Yehova Alishiba Ukupokolola Abantu Bakwe

“Yehova alishiba ukupokolola bakapepa ku fya kwesha.”—2 PET. 2:9.

MULANDU NSHI TWINGACETEKELA UKUTI YEHOVA:

․․․․․

Alishiba inshita ilyo akafikilisha ukufwaya kwakwe?

․․․․․

Akabomfya amaka yakwe ukucingilila abantu bakwe?

․․․․․

Alishiba ifyo amasesemo yakafikilishiwa?

1. Finshi fikacita ilyo kukaba “ubucushi bukalamba”?

UBUPINGUSHI bwa kwa Lesa pa calo ca kwa Satana bukesa mu kupumikisha. (1 Tes. 5:2, 3) Ilyo “ubushiku ubukalamba ubwa kwa Yehova” bukesa, pa calo pakaba icimfulunganya. (Sefa. 1:14-17) Kukaba ukusakamikwa no kucula. Ikaba ni nshita ya bucushi “ubushatala abubako ukutula pa ntendekelo ya ba pano calo ukufika nomba.”—Belengeni Mateo 24:21, 22.

2, 3. (a) Finshi fikacitikila abantu ba kwa Lesa ilyo kukaba “ubucushi bukalamba”? (b) Cinshi cingatukosha ku fili no kucitika ku ntanshi?

² Ilyo “ubucushi ubukalamba” bukaba mupepi no kupwa, “Goge wa mu calo ca Magoge” akasansa abantu ba kwa Lesa. Ilyo akabasansa, “ibumba lya bashilika ilikalamba” likabemina “nge kumbi ilyakupa icalo.” (Esek. 38:2, 14-16) Takuli akabungwe nangu kamo aka kacingilila abantu ba kwa Yehova. Lesa fye e ukabacingilila. Bakomfwa shani ilyo abalwani bakabasansa?

³ Nga muli babomfi ba kwa Yehova, bushe mwalicetekela ukuti Yehova akapususha abantu bakwe ukufuma mu bucushi bukalamba? Umutumwa Petro atile: “Yehova alishiba ukupokolola bakapepa ku fya kwesha, na bashalungama na bo alibabikila ubushiku bwa bupingushi ilyo akabakanda.” (2 Pet. 2:9) Ukulatontonkanya pa fyo Yehova apuswishe abantu bakwe ku numa kuti kwatukosha ku fili no kucitika ku ntanshi. Natulande pa fya kumwenako fitatu ifingalenga twacetekela ukuti Yehova alikwata amaka ya kupususha abantu bakwe.

UKUPUSUKA ILYESHI LIKALAMBA

4. Finshi fyali no kucitwa ilyo Ilyeshi lishilatendeka?

⁴ Intanshi natulande pa Lyeshi lyacitike mu nshita  ya kwa Noa. Ilyo Yehova talaleta Ilyeshi, ifintu fimo fyalingile ukucitwa. Icibwato icikalamba cali no kupangwa no kwingishamo inama ilyo Ilyeshi lishilatendeka. Tubelenga mwi buku lya Ukutendeka ukuti Yehova alisaliile limo ubushiku bwa kuleta ilyeshi ilyo ashilaeba Noa ukukuula icibwato. Tasakamikwe ukuti Ilyeshi nalimo kuti lyaisa ilyo icibwato cishilapwa ukupangwa. Lelo ilyo ashilaeba Noa ukukuula icibwato, Lesa alisalile limo inshita iyo ali no kuleta Ilyeshi. Twaishiba shani?

5. Finshi Yehova alandile mu cipope icaba pa Ukutendeka 6:3, kabili ni lilali alandile?

⁵ Baibolo itweba ukuti Yehova alilandiile limo ku muulu ifyo ali no kucita. Ukulingana no Ukutendeka 6:3, atile: “Te kuti ntwalilile fye ukutekanishisha umuntu, pantu wena muntu fye. E ico inshiku alaikala myaka fye umwanda umo na makumi yabili (120).” Yehova talelanda pa myaka abantu bali no kwikala pa calo. Ico alandile cali cipope ca bupingushi pa fyo ali no kusangulula isonde no kufumyapo abantu abashalemupepa. * Ilyeshi lyatendeke mu 2370 B.C.E., kanshi kuti twatila Lesa afwile alandile ici cipope ca kuti kukaba Ilyeshi mu 2490 B.C.E. Pali iyi nshita, Noa ali ne myaka 480. (Ukute. 7:6) Mu 2470 B.C.E., ninshi napapita ne myaka 20, Noa atendeke ukukwata abana. (Ukute. 5:32) Na lintu kwashele imyaka 100 ukuti Ilyeshi litendeke, Yehova ali talaeba Noa umulimo wacindama uo ali no kubomba uwa kwafwa abantu ukupusuka. Bushe Lesa ali no kulolela ukufika lilali pa kuti apeele Noa umulimo?

6. Ni lilali Yehova aebele Noa ukukuula icibwato?

⁶ Palipitile imyaka iingi pa kuti Yehova ebe Noa ifyo Alefwaya ukucita. Twaishiba shani? Amalembo yatila Yehova aebele Noa ukukuula icibwato ninshi abana bakwe balikula kale no kuupa balyupa. Yehova aebele Noa ati: “Napangana nobe icipangano; ukanine mu cibwato, iwe na bana bobe abaume no mukashi obe na bakashi ba bana bobe.” (Ukute. 6:9-18) Kanshi kuti twatila, Noa bamwebele ukukuula icibwato ninshi kwashele fye imyaka 40 nelyo 50 pa kuti Ilyeshi litendeke.

7. (a) Bushe Noa no lupwa lwakwe balangile shani ukuti bali ne citetekelo? (b) Ni lilali Lesa aebele Noa ukuti e lyo Ilyeshi lyali no kutendeka?

⁷ Ilyo balekuula icibwato, Noa no lupwa lwakwe bafwile tabaishibe ilyo Lesa ali no kuleta Ilyeshi nangu ilyo lyali no kutendeka. Lelo nangu ca kuti tabaishibe ifyo cali no kuba, balilangile ukuti bali ne citetekelo pa kukula icibwato. Amalembo yatila: “Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Lesa amwebele. Filya fine fye e fyo acitile.” (Ukute. 6:22) Yehova alyebele Noa ukuti kushele inshiku 7 pa kuti Ilyeshi litendeke, e co Noa no lupwa lwakwe balikwete inshita yalinga iya kwingisha ifinama mu cibwato. Ifipunda fya mu mulu fyaiswike “mu mwaka Noa ali ne myaka imyanda mutanda (600), mu mweshi walenga bubili, pa bushiku bwe kumi na cinelubali (17).”—Ukute. 7:1-5, 11.

8. Bushe ilyashi ililanda pa Lyeshi lilenga shani twaba ne citetekelo ukuti Yehova alapususha abantu bakwe?

⁸ Ilyashi ililanda pa fyo Ilyeshi lyali lilanga fye ukuti Yehova Alasunga inshita no kuti Alapususha abantu bakwe. Ilyo inshita ileya ilepwa iya cino calo cabipa, kuti twacetekela ukuti fyonse ifyo Yehova afwaya fikacitika pa nshita yakwe iyalinga, pali ‘bulya bwine ubushiku ne nshita’ iyo asala.—Mat. 24:36; belengeni Habakuki 2:3.

 UKUPUSUKA PALI BEMBA WAKASHIKA

9, 10. Bushe Yehova abomfeshe shani abantu bakwe ukubika abashilika ba bena Egupti mu citeyo?

⁹ Ifyo twasambilila fyatulanga fye ukuti Yehova e wakwata amaka pa ficitika pa kuti ukufwaya kwakwe kucitwe. Ica kumwenako ca bubili ico twalasambilila calatulanga icingalenga twacetekela ukuti Yehova akapususha abantu bakwe pantu akabomfya amaka yakwe pa kuti ukufwaya kwakwe kukacitwe. Te kuti tutwishike amaka ya kwa Yehova aya kupususha abantu bakwe. Limo alayabomfya ku kubika abalwani bakwe mu citeyo nga filya acitile ilyo alubwile abena Israele mu busha ukufuma mu Egupti.

¹⁰ Abena Israele nalimo 3 milioni e bafumine mu Egupti. Yehova aebele Mose ukubatungulula mu nshila iyalengele ukuti Farao amone kwati abena Israele nabafulunganishiwa pantu baleti baya uku kabili babwelela uku. (Belengeni Ukufuma 14:1-4.) E co Farao na bashilika bakwe balikonkele abali abasha babo kabili balibasangile pali Bemba Wakashika. Camoneke kwati takwali uko abena Israele bali no kulola. (Ukufu. 14:5-10) Na kuba, abena Israele tabali mu bwafya nangu bumo. Mulandu nshi? Pantu Yehova ali mupepi no kubapokolola ku balwani babo.

11, 12. (a) Bushe Yehova acitile shani pa kuti aafwe abantu bakwe? (b) Ilyo Lesa ayafwile abantu bakwe finshi fyacitike kabili finshi fitusambilisha pali Yehova?

¹¹ “Intumba ye kumbi” iyaletungulula abena Israele yaselele ku numa, no kulenga abashilika ba kwa Farao ukuleka ukumona kabili yalengele ukuti babe mu mfifi. Lelo ku bena Israele, intumba yalengele kube ulubuuto ubushiku. (Belengeni Ukufuma 14:19, 20.) Lyena Yehova alengele bemba ukubwelela inuma ku mwela uwakosa uwa ku kabanga no “kulenga umushili wa pa nshi ya bemba ukuuma.” Ici calisendele inshita itali, pantu Baibolo itila: “Awe basukile abana ba kwa Israele baingila mu kati ka bemba  pa mushili apauma.” Nangu ca kuti abashilika ba kwa Farao abali mu maceleta ya nkondo balebutuka sana, abena Israele bena bale-enda panono panono. Lelo abena Egupti tabali no kubasanga pantu Yehova e walebalwila. Yehova “afulungenye abena Egupti kabili atwalilile ukusokola imipeto ku maceleta yabo ica kuti yalabafya ukwensha.”—Ukufu. 14:21-25.

¹² Ilyo abena Israele bonse bayabwike bemba, Yehova aebele Mose ati: “Tambalika ukuboko kobe pali bemba, pa kuti amenshi yabwelele pa bena Egupti, pa maceleta yabo aya nkondo na pa ba pali bakabalwe babo.” Ilyo abashilika balebutuka amenshi, ‘Yehova abapenwinine muli bemba.’ Takwali uwapuswike. “Kabili takwashele nangu umo.” (Ukufu. 14:26-28) Yehova alangile ukuti alikwata amaka ya kupususha abantu bakwe ku cili conse.

UKUPUSUKA UBONAUSHI BWA YERUSALEMU

13. Finshi Yesu aebele abasambi bakwe kabili finshi bafwile baletontonkanya?

¹³ Yehova alishiba ifyo ifintu fikaba pa kuti ukufwaya kwakwe kukafikilishiwe. Ica kumwenako ca butatu ico twalalandapo ni cilya icacitike ilyo Yerusalemu asanshilwe na bashilika ba bena Roma mu nshita ya batumwa. Yehova abomfeshe Umwana wakwe ukweba Abena Kristu abaleikala mu Yerusalemu na mu Yudea ifyo balingile ukucita ilyo umusumba wali taulaonaulwa mu 70 C.E. Yesu atile: “Ilyo mukamona ica bunani icileta ubonaushi, icalandilwe muli kasesema Daniele, cili mu ncende ya mushilo, . . . e lyo abakaba mu Yudea bakatendeke ukufulumukila ku mpili.” (Mat. 24:15, 16) Lelo bushe abasambi ba kwa Yesu bali no kwishiba shani ilyo ubu ubusesemo bwali no kufikilishiwa?

14. Finshi fyacitike ifyo Yesu alandilepo ifyalengele ukuti abasambi beluke ifyo abebele?

¹⁴ Ilyo ubusesemo bwatendeke ukufikilishiwa, abasambi balishibe umwalolele amashiwi ayo Yesu alandile. Mu 66 C.E., abashilika ba bena Roma abaletungululwa na mushika Cestius Gallus balifikile mu Yerusalemu ku kulesha aba Yuda bacipondoka abalecita ifimfulunganya. Ilyo bacipondoka baile mu kubelama mwi tempele, abashilika ba bena Roma batendeke ukunenuna icibumba ce tempele. Abena Kristu abali abalola balishibe ifyo Yesu abebele pantu ilyo aba abashilika baishile, bali na malamfya ayakobekweko ifipasho ifyaleimininako ukupepa utulubi, e kutila (“ica muselu”) icaileiminina mupepi ne cibumba ce tempele lya mu Yerusalemu (“incende ya mushilo”). Iyi nshita abasambi ba kwa Yesu balingile ‘ukutendeka ukufulumukila ku mpili.’ Bushe bali no kufuma shani mu musumba uwashingilwe? Ifyo bashale-enekela fyali no kucitika.

15, 16. (a) Mafunde nshi ayo Yesu apeele kabili mulandu nshi abasambi bakwe balingile ukuyakonkela? (b) Bushe ukulubuka kwesu kwashintilila pali cinshi?

 ¹⁵ Ukwabula no mulandu wine wine, Cestius Gallus na bashilika bakwe balifumine mu Yerusalemu no kubwelelamo. Bacipondoka batendeke ukubakonka. Ilyo bacipondoka na bena Roma bafumine mu musumba, abasambi ba kwa Yesu balikwete inshita ya kufulumuka. Yesu alibebele ukuti tabalingile ukusenda icintu nangu cimo lelo balingile ukufulumuka mu kwangufyanya. (Belengeni Mateo 24:17, 18.) Bushe balingile ukufulumuka mu kwangufyanya? Ee pantu mu nshiku fye ishinono, bacipondoka balibwelele kabili batendeke ukupatikisha abekashi ba mu Yerusalemu na mu Yudea ukuilunda kuli bucipondoka. Mu kwangufyanya, ifintu mu musumba fyalibipile pantu utumabumba utwalelwishanya tonse twalefwaya ukulatungulula. Kanshi calyafishe sana ukufulumuka. Ilyo abena Roma babwelele mu 70 C.E., abantu balifililwe ukufulumuka. (Luka 19:43) Bonse abaleshingashinga balicilikilwe. Lelo Abena Kristu abaumfwile ifyo Yesu abebele no kufulumukila ku mpili, balipuswike. Bali-imwenene abene ukuti Yehova alishiba ifya kupususha abantu bakwe. Finshi twingasambililako?

¹⁶ Ilyo kukaba ubucushi bukalamba, Abena Kristu bakalakabila ukukonka sana ifyo Lesa no kuteyanya kwakwe kukalabeba. Ku ca kumwenako, ifunde lya kwa Yesu ilya ‘kutendeka ukufulumukila ku mpili’ lilabomba na muno nshiku. Pali ino inshita, inshila tukafulumukilamo tayaishibikwa bwino. * Lelo ico tulingile ukwishiba ca kuti inshita nga yafika, Yehova akatweba ifya kucita. Apo ukulubuka kwesu kwashintilila pa cumfwila, tulingile ukuipusha atuti: ‘Bushe ndakonka amafunde ayo Yehova apeela abantu bakwe? Bushe ndomfwa ukufunda apo pene nangu ndawayawaya?’—Yako. 3:17.

UKUTUKOSHA KU FILI NO KUCITIKA KU NTANSHI

17. Finshi ubusesemo bwa kwa Habakuki bulanda pa fyo Goge akasansa abantu ba kwa Lesa?

¹⁷ Katulande na kabili pa fyo Goge akasansa abantu ba kwa Lesa. Ubusesemo ubwapalako ubwa kwa Habakuki butila: “Nalyumfwile, na mu nda yandi mwasunkana; ne milomo yandi yalitutwime pa kuumfwa iciunda; amafupa yandi yalifumwike; kabili nalitenkene, pa kuti ndoleele mu kutekanya ubushiku bwa bucushi, ilyo [Lesa] ali no kwishila [abalwani bakwe], ukuti abasanse.” (Haba. 3:16) Ilyo kasesema aumfwile fye ukuti abantu ba kwa Lesa bakabasansa, mu nda yakwe mwalisunkene ne milomo yakwe yalitutwime na maka yakwe yalipwile. Ifyo Habakuki acitile filanga ukuti na ifwe tukamoneka kwati natupelelwa ilyo Goge ne milalo yakwe bakatusansa. Lelo kasesema alilolelele ukwisa kwa bushiku bukalamba ubwa kwa Yehova pantu alishibe ukuti Yehova akapususha abantu bakwe. Kanshi na ifwe tufwile ukucetekela Yehova.—Haba. 3:18, 19.

18. (a) Mulandu nshi tatufwile ukubela no mwenso pa fyo tukasanswa? (b) Finshi tukasambilila mu cipande icikonkelepo?

¹⁸ Ifya kumwenako fitatu ifyo twalandapo fyalanga fye ukuti tatufwile ukutwishika ukuti Yehova alishiba ifya kupususha abantu bakwe. Ifyo afwaya fikafikilishiwa nangu cikabe shani kabili akacimfya abalwani bakwe. Pa kuti tukamoneko uko Yehova akacimfya tufwile ukuba aba citetekelo mpaka na ku mpela. Bushe Yehova atwafwa shani ukutwalilila aba cishinka? Ifi e fyo tukasambilila mu cipande icikonkelepo.

[Amafutunoti]

[Ifipusho]

[Icikope pe bula 24]

Bushe abena Israele bali no kusanswa ku bashilika ba kwa Farao?