miting.—Skelem wetem Jon 10:3.

8. ?Wanem wan narafala samting we Pol i mekem blong folem fasin blong Jehova mo Jisas?

⁸ Pol i soemaot tu se hem i kea long ol narafala taem hem i talem ol gudfala toktok long olgeta. Hemia wan narafala rod we ol elda oli save folem blong givhan long ol brata mo sista blong oli glad. Long leta we hem raetem long ol Kristin long Korin, hem i talem se: “Oltaem mi stap glad long yufala.” (2 Kor. 7:4) Yumi sua se ol gudfala toktok ya i mekem ol Kristin oli harem se Pol i lavem olgeta. Pol i talem gudfala toktok tu long ol Kristin long ol narafala kongregesen from gudfala wok blong olgeta. (Rom 1:8; Fil. 1:3-5; 1 Tes. 1:8) Mo afta we hem i tokbaot Perisis long leta blong hem, hem i talem long ol Kristin long Rom se: “Woman ya i wok had tumas long wok ya blong Masta blong yumi.” (Rom 16:12) Taem Perisis i harem ol tok ya, ating hem i harem gud tumas. Taem Pol i talem ol gudfala toktok long ol narafala, hem i stap folem fasin blong Jehova mo Jisas.—Ridim Mak 1:9-11; Jon 1:47; Rev. 2:2, 13, 19.

9. ?From wanem evriwan long kongregesen oli glad taem oli stap talem ol gudfala toktok long olgeta?

⁹ Ol elda tede oli save se i impoten blong talem gudfala toktok long ol Kristin brata mo sista blong olgeta. (Prov. 3:27; 15:23) Taem wan elda i mekem olsem, hem i soemaot se hem i kea long ol brata mo hem i luksave gudfala wok we oli mekem. Ol elda oli mas talem gudfala toktok long ol bata mo sista from we olgeta oli nidim ol toktok olsem. Wan sista we i gat bitim 50 yia i talem se: “Long ples blong wok, i no gat man i talem gudfala toktok long mi from wok we mi mekem. Ol man long wok oli no wantem save long ol narafala, mo oli wantem winim ol narafala. Be taem wan elda i talem tangkiu long mi from wan samting we mi mekem long kongregesen, mi mi harem gud tumas. Samting ya i mekem mi harem se Papa blong mi long heven i lavem mi.” Wan brata we hem wan nomo i lukaot long tufala pikinini blong hem, i talem se wan elda i talem ol gudfala toktok long hem from wok we hem i mekem. Ol tok blong elda ya i leftemap tingting blong hem blong i gohed blong mekem bes blong hem long wok blong Jehova. Taswe, i tru nomo se taem ol elda oli talem ol gudfala toktok long ol brata mo sista, hemia i halpem olgeta blong oli gohed blong mekem wok blong Jehova wetem glad mo “oli no save kam slak.”—Aes. 40:31.

10, 11. (1) ?Ol elda oli save folem fasin blong Nehemaea olsem wanem? (2) ?Taem ol elda oli visitim wan brata no sista, oli save mekem bilif blong hem i strong olsem wanem?

¹⁰ I gat wan narafala impoten rod we ol elda oli save folem blong soemaot se oli lavem ol brata mo sista, mo oli halpem olgeta blong oli mekem wok blong Jehova wetem glad. ?Wanem rod ya? Hemia taem oli no wet blong go leftemap tingting blong ol brata mo sista. (Ridim Ol Wok 20:28.) Taem oli mekem olsem, oli stap folem fasin blong ol man blong Jehova bifo. Yu traem tingbaot Nehemaea. Sam long ol brata blong hem we oli  man Jiu oli fraet. Ale, Baebol i talem se Nehemaea i mekem samting kwiktaem blong givhan long olgeta. (Neh. 4:14) Tede ol elda oli mekem sem mak. Taem ol Kristin brata mo sista blong olgeta oli harem nogud, ol elda oli no wet blong givhan long olgeta. Oli go luk olgeta long haos blong olgeta, mo oli ‘givhan long olgeta blong oli kasem paoa.’ (Rom 1:11) ?Ol elda oli save mekem samting ya olsem wanem?

¹¹ Bifo we wan elda i go luk wan brata no wan sista, hem i mas tingbaot sam samting long saed blong brata no sista ya fastaem. Hem i save tingbaot se: ‘?Wanem ol trabol we brata no sista ya i kasem? ?Mi save talem wanem blong mekem se hem i harem gud? ?Wanem vas mo wanem stori long Baebol we bambae i leftemap tingting blong hem?’ Sipos wan elda i tingbaot ol samting ya fastaem, bambae hem i tokbaot ol samting we i leftemap tingting blong brata no sista we hem i visitim, be i no ol samting olbaot. Taem hem i visitim olgeta, hem i letem olgeta oli toktok mo hem i lesin gud long olgeta. (Jem. 1:19) Wan sista i talem se: “Mi mi harem gud tumas taem wan elda i lesin gud long mi.”—Luk 8:18.

12. ?Hu long kongregesen i nidim we narafala i leftemap tingting blong hem, mo from wanem?

¹² ?Hu i nidim we ol elda oli leftemap tingting blong hem? Pol i talem se ol elda oli mas ‘lukaot gud long ol man blong God.’ Yes, evriwan long kongregesen oli nidim we narafala i leftemap tingting blong olgeta, wetem ol pablisa mo ol paenia tu we oli mekem wok blong Jehova blong plante yia finis. ?From wanem? From we nating se oli wok strong long wok blong Jehova, samtaem oli harem se oli no naf blong winim ol problem we oli kasem long rabis wol ya. Bambae yumi tokbaot wan samting we i hapen long laef blong King Deved.

13. (1) ?Wetaem Jisbibenob i ting se hem i save kilim Deved? (2) ?Olsem wanem Abisae i naf blong givhan long Deved long stret taem?

¹³ Smoltaem afta we profet Samuel i makemaot Deved blong i kam king, Deved i faet agens long Golaeat. Golaeat i wan man  Filistia. Hem i bigwan we i bigwan. Deved i no fraet mo i kilim bigfala man ya i ded. (1 Saml. 17:4, 48-51; 1 Kron. 20:5, 8) Plante yia biaen, taem ol man Filistia oli kam mekem faet long ol man Isrel, Deved i faet bakegen wetem wan narafala bigfala man we nem blong hem Jisbibenob. (2 Saml. 21:16) Be long taem ya, klosap man ya i kilim Deved. ?From wanem? I no from we Deved i fraet. Baebol i talem se Deved “i kam taed we i slak tumas.” Taem Jisbibenob i luk samting ya, hem i ting se bambae hem i save kilim Deved i ded. Be long stret taem ya, Abisae i kam givhan long Deved mo i kilim man Filistia ya i ded. (2 Saml. 21:15-17) !Klosap Deved i ded! Ating hem i mas talem bigfala tangkiu from we Abisae i keagud long hem, mo i kam kwiktaem blong givhan long hem taem laef blong hem i stap long denja. ?Yumi save lanem wanem long stori ya?

14. (1) ?Wanem i givhan long yumi blong yumi stanap strong taem yumi kasem trabol? (2) ?Ol elda oli save mekem wanem blong givhan long ol narafala blong oli stanap strong mo oli harem gud bakegen? Yu talem wan stori.

¹⁴ Olgeta man blong Jehova raon long wol oli gohed blong mekem wok blong hem, nating se Setan mo ol narafala man oli mekem i had long olgeta. Sam long yumi i kasem ol bigfala trabol, be yumi trastem Jehova fulwan, mo yumi gat paoa blong winim ol trabol ya, olsem Deved we i gat paoa blong kilim Golaeat. Be i gat sam taem we yumi harem se yumi no gat paoa blong faet agensem wol blong Setan. Long taem olsem, i isi nomo blong tingting blong yumi i foldaon. Be maet wan elda i luksave se yumi harem nogud mo hem i givhan long yumi long stret taem. Biaen, yumi harem se yumi glad blong gohed blong mekem wok blong Jehova. Plante long yumi i kasem help olsem. Wan paenia sista we i gat bitim 60 yia, i talem se: “I bin gat wan taem we mi no harem gud, mo wok blong prij i mekem mi taed. Wan elda i luksave se mi no gat paoa, ale hem i kam toktok long mi. Hem i yusum sam gudfala vas blong Baebol blong storian wetem mi. Mi folem advaes blong hem mo samting ya i mekem i gud long mi.” Sista ya i gohed i talem se: “!Mi harem gud tumas blong tingbaot se elda ya i lavem mi mo i luksave se mi nidim help!” Yes, i nambawan tumas blong tingbaot se ol elda oli kea long yumi, mo oli rere oltaem blong givhan long yumi, olsem Abisae we i rere blong givhan long Deved.

15, 16. (1) ?From wanem ol brata mo sista oli lavem Pol? (2) ?From wanem yumi lavem ol elda blong yumi?

¹⁵ Ol elda oli gat plante wok blong mekem. Samtaem oli no slip gud long naet, from we oli wari long ol brata mo sista blong olgeta. Mo maet oli wekap let long naet blong prea from ol brata mo sista ya, no blong givhan long olgeta. (2 Kor. 11:27, 28) Nating se i olsem, ol elda ya oli glad nomo blong mekem wok blong olgeta, olsem we Pol i mekem. Hem i raet long ol Kristin long Korin se: “Mi mi glad blong lusum olgeta samting blong mi, mo laef blong mi tu, blong givhan long yufala.” (2 Kor. 12:15) Pol i lavem ol Kristin ya, taswe hem i glad blong “lusum” laef mo paoa blong hem blong givhan long olgeta. (Ridim 2 Korin 2:4; Fil. 2:17; 1 Tes. 2:8) !Hemia nao from wanem ol brata oli lavem hem tumas!—Wok 20:31-38.

¹⁶ Yumi tu yumi lavem ol elda blong yumi, mo yumi talem tangkiu long Jehova from we hem i yusum olgeta blong lukaot gud long yumi. Yumi glad we oli intres long yumi wanwan, mo oli kam leftemap tingting blong yumi. Mo oli rere blong givhan long yumi, taem yumi harem se yumi no moa naf blong winim ol trabol blong yumi. I tru nomo se ol elda oli wok had blong mekem yumi glad.