Bupusano Nshi Bwaba pa fya Kulya Ifilwalika Abantu Bamo ne fya Kulya Ifyo Umubili Ukaana?
Ba Emily batile: “Ilyo nalelya ifya kulya fimo, nalitendeke ukumfwa ububi, e ico nalilekele ukulya. Mu kanwa mwalitendeke ukubaba kabili ululimi lwalifimbile. Natendeke ukumfwa ulunshingwa no kulafilwa ukupeema bwino. Amaboko no mukoshi fyalitampile ukufimba. Nangu ca kuti nalyeseshe ukuikoselesha, nalishibe ukuti nalingile ukuya bwangu ku cipatala.”
ABANTU abengi balomfwa bwino nga balelya ifya kulya. Na lyo line, kwaliba bamo abapata sana ifya kulya fimo. Nga filya cali kuli ba Emily abo tulandilepo, abantu bamo balalwala nga balya ifya kulya fimo. Ubulwele ba Emily balwala nga balya ifya kulya fimo babwita ukuti anaphylaxis, kabili ubu ubulwele bwalibipa icine cine. Na lyo line, icawama ca kuti te yonse amalwele ayo ifya kulya filwalika ayabipa nga ubulwele bwa anaphylaxis.
Muno nshiku, abantu abo ifya kulya fimo filwalika na balya abo imibili yabo ikaana ifya kulya nabafulilako. Na lyo line, abafwailisha pa fintu basanga ukuti bantu fye abanono abamona ukuti ifya kulya fimo filabalwalika, abo basanga ukuti ca cine balikwata ubu bwafya nga baya ku cipatala.
Cinshi Cilenga Ifya Kulya Ukulwalika Umuntu?
Ibumba lya basayantisti ilitungululwa na badokota Jennifer J Schneider Chafen balembele muli lipoti yabo iitila The Journal of the American Medical Association ukuti, “Kwena icilenga ifya kulya ukulwalika abantu tacaishibikwa bwino.” Na lyo line, abasambilila abengi batila, icilenga ifya kulya ukulwalika umuntu fintu insandesande ishicingilila umuntu ku malwele shibomba.
Icilenga umuntu ukulwala nga alya ifya kulya fimo, ni proteni iiba mu fya kulya ifyo alya. Insandesande ishincingilila umubili ku malwele shimona kwati mu mubili mwaingila utushiishi. Umuntu nga alya ica kulya icingamulwalika, insandesande ishicingilila umubili ku malwele shilapanga utuntu uto beta ati ama antibodies utuya mukonaula proteni iyaciba mu fya kulya. Nga ca kuti uyu muntu alya na kabili ifya kulya fimo fine, tulya utuntu utuya mukonaula proteni tulalenga ama chemicals pamo nga histamine ukufuma mu nsandesande ishabuuta.
Histamine ilabomba umulimo uwacindama pa kucingilila umubili ku malwele. Na lyo line, tacaishibikwa bwino icilenga ama antibodies na histamine ukulwalika umuntu uulwala nga ca kuti alya ifya kulya fimo.
Kanshi e cilenga abantu bamo ukulya ifya kulya fimo pa muku wa kubalilapo ukwabula ukulwala, lelo nga baisalya ifya kulya fimo fine na kabili, balwala.
Cinshi Cilenga Umubili Ukukaana Ifya Kulya Fimo?
Limo icilenga umubili ukukaana ifya kulya, musango wa fya kulya umuntu alile. Ificitika nga ca kuti umubili wakaana ifya kulya fyalipusana ne ficitika nga ca kuti umuntu alya ifya kulya ifimulwalika. Umubili nga wakaana ifya kulya, ulafilwa ukusungulula ifyo fya kulya. Ifiba mu fya kulya e filenga umubili ukufilwa ukufisungulula. Ku ca kumwenako, umubili wa bantu bamo ulafilwa ukusungulula ifiba mu mukaka, ne ci cilenga baleumfwa ububi nga banwa umukaka.
Umuntu alomfwa ububi nga ca kuti pa muku wa kubalilapo alya ifya kulya ifyo umubili ufilwa ukusungulula. Umuntu nga alya ifya kulya ifingi ifyo umubili ufilwa ukusungulula e lyo e ngomfwa ububi ukucila nga alya fye ifya kulya ifinono. Ifi fyalipusana no kulya ifya kulya ifilwalika pantu umuntu nga alya ifya kulya ifilwalika nangu fye finono alya kuti alwala.
Ifyo Mwingeshibilako nga ca Kuti Ifya Kulya Fimo Filamulwalika Nelyo Filamukaana
Nga ca kuti mulalwala nga mwalya ifya kulya fimo, nalimo kuti muleumfwa umubili ukubaba, pa mukoshi, amenso, nelyo ululimi ukufimba. Limo kuti muleumfwa umuselu, kuti muleluka, ukupolomya, e lyo nga cacilamo, umutima kuti walatunta na panono, mwalaumfwa ulunshingwa, kuti mwafwa icipuupu, kabili limo umutima kuti waleka no kutunta. Nga ca kuti ifya kulya fimo filalenga mwalwala ubulwele bwa anaphylaxis, nga mwafilya kuti mwalwalisha ica kuti no kufwa kuti mwafwa.
Ifya kulya ifili fye fyonse kuti fyatulwalilka. Na lyo line, ifya kulya ifyaseeka ukulwalika abantu ni ifi: umukaka, amani, isabi, imbalala, ing’ano, ama crustaceans, soyabeans, na ma tree nuts. Ifya kulya kuti fyalwalika umuntu wa mushinku uuli onse fye. Abafwailisha pa fintu basanga ukuti, abana kuti batendeka ukulwala nga balya ifya kulya fimo pa mulandu wa kuti umufyashi umo nangu bonse babili balalwala nga balya ifya kulya fimo. Ilingi line abana abalwala nga balya ifya kulya fimo balaleka ukulwala nga bakula.
Ifyo mwingeshibilako nga ca kuti ifya kulya nafimukaana tafyabipa sana nga filya ificitika nga mwalya ifya kulya ifimulwalika. Nga ca kuti ifya kulya nafimukaana, nalimo kuti muleumfwa mumala ukukalipa, umubili kuti ulefimba, mu mala kuti muleisulila, imicincili ukukalipa, umutwe ubukali, ifya kufuluma pa mubili, ukumfwa ukunaka, nelyo ukulaumfwa fye ububi. Ifya kulya ifyaseeka ukukaana abantu fya kulya pamo nga ifyo bapanga ku mukaka, ing’ano, ubwalwa, gluten na yeast.
Ifyo Mwingeshiba nga ca Kuti Ifya Kulya Filamulwalika Nelyo Filamukaana ne fyo Mufwile Ukucita
Nga mwamona ukuti ifya kulya fimo filamulwalika no kuti filamukaana, kuti cawama ukuyamona badokota. Tacawama ukuilekela fye mwe bene ukulya ifya kulya fimo, pantu limo kuti mwaleka ukulya ne fya kulya ifilefwaikwa mu mubili.
Takwaba umuti uwingondapa abantu abalwala sana nga balya ifya kulya ifilwalika, lelo bafwile ukulekelela fye ukulya ifyo ifya kulya pa kuti belalwala. * Na lyo line, nga ca kuti tamulwala sana nga mwalya ifya kulya fimo, nalimo kuti mwalalya ifyo ifya kulya mu nshita mu nshita nelyo ukulalya fye ifinono. Kwena inshita shimo abantu abo ifya kulya fimo fyakaana, bafwile ukulekelela fye ukulya ifyo ifya kulya nelyo ukuleka ukufilya pa nshita iitali.
Kanshi nga ca kuti ifya kulya fimo filamulwalika nelyo filamukaana, mulingile ukwishiba ukuti kwaliba abantu na bambi abakwata ubwafya bumo bwine, lelo abaishiba ifya kuisunga kabili abalya ifya kulya ifyalekanalekana ifisuma ifyo umubili ufwaya.
^ par.19 Cilaba bwino nga ca kuti abantu abalwala sana nga balya ifya kulya fimo balesenda umuti uo bengaitunga nga ca kuti balwala. Badokota bamo batila kuti caba bwino nga ca kuti abana abalwala nga balya ifya kulya fimo balesenda nelyo ukufwala fimo ifingalenga bakafundisha babo nelyo abantu bambi ababasakamana baishiba ukuti balikwata ubu ubwafya.
