Mulandu Nshi Ukupeelako Bambi Imilimo Kwacindamina Kabili Kuti Twacita Shani Ifyo?

UKUPEELAKO bambi imilimo kwatendeke akale sana ninshi ne sonde talilabako. Ilyo Yehova abumbile Umwana wakwe, uwitwa ukuti Umwana uwafyalwa eka, abomfeshe uyu Mwana wakwe “uwaishibisha imilimo,” pa kupanga ifintu fyonse. (Amapi. 8:22, 23, 30; Yoh. 1:3) Ilyo Lesa abumbile abantunse ba kubalilapo, abebele ukuti “kumaneni pe sonde no kulimapo.” (Ukute. 1:28) Kabumba apeele abantu umulimo wa kukusha Paradaise pa kuti ingakumana isonde lyonse. Kanshi ukutula fye kale, Yehova na babomfi bakwe balapeelako bambi imilimo ya kubomba.

Bushe ukupeelako bambi imilimo kusanshamo finshi? Mulandu nshi baeluda balingile ukulapeelelako bambi imilimo imo iya mu cilonganino kabili kuti bacita shani ifyo?

Bushe Ukupeelako Bambi Imilimo E Kuti Shani?

Kupilibula ukuseekesha ku muntu umbi; ukusala uwa kumwimininako. Kanshi kusanshamo ukweba bambi ukumwafwako ukupwisha imilimo mukwete. Kabili cisanshamo ukupeelako bambi amaka pali iyo milimo mwaseekesha kuli bena.

Abo bapeelako imilimo ya kubomba mu cilonganino bafwile ukubomba iyo milimo, ukucita lipoti ifyo imilimo ile-enda, e lyo nga kuli ifyo balekabila ukwishiba bwino, libili libili bafwile  ukulaipusha uwaseekeshe iyo milimo kuli bena. Lelo uushingamwa iyo milimo ni ulya uwaseekesha. Alingile ukulamona ifyo abo apeela imilimo balebomba no kulabapanda amano umulekabilwa. Lelo, limbi bamo kuti baipusha abati, ‘Mulandu nshi uwa kupeelelako bambi imilimo nga ca kuti we mwine kuti wakwanisha ukubomba?

Mulandu Nshi Uwa Kupeelelako Bambi Imilimo?

Tontonkanyeni pa fyo Yehova acitile lintu abumbile Umwana wakwe uwafyalwa eka no kumupeelako imilimo ya kubomba pa kubumba ifintu fyonse ifyashala. Na kabushe “muli ena e mo ifintu fyonse fyapangiilwe mu muulu na pano isonde, ifimoneka ne fishimoneka.” (Kol. 1:16) Yehova umwine nga alibumbile ifintu fyonse, lelo alefwaya ukuti Umwana wakwe na o omfweko insansa shaba mu kubomba imilimo iisuma. (Amapi. 8:31) Ici calengele Umwana ukwishiba sana imibele ya kwa Lesa. Kuti twatila, Wishi abomfeshe ilya nshita ku kukansha Umwana wakwe uwafyalwa eka.

Lintu Yesu Kristu aishile pano calo, alepashanya Wishi ilyo aleseekesha imilimo kuli bambi. Alekansha abasambi bakwe panono panono. Pa kubala atumine abatumwa 12 ukumutangilila mu kushimikila imbila nsuma ku ncende ali no kuyako e lyo pa numa atumine abasambi 70. (Luka 9:1-6; 10:1-7) Ilyo Yesu alefika kuli isho ncende, akonkenyepo fye ukushimikila pantu ninshi kale kale abasambi bakwe balishimikilako. Lintu Yesu alefuma pano calo, apeele abasambi bakwe abo akanshishe imilimo iyacindama nga nshi, apali no mulimo wa kushimikila imbila nsuma mu calo conse.—Mat. 24:45-47; Imil. 1:8.

Mu cilonganino ca Bena Kristu, balekansha no kuseekesha imilimo kuli bambi. Umutumwa Paulo aebele Timote ukuti: “Ifi fintu ufipeele ku ba cishinka, abakafikapo bwino bwino ukusambilisha bambi.” (2 Tim. 2:2) Kanshi abaishiba imilimo bali no kukansha bambi pa kuti nabo bakasambilisheko bambi.

Eluda nga aleseekesha imilimo iyo apeelwa, akalenga bambi nabo bakaleipakisha ubusuma bwaba mu kusambilisha na mu kucema. Ukulaibukisha ukuti fwe bantunse tulapelebela muli fimo, kulingile ukulenga baeluda ukulaseekesha imilimo ya mu cilonganino kuli bambi. Baibolo itila: “Abafuuka e ba mano.” (Amapi. 11:2) Ukufuuka balelandapo pano kusanshamo no kwishiba umwa kupeleela. Nga mule-esha ukulacita fye fyonse mweka, kuti mwafunshika kabili kuti mwalafilwa no kulapoosa inshita iikalamba no lupwa lwenu. Kanshi ukupeelako bambi imilimo ya mu cilonganino kulalanga ukuti umuntu wa mano. Ku ca kumwenako, tutile munyinefwe ni kampanya we bumba lya baeluda. Uyu munyinefwe kuti aleipushako baeluda bambi ukupituluka mu ma-akaunti ya cilonganino. Baeluda bambi nga balepituluka mu ma-akaunti, kuti baishiba bwino ifyo icilonganino cilebomfya indalama.

Ukuseekesha imilimo kulapeela bambi ishuko lya kusambilila no kwishiba bwino ifintu, lelo na kabili kulalenga uwashingamwa iyo milimo ukwishiba umo abo aseekeshako imilimo bacenjela. E ico, baeluda nga balepeelako ababomfi batumikila imilimo iyalinga, ninshi balebesha pa kuti bamone “nga nabalinga.”—1 Tim. 3:10.

Na pa kulekelesha, baeluda nga baleseekesha imilimo, ninshi balelanga ukuti balicetekela bambi. Paulo akanshishe Timote lintu alebomba nankwe bumishonari. Aba bantu babili basukile batemwana nga nshi. Paulo aitile Timote ukuti “umwana wine wine mu citetekelo.” (1 Tim. 1:2) E fyo cali na lintu Yehova na Yesu  balebombela pamo pa kubumba ifintu fimbi, balitemwanene nga nshi. Na baeluda nga baleseekesha imilimo kuli bambi, bakaba ifibusa fya cine cine na bo bantu.

Umulandu Bamo Bashimunukila Ukuseekesha Imilimo

Nangu cingati baeluda bamo balishiba ukuti caliwama ukuseekesha imilimo, balashimunuka ukucita ifyo, nalimo bamona kwati tabakakwate amaka ayengi. Kuti baletontonkanya ukuti lyonse e bafwile ukulatungulula. Nomba mwilaba ukuti ilyo Yesu ashilaya ku muulu, aseekeshe umulimo uwacindama nga nshi ku basambi bakwe, kabili alishibe ukuti mu kuya kwa nshita, bali no kubomba imilimo iyacila pa yo abombele!—Mat. 28:19, 20; Yoh. 14:12.

E lyo baeluda bambi limbi baliseekeshepo imilimo nomba abo bapeele iyo milimo tababombele ukulingana ne fyo bale-enekela. E ico kuti balamona kwati abene kuti babomba bwino sana kabili mu kwangufyanya. Nomba tontonkanyeni pa fyo Paulo ali. Alishibe ukuti calicindama ukuseekesha imilimo, lelo alishibe no kuti abo alesambilisha tabali no kulabomba imilimo yonse nge fyo ale-enekela. Pa lwendo lwa bumishonari ulwa kubalilapo, Paulo asendele Marko pa kuti amukanshe. Ilyo Marko ashiile umulimo bamupeele no kubwelelamo ku ng’anda, Paulo alyumfwile ububi. (Imil. 13:13; 15:37, 38) Na lyo line, Paulo talekele ukukansha bambi. Nge fyo tulandilepo pa kubala, asendele Umwina Kristu wacaice Timote ukuba mishonari munankwe. Ilyo Paulo amwene ukuti Timote nalinga ukubomba imilimo iyacindama nga nshi, alimushile mu Efese, amupeele no mulimo wa kusonta bakangalila na babomfi batumikila.—1 Tim. 1:3; 3:1-10, 12, 13; 5:22.

E fyo na baeluda ba muno nshiku bafwile ukuba, tabalingile ukuleka ukusambilisha bamunyinabo imilimo pa mulandu fye wa kuti umo alifililwe ukubomba bwino. Ukucetekela bambi no kubasambilisha kwalicindama nga nshi kabili umuntu uucita ifyo ninshi wa mano. Lelo, finshi baeluda balingile ukulaibukisha ilyo baleseekesha imilimo kuli bambi?

Ifya Kuseekesha Imilimo

Ilyo muleseekesha imilimo, mufwile ukutontonkanya pa milingo ya bamunyinenwe mulefwaya ukupeela. Lintu kwalekabilwa aba kwakanya ifya kulya mu Yerusalemu, abatumwa basalile “abaume abacetekelwa cinelubali (7), abaisulamo umupashi na mano.” (Imil. 6:3) Nga mwaeba umuntu uushacetekelwa ukubomba umulimo, akafilwa. E ico, pa kubala, kuti mwamupeelako fye imilimo iinono. Nga abomba bwino, e lyo nomba mwingamupeela imilimo na imbi.

Na lyo line, ifisanshiwamo fingi nga nshi. Icifyalilwa, amaka ya kucita ifintu, e lyo no kubelesha kwa bantu filapusana. Munyinefwe uushaifinya kuti abomba bwino sana bukapyunga, lelo pa kusala uwa kwafwilisha kalemba, mufwile ukusala umuntu uucita ifintu bwino bwino, uushaba ne cimfulumfulu. E lyo nkashi uwatemwa sana amaluba e o mwingaseekeshako umulimo wa kufwaya no kulabika bwino amaluba pa bushiku bwa kusefya Icibukisho.

Ilyo muleseekesha imilimo mulelondolola bwino bwino ifilekabilwa ukucitwa. Ilyo Yohane Kabatisha ashilatuma inkombe kuli Yesu, alilondolwele fyonse ifyo alefwaya ukwishiba no kubeba amashiwi ya kuyasosa pa kwipusha. (Luka 7:18-20) Lelo, lintu Yesu aebele abasambi ukulonganika ifya kulya fyashelepo ilyo acitile icipesha amano, tabebele fyonse fye ifyo bali no  kucita. (Yoh. 6:12, 13) Nomba cishintilila pa musango wa mulimo mulefwaya ukuseekesha e lyo na pa milingo ya muntu mulefwaya ukupeela. Bonse babili, uuleseekesha umulimo no muntu balepeela umulimo, bafwile ukwishiba bwino bwino umulimo ulingile ukubombwa na lintu uo bapeele umulimo alingile ukulaishibisha abamupeele umulimo ifyo incito ile-enda. Bonse babili bafwile ukwishiba ifyo uo bapeele incito alingile ukuitontonkanishisha. Nga ca kuti namubika ubushiku ubo imilimo ilingile ukupwa, uo mupeele iyo milimo kuti abomba bwino sana nga mwalanshanyapo no kusuminishanya ukucila ukumweba fye ukuti imilimo ilefwaikwa pa bushiku bwa kuti.

Uo museekeshe imilimo mufwile ukumupeela fyonse ifilekabilwa no kumwafwako umwingakabilwa. Kuti cawama sana ukwebako na bambi ifyo cili. Ilyo Yesu apeele Petro “amakii ya bufumu bwa mu muulu,” amupeele ninshi na basambi bambi epo bali. (Mat. 16:13-19) E fyo na imwe mufwile ukucita, limo kuti cawama ukubilisha ku cilonganino abalebomba imilimo imo.

Lelo mulingile ukucenjela. Ukweba libili libili uo mwapeela imilimo ifya kucita, cimo no kumweba ati, “Nshakucetekela.” Kwena limo te kuti abombe nge fyo mwale-enekela. Lelo, nga mwapeela uo mwaseekeshako imilimo ubuntungwa bwa kubomba iyo milimo, kuti asuka aishiba ifya kubomba kabili kuti aicetekela no kuicetekela. Nomba ici tacilepilibula ukuti tamulingile ukubika amano ku fyo alebomba iyo milimo. Nangu cingati Yehova alipeele imilimo ku Mwana wakwe ilyo alebumba ifintu, alebombela pamo na ena. Aebele uyu Mwana wakwe Uwaishibisha Imilimo ukuti: “Natubumbe umuntu mu cipasho cesu.” (Ukute. 1:26) E ico, mufwile ukulamutungilila mu mashiwi na mu ncitilo, no kumutasha pa fyo alebombesha. Ukupituluka mu fyo abombele kuti kwamwafwa sana. Nga ca kuti talebomba bwino imilimo, tamufwile ukushimunuka ukumupanda amano no kumwafwilisha. Ico mushifwile ukulaba ca kuti ni mwe mwashingamwa ne yo milimo.—Luka 12:48.

Abengi balinonkelamo nga nshi ilyo baeluda ababatemenwe icine cine baseekeshe imilimo kuli bena. Kanshi baeluda bonse balingile ukwishiba umulandu cacindamina ukupeelelako bambi imilimo ne fyo bengacita pa kubapeela. Nga bacita ifi, ninshi bakalapashanya Yehova.

[Akabokoshi pe bula 29]

UKUPEELAKO BAMBI IMILIMO

• kulalenga bambi baishiba insansa shaba mu kubomba imilimo iisuma

• kuti kwalenga mwabomba imilimo iingi pa nshita imo

• kulalanga ukuti muli ba mano kabili mwalifuuka

• kulalenga ukuti mukansheko bambi

• kulalanga ukuti mwalicetekela bambi

[Akabokoshi pe bula 30]

IFYO MWINGACITA PA KUSEEKESHA IMILIMO

• Saleni abengalinga ukubomba iyo milimo

• Balondolweleni bwino ifya kucita/lanshanyeni bwino

• Bebeni ifyo mule-enekela

• Bapeeni ifilefwaikwa pa kubomba iyo milimo

• Bikeni amano ku mulimo, kabili bacetekeleni

• Iteyanyeni ukushingamwa ne yo milimo

[Ifikope pe bula 31]

Ukuseekesha kusanshamo ukupeela imilimo kuli bambi no kulamona ifyo balebomba