Imbileni Yehova!
Imbileni Yehova!
“Nkalumbanya Yehova ilyo ndi no mweo.”—AMALU. 146:2.
1. Cinshi calengele Davidi ukushika inyimbo shimo isha malumbo?
ILYO Davidi aali umulumendo, alepoosa inshita iikalamba mu mpanga mupepi na Betelehemu alesakamana impaanga sha kwa wishi. Ilyo alecita ifyo, alemona ifintu ifisuma ifyo Yehova abumba: intanda sha mu muulu, “inama sha mu mpanga,” ne “fyuni fya mu lwelele.” Ifyo alemona fyalemuletela sana insansa ica kuti aleshika ne nyimbo ishaleumfwika bwino isha kulumbanya Kabumba wa ifi fintu fyawamisha. Inyimbo ishingi isho Davidi ashikile shaba mwi buuku lya Amalumbo. *—Belengeni Amalumbo 8:3, 4, 7-9.
2. (a) Bushe inyimbo kuti shalenga abantu ukumfwa shani? Shimikeni ica kumwenako. (b) Nga twabelenga Amalumbo 34:7, 8 na Amalumbo 139:2-8, finshi tusambilila pali Davidi na bucibusa bwakwe na Yehova?
2 Cimoneka kwati ni pali iyi ine nshita e lyo Davidi aishileishiba sana ukwimba no kulisha ifilimba. Aishileba kalapashi mu kwimba no kushika inyimbo, na kuba balimwitile no kuya mu kulishisha Imfumu Shauli nsango. (Amapi. 22:29) Inyimbo sha kwa Davidi shaletalalika umutima wa mfumu iyali na masakamika, nga fintu fye ne nyimbo ishisuma shicita ku bantu na lelo. Lyonse ilyo Davidi alelisha nsango wakwe, “Shauli aleumfwako bwino.” (1 Sam. 16:23) Inyimbo isho uyu kemba uwaletiina Lesa aleshika no kwimba shalicindama na pali ino ine nshita. Taleni tontonkanyeni pali ci! Palipita imyaka ukucila 3,000 ukutula apo Davidi afyalilwe, lelo iminshipendwa ya bantu abalekanalekana kabili abekala mu ncende shapusanapusana pano isonde balabelenga amalumbo libili libili pa kuti basansamuke no kukwata isubilo.—2 Imila. 7:6; belengeni Amalumbo 34:7, 8; 139:2-8; Amose 6:5.
Inyimbo Shalicindama mu Kupepa kwa Cine
3, 4. Finshi bapekenye ukukuma ku kwimba inyimbo sha mushilo mu nshiku sha kwa Davidi?
3 Davidi ali uwacenjela ukulisha no kushika inyimbo kabili alecita ifi ku kucindika Yehova. Ilyo aishileba imfumu mu Israele, Davidi apekenye ukuti kuleba no kwimba inyimbo ishisuma pa nshita ya mapepo pa cikuulwa ca mushilo. Abena Lebi bonse, mupepi na 4,000 balipeelwe umulimo wa ‘kulalumbanya’ Lesa. Abantu 288 pali aba, ‘balibasambilishe ukwimbila Yehova, kabili bonse bali abacenjela.’—1 Imila. 23:3, 5; 25:7.
4 Davidi e washikile inyimbo ishingi isho abena Lebi balelisha no kwimba. Abena Israele abalekwata ishuko lya kusangwako ilyo kwaleba ukwimba amalumbo ya kwa Davidi bafwile baleumfwa bwino sana. Inshita imbi, ilyo baleleta icipao ca cipangano ku Yerusalemu, “Davidi . . . aebele intungulushi sha bena Lebi ukusala bamunyinabo aba kwimba ne filimba fya nyimbo, ifilimba fya nsale na bansango na malimba, baleimbisha pa kulenga ukusekelela ukumfwika sana.”—1 Imila. 15:16.
5, 6. (a) Mulandu nshi abantu babikile sana amano ku nyimbo ilyo Davidi aleteka? (b) Twaishiba shani ukuti abena Israele balicindike sana ukwimba mu kupepa kwabo?
5 Mulandu nshi abena Israele babikile sana amano ku kwimba inyimbo mu nshiku sha kwa Davidi? Bushe ni pa mulandu fye wa kuti Imfumu Davidi yalishibe sana ukwimba? Awe, kwali umulandu na umbi uwaishilesokololwa ninshi palipita imyaka iingi, ilyo Imfumu Hisekia abukulwile ukupepa pe tempele. Pe lembo lya 2 Imilandu 29:25, paba amashiwi ya kuti: “[Imfumu Hisekia] yabikile abena Lebi pa ng’anda ya kwa Yehova, na malimba ne filimba fya nsale na bansango, ukulingana ne funde lya kwa Davidi ne lya kwa Gadi uwalemwena imfumu ifimonwa na Natani kasesema, pantu ifunde lyafumine ku kuboko kwa kwa Yehova muli bakasesema bakwe.”
6 Kanshi, Yehova e watantike ukupitila muli bakasesema bakwe ukuti bakapepa bakwe balemulumbanya mu nyimbo. Bakemba ba mu mukowa wa bashimapepo tabalebombako incito isho abena Lebi baebelwe ukulabomba. Uku kupekanya kwalengele balebika fye amano ku kushika inyimbo, e lyo nalimo no kupitulukamo.—1 Imila. 9:33.
7, 8. Ilyo tuleimba inyimbo sha Bufumu, cinshi cacindama sana ukucila pa kucenjela fye mu kwimba?
7 Napamo kuti mwatila, “Mbako, nangu ilya ine nshita nga nshali pali balya abacenjela abaleimba pa cikuulwa ca mushilo!” Lelo te bena Lebi bonse bakemba abali abacenjela mu kwimba. Ukulingana na 1 Imilandu 25:8, kwali na “basambi.” Nalimo kwali bakemba abaishibe sana ukwimba aba mu mikowa imbi iya bena Israele, lelo Yehova asalile abena Lebi ukuba bakemba. Ico ifwe twishibe ca kuti abena Lebi ba cishinka, nampo nga bali ‘abacenjela’ nangu nga e lyo balesambilila fye, bonse baleimbila Lesa no mweo onse.
8 Davidi alitemenwe inyimbo kabili alishibe sana ukulisha no kushika. Lelo bushe ukucenjela fye mu kwimba e co Lesa afwaya? Pa Amalumbo 33:3, Davidi alembele ukuti: “Lisheni bwino insale pamo no kwaula utupundu.” Icishinka nacumfwika bwino bwino: Icifwaikwa kwimba ‘bwino’ ilyo tulelumbanya Yehova.
Inyimbo pa Numa ya Nshiku sha kwa Davidi
9. Londololeni ifyo mwali no kumona no kumfwa amusangwako ku kusefya kwa kupeela itempele ilyo Solomone aleteka.
9 Ilyo Imfumu Solomone yaleteka, inyimbo shalitwalilile ukuba ishacindama mu kupepa kwa cine. Pa kusefya kwa kupeela itempele kuli Lesa, kwali ibumba ilikalamba ilya bakemba na bakalisha ba filimba. Bakalisha ba mapenga bali 120. (Belengeni 2 Imilandu 5:12.) Baibolo isosa ati “abalelisha amapenga [abali bashimapepo] na baleimba batendeke ukwimbila pamo ukulumbanya no kutasha Yehova, . . . ‘pantu musuma, pantu icikuku cakwe ca muyayaya.’” Ilyo fye cilya ciunda cakondenkana bwino caumfwikike, “ing’anda yaiswilemo ikumbi,” ukulangilila ukuti Yehova alitemenwe. Cifwile calilengele kube ukwanga, kabili cali ca kutiinya ukumfwa amapenga yaumfwikila pamo ne fiunda fya bakemba bonse!—2 Imila. 5:13.
10, 11. Finshi filanga ukuti Abena Kristu ba kubalilapo na bo baleimba inyimbo mu kupepa?
10 Na mu nshiku sha Bena Kristu ba kubalilapo, inyimbo baleshibomfya mu kupepa. Kwena, bakapepa ba muli shilya nshiku tabalelonganina mu fikuulwa fya mushilo nangu mu matempele, lelo balelonganina mu mayanda ya bantu. Ilingi line umo balelonganina tamwalewama pa mulandu wa kubacusha e lyo na pa mulandu wa fintu fimbi. Na lyo line, balya Bena Kristu baleimbila Lesa amalumbo.
11 Umutumwa Paulo akoseleshe Abena Kristu banankwe aba ku Kolose ati: “[Mulekonkomeshanya] mu nyimbo sha malumbo, mulelumbanya Lesa, ku nyimbo shakwe no kumucindika, kabili muleimbila Yehova mu mitima yenu.” (Kol. 3:16) Ilyo Paulo na Sila babapoosele mu cifungo, batendeke “[ukupepa] no kulumbanya Lesa mu nyimbo,” nangu ca kuti tabakwete icitabo ca nyimbo umwa kumona. (Imil. 16:25) Nga ca kuti balimupoosele mu cifungo, ni nyimbo shinga isha Bufumu isho mwingemba ukwabula icitabo?
12. Kuti twalanga shani ukuti twalicindamika inyimbo shesu isha Bufumu?
12 Apo inyimbo shalicindama mu kupepa, kuti cawama ukuyipusha atuti: ‘Bushe na ine nalishicindika? Bushe ndesha na maka ukubangilila ukufika ku kulongana kwa pa cilonganino na ku kulongana kukalamba pa kuti nyimbe no mweo wandi onse capamo na bamunyinane ne nkashi ulwimbo lwa kwiswila? Bushe ndeba abana bandi ukuti inshita ya kwimba ulwimbo lwa kwiswila Ukulongana kwa Mulimo nangu Isambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda te nshita ya kutuushako, no kufuma pa nse nalimo mu kuyaololako amolu?’ Ukwimba na ko kupepa. Kanshi nampo nga ‘twalicenjela’ nangu nga e lyo tulesambilila ukwimba, bonse kuti twaimbila capamo ku kulumbanya Yehova, na kuba e fyo tufwile fye ukucita.—Linganyeniko 2 Abena Korinti 8:12.
Ukukabila Kulaaluka Ukulingana ne Nshita
13, 14. Bushe ukwimba no mutima onse pa kulongana kwacindama shani? Shimikeni icilangililo.
13 Ukucila pa myaka 100 iyapita, magazini ya Zion’s Watch Tower yalandile umulandu inyimbo shesu isha Bufumu shacindamina. Yatile: “Ukwimba e nshila isuma iya kulenga icine ukwingila mu mitima ya bantu ba kwa Lesa.” Inyimbo shesu shilanda pa fyaba mu Malembo, e ico ukusambilila amashiwi ya nyimbo shimo shimo kuti yaba ni nshila isuma iya kulenga icine ukushika mu mitima yesu. Ilingi line abesa mu kulongana na ifwe pa muku wa kubalilapo balomfwa bwino ilyo baumfwa uko tuleimba ne mitima yesu yonse mu cilonganino.
14 Inshita imo icungulo bushiku mu 1869, C. T. Russell alefuma ku ncito ilyo aumfwile abantu mu cikuulwa baleimba. Pali iyi nshita, ninshi aishiba ukuti takatale asanga icine pa lwa kwa Lesa. E ico atile ali no kubika fye amano ku bukwebo bwakwe, pantu aletontonkanya ukuti nga akwata indalama, kuti aleafwako abalanda nangu ca kuti teti abafwe ukwishiba Lesa. Munyinefwe Russell alingile mu cikuulwa umwali ulukungu, umwafiitile na fititi no kusanga ukuti muli amapepo. Alikele no kutampa ukukutika. Aishilelemba ukuti ifyo aumfwile bulya bushiku “fyalengele [acetekela] na kabili ukuti Baibolo yafuma kuli Lesa.” Nga fintu mwamona, icalengele Munyinefwe Russell ukuya kuli ayo amapepo, ni co aumfwile uko baleimba.
15. Finshi twaumfwikisha ifyalengele ukuti icitabo ca nyimbo cipitulukwemo?
15 Mu kupita kwa nshita, tulaya tuleumfwikisha Baibolo. Ibuuku lya Amapinda 4:18 litila: “Inshila ya balungami yaba ngo lubuuto lwa lucelo uluya lulebuutilako fye ukufikila akasuba kasaama.” Ulubuuto uluya lulebuutilako lulenga amashiwi ya cine ayo twimba mu nyimbo yaluke. Pa myaka 25 iyapita, Inte sha kwa Yehova mu fyalo ifingi baleipakisha inyimbo sha mu citabo ca mutwe wa kuti Imbileni Yehova Amalumbo. * Ukutula apo cafumiine, ulubuuto lulaya lulebutilako ica kuti twalyumfwikisha bwino amasambililo ayengi, kabili amashiwi yamo ayali muli cilya citabo ca nyimbo twalileka ukuyabomfya. Ku ca kumwenako, twalileka ukulanda ati “umuyano upya” lelo tulanda ati “icalo cipya.” Nomba tutila ishina lya kwa Yehova “likalengwa ilya mushilo.” Kanshi, ukulingana ne fyo tusambilisha, kuli ukukabila kwa kuti tukwate inyimbo ishileumfwana ne cine ca ndakai.
16. Bushe icitabo ca nyimbo icipya cikatwafwa shani ukukonka ukufunda kwa kwa Paulo ukwa pa Abena Efese 5:19?
16 Pali iyi milandu na imbi iyo tushilandile, Ibumba Litungulula lyalisuminishe ukuti kube icitabo ca nyimbo icipya ica mutwe wa kuti Imbileni Yehova. Inyimbo muli ci citabo nashicepa, shili fye 135. Apo muli inyimbo ishinono isha kusambilila, tulemukoselesha ukuswatilako inyimbo shimo ishipya ishili muli ici citabo. Ici cili no kumfwana no kufunda kwa kwa Paulo ukwa pe lembo lya Abena Efese 5:19.—Belengeni.
Kuti Mwalanga Ifyo Mwatemwa Ishi Nyimbo
17. Kutontonkanya pali finshi ukwingatwafwa ukukanaleka ukwimba mu cilonganino pa mulandu fye wa nsoni?
17 Bushe tufwile ukufilwa ukwimba pa kulongana kwesu ukwa Bwina Kristu pa mulandu fye wa kuti tulomfwa insoni? Tontonkanyeni pali ci: Bushe te cishinka ukuti ilyo tulelanda “tulaipununa imiku iingi”? (Yako. 3:2) Lelo ico tacilenga twafilwa ukulumbanya Yehova ku ng’anda ne ng’anda. Nomba cinshi twingafililwa ukwimbila Lesa amalumbo pa mulandu fye wa kuti tatwimba bwino? Yehova, “uwapeele umuntu akanwa,” alatemwa ukumfwa tulebomfya ishiwi lyesu ukumwimbila amalumbo.—Ukufu. 4:11.
18. Landenipo fimo ifingatwafwa ukusambilila amashiwi ya nyimbo.
18 Ama CD aya mutwe wa kuti Imbileni Yehova—Inyimbo sha Mashiwi yalifuma mu ndimi ishingi. Mwaba inyimbo ishipya isha mashiwi umo balisha ifilimba. Ishi nyimbo shilomfwika bwino icine cine. Nga mulekutikako libili libili, cikalenga mukasambilile inyimbo ishingi ishipya. Amashiwi ya mu citabo cesu icipya yalikonkana bwino ica kuti ilyo muleimba, kuti mwatunganya na yalakonkapo. E ico, ilyo mulekutika kuli ishi nyimbo shakopwa, kuti mulekonkamo. Nga mulepitamo ku ng’anda, mwabelesha na mashiwi no kwishiba ifyo ulwimbo lwimbwa, tamwakulaitwishika pa kwimba ilyo muli ku Ng’anda ya Bufumu.
19. Ciba shani pa kupekanya inyimbo sha Bufumu pa kuti balishe pa filimba?
19 Kuti cayanguka ukukanabika sana amano ku nyimbo sha filimba isho twimba ku kulongana kwaibela, ukwa muputule, no kwa citungu. Lelo, kulaba incito pa kuti bapekanye ishi nyimbo. Ilyo basala inyimbo bali no kulisha, kulaba ukulemba ifyo ifilimba fili no kulila, pa kuti bakalisha ba filimba 64 aba Watchtower bengalisha. Lyena, aba bakalisha ba filimba balapoosa ama-awala ayengi balepita mu nyimbo isho bali no kulasambilila ukulisha. Pa numa ya ifyo, e lyo bakopa inyimbo ku Patterson, ku New York. Bamunyinefwe 10 pali aba bakalisha ba filimba, tabekala mu America. Lelo bonse bamona ukuti lishuko ukulishako inyimbo isha kubomfya pali uku kulongana. Na ifwe kuti twatasha pa fyo babomba pa mulandu wa kutemwa. E ico, nga ca kuti ceyamani pa kulongana kukalamba nangu ukwa citungu abilisha ukuti bonse natwikale no kukutika ku nyimbo, tuleikala bwangu bwangu no kulakutika mu mutalalila ku nyimbo isho batupekanishisha.
20. Cinshi mupampaminepo ukucita?
20 Yehova alakutika ku nyimbo sha malumbo isho tumwimbila. Ishi nyimbo shalicindama nga nshi kuli ena. Kuti twalenga umutima wakwe ukusekelela ukupitila mu kwimba ne mitima yesu yonse lyonse ilyo twalongana ku kupepa. E ico, nampo nga twalicenjela ukwimba nelyo nga e lyo tulesambilila, shi bonse fye ‘natuleimbila Yehova’!—Amalu. 104:33.
[Amafutunoti]
^ para. 1 Pa numa ya myaka 1,000 ninshi Davidi alifwa kale, ibumba lya bamalaika lyabilishe ukufyalwa kwa kwa Mesia kuli bakacema abalesakamana imikuni yabo mu mpanga mupepi na Betelehemu.—Luka 2:4, 8, 13, 14.
^ para. 15 Icitabo ca kale ica nyimbo 225 calipilibwilwe mu ndimi ukucila pali 100.
Muletipo Shani?
• Fya kumwenako nshi ifyaba mu Baibolo ifilanga ukuti inyimbo shalicindama mu kupepa kwesu?
• Kwampana nshi mwingamona ukwaba pa kumfwila ifyo Yesu atwebele pali Mateo 22:37 no kwimbako no mutima onse inyimbo sha Bufumu?
• Kuti twalanga shani ukuti tulatasha pa nyimbo shesu isha Bufumu?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 23]
Bushe mulalesha abana benu ukufuma pa nse icifumefume pa nshita ya kwimba?
[Icikope pe bula 24]
Bushe mulasambilila inyimbo shesu ishipya ku ng’anda?