1, 2. (a) Pinasabngan si Solomon na isurat an anong konseho para sa mga hoben? (b) Taano ta an konseho ni Solomon interesante man para sa mga Kristiyano na an edad 50 pataas?

PINASABNGAN si Hading Solomon na ipaabot sa mga hoben an tataramon na: “Girumduma . . . an saimong Kahuruhalangkawing Kaglalang sa mga aldaw kan saimong pagkahoben, bago umabot an mga aldaw nin kasakitan.” Ano “an mga aldaw nin kasakitan”? Naggamit si Solomon nin nakakapukaw nin interes na poetikong pananaram para iladawan an masakit na mga aldaw nin paggurang—pagkibig-kibig nin mga kamot, pagkatipo nin mga ngipon, maluyang mga tabay, madiklom na paghiling, maluyang pagdangog, pagigin ubanon, asin kuruba na. Dai dapat halaton nin siisay man an kabtang na iyan nin buhay bago magpuon na maglingkod ki Jehova.—Basahon an Parahulit 12:3-5. *

 ² Dakul na Kristiyano na an edad 50 pataas an makusog pa. Puwedeng may mga uban na sinda, pero posibleng marhay na dai pa sinda kan maluyang salud na ilinadawan ni Solomon. Makikinabang daw sinda sa ipinasabong na konseho para sa mga hoben na “Girumduma . . . an saimong Kahuruhalangkawing Kaglalang”? Ano an buot sabihon kan konsehong iyan?

3. Ano an kalabot sa paggirumdom sa satong Kahuruhalangkawing Kaglalang?

³ Dawa kun dakul na taon na kitang naglilingkod ki Jehova, marahay na magpundo sa pana-panahon asin isip-isipon na may pag-apresyar kun gurano kadakula kan satong Kaglalang. Bako daw na makangangalas an buhay? Dai kayang sabuton nin tawo an komplikadong pagkadisenyo kaiyan. Kadakul asin lain-lain an probisyon ni Jehova kaya dakulon an paagi na magin maugma sa buhay. Kun hinuhurop-hurop ta an mga linalang ni Jehova, pinapakusog niyato an satong pag-apresyar sa pagkamuot, kadunungan, asin kapangyarihan niya. (Sal. 143:5) Pero kalabot man sa paggirumdom sa satong Kahuruhalangkawing Kaglalang an paghurop-hurop sa mga paninimbagan ta sa saiya. Sa panahon nin siring na paghurop-hurop, siyertong napapahiro kita na ipahiling an pagpasalamat sa Kaglalang ta paagi sa lubos na paglilingkod sa saiya sagkod sa mapupuwede mantang kita nabubuhay.—Par. 12:13.

4. Ano an puwedeng ihapot nin mga Kristiyanong halawig na an eksperyensiya, asin taano?

⁴ Kun dakul ka nang eksperyensiya bilang adulto sa laog nin pirang dekada, marahay na ihapot sa sadiri an mahalaga nanggad na bagay na ini, ‘Ano an gigibuhon ko sa buhay ngunyan na makusog pa ako?’ Bilang eksperyensiyadong Kristiyano, may mga oportunidad ka na mayo sa iba. Puwede mong itukdo sa mga mas hoben an nanudan mo ki Jehova. Puwede mong pakusugon an iba paagi sa pag-istorya nin maugmang mga eksperyensiya sa paglilingkod sa Diyos. Ipinamibi ni Hading David na magkaigwa lugod siya nin mga oportunidad na gibuhon iyan. Siya nagsurat: ‘O Diyos, tinukduan mo ako magpuon sa sakong pagkaaki. Minsan pa sagkod sa kagurangan asin mga uban, O Diyos, dai mo ako pagpabayaan, sagkod na ikabalangibog ko an saimong [kapangyarihan sa sunod na kapag-arakian], an saimong [kakusugan] sa gabos na madatong.’—Sal. 71:17, 18.

5. Paano an maedad nang mga Kristiyano makakahiras sa iba kan nanudan ninda?

⁵ Paano mo ikakahiras an kadunungan na nakamtan mo sa dakul na taon? Puwede mo daw imbitaran sa saimong harong an hoben na mga lingkod nin Diyos para sa nakakapakusog na asosasyon? Puwede mo daw imbitaran sinda na ibanan ka sa ministeryo asin ipahiling sa sainda an kagaya-gayahan na naeeksperyensiyahan mo sa paglilingkod ki Jehova? Si Elihu kan suanoy nagsabi: ‘Magtaram an mga aldaw, asin an kadakulan kan taon magpahayag nin kadunungan.’ (Job 32:7) Sinadol ni apostol Pablo an eksperyensiyadong Kristiyanong mga babayi na parigunon an buot nin iba paagi sa tataramon asin halimbawa. Nagsurat siya: ‘An mga gurang na babayi magin mga paratukdo nin karahayan.’—Tito 2:3.

6. Taano ta dai maninigong isipon nin eksperyensiyadong mga Kristiyano na kadikit sana an ikakatabang ninda sa iba?

⁶ Kun ika eksperyensiyadong Kristiyano, dakul an ikakatabang mo sa iba. Isip-isipa kun ano an nasasabutan mo ngunyan na dati dai mo aram 30 o 40 taon na an nakaagi. Aram mo nang marhay kun paano iaaplikar sa buhay an mga prinsipyo sa Bibliya. Daing duda na kaya mo nang abuton an puso nin iba paagi sa katotoohan sa Bibliya. Kun ika sarong elder, aram mo kun paano tatabangan an mga tugang na nakagibo nin sala. (Gal. 6:1) Tibaad nakanuod ka na kun paano didirehiran an mga aktibidad sa kongregasyon, mga departamento sa asembleya, o pagtugdok nin Kingdom Hall. Puwedeng aram mo kun paano dadagkahon an mga doktor na gumamit nin mga pamamaagi nin pagbulong na dai naggagamit nin dugo. Dawa kun ika baguhan pa sana sa katotoohan, igwa ka nin kapaki-pakinabang na marhay na eksperyensiya sa buhay.  Halimbawa, kun nagpadakula ka nin mga aki, igwa ka na nin dakul na praktikal na kadunungan. An maedad nang mga Kristiyano puwedeng magin epektibong gikanan nin pamparigon sa mga lingkod ni Jehova paagi sa pagtutukdo, panginginot, asin pagpakusog sa mga tugang.—Basahon an Job 12:12.

7. Anong kapaki-pakinabang na pagsasanay an ikakatao sa mga hoben pa nin maedad nang mga Kristiyano?

⁷ Paano ka mas lubos na makakatabang sa iba? Tibaad puwede mong ipahiling sa mga mas hoben kun paano mapuon asin makondukta nin mga pag-adal sa Bibliya. Kun ika sarong sister, puwede mo daw tabangan an hoben pang mga ina kun paano magigin timbang sa espirituwal na mga aktibidad dawa may inaataman na saradit pang aki? Kun ika sarong brother, puwede mo daw tukduan an hoben pang mga brother kun paano mapahayag na may entusiyasmo asin magin mas epektibong parahulit kan maugmang bareta? Puwede mo daw ipahiling sa sainda kun paano mo binibisita an gurang nang mga tugang para parigunon sa espirituwal? Dawa kun bako ka nang makusog sa pisikal arog kan dati, may marahayon kang mga oportunidad na sanayon an mga hoben pa. Nagsasabi an Tataramon nin Diyos: ‘An kamurawayan kan mga hoben iyo an saindang kusog, alagad an kagayunan kan mga gurang iyo an saindang puting buhok.’—Tal. 20:29, BPV. *

8. Ano an ginibo ni Pablo kan siya maedad na?

⁸ Ginamit ni Pablo an bilog niyang kakayahan para makapaglingkod sa Diyos dawa maedad na. Kan paluwason siya sa bilangguan sa Roma kan mga 61 C.E., dakul na taon na siyang nagtagal nin mga kasakitan sa paglilingkod bilang misyonero asin puwede kutanang magdanay na sana siya sa Roma para maghulit. (2 Cor. 11:23-27) Daing duda na pinahalagahan kan mga tugang sa dakulang siyudad na iyan an padagos na suporta niya. Pero nahiling niya na mas nangangaipo nin parahayag sa ibang mga lugar. Kaiba si Timoteo asin Tito, ipinadagos niya an gibuhon bilang misyonero, na nagbiyahe pasiring sa Efeso, dangan sa Creta, asin tibaad sa Macedonia. (1 Tim. 1:3; Tito 1:5) Dai ta aram kun nagduman siya sa España, pero nagplano siya.—Roma 15:24, 28.

9. Kasuarin posibleng buminalyo si Pedro para maglingkod sa lugar na mas nangangaipo nin parahayag? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

⁹ Posibleng labi nang 50 anyos si apostol Pedro kan bumalyo siya sa lugar na mas nangangaipo nin parahayag. Paano ta naaraman iyan? Kun mga kaedad sana siya ni Jesus o tibaad mas matua, posibleng mga 50 anyos na siya kan makipagtipon sa iba pang mga apostol sa Jerusalem kan 49 C.E. (Gui. 15:7) Pagkatapos kan pagtiripon na iyan, may panahon na nag-istar siya sa Babilonya, na daing duwa-duwa para maghulit sa dakul na Judio sa lugar na iyan. (Gal. 2:9) Yaon siya duman kan gibuhon niya kan mga 62 C.E. an inot na surat na ipinasabong sa saiya. (1 Ped. 5:13) Puwedeng dipisil mamirmihan sa ibang lugar, pero dai niya tinugutan an pagigin maedad na na halion an saiyang kagaya-gayahan sa lubos na paglilingkod ki Jehova.

10, 11. Magsaysay nin eksperyensiya dapit sa saro na kan maedad na nagbalyo para maglingkod sa lugar na mas nangangaipo nin parahayag.

¹⁰ Ngunyan, nahiling nin dakul na Kristiyano, na an edad 50 pataas, na nagbago an kamugtakan ninda kaya nakakapaglingkod sinda ki Jehova sa bagong pamamaagi. May mga buminalyo kun sain mas nangangaipo nin parahayag. Halimbawa, nagsurat si Robert: “Mga 55 na an edad ming mag-agom kan marealisar mi an mga oportunidad na bukas para sa samo. Dai mi na kaibanan sa harong an solo ming aking lalaki, dai na kaming inaataman na mga magurang, asin may itinao samo na dikit na pamana. Kinarkulo ko na an magigin kabaklan kan harong mi igo nang pambayad sa samong utang asin panggastos mi sagkod na maresibi ko an sakong pensiyon sa pagretiro. Naaraman mi na sa Bolivia dakul an nag-aako nin pag-adal sa Bibliya asin hababa an presyo nin barakalon. Kaya nagdesisyon kaming bumalyo. Bakong pasil an mag-adaptar sa bago ming kamugtakan. An gabos ibang-iba sa nakatudan mi sa Amerika del  Norte. Pero binalusan na marhay an paghihinguwa mi.”

¹¹ Sabi pa ni Robert: “An bilog ming buhay ngunyan nakasentro sa mga aktibidad sa kongregasyon. Nabawtismuhan an nagkapira sa mga tinutukduan mi sa Bibliya. Sarong pobreng pamilya na tinutukduan mi an nakaistar sa sarong baryo na dakul na kilometro an rayo. Pero dawa masakit, nagpapabanwaan surusemana an pamilyang iyan para makaatender sa mga pagtiripon. Naiimahinar mo daw an kagaya-gayahan mi huling nag-uuswag an pamilyang iyan asin nagpayunir pa ngani an matuang aking lalaki?”

12, 13. Magsaysay nin eksperyensiya dapit sa sarong Kristiyano na pagkatapos magretiro naglilingkod ki Jehova sa bagong pamamaagi.

¹² An mga kongregasyon asin grupo na iba an lengguwahe makikinabang nin dakula sa halimbawa nin maedad nang mga tugang. Nakakagaya-gaya man na maghulit sa siring na teritoryo. Halimbawa, nagsurat si Brian: “Nagin mabublay an buhay ming mag-agom kan mag-65 anyos ako, an edad nin pagretiro sa Britania. Dai mi na kaiba sa harong an samong mga aki, asin bihira kaming makanumpong nin mga interesado na matutukduan sa Bibliya. Dangan namidbid ko an sarong hoben na lalaking Intsik na researcher sa unibersidad sa lugar mi. Inako niya an imbitasyon sa satong pagtiripon, asin tinukduan ko na siya sa Bibliya. Pakalihis nin pirang semana, iiniba niya an saro pang Intsik na researcher man. Pakalihis nin duwang semana, iiniba pa niya an ikatulo, dangan an ikaapat.

¹³ “Kan may ikalimang Intsik na researcher na nagsabi na gusto man niyang mag-adal sa Bibliya, naisip ko, ‘Dai buot sabihon na miling 65 anyos na ako maretiro na ako sa paglilingkod ki Jehova.’ Kaya hinapot ko an sakong agom, na mas hoben sako nin duwang taon, kun gusto niyang mag-adal nin lengguwaheng Intsik. Nag-adal kami kaiyan gamit an mga audiocassette tape. Sampulong taon na an nakaagi puon kaidto. Pagmati mi nagin hoben giraray kami huli sa paghuhulit sa langtad na iba an lengguwahe. Sagkod sa presente, 112 nang Intsik an natukduan mi sa Bibliya! Kadaklan sa sainda nakaatender na sa mga pagtiripon. An saro sa sainda payunir na ngunyan asin naglilingkod kaiba mi.”

14. Ano an ikakaugma nin maedad nang mga Kristiyano, asin paano sinda napaparigon kan halimbawa ni Pablo?

¹⁴ Minsan ngani dakul na Kristiyano, na labi nang 50 anyos, an may marahay na mga oportunidad para maglingkod ki Jehova sa bagong pamamaagi, bako gabos makakagibo kaiyan. An nagkapira sa sainda maluya an salud, asin an iba nag-aataman nin gurang nang mga magurang o may mga aking nakadepende pa sa sainda. Mauugma ka sa pakaaram na inaapresyar ni Jehova an ano man na ginigibo mo sa paglilingkod sa saiya. Kaya imbes na madisganar huli sa mga dai mo kayang gibuhon, ikaugma mo an kaya mong gibuhon. Isip-isipa an halimbawa ni Pablo. Pirang taon siyang nakabilanggo sa harong, kaya dai niya ikinapadagos an pagbiyahe bilang misyonero. Pero pag may mga nagbibisita sa saiya, nakikipag-ulay siya sa sainda dapit sa Kasuratan asin pinapakusog sinda sa pagtubod.—Gui. 28:16, 30, 31.

15. Taano ta pinapahalagahan na marhay an gurang nang mga Kristiyano?

¹⁵ Inaapresyar man ni Jehova an kayang gibuhon sa paglilingkod sa saiya nin mga gurang na. Minsan ngani sinabi ni Solomon na an masakit na mga aldaw huli sa maluyang salud bako an pinakamarahay na kabtang kan buhay, pinapahalagahan ni Jehova an nagigibo nin gurang nang mga Kristiyano sa pag-umaw sa Saiya. (Luc. 21:2-4) Inaapresyar nin mga kongregasyon an maimbod na halimbawa kan haloy nang mga lingkod na kaiba ninda.

16. Anong mga pribilehiyo an posibleng marhay na dai nakamtan kan gurang nang si Ana, pero ano an magigibo niya para sambahon an Diyos?

¹⁶ Sinasabi kan Bibliya na si Ana padagos na maimbod na nag-umaw ki Jehova sagkod sa paggurang niya. Siya balo na 84 anyos na kan mamundag si Jesus. Posibleng marhay na dai na naglawig an buhay niya para magin parasunod ni Jesus, lahidan kan banal na espiritu, o makapaghulit kan maugmang bareta kan Kahadian. Alagad ikinaugma ni Ana an kaya niyang gibuhon. ‘Parati siyang nasa templo; aldaw-banggi siyang nagsasamba sa Diyos.’ (Luc. 2:36, 37, BPV) Pag nagdudulot nin insenso sa templo aldaw asin banggi an halangkaw na saserdote, kaiba si Ana sa mga nagtitiripon sa patyo na silensiyong namimibi sa laog nin tibaad kabangang oras. Kan mahiling niya an umboy na si Jesus, nagpuon siyang ‘magtaram dapit saiya sa gabos na naghahalat kan pagtubos sa Jerusalem.’—Luc. 2:38.

17. Paano ta matatabangan an mga Kristiyano na gurang na asin maluya an hawak na makikabtang sa tunay na pagsamba?

¹⁷ Ngunyan, maninigong magin alisto kitang tabangan an mga Kristiyano na gurang na o maluya an hawak. May mga gustong-gustong mag-atender sa mga asembleya asin pagtiripon kan kongregasyon pero tibaad bihira na nindang magibo iyan. Sa ibang lugar, may pagkamuot na iinaareglo nin mga kongregasyon na madangog ninda an mga pagtiripon paagi sa telepono. Tibaad bako ining posible sa ibang lugar. Dawa siring, puwedeng magsuportar sa tunay na pagsamba an mga Kristiyano na dai kayang mag-atender sa mga pagtiripon. Halimbawa, nakakatabang an pamibi ninda sa kapangganahan kan Kristiyanong kongregasyon.—Basahon an Salmo 92:13, 14.

18, 19. (a) Taano ta tibaad dai narerealisar nin gurang nang mga Kristiyano kun gurano ninda kanapaparigon an iba? (b) Siisay an puwedeng mag-aplikar kan konseho na: “Girumduma . . . an saimong Kahuruhalangkawing Kaglalang”?

¹⁸ Tibaad dai narerealisar nin gurang nang mga Kristiyano kun gurano sinda kanakakaparigon sa iba. Halimbawa, minsan ngani dakul na taon na maimbod na nagduduman sa templo si Ana, posibleng dai niya aram na pakalihis nin dakul na siglo makakaparigon pa man giraray sa iba an halimbawa niya. Nakasurat sa Kasuratan an dapit sa pagkamuot ni Ana ki Jehova. Daing duda na an pagkamuot mo sa Diyos garo man sana nakasurat sa puso nin mga kapwa parasamba. Bako nanggad makangangalas na nagsasabi an Tataramon nin Diyos: ‘Korona nin dangog an pagkagurang, na makukua sa dalan kan kabanalan’!—Tal. 16:31.

¹⁹ May limitasyon an kaya ta gabos na gibuhon sa paglilingkod ki Jehova. Pero lugod na isapuso ta na makukusog pa an ipinasabong na tataramon na: “Girumduma . . . an saimong Kahuruhalangkawing Kaglalang . . . bago umabot an mga aldaw nin kasakitan.”—Par. 12:1, NW.