“Abalebeshi” Balikatana Mu Kupepa Kwa Cine

“Aba ku fyalo fimbi bakalamulimina amabala kabili e bakalamulimina imyangashi. Lelo imwe muketwa bashimapepo ba kwa Yehova.”—ESA. 61:5, 6.

KUTI MWAYASUKA SHANI?

Bushe abantu bamo bamona shani abantu abafuma ku fyalo fimbi, lelo cinshi Baibolo yalandapo?

Bushe abantu aba mu nko shonse balebeba ukucita cinshi?

Mulandu nshi twingalandila ukuti pa bantu ba kwa Yehova tapaba abafuma ku fyalo fimbi?

1. Bushe abantu bamona shani abantu abafuma ku fyalo fimbi, lelo mulandu nshi cabipila ukulabamona ifyo?

NGA fintu twamwene mu cipande cafumineko, abantu balipata abantu abafuma ku fyalo fimbi. Babamona ukuti tabacindama. Lelo calibipa ukulamona abantu abafuma ku calo cimbi ukuti tabacindama. Na kabili ukucita ifi kulanga fye ukuti tatwaishiba icishinka ca kuti bonse twaba fye cimo cine. Ulupapulo lwa The Races of Mankind lutila: “Abantu ba mishobo iyalekanalekana ba bwananyina nga filya fine Baibolo ilanda.” Nangu ca kuti ilingi line aba bwananyina balapusana mu fyo bamoneka, icishinka ca kuti ba bwananyina.

2, 3. Bushe Yehova amona shani abafuma ku fyalo fimbi?

² Abantu abafuma ku fyalo fimbi balasangwa mu fyalo fyonse fye, na mu calo umo twikala. E fyo cali na ku bena Israele, abali abantu ba kwa Yehova Lesa abaibela pa mulandu wa cipangano ca Mafunde ico apangene nabo. Nangu ca kutila abashali abena Israele tabakwete insambu shonse isho abana calo bakwete, Yehova aebele abena Israele ukuti balingile ukubacindika kabili tabalingile ukulabacusha. Na ifwe e fyo tufwile ukulamona abantu abafuma ku fyalo fimbi! Tatufwile ukuba na kapaatulula nelyo ulupato. Mulandu nshi? Umutumwa Petro atile: “Cine cine nomba nashininkisha ukuti Lesa taba na kapaatulula, lelo umuntu uwa mu luko lonse uutiina Lesa no kucita icalungama alapokelelwa kuli ena.”—Imil. 10:34, 35.

³ Abafumine ku fyalo fimbi abaleikala mu Israele balinonkelemo mu kwikala pamo na bena Israele. Ifi fyacitike filanga ifyo Yehova amona abantu abafuma ku fyalo fimbi. Ilyo papitile imyaka iingi, umutumwa Paulo alandile pali Yehova ukuti: “Lesa bushe ni Lesa wa baYuda beka fye? Bushe te Lesa wa bena fyalo na bo bene? Cine cine, ni Lesa wa bena fyalo na bo bene.”—Rom. 3:29; Yoele 2:32.

4. Mulandu nshi twingalandila ukuti muli “Israele wa kwa Lesa” tamwaba abantu bambi bambi?

 ⁴ Ilyo Lesa apangene icipangano cipya na Bena Kristu basubwa, bucibusa bwaibela ubo abena Israele bakwete na Lesa bwalipwile. E mulandu betilwa ukuti “Israele wa kwa Lesa.” (Gal. 6:16) Kabili nga filya fine Paulo alandile, muli ulu luko ulupya, “tamwaba akapaatulula ka kuti uyu muGriki e lyo uyu muYuda, uyu alisembululwa, uyu ena tasembululwa, uyu muntu umbi umbi, e lyo uyu muSukuti, uyu musha, uyu ena muntungwa. Lelo kuli ifwe bonse Kristu e wacindamisha kabili aba muli bonse.” (Kol. 3:11) Kanshi mu cilonganino ca Bena Kristu tamwaba abo tufwile ukulamona ukuti ba ku fyalo fimbi.

5, 6. (a) Cipusho nshi twingepusha pali Esaya 61:5, 6? (b) Bushe “bashimapepo ba kwa Yehova” na “ba ku fyalo fimbi” abo Esaya alandapo ni bani? (c) Cinshi ico bonse ababa muli aya mabumba yabili bacita?

⁵ Lelo bamo nalimo kuti balanda pa busesemo bwaba muli Esaya icipandwa 61 ubulefikilishiwa mu cilonganino ca Bena Kristu. Icikomo 6 cilanda pa bakaba “bashimapepo ba kwa Yehova.” Lelo icikomo 5, cilanda pa “ba ku fyalo fimbi” abakala-afwa “bashimapepo.” Bushe ifi fikomo fyalola mwi?

⁶ Twalishiba ukuti aba “bashimapepo ba kwa Yehova” Bena Kristu basubwa kabili e babuuka mu “kubuuka kwa ntanshi” kabili “bakaba bashimapepo ba kwa Lesa kabili aba kwa Kristu, kabili bakateka pamo nankwe imyaka 1,000.” (Ukus. 20:6) Na kabili kwaliba Abena Kristu ba cishinka abengi abakwata isubilo lya kwikala pe sonde. Nangu ca kutila balabombela pamo na bakayateka ku muulu, apo tababa muli Israele wa kwa Lesa, kuti twatila ba ku fyalo fimbi. Baliba ne nsansa ukubombela pamo na “bashimapepo ba kwa Yehova.” Baba kwati ni filya fyali ‘abalelima amabala ne myangashi.’ Balafwa abasubwa mu mulimo wa kushimikila uulenga abantu ukucindika Lesa. Abasubwa pamo pene ne “mpaanga shimbi” balasambilisha abantu icine no kubafwa ukulacita ifyo balesambilila.—Yoh. 10:16.

“BALEBESHI” NGA FILYA FYALI ABRAHAMU

7. Bushe Abena Kristu muno nshiku baba shani nga Abrahamu na bantu ba citetekelo aba ku kale?

⁷ Nga filya twasambilile mu cipande  cafumineko, Abena Kristu ba cine baba nga balebeshi nelyo abeni muli cino calo cabipa ica kwa Satana. Nabo baba nga filya fyali Abrahamu na bambi abali ne citetekelo, abo Baibolo ilandapo ukuti, “bali abeni kabili abalendo mu calo.” (Heb. 11:13) Nampo nga twakwata isubilo lya kuya ku muulu nelyo ilya kwikala pano calo, na ifwe kuti twaba ifibusa fya kwa Yehova nga filya Abrahamu aali. Yakobo alondolwele ukuti, “‘Abrahamu atetekele Yehova, e ico Lesa amumwene ukuti mulungami,’ kabili aishileitwa ati ‘Cibusa wa kwa Yehova.’”—Yako. 2:23.

8. Bulayo nshi Lesa alaile Abrahamu, kabili Abrahamu alebumona shani?

⁸ Lesa alaile ukuti muli Abrahamu na mu bana bakwe e mo indupwa shonse isha pe sonde shali no kupaalilwa, talandile ukuti luko fye lumo e lwali no kupaalwa. (Belengeni Ukutendeka 22:15-18.) Nangu ca kuti Abrahamu tali no kumonako uko ubu busesemo bwali no kufikilishiwa, alicetekele ukuti bukafikilishiwa. Pa myaka 100, Abrahamu no lupwa lwakwe baikele mu fifulo ifyalekanalekana nga balebeshi. Na lyo line, Abrahamu atwalilile ukuba cibusa wa kwa Yehova.

9, 10. (a) Ni muli finshi umo twingapashanya Abrahamu? (b) Finshi tufwile ukwebako bambi ukucita?

⁹ Nangu ca kuti Abrahamu taishibe ilyo Yehova ali no kufikilisha ifyo amulaile, alitwalilile ukutemwa Yehova no kulamupepa. Pa mulandu wa kuti Abrahamu aleibukisha ukuti mulebeshi, taleikala kwati nalimo mwana calo uwa kuti afusha imitabotabo. (Heb. 11:14, 15) Kanshi, kuti cawama ukupashanya Abrahamu pa kukanafusha imitabotabo. Kabili tatufwile ukubika sana amano ku kufwaya incito ya pa muulu, ku kukwata ifyuma ifingi, nelyo ukufwaya ukulumbuka! Mulandu nshi twingalaikalila kwati bantu ba muli ici calo ilyo twishibe ukuti cino calo cili mupepi no kupwa? Mulandu nshi tufwile ukutemenwa icalo icalapwa fye nomba line? Nga filya fine cali kuli Abrahamu, na ifwe tulelolela imikalile iisuma nga nshi. Tulingile ukutekanya ilyo tulelolela ukuti Lesa akafikilishe ifyo atulaya.—Belengeni Abena Roma 8:25.

¹⁰ Yehova acili aleita abantu aba mu nko shonse ukuti bakapaalilwe mu mwana wa kwa Abrahamu. “Bashimapepo ba kwa Yehova” abasubwa, e lyo ne mpaanga shimbi nelyo “aba ku fyalo fimbi” baleshimikila ku bantu ba mu calo conse mu ndimi ukucila pali 600. Balebeba ukuti Yehova alebeta ukuti basambilile pali aya mapaalo.

MULETEMWA ABA MU NKO SHONSE

11. Finshi Solomone apepeleko abashali abena Israele?

¹¹ Ilyo Solomone alepeela itempele kuli Yehova mu 1026 B.C.E., alimwene ukuti abantu aba mu nko shonse nabo bakesa mu kupepa Yehova ukulingana no bulayo Yehova alaile Abrahamu. Solomone apepele ukuti: “Uwa ku calo cimbi, uushili wa mu bantu benu abena Israele kabili uwafuma ku calo ca kutali pa mulandu we shina lyenu (pantu bakomfwa ifyo ishina lyenu lyaba ilikalamba ne fyo ukuboko kwenu kwakosa e lyo ne fyo ukuboko kwenu kwatambalikwa), nga aisa no kupepa ninshi nalosha kuli ino ng’anda, na imwe mukomfwe mu muulu, mu bwikalo bwenu ububelelela, kabili mukacite ukulingana na fyonse ifyo uwa ku calo cimbi akamulomba; pa kuti aba pano isonde bonse batiine ishina lyenu na pa kuti batiine imwe nge fyo abantu benu abena Israele bamutiina.”—1 Isha. 8:41-43.

12. Mulandu nshi Inte sha kwa Yehova babela nga bantu abafuma ku fyalo fimbi?

¹² Inte sha kwa Yehova baba nga bantu abafuma ku fyalo fimbi. Bekala mu fyalo  ifyalekanalekana, lelo batungilila fye Ubufumu bwa kwa Lesa ubwa ku muulu na Kristu uo bapeela ubu Bufumu. E ico tabaitumpa mu fikansa fya calo nangu ca kutila abantu bamona ukuti bafwile fye ukuitumpamo.

13. (a) Cinshi cingatwafwa ukuleka ukumona bambi ukuti bafuma ku fyalo fimbi? (b) Bushe ukufwaya kwa kwa Yehova kwali kwa kuti tulemona bambi ukuti bafuma ku fyalo fimbi? Londololeni.

¹³ Tacafya ukwishiba abantu abafuma ku fyalo fimbi nga mwaumfwa ifyo balelanda, mwamona ifyo bacita, ifyo balemoneka e lyo ne fyo bafwala. Na lyo line, kwaliba ifyo abantu fye bonse bapalanamo, te mulandu ne calo bafumako, kabili ifi fine e fyacindama sana. Kanshi nga twaleka ukutontonkanya pa fyo abafuma ku calo cimbi bapusana na ifwe, tatwakalebamona ukuti batulatula fye. Nga ca kuti bonse twaleikala mu calo cimo cine no kulatekwa no buteko bumo, te kuti kube umuntu uwafuma ku calo cimbi. Na kuba, ukufwaya kwa kwa Yehova kwali kwa kuti abantu bonse bekatane ngo lupwa lumo no kulatekwa no buteko bumo fye, Ubufumu bwakwe. Bushe pali ino nshita abantu ba mu nko shonse kuti baleka ukulamona abantu bambi ukuti bafuma ku fyalo fimbi?

14, 15. Cinshi ico Inte sha kwa Yehova beka fye bacita?

¹⁴ Muli cino calo umwaba abantu abaitemwa kabili abatemwisha icalo cabo, cilawama ukwishiba ukuti kwaliba bamo abatemwa abantu fye bonse. Kwena, calyafya sana ukuleka ukupata abantu abafuma ku fyalo fimbi. Uwatendeke umulabasa wa fikope uwa CNN, Ted Turner, alandile pa fyo babomba na bantu abafuma ku fyalo fyalekanalekana abaishiba sana imilimo, ukuti: “Calewama sana ukwishibana na bantu abafuma ku fyalo ifyalekanalekana. Nshalebamona ukuti bafuma ku fyalo fimbi, lelo nalebamona fye ukuti bekala calo banandi. Nalipatile ishiwi lya kuti ‘uwa ku calo cimbi’ kabili nalibikileko ne funde lya kuti takuli umubomfi nangu umo uulingile ukubomfya ili shiwi pa mulabasa nangu ilyo balelanshanya pa ncito.”

¹⁵ Mu calo fye conse, ni Nte sha kwa Yehova fye e bamona abantu nge fyo Yehova abamona. Apo balasambilila ukumona ifintu nge fyo Yehova afimona, calenga ukuti baletemwa abantu fye bonse. Tabapata abantu abafuma ku fyalo fimbi, nelyo ukulabamona ukuti te kuti babacetekele, lelo balatemwa ukumona abantu abapusanapusana kabili ne fyo balamukamo. Bushe mwalitontonkanyapo icalenga ukuti Inte sha kwa Yehova balemona abantu muli uyu musango no busuma bwaba mu kukanamona bambi ukuti bafuma ku calo cimbi?

 MU CALO UMUSHAKABE ABALEBESHI

16, 17. Bushe ifintu fikaba shani ilyo ukusesema kwaba pa Ukusokolola 16:16 na Daniele 2:44 kukafikilishiwa?

¹⁶ Nomba line inko shonse shili no kulwisha ubuteko bwa kwa Lesa ilyo shikalwa na Yesu Kristu na bamalaika bakwe mu nkondo ya kulekeleshako ‘iitwa mu ciHebere Armagedone.’ (Ukus. 16:14, 16; 19:11-16) Napapita imyaka ukucila pali 2,500 ukutula apo kasesema Daniele asobele ifikacitikila amabuteko ya bantunse ayalwisha ukufwaya kwa kwa Lesa, atile: “Mu nshiku sha shamfumu isho, Lesa wa mu muulu akemya ubufumu ubushakonaulwe nakalya. Kabili ubo bufumu tabwakashiilwe ku bantu bambi. Bukashonaula no kupwisha aya mabufumu yonse, kabili bwena bukeminina umuyayaya.”—Dan. 2:44.

¹⁷ Bushe muletontonkanya ukuti ifintu fikaba shani ilyo aya mashiwi yakafikilishiwa? Imipaka iyo abantu bapanga iilenga tulemoneka ukuti tuli ba ku calo cimbi, tayakabeko. Nangu ca kuti nalimo tukapusana mu mimonekele, ici cikalangilila fye ubusuma bwaba mu fintu ifyalekanalekana ifyo Lesa abumba. Apo ifintu ku ntanshi fikawama nge fi, ifwe bonse tulingile ukutwalilila ukulalumbanya no kucindika Kabumba wesu Yehova Lesa, na maka yesu yonse.

18. Finshi ifyacitika muno nshiku ifilanga ukuti kuti twaleka ukumona bambi ukuti “ba ku fyalo fimbi”?

¹⁸ Bushe kuti twacetekela ukuti abantu mu calo conse bakalamona bambi ukuti bana calo banabo, te ba ku calo cimbi? Ee, kuti twacetekela ukuti ici cikacitika. Na pali ino ine nshita, Inte sha kwa Yehova tababika amano ku kumona bambi ukuti ba ku calo cimbi. Ku ca kumwenako, tapakokwele sana apo amaofeshi yamo ayanono bayakuushishe ku maofeshi ya ku fyalo fimbi pa kuti cileanguka ukwangalila umulimo na pa kuti umulimo wa kushimikila imbila nsuma iya Bufumu ulebombwa bwino. (Mat. 24:14) Ilyo balepingula ukuti bakakuushishe iyi misambo ku fyalo fimbi, tabaletontonkanya pa mipaka ya calo, kulila fye amafunde ya ico calo tayakeenye. Ubu bushininkisho na bumbi ubwa kuti Yesu Kristu, uo Yehova asonta ukuba Kateka alelenga abantu ukwikatana, no kuti nomba line ali no ‘kupwishishisha ukucimfya kwakwe’!—Ukus. 6:2.

19. Bushe ululimi lwine lwine lwalenga abantu ba kwa Yehova ukuba shani?

¹⁹ Apo Inte sha kwa Yehova bafuma ku fyalo ifyalekanalekana kabili balanda indimi ishapusanapusana, ululimi lwine lwine lwalilenga baikatana ica kuti takuli icingabapatukanya. (Belengeni Sefania 3:9.) Baba lupwa lumo ulwa mwi sonde lyonse, lelo tababa ulubali lwa ici calo cabipa. Ulu lupwa lwaikatana lulanga fye ifyo icalo cipya cikaba umushakabe abalebeshi. Bonse abakaba muli ici calo bakaba ne nsansa kabili bakasuminishako ku mashiwi yaba mu citabo twacilandapo aya kuti: “Abantu ba mishobo iyalekanalekana ba bwananyina nga filya fine Baibolo ilanda.”—The Races of Mankind.

[Ifipusho]

[Amashiwi pe bula 28]

Bushe mulafwaya ukwisaikala mu calo umushakabe imipaka, umushakabe ukwita bambi ukuti ba ku calo cimbi?

[Icikope pe bula 25]

Bushe na imwe mulefwaisha ukwisamona uko ukufwaya kwa kwa Lesa kukafikilishiwa nga filya Abrahamu acitile?

[Icikope pe bula 27]

Yehova tamona umuntu nangu umo ukuti wa ku calo cimbi