Baibolo Ilaalula Abantu
Baibolo Ilaalula Abantu
CINSHI ca-afwile umwanakashi umwina Philippines ukuleka ukunwesha ubwalwa no kulenga icupo cakwe ukuba bwino? Cinshi calengele umwina Australia uwatemenwe sana karate ukuba umuntu wa mutende, alashimikila ne mbila nsuma? Yumfwileni ifyo abene bashimika.
“Palikokwele pa Kuti Njaluke.”—CARMEN ALEGRE
UMWAKA BAFYELWE: 1949
ICALO: PHILIPPINES
IFYO BALI: BALI NI BACAKOLWA
INKULILO YANDI: Nafyalilwe mwi tauni lya San Fernando, ilyabela mu citungu ca Camarines Sur. Lelo uko naikala sana ni ku Antipolo, itauni ilyaba mu Citungu ca Rizal. Ilyo fye nakuukile kuli ili itauni ukwaba sana impili ne miti iingi, takwali abantu abengi. Ilingi nshalemona umuntu nangu umo uwale-enda ubushiku. Lelo ino nshita ili tauni lyalikula kabili mwaliba na bantu abengi.
Ilyo papitileko inshita ukutula apo nakuukile ku Antipolo, naishileishibana na ba Benjamin, kabili mu kuya kwa nshita twalyupene. Naishilesanga ukuti icupo calyafya ukucila ifyo nale-enekela. Pa kufwaya ukucefyako amafya, natendeke ukunwesha ubwalwa. Naishileba ne mibele yabipa, kabili ifyo nalecita ku bena mwandi na ku bana e fyalelanga ifyo imibele yandi yabipile. Nshaleilama nelyo ukutekanya. Nshakwete umucinshi ku balume bandi. Kuti natila fye mu lupwa lwesu tamwali insansa.
IFYO BAIBOLO YA-ALWILE UBUMI BWANDI: Bankashi ya bena mwandi, ba Editha, ni Nte ya kwa Yehova, kabili batwebele ukutila kuti cawama nga twatendeka ukusambilila Baibolo na ba Nte. Twalisumine ukulasambilila Baibolo, twalishibe ukuti ici cali no kutwafwa ukuwamya icupo cesu.
Ilyo twalesambilila Baibolo, twalisambilile ifintu ifisuma ifingi. Amashiwi yaba pa Ukusokolola 21:4 yalimfikile sana pa mutima. Ici cikomo cilanda pa bantu abakekala mu paradaise ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukalateka ukuti, Lesa “akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko na kabili, takwakabe no kuloosha nangu ukuteta nangu ukukalipwa na kabili.” Nalefwaisha ukwisaba pali aba bantu abakaipakisha aya mapaalo.
Naishileiluka ukuti nalingile ukwalula imibele yandi ne misango. Palikokwele pa kuti njaluke, lelo nalisukile naleka ukunwesha ubwalwa. Naishilesambilila ukuba ne cikuuku no kuba uwatekanya ku ba mu lupwa lwandi. Na kabili, nasambilile ukucindika abena mwandi no kulabanakila ilyo baletungulula ulupwa.
Ilyo ine na ba Benjamin twatendeke ukulongana ne Nte sha kwa Yehova, twalitemenwe nga nshi ifyo twamwene. Ba Nte tabateya ifyangalo fya kushitikapo indalama, tabanwesha ubwalwa, kabili tababa na kapaatulula. Baliba no mucinshi ku bantu bonse. Twalishininkishe ukuti twalisangile ukupepa kwa cine.—IFYO NANONKELAMO: Imikalile mu lupwa lwesu yaliwama icine cine. Twaliba ne nsansa mu cupo cesu kabili twalitemwa ukusambilisha abantu Baibolo. Abana besu babili na bakashi babo nabo balitampa ukusambilila Baibolo. Tulesubila ukuti nabo bakatendeka ukubombela Yehova. Ukubombela Yehova e cintu icawamisha ico twingacita.
“Nalemona Ukuti Tapali Uwingancimfya.”—MICHAEL BLUNSDEN
UMWAKA BAFYELWE: 1967
ICALO: AUSTRALIA
IFYO BALI: BALITEMENWE SANA KARATE
INKULILO YANDI: Nakuliile mu Albury, umusumba uusuma kabili uukankaala uwaba mu citungu ca New South Wales. Nga filya fine caba mu misumba iingi, na mo mwine mwaliba bumpulamafunde. Lelo kwena, mu musumba wa Albury mwalibako icibote.
Ukufuma ku bwaice, twaleikala fye bwino. Nangu ca kutila abafyashi bandi balekene ninshi ndi ne myaka 7, fwe bana baletupeela fyonse ifyo twalekabila. Twali ine, umukalamba wandi umwaume, na bankashi yandi babili. Bantwele kwi sukulu ilisuma nga nshi ukwali bakafundisha abaishibe sana ukufunda. Batata balefwaya ukuti nga napwisha isukulu, nkalebomba incito ya fya makwebo. Lelo ine natemenwe sana ifyangalo, nalicenjele sana mu kucofa incinga na muli karate. Ici calengele ukuti nyingile incito pa kampani apo balelungisha imyotoka, pa kuti ndekwata inshita ya kwangala ifi fyangalo.
Nalitemenwe ukutukusha umubili. Limo nalemona ukuti tapali uwingancimfya. Nalelwisha sana pa kuti nilacita ulubuli. Ilyo uwalensambilisha karate aishibe ukuti nalikwete ubu bwafya, amfundile ukuti mfwile ukulailama sana no kuba umuntu umusuma. Lyonse alekomaila pa fyo cacindama ukulaumfwila amafunde ya karate.
IFYO BAIBOLO YA-ALWILE UBUMI BWANDI: Ilyo natendeke ukusambilila Baibolo, naishileishiba ukuti Yehova alipata ubunkalwe. (Amalumbo 11:5) Pa kubala, naletontonkanya ukuti karate cangalo fye icisuma, tamwaba ubunkalwe. Nalemona kwati karate ilalenga umuntu ukuba ne mibele iisuma iyo na Baibolo isambilisha. Ba Nte abaupana abalensambilisha Baibolo bali abatekanya sana. Tabanjebelepo ukuti mfwile ukuleka karate; lelo batwalilile fye ukunsambilisha Baibolo.
Mateo 26:52 yalimfikile pa mutima, atile: “Bonse ababomfya ulupanga bakafwa ku lupanga.”
Ilyo naishibilepo ifyaba mu Baibolo na fimbi kabili ilyo bucibusa bwandi na Yehova bwakoseleko, natendeke ukumona ukuti mfwile ukwaluka. Nalitemenwe nga nshi ilyo nasambilile pa fyo Umwana wa kwa Yehova, Yesu, aali. Nangu ca kutila Yesu alikwete sana amaka, talecita ulubuli. Amashiwi alandile ayalembwa paliIlyo naletwalilila ukusambilila pali Yehova, e lyo nalemutemenwako no kufwaisha ukulamucindika. Ukwishiba ukuti Kabumba wesu uwakwatisha amano na maka kuti ansakamana na ine wine, kwalimfikile sana pa mutima. Nalitemenwe nga nshi ukwishiba ukuti nga ca kuti limo nalufyanya kuli Yehova nelyo nga ndemona kwati te kuti nkumanishe ukuleka imisango imo, Yehova te kuti andekeleshe nga ca kuti ndetwalilila ukwesha ukuileka. Amashiwi ayo atulaya yalinsansamwishe nga nshi, ayatila: “Ine, ne Yehova Lesa obe, ndeikata ukuboko kobe ukwa ku kulyo, ndekweba ati, ‘Witiina. Ine nkakwafwa.’” (Esaya 41:13) Ilyo nailwike ukuti Yehova alintemwa muli uyu musango, nshalefwaya ukucita ifintu ifingalenga ukuti aleke ukuntemwa.
Nalishibe ukuti ukuleka karate e cintu icali no kunkosela sana. Lelo nalishibe no kuti nga naleka, Yehova aali no kusekelela kabili nalishininkishe ukuti ukumubombela kwalicindeme nga nshi ukucila icili conse. Icalengele maka maka ukuti ndeke karate, mashiwi Yesu alandile ayalembwa pali Mateo 6:24, ayatila: “Takuli uwingabombela bashikulu babili.” Nalilwike ukutila te kuti mombele Yehova bwino e lyo uku ndelwa karate, pantu nangu cibe shani kuti napoosesha amano kuli karate. Inshita yalifikile iya kusala shikulu nalefwaya ukulabombela.
Tacayangwike ukuleka karate. Nalitemenwe ukwishiba ukuti nga naleka ici cangalo, Yehova ali no kusekelela. Lelo na kabili naletontonkanya ukuti nga naleka, cali no kumoneka kwati nafutuka uwalensambilisha karate. Ilingi aba karate bamona ukuti ukufutuka umuntu lubembu ulushingelelwa ica kuti bamo balasalapo fye no kuipaya.
Nalyumfwile sana insoni sha kweba uwalensambilisha karate icalengele ukuti ndeke. Nalekele fye ukuyako, naleka no kulalanshanya nankwe na banandi bonse abo twaleba nabo. Nalishibe ukuti nalicitile bwino ukuleka karate. Lelo naleumfwa ububi pantu nshaebele uwalensambilisha karate na banandi umulandu nalekele, nalipanishe ishuko lya kubeba ifyo nomba nasuminemo. Nalemona kwati nalilengele Yehova insoni, ninshi fye nshilatendeka no kumubombela. Fyonse ifi fyalenangulusha. Inshita ishingi nale-esha ukupepa kuli Yehova, lelo naleisanga fye ndelila ku mulandu wa kumfwa ububi.
Yehova afwile alimwenemo ubusuma muli ine, pantu alengele aba bwananyina mu cilonganino ukulankoselesha. Nalitemenwe sana ifyo bantemenwe, ifyo balensansamusha no kunsekelela. Ilyashi lyalembwa muli Baibolo pali Davidi na Bati-sheba na lyo lyalinsansamwishe. Nangu ca kutila Davidi alicitile imembu ishikalamba, Yehova alimubelele uluse pantu alilapiile ukufuma pa nshi ya mutima. Ilyo natontonkenye pali ili lyashi, calengele ukuti ndeke ukusakamikwa sana pa filubo nacitile kale.
IFYO NANONKELAMO: Ilyo nshilasambilila Baibolo, nshalebika amano ku bantu, nali kaitemwe. Lelo Yehova, ukubikako no mukashi wandi uo twaikala nankwe imyaka 7 mu cupo, balingafwa ukuba no luse. Ine no mukashi wandi twalipaalwa pa kukwata ishuko lya kulasambilishako bambi ifya mu Baibolo, ukubikako fye na balya abakwata amafya ayakalamba. Ukumona abantu baaluka pa mulandu wa kutemwa uko Yehova akwata, kulandetela sana insansa ukucila ukuba kalapashi mu cangalo ca karate.
[Amashiwi pe bula 14]
“Ukwishiba ukuti Kabumba wesu uwakwatisha amano na maka kuti ansakamana na ine wine, kwalimfikile sana pa mutima”
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 15]
“Ndetasha Sana Pali ifi Fipande, Ala Fisuma!”
Bushe namuipakisha ukubelenga aya malyashi yali mu cipande cafumako? Aya malyashi mwabelenga, ni yabili fye pa malyashi ukucila 50 ayalembwa mu Ulupungu lwa kwa Kalinda. Yatendeke ukulembwa mu August 2008. Ababelenga ino magazini balitemwa sana ukubelenga ici cipande icitila “Baibolo Ilaalula Abantu.” Mulandu nshi abengi bacitemenwa?
Abantu abalandwapo muli ifi fipande bakwata inkulilo shapusanapusana. Bamo ilyo bashilasambilila pali Yehova Lesa, tabali ne nsansa nangu ca kutila balikwete ifyuma. Bambi balishombweke na mafya ayakalamba pamo nga icipyu nelyo ukubomfya imiti ikola nangu ukunwesha ubwalwa. E lyo bambi baishibe Yehova ilyo bali abaice, lelo pa nshita imo balilekele ukumupepa. Fyonse ifi filanga ukutila umuntu kuti aaluka pa kuti alecita ifyo Lesa afwaya. Kabili umuntu nga aaluka, ifintu filamuwamina. Bushe ababelenga aya malyashi bomfwa shani?
Umwanakashi umo alondolwele ifyo icipande cali mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa February 1, 2009, ca-afwile abanakashi bamo abali mu cifungo.
◼ Atile: “Abafungwa abengi kuti baumfwikisha ifyo abalembwa muli ici cipande bapitilemo. Ifyafikile sana abafungwa pa mutima fikope ifyalelanga ifyo abalembwa muli iyi magazini ‘baali’ ne fyo ‘baaba’ pali ino nshita, e lyo na fintu bashimike ukuti e fyo baali ilyo bashilasambilila Baibolo. Inkulilo ya bantu abalondololwa muli aya malyashi yalipalana sana ne nkulilo ya bafungwa abengi. Pa numa ya kubelenga aya malyashi, abafungwa babili balitendeke ukusambilila Baibolo.”—C. W.
A malyashi yalembwa muli ifi fipande yalifika sana pa mitima ya bantu bamo ababelenga ino magazini. Ku ca kumwenako, mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa April 1, 2011 mwali ilyashi lya ba Guadalupe Villarreal abalekele ukuulungana na baume banabo pa kuti batendeke ukubombela Yehova. Abengi ababelenga ino magazini balilembele amakalata ya kutasha pa lyashi lya ba Guadalupe. Umfweni ifyo babili pali aba abalembele aya makalata balandile:
◼ “Ilyashi lya ba Guadalupe lyalimfikile sana pa mutima. Ala cilawama nga nshi ukumona ifyo abantu baaluka pa mulandu wa kutemwa Yehova ne Cebo cakwe!”—L. F.
◼ “Kale, naleshimikila abantu fye bonse kumo na balya abalaala na baume banabo nelyo abanakashi banabo. Lelo imona kwati pali ino nshita nshibabikako sana amano kabili limo ndabasengauka no kubasengauka. Ici cipande nacingafwa ukulamona abantu ba musango uyu nga filya fine Yehova abamona, e kutila, ukulabamona nga bantu abengatendeka ukumupepa.”—M. K.
Ilyashi limbi ilyo ababelenga ino magazini batemenwe sana lya ba Victoria Tong, ilyalembelwe mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa August 1, 2011. Ba Victoria balilondolwele amafya bapitilemo ilyo balekula. Batile calibakosele ukusumina ukuti Yehova alibatemwa nangu ca kuti balimubombele pa myaka iingi. Kabili balilondolwele icabafwile ukutendeka ukusumina ukuti Yehova alibatemwa. Umfweni ifyo bamo ababelengele ilyashi lyabo balandilepo.
◼ “Nalitemenwe sana ifyo ba Victoria bashimike. Nalipita mu mafya ayengi. Nangu ca kuti palipita ne myaka iingi ukutula apo nabatishiwilwe no kuba Inte ya kwa Yehova, ilingi ndacula na matontonkanyo ya kuti nalimo Lesa tantemwa. Lelo ifyo ba Victoria bashimike filengafwa ukufwaisha ukwishiba ifyo Yehova amona muli ine.”—M. M.
◼ “Ilyo nali umwaice, naletamba sana ifye shiku. Nomba line, nalitambilepo ifye shiku na kabili. Nalyebele baeluda ukuti bangafwe pali ubu bwafya, kabili nde-esha na maka ukupwisha ubu bwafya. Baeluda banjebele ukuti Lesa alintemwa kabili kuti ambelela uluse. Lelo inshita shimo, ndaimona uwa cabecabe, imona kwati Lesa te kuti antemwe. Ifyo nabelengele pa fyacitikile ba Victoria fyalingafwa sana. Nomba nalishiba ukuti nga ndetontonkanya ukuti Lesa te kuti anjelele ninshi cimo no kulanda ukuti ilambo lya Mwana wakwe te kuti lifuute imembu shandi. Nalisunga ici cipande pa kutila ndecibelenga no kutontonkanyapo lyonse ilyo natendeka ukuyumfwa ukuti nshalinga ukupepa Lesa. Ndetasha sana pali ifi fipande, ala fisuma!”—L. K.