Abacaice Abalenga Umutima wa kwa Yehova Ukusamwa

Ifi fipande fya kusambililamo fyalembelwe maka maka abacaice abali ni Nte sha kwa Yehova. E ico, tulekoselesha abacaice ukupoosako amano pa kubelenga ifi fyebo no kwasukapo sana ilyo ulu Ulupungu lwa kwa Kalinda lukasambililwa pa cilonganino.

“We mwana wandi, ube uwa mano, ulenge umutima wandi ukusamwa, ukuti njasuke ku ulenseebanya.”—Amapinda 27:11.

1, 2. (a) Londolola nampo nga ukukumbwa fye ifintu fya mu calo kulanga ukuti tawalinga ukuba Umwina Kristu. (Abena Roma 7:21) (b) Cinshi usambilila ku ca kumwenako ca kwa Asafi? (Mona umukululo pe bula 13.)

ELENGANYA ukuti uleshita ifya kufwala. Ilyo ulelolesha, wamona ica kufwala no kucitemwa apo pene fye. Ilangi no musango babililamo ica kufwala fyamoneka ukuti ni filya fine ufwaya, no mutengo walanga ukuti ici ca kushukila fye. Lelo walolekesha bwino bwino. Wapapa ilyo wamona ukuti insalu yalipwa mu mbali, kabili tababilile bwino. Ici ca kufwala nangu cilemoneka bwino tacakosa. Bushe kuti wapoosa indalama shobe pa ca kufwala ca musango yu?

² Linganye ci kucingakucitikila we Mwina Kristu wacaice. Pa kubala, ifintu fya cino calo—nga cilya ca kufwala—kuti fyamoneka bwino sana. Ku ca kumwenako, abana be sukulu banobe napamo balaya ku maparte yacincimusha, balabomfya imiti ikola, balanwa, ukwangala na baume nelyo abanakashi, no kucita ubulalelale. Bushe inshita shimo, ulakumbwa iyi mikalile? Bushe ulafwaya ukukwatako ubuntungwa batila balikwata? Nga ni fyo, wiyangufyanya ukusondwelela ukuti uli mubifi no kuti taulingile ukuba Umwina Kristu. Na kuba, Baibolo itila icalo calikwata sana maka ya kubeleleka—kuti cabeleleka no muntu uulefwaya ukutemuna Lesa.—2 Timote 4:10.

3. (a) Mulandu nshi cabela ca fye ukukonkelela ifya calo? (b) Umwina Kristu umo alondolola shani umupu waba mu kukonkelela ifya calo?

³ Nomba lolekesha, nga filya fine wingalolekesha ica kufwala ulefwaya ukushita. Ipushe ati, ‘Busuma nshi bwaba muli buno bwikashi?’ Baibolo itila “icalo cileya.” (1 Yohane 2:17) Umusamwe onse uwa cino calo wa pa kashita fye. Na kabili, mu myendele ishili ya bukapepa mufuma ifyabipa nga nshi. Muli iyi myendele tamwaba busuma. Umwina Kristu umo, uwashipikishe ifyo eta ati “ifyabipa ifyafuma mu kubomfya bubi bubi inshita ya bwaice bwandi,” atila: “Icalo kuti camoneka bwino kabili ica kucebusha. Kabili cifwaya wasumina ukuti kuti wayangala ukwabula ukuponenwa no bubi nangu bumo. Lelo ici tacicitika. Icalo cikakubomfya fye, kabili lintu capwa ukukubomfya, cikakupoosa.” *  Mulandu nshi uwa konawila ubwaice bobe kuli iyi mikalile yabipa?

Ukucingililwa ku “Mubifi”

4, 5. (a) Ilyo talafwa, cinshi Yesu alombele mwi pepo kuli Yehova? (b) Mulandu nshi calingile ukulombe ci?

⁴ Pa kwishiba ukuti buno bwikashi tabwakwata ifisuma ifya kutambika, abacaice abali ni Nte sha kwa Yehova balataluka ku kupanga bucibusa ne calo. (Yakobo 4:4) Bushe waba pali aba bacaice ba busumino? Nga ni fyo, ulacita bwino. Ca cine ukuti calikosa ukukanacita ifyo abanobe balecita no kuba uwapusanako, lelo walikwata ubwafwilisho.

⁵ Ilyo talafwa, Yesu apepele ukuti Yehova ‘abake’ abasambi bakwe “ku mubifi.” (Yohane 17:15) Pali icalengele Yesu ukulombe ci. Alishibe ukuti ukusunga bumpomfu takwali no kuba ukwayanguka ku bakonshi bakwe, te mulandu no mushinku wabo. Mulandu nshi? Nga fintu Yesu alandile, umulandu umo wa kuti abakonshi bakwe bali no kuba no mulwani wa maka kabili uushimoneka—e kuti “umubifi,” Satana Kaseebanya. Baibolo itila ici cibumbwa ca ku mupashi icabipa ‘cendauka nge nkalamo iilebuluma, iilefwaya untu ingalya.’—1 Petro 5:8.

6. Twaishiba shani ukuti Satana tekatila abacaice inkumbu?

⁶ Ukutula kale, Satana abekelwa mu kuleta utuyofi twabipisha pa bantunse. Tontonkanya pa tuyofi twabipisha Satana aletele pali Yobo no lupwa lwakwe. (Yobo 1:13-19; 2:7) Napamo kuti waibukisha ifintu fyabipa ifyakucitikila ifilanga ubunkalwe bwa kwa Satana. Kaseebanya ale-endauka, kabili ilyo alefwaya untu engalya, tekatila abacaice inkumbu. Ku ca kumwenako, mu kutendeka kwa mwanda wa myaka uwa kubalilapo C.E., Herode apangile ukwipaya bakalume bonse abali mu Betlehemu abali ne myaka ibili na bashilafikako. (Mateo 2:16) Satana afwile e wacincishe Herode—pa mulandu wa kufwaya ukwipaya umwana uwali no kwisaba Mesia walaiwa uwa kwa Lesa kabili uwali no kuleta ubupingushi bwa kwa Lesa pali Satana! (Ukutendeka 3:15) Ukwabula no kutwishika Satana tekatila abacaice inkumbu. Ico afwaya kulofya abantu abengi nga nshi. Alefwaya ukucite ici maka maka ino nshita, pantu Satana alipooswa pe sonde ukufuma ku muulu kabili “ali ne cipyu cikalamba, pa kwishiba ukuti ali ne nshita inono.”—Ukusokolola 12:9, 12.

7. (a) Yehova apusana shani na Satana? (b) Yehova ayumfwa shani pali iwe ukuipakisha ubumi?

 ⁷ Yehova ena wa “nkumbu,” taba nga Satana, uwaba ne “cipyu cikalamba.” (Luka 1:78) Aba ca kumwenako capulamo ica kutemwa. Na kuba, Kalenga wesu alanga sana iyi mibele yacindamisha ica kuti Baibolo isosa ati: “Lesa kutemwa.” (1 Yohane 4:8) Mwandi paliba ubupusano pa mulungu wa bwikashi buno na Lesa uo upepa! Nangu ca kuti Satana afwaya untu engalya, Yehova wena “tafwaya umuntu nangu umo ukonaulwa.” (2 Petro 3:9) Amona ubumi bwa muntunse onse ukuti bwalicindama—pamo no bumi bobe. Lintu Yehova mu Cebo cakwe akukonkomesha ukukanaba uwa pano calo, tacilepilibula ukuti alekulesha ukuipakisha ubumi nelyo alekupoka ubuntungwa. (Yohane 15:19) Lelo ninshi alekubaka ku mubifi. Wiso wa ku muulu alefwaya ukwate ifyawama ukucila pa musamwe ulepita uwa cino calo. Afwaya wakwata “ubumi ubwine bwine”—e kuti umweo wa muyayaya muli paradaise wa pe sonde. (1 Timote 6:17-19) Yehova afwaya iwe ukutunguluka, kabili alekukonkomesha ukuti ukonkelele ubo buyo. (1 Timote 2:4) Na kabili, Yehova alekulaalika ukucita icintu caibela. Cintu nshi co?

“Ulenge Umutima Wandi Ukusamwa”

8, 9. (a) Bupe nshi wingapeela Yehova? (b) Bushe Satana aseebanya shani Yehova nga fintu calangililwa ku cacitike kuli Yobo?

⁸ Bushe walishitilapo umunobe sana ubupe no kumona umunobe amwentula no kutasha ilyo apokelela ubo bupe? Napamo walitontonkenye sana pa bupe bwingalinga uyo muntu. Nomba tontonkanya pali ici cipusho: Bupe nshi wingapeela Kalenga obe, Yehova Lesa? Pa kubala ico kuti camoneka nge cishingacitika. Cinshi Uwa maka yonse engakabila ku muntunse? Cinshi wingamupeela ico ashakwata kale? Baibolo ya-asuka pa Amapinda 27:11 ati: “We mwana wandi, ube uwa mano, ulenge umutima wandi ukusamwa, ukuti njasuke ku ulenseebanya.”

⁹ Nga fintu wasambilila muli Baibolo, uuseebanya Yehova ni Satana Kaseebanya. Atila abantu ababombela Lesa, bacite co pa mulandu wa bukaitemwe te pa mulandu wa kutemwa. Satana atila nga bacula, bwangu bwangu bakaleka ukupepa kwa cine. Ku ca kumwenako, tontonkanya pa fyo Satana aebele Yehova pali Yobo umuntu umulungami: “Bushe imwe tamwapindilila pali wene, na pa ng’anda yakwe, na pali conse ico akwata? Umulimo wa minwe yakwe mwalipaala, ne fitekwa fyakwe fyalifumfumuka mu calo. Lelo, shi tambikeni ukuboko kwenu, mukumyemo na muli conse ico akwata, mumone nga takamutuke pa cinso cenu.”—Yobo 1:10, 11.

10. (a) Bushe twaishiba shani ukuti te bumpomfu fye bwa kwa Yobo eka Satana atwishike? (b) Bushe wasanshiwamo shani muli uyu mulandu wa bumulopwe?

¹⁰ Nga fintu casokololwa mu bulondoloshi bwa Baibolo, Satana atwishike bucishinka bwa kwa Yobo no bwa bantu bambi bonse ababombela Lesa,—ukusanshako na iwe. Na kuba, ilyo alelanda pa bantu mu cinkumbawile, Satana aebele Yehova ati: “Conse ico umuntu [te Yobo eka lelo uuli onse] akwata kuti apeelela pa mweo wakwe.” (Yobo 2:4) Bushe wamona umulimo obe muli yu mulandu wakakala. Nga fintu calangwa pa Amapinda 27:11, Yehova alesosa ukuti kuli ico wingamupeela—apa kwasukila uulemuseebanya, Satana. Citontonkanye—Mulopwe wa Kubumbwa konse alekweba ukwasukako muli uyu mulandu wakulisha. Mwandi naukwata ishuko lyaibela! Bushe kuti wafishapo ico Yehova alekulomba? Yobo acitile co. (Yobo 2:9, 10) E fyacitile na Yesu pamo ne mintapendwa ya bantu bambi, ukusanshako na bacaice abengi. (Abena Filipi 2:8; Ukusokolola 6:9) Na iwe kuti wacita cimo cine. Lelo, ico ufwile ukwishiba ca kuti takwaba ukuba pa kati muli uyu mulandu. Ku fyo ucita, ukalanga ukuti wafwilisha Satana ukuseebanya Lesa nelyo wafwilisha Yehova ukwasuka Satana. Ni cili kwi ukusala ukucita?

 Yehova Asakamana Iwe!

11, 12. Bushe Yehova alakumwako ilyo wasala ukumubombela atemwa iyo? Londolola.

¹¹ Bushe ifyo usala filakuma Yehova? Bushe Lesa takwata icasuko cakumanina ica kwasuka Satana apo abantu abengi baba aba busumino kuli wene? Ca cine, Kaseebanya atungile ati takwaba uubombela Yehova pa mulandu wa kutemwa, no ko kutunganya kwalishininkishiwa ukuti kwa bufi. Na lyo line, Yehova afwaya iwe ukuba ku lubali lwakwe muli uyu mulandu wa bumulopwe pantu asakamana iwe. Yesu atile: “Tata uwaba mu muulu tafwaya ukuti umo uwa pali aba abanono alobe.”—Mateo 18:14.

¹² Ukwabulo kutwishika Yehova alyangwa ku fyo ukasala. Icacilanapo ca kuti ifyo usala filamukuma. Baibolo ilanga ukuti imicitile isuma nelyo iyabipa iya bantunse ilakuma Yehova. Ku ca kumwenako, ilyo abena Israele balepondoka libili libili, ‘bashikitishe’ Yehova. (Amalumbo 78:40, 41) Ilyo Ilyeshi lya mu nshiku sha kwa Noa lishilaisa, lintu ‘ububi bwa bantu bwafulile,’ Yehova ‘alilungulwike ku mutima wakwe.’ (Ukutendeka 6:5, 6) Tontonkanya pa fyo ici cilepilibula. Nga wasala ukucita icabipa, kuti walenga Kalenga obe ukulunguluka. Ici tacilepilibula ukuti Lesa alinaka nelyo alakuntukilwa. Lelo, ni pa mulandu wa kuti alikutemwa kabili asakamana iwe. Lelo, nga wacite cisuma, ulenga umutima wa kwa Yehova ukusamwa. Alatemwa te pa mulandu fye wa kutila kuti ayasuka Satana na kabili, lelo na pa mulandu wa kuti nomba kuti aba Kalambula obe. Kabili ico e co afwaya ukuba! (AbaHebere 11:6) Mwandi wakwata Wiso wa kutemwa, Yehova Lesa!

Amapaalo Yashaifulila Nomba

13. Bushe ukubombela Yehova kuleta shani amapaalo na ino ine nshita?

¹³ Amapaalo yafuma mu kubombela Yehova te ya nshita fye ya ku ntanshi. Abacaice abengi pa Nte sha kwa Yehova balasekelela na ino ine nshita e lyo baba abaikushiwa, kabili ni pa mulandu usuma. Kemba wa malumbo alembele ati: “Ifya kulangulula fya kwa Yehova fyalitambalala, filengo mutima ukusamwa.” (Amalumbo 19:8) Ukucila umuntunse uuli onse, Yehova alishiba ifingatuwamina. Ukupitila muli kasesema Esaya, Yehova atile: “Ine ndi Yehova Lesa obe, uukusambilisho kuti ucenjele, uukwensha mu nshila iyo ufwile ukuyamo. Iye, nga wapeepeka ku mafunde yandi! lyene umutende obe nga waba ngo mumana, no bulungami bobe nga mabimbi ya bemba.”—Esaya 48:17, 18.

14. Bushe ifishinte fya mu Baibolo kuti fyakwaafwa shani ukutaluka ku macushi yafuma mu kuba ne nkongole?

 ¹⁴ Ukukonka ifishinte fya mu Baibolo kukwaafwa ukutaluka ku macushi ayengi no kukalipwa. Ku ca kumwenako, Baibolo itila abatemwa indalama ‘bailasaulamo abene amacushi ayengi.’ (1 Timote 6:9, 10) Bushe kwaliba abanobe abaponenwa na ya macushi ili lembo lyalanda? Abalumendo bamo na bakashana baba ne nkongole ishingi pantu bafwaya ukukwata ifya kufwala fipya ifipangwa ku balumbuka no kukwata ifya kupangapanga fipya. Ukuba ne cisendo ca nkongole sha mutatakuya isha fintu ushingakumanisha ukushita busha bwabipisha!—Amapinda 22:7.

15. Ni mu nshila nshi ifishinte fya Baibolo fikucingilila ku macushi yafuma muli bucisenene?

¹⁵ Mona no mulandu wa bucisenene. Mwi sonde lyonse cila mwaka, iminshipendwa ya bapungwe bapula amafumo. Bamo bakwata abana bashilefwaya nelyo abo bashingakumanisha ukukusha. Bambi balaponya amafumo no kuba na kampingu walungulushiwa. Lyene kwaliba balya abalumendo na bakashana abambula amalwele yaba muli bucisenene pamo nga AIDS. Kabili ku waishiba Yehova, icintu cabipisha kuti caba konaula bucibusa bwakwe na Yehova. * (Abena Galatia 5:19-21) E mulandu wine Baibolo isosela ukutila: “Fulumuko bulalelale.”—1 Abena Korinti 6:18.

Ukubombela “Lesa wa Nsansa”

16. (a) Twaishiba shani ukuti Yehova afwaya waipakisha ubwaice bobe? (b) Mulandu nshi Yehova abikilako ubutungulushi bwa kukonka?

¹⁶ Baibolo ilondolola Yehova ukuti ni “Lesa wa nsansa.” (1 Timote 1:11) Afwaya na iwe ukuba ne nsansa. Na kuba, Icebo cakwe cisosa ukuti: “Ipakishe ubwaice bobe. Ba ne nsansa mu bwaice bobe.” (Lukala Milandu 11:9, Today’s English Version) Lelo Yehova tamona fye ifya pali ino nshita kabili kuti amona ifintu ku ntanshi ifikafuma mu micitile isuma ne yabipa. E mulandu wine akukonkomesesha ukuti: “Ibukisha Kalenga obe mu nshiku sha bulumendo bobe, ilyo inshiku sha bubi tashilaisa, ne myaka tailafika ilyo ukatila, Tapaba  kuli ine ukucankilwamo.”—Lukala Milandu 12:1.

17, 18. Umwina Kristu wacaice umo alondolwele shani insansa akwata mu kubombela Yehova, kabili kuti wasanga shani insansa sha musango yo na iwe?

¹⁷ Muno nshiku, abacaice abengi balisanga sana insansa mu kubombela Yehova. Ku ca kumwenako, Lina uuli ne myaka 15 atila: “Ndomfwa bwino nga nshi. Nalikwata ubumi ubusuma pa mulandu wa kukanapeepa fwaka no kubomfya imiti ikola. Nalikwata ubutungulushi bwacindama mpeelwa ukupitila mu cilonganino icingafwa ukucimfya ukusonga kwabipa ukwa kwa Satana. Naba ne nsansa pa mulandu wa kubishanya kukuulilila ukwaba pa Ng’anda ya Bufumu. Icacilapo ca kuti nakwata icintu cawamisha, icaba lisubilo lya mweo wa muyayaya pe sonde.”

¹⁸ Ukupala Lina, Abena Kristu bacaice abengi balelwila icitetekelo, kabili ici cibalenga ukusekelela. Balishiba ukuti ubumi bwabo nangu buba na mafya inshita shimo—bwaba no bufwayo kabili balikwata isubilo lya nshita ya ku ntanshi. E co, twalilila ukubombela Lesa uusakamana iwe. Lenga umutima wakwe ukusamwa, na wene akakulenga ukusamwa nomba na ku ciyayaya!—Amalumbo 5:11.

[Amafutunoti]

Bushe Uleibukisha?

• Bubi nshi “umubifi” afwaya ukuleta pali iwe?

• Kuti walenga shani umutima wa kwa Yehova ukusamwa?

• Bushe Baibolo ilanga shani ukuti Yehova asakamana iwe?

• Mapaalo nshi yamo ayafuma mu kubombela Yehova?

[Amepusho]

[Akabokoshi ne Cikope pe bula 13]

Umulungami Apana Aipunune

Asafi ali mwina Lebi kabili kemba walumbuka pe tempele lya kwa Yehova mu Israele wa pa kale. Ashikile ne nyimbo shaleimbwa pa kupepa kwa cintubwingi. Lelo, te mulandu ne milimo yaibela akwete, Asafi atendeke ukukumbwa imyendele ya banankwe abashali bakapepa, abalemoneka ukutoba amalango ya kwa Lesa ukwabula ukukandwa. Asafi asosele ati: “Yali mupepi no kutela amolu yandi, shapene shitelemuke inyantilo shandi; pantu nafinwike abatakisha, ilyo namono mutende wa babifi.”—Amalumbo 73:2, 3.

Lyena, Asafi aileingila umwashila mwa kwa Lesa no kupepa pali uyu mulandu. Kabili ilyo atendeke na kabili ukumona ifintu lwa ku mupashi, aumfwikishe ukuti Yehova alipata ububifi no kuti, mu kuya kwa nshita, ababifi na balungami bakalobolola ifyo babyala. (Amalumbo 73:17-20; Abena Galatia 6:7, 8) Cine cine ababifi baba umwatelela. Kuli pele pele, bakawa ilyo Yehova akonaula buno bwikashi bushili bwa bukapepa.—Ukusokolola 21:8.

[Ifikope pe bula 15]

Yehova asakamana iwe, ilyo Satana wene afwaya ukukulofya

[Icikope pe bula 16]

Abacaice abengi balesanga sana insansa mu kubombela Yehova pamo na Bena Kristu banabo