1, 2. Anong mga pagkawara an nagpapasakit nin grabe sa mga tawo ngunyan, asin ano an epekto kaini sa sato?

 NAWARA o naraot nin sarong aki an kawatan na gustuhon niya tapos grabe an hibi niya. Makahirakon na dangugon an hibi niya! Pero kan makua o mahirahay kan saiyang magurang an kawatan, maugma na giraray an aki. Para sa magurang, tibaad simpleng bagay lang an paghanap kan kawatan o paghirahay pa ngani kaiyan. Pero para sa aki, makaugmahon saka makangalason an ginibo kan magurang. An garo baga imposible nang makua naibalik giraray!

² Si Jehova, an perpektong Magurang, may kapangyarihan na ibalik giraray an tibaad hinuhuna kan saiyang mga aki sa daga na talagang nawara na. Siyempre, bako sanang mga kawatan an buot niyatong sabihon. Sa “delikado asin masakit na mga panahon” na ini, kaipuhan tang atubangon an pagkawara nin mga bagay na mas mahalagang marhay kisa sa kawatan. (2 Timoteo 3:1-5) Kadaklan sa pinapahalagahan na marhay nin mga tawo garo baga pirming namemeligro—harong, mga pagsadiri, trabaho, pati salud. Tibaad nahahadit man kita pag iniisip-isip niyato an pagkaraot kan kapalibutan asin an nagigin resulta kaiyan na pagkaubos kan dakul na klase nin mga hayop asin tinanom. Minsan siring, mayo na nin mas makulog pa para sa sato kisa sa magadanan nin mahal sa buhay. Puwedeng makamati kita nin grabeng kapungawan asin nin pagigin daing maginibo.—2 Samuel 18:33.

3. Anong nakakarangang paglaom an sinasabi sa Gibo 3:21, asin paano iyan uutubon ni Jehova?

 ³ Kun siring, nakakaranga nanggad na maaraman an manungod sa kapangyarihan ni Jehova na ibalik sa dati an mga bagay-bagay! Sa kapitulong ini maaaraman niyato an manungod sa dakul na bagay na kayang ibalik asin talagang ibabalik nin Diyos sa saiyang mga aki digdi sa daga. Sa katunayan, ipinapahiling kan Bibliya na katuyuhan ni Jehova an “pagbabalik sa dati kan gabos na bagay.” (Gibo 3:21) Tanganing magibo ini, gagamiton ni Jehova an Mesiyanikong Kahadian, na pinapamahalaan kan saiyang Aki, si Jesu-Cristo. Ipinapahiling kan ebidensiya na an Kahadian na ini nagpuon nang mamahala sa langit kan 1914. a (Mateo 24:3-14) Ano an ibabalik? Hilingon niyato an nagkapira sa pambihirang mga gibo ni Jehova nin pagbalik sa dati kan mga bagay-bagay. An saro sa mga ini nahihiling na niyato asin naeeksperyensiyahan. An iba mangyayari sa maabot pang panahon na may mahiwas na sakop.

4, 5. Ano an nangyari sa banwaan nin Diyos kan 607 B.C.E., asin anong paglaom an itinao sa sainda ni Jehova?

⁴ An sarong bagay na ibinalik na ni Jehova iyo an dalisay na pagsamba. Tanganing masabutan kun ano an kahulugan kaini, siyasaton niyato sa halipot an kasaysayan kan kahadian nin Juda. An paggibo kaiyan matao sa sato nin  nakakapukaw sa buot na pakasabot sa kun paano ginagamit ni Jehova an saiyang kapangyarihan na ibalik sa dati an mga bagay-bagay.—Roma 15:4.

⁵ Isip-isipa kun ano an namati kan maimbod na mga Judio kan 607 B.C.E. kan malaglag an Jerusalem. Nagin kagabaan an saindang namumutan na siyudad; gaba an mga pader kaiyan. Mas grabe pa, gaba na an mamuraway na templo na itinugdok ni Solomon, an solamenteng sentro nin dalisay na pagsamba ki Jehova sa bilog na daga. (Salmo 79:1) An mga natadang buhay puwersahan na dinara sa Babilonya, na huli kaiyan nabayaan an saindang dagang tinubuan na tiwangwang asin nagin istaran nin mga layas na hayop. (Jeremias 9:11) Sa pagmansay nin tawo, garo baga mayo na nin paglaom na maibalik pa sa dati an gabos. (Salmo 137:1) Pero si Jehova, na haloy nang ihinula an kalaglagan na ini, nanuga na sarong panahon nin pagbabalik sa dati an maabot.

6-8. (a) Anong pauruutrong tema an yaon sa mga isinurat kan mga propetang Hebreo, asin paano nagkaigwa nin inot na kautuban an mga propesiyang iyan? (b) Sa presenteng mga panahon, paano an banwaan nin Diyos nakaeksperyensiya nin kautuban kan dakul na propesiya manungod sa pagbabalik sa dati?

⁶ Sa katunayan, an pagbabalik sa dati pauruutrong tema sa mga isinurat kan mga propetang Hebreo. b Paagi sa sainda, ipinanuga ni Jehova an sarong daga na ibinalik sa dati asin iniistaran na giraray, mabunga, protektado sa mababangis na hayop asin pagsalakay nin mga kalaban. Ilinadawan niya an saindang daga na siring sa paraiso! (Isaias 65:25; Ezekiel 34:25; 36:35) Urog sa gabos, eestablisaron giraray an dalisay na pagsamba, asin itutugdok liwat an templo. (Mikas 4:1-5) An mga propesiyang iyan nagtao nin paglaom sa  nadistiyerong mga Judio, na nakatabang sa sainda na matagalan an 70 taon na pagkabihag ninda sa Babilonya.

⁷ Sa katapos-tapusi, nag-abot an panahon nin pagbabalik sa dati. Kan makatalingkas na sa Babilonya an mga Judio, nagpuli sinda sa Jerusalem asin itinugdok liwat an templo ni Jehova duman. (Esdras 1:1, 2) Sagkod na sinusuportaran ninda an dalisay na pagsamba, binebendisyunan sinda ni Jehova asin ginigibo niyang mabunga saka mauswag an saindang daga. Prinotektaran niya sinda sa mga kalaban asin sa mababangis na hayop na iyo an nakaistar sa saindang daga sa laog nin mga dekada. Siguradong ugmahon sinda sa kapangyarihan ni Jehova na ibalik sa dati an mga bagay-bagay! Alagad an mga pangyayaring iyan inot asin sadit na kautuban pa sana kan mga propesiya manungod sa pagbabalik sa dati. An mas dakulang kautuban maabot “sa huring kabtang kan mga aldaw,” an satong panahon, pag an haloy nang ipinanugang Tagapagmana nakatukaw na sa trono ni Hading David.—Isaias 2:2-4; 9:6, 7.

⁸ Dai nahaloy pakapatukawa ki Jesus sa trono sa langitnon na Kahadian kan 1914, tinawan niya nin atensiyon an espirituwal na mga pangangaipo kan maimbod na banwaan nin Diyos digdi sa daga. Kun paanong an natatadang mga Judio pinatalingkas kan Persianong kongkistador na si Ciro sa Babilonya kan 537 B.C.E., pinatalingkas man ni Jesus an natatadang espirituwal na mga Judio—an mismong mga parasunod niya—sa impluwensiya kan “Dakulang Babilonya,” an pambilog na kinaban na imperyo nin palsong relihiyon. (Kapahayagan 18:1-5; Roma 2:29) Puon kan 1919, an dalisay na pagsamba ibinalik sa tamang lugar kaiyan sa buhay nin tunay na mga Kristiyano. (Malakias 3:1-5) Puon kaidto, an banwaan ni Jehova nagsamba sa saiya sa saiyang lininig na espirituwal na templo—an areglo nin Diyos para sa dalisay na pagsamba. Taano ta mahalaga ini para sa sato ngunyan?

9. Pakalihis kan panahon kan mga apostol, ano an ginibo kan mga klero nin Kakristiyanuhan sa pagsamba sa Diyos, pero ano an ginibo ni Jehova sa panahon niyato?

⁹ Pag-isipan an mga nangyari sigun sa kasaysayan. An mga Kristiyano kan inot na siglo nagkamit nin dakul na espirituwal na bendisyon. Pero ihinula ni Jesus asin kan mga apostol na an tunay na pagsamba mararaot asin mawawara. (Mateo 13:24-30; Gibo 20:29, 30) Pakalihis kan panahon kan mga apostol, naglataw an Kakristiyanuhan. Inarog kan mga klerigo kaiyan an paganong mga katukduan asin kaugalian. Haros pinagin imposible man ninda an pagdulok sa Diyos, na sinasabing saro siyang Trinidad na mayo nin makakasabot asin tinutukduan ninda an mga tawo na magkumpisal sa mga padi asin mamibi ki Maria saka sa lain-lain na “mga santo” imbes na ki Jehova. Ngunyan, pakalihis nin dakul na siglo nin siring na pagkaraot, ano an ginibo ni Jehova? Sa tahaw kan kinaban ngunyan—sarong kinaban na impluwensiyado nang marhay nin relihiyosong kaputikan asin naatian nin maraot na mga gibo—nag-interbenir siya asin ibinalik niya an dalisay na pagsamba! Masasabi niyato, na daing pagpasobra, na an pagbabalik na iyan saro sa pinakaimportanteng pangyayari sa presenteng mga panahon.

10, 11. (a) Anong duwang aspekto an kalabot sa espirituwal na paraiso, asin paano ka magigin kabtang kaiyan? (b) Anong klaseng mga tawo an tinitipon ni Jehova sa espirituwal na paraiso, asin magkakapribilehiyo sindang mahiling an ano?

¹⁰ Kaya, an tunay na mga Kristiyano ngunyan yaon sa espirituwal na paraiso na padagos na nag-uuswag. Ano an kalabot sa paraisong ini? Igwa iyan nin duwang mahalagang aspekto. An inot iyo an dalisay na pagsamba sa tunay na Diyos, si Jehova. Binendisyunan niya kita nin sarong paagi nin pagsamba na mayo nin mga kaputikan asin biribid na  mga katukduan. Binendisyunan niya kita nin espirituwal na kakanon. Nagpapangyari iyan sa sato na makanuod manungod sa satong Ama sa langit, mapaugma siya, asin magin harani sa saiya. (Juan 4:24) An ikaduwang aspekto kan espirituwal na paraiso may koneksiyon sa mga tawo. Siring kan ihinula ni Isaias, “sa huring kabtang kan mga aldaw,” tinukduan ni Jehova an saiyang mga parasamba kan mga dalan nin katuninungan. Tinukduan niya kita na dai makigiyera. Sa ibong kan satong pagigin bakong perpekto, tinatabangan niya kitang isulot “an bagong personalidad.” Binebendisyunan niya an satong mga paghihinguwa paagi sa pagtao sa sato kan saiyang banal na espiritu, na nakakatabang sa sato para makapaluwas nin magayon na bunga. (Efeso 4:22-24; Galacia 5:22, 23) Kun naghihinguwa kang humiro kauyon kan espiritu nin Diyos, talagang kabtang ka kan espirituwal na paraiso.

¹¹ Tinitipon ni Jehova sa espirituwal na paraisong ini an klase nin mga tawo na namumutan niya—an mga namumuot sa saiya, namumuot sa katuninungan, asin “nakakamating kaipuhan ninda nin espirituwal na mga bagay.” (Mateo 5:3) Maeeksperyensiyahan ninda an panahon na diyan gigibuhon ni Jehova an mas pambihirang mga bagay para sa katawuhan asin sa bilog na daga.

12, 13. (a) Taano ta an mga propesiya manungod sa pagbabalik sa dati dapat na magkaigwa nin saro pang kautuban? (b) Ano an katuyuhan ni Jehova para sa daga arog kan sinabi sa Eden, asin taano ta nagtatao ini sa sato nin paglaom para sa maabot na panahon?

¹² Dakul na propesiya manungod sa pagbabalik sa dati an nanunungod bako sana sa espirituwal na pagbabalik. Halimbawa, si Isaias nagsurat manungod sa panahon na an mga may hilang, pilay, buta, asin bungog mauumayan saka an mismong kagadanan hahalunon sagkod lamang. (Isaias 25:8; 35:1-7) An siring na mga panuga dai  literal na nautob sa suanoy na Israel. Asin dawa ngani nahiling ta sa satong panahon an espirituwal na kautuban kan mga panugang ini, igwa kita kan gabos na dahilan na magtubod na sa maabot na panahon, magkakaigwa nin literal asin lubos na kautuban an mga iyan. Paano ta iyan naaraman?

¹³ Duman sa Eden, lininaw ni Jehova an saiyang katuyuhan para sa daga: Iistaran iyan nin nagkakasararong pamilya nin katawuhan na maugma asin may marahay na salud. Kaipuhan kaidto kan lalaki asin babayi na atamanon an daga asin an gabos na linalang na yaon diyan, tanganing gibuhon na paraiso an bilog na daga. (Genesis 1:28) Harayuon iyan sa presenteng kamugtakan nin mga bagay. Pero makakasigurado kita na an mga katuyuhan ni Jehova nungkang mauulang. (Isaias 55:10, 11) Papangyarihon ni Jesus, bilang an Mesiyanikong Hadi na ninombrahan ni Jehova, an lakop sa globong Paraisong ini.—Lucas 23:43.

14, 15. (a) Paano gigibuhon ni Jehova na “bago an gabos na bagay”? (b) Ano an magigin buhay sa Paraiso, asin arin sa mga iyan an pinakagusto mo?

¹⁴ Imahinara na nahihiling mong an bilog na daga nagin nang Paraiso! Sinasabi ni Jehova manungod sa panahon na iyan: “Uya! Ginigibo kong bago an gabos na bagay.” (Kapahayagan 21:5) Isip-isipa kun ano an magigin kahulugan kaiyan. Kun tapos nang gamiton ni Jehova an saiyang kapangyarihan na manglaglag tumang sa maraot na lumang sistemang ini, an matatada “bagong mga langit asin sarong bagong daga.” Nangangahulugan ini na sarong bagong gobyerno an mamamahala hali sa langit sa sarong bagong sosyedad nin mga tawo na kompuwesto kan mga namumuot ki Jehova asin nag-uutob kan saiyang kabutan. (2 Pedro 3:13) Si Satanas, kaiba an saiyang mga demonyo, dai na makakagibo nin ano man  na danyos. (Kapahayagan 20:3) Sa kainot-inuting pagkakataon sa laog nin rinibong taon, makakatalingkas an katawuhan sa maraot asin nakakaungis saka nakakadanyar na impluwensiyang iyan. Siguradong dakulang kaginhawahan an itatao kaiyan!

¹⁵ Sa katapos-tapusi, magigibo na niyatong atamanon an magayon na planetang ini arog kan orihinal na katuyuhan para sa sato. An daga may natural na kakayahan na hirahayon an sadiri. An naatian na mga danaw asin salog kayang linigon an sadiri kun an ginigikanan kan polusyon nahali na; an mga dagang rinaot nin giyera puwedeng magin magayon giraray kun mayo nang mga giyera. Nakakaugma nanggad na tumabang para gibuhon an bilog na daga na magin paraiso arog kan hardin nin Eden, na may kadakul asin manlain-lain na hayop asin tinanom! Dai na gigibuhon nin tawo an daing pakundangan na pandedestroso sa mga hayop asin tinanom. Imbes, magkakaigwa sinda nin matuninong na relasyon sa gabos na linalang digdi sa daga. Pati mga aki dai na matatakot sa layas na mga hayop.—Isaias 9:6, 7; 11:1-9.

16. Sa Paraiso, anong pagbabalik an maeeksperyensiyahan kan lambang maimbod na indibidwal?

¹⁶ Maeeksperyensiyahan man niyato an pagbabalik bilang indibidwal. Sa bilog na daga, an mga nakaligtas sa Armagedon makakaeksperyensiya nin milagrosong mga pagpaumay. Arog kan ginibo ni Jesus kan yaon siya sa daga, gagamiton niya an kapangyarihan na itinao sa saiya nin Diyos tanganing ibalik an paghiling kan mga buta, an pandangog kan mga bungog, asin an marahay na salud kan mga pilay saka maluya an hawak. (Mateo 15:30) Ikakaugmang marhay kan mga gurang na maibalik giraray an saindang marahay na salud asin kusog arog kaidtong hoben pa sinda. (Job 33:25) Mawawara na an mga kurubot, magigin tanos na an mga takyag saka tabay,  asin magigin makusog na giraray an mga kalamnan. Maeeksperyensiyahan kan gabos na maimbod na tawo an luway-luway na paghali asin pagkawara kan mga epekto nin kasalan saka pagkabakong perpekto. Magpapasalamat nanggad kita sa Diyos na Jehova huli sa saiyang makangangalas na kapangyarihan na ibalik sa dati an mga bagay-bagay! Ngunyan, magpokus kita sa sarong nakakaugmang marhay na aspekto kan nakakapukaw sa buot na panahon na ini nin pagbabalik.

17, 18. (a) Taano ta sinagwi ni Jesus an mga Saduceo? (b) Anong mga kamugtakan an nagmotibar ki Elias na hagadon ki Jehova na gumibo nin pagbuhay liwat?

¹⁷ Kan inot na siglo C.E., an nagkapirang lider nin relihiyon, na inaapod na mga Saduceo, dai nagtutubod sa pagkabuhay liwat. Sinagwi sinda ni Jesus paagi sa mga tataramon na ini: “Sala kamo, dahil dai nindo aram an Kasuratan ni an kapangyarihan nin Diyos.” (Mateo 22:29) Iyo, ihinahayag kan Kasuratan na si Jehova igwa kan siring na kapangyarihan na magbalik. Paano?

¹⁸ Imahinara an nangyari kan panahon ni Elias. Kugos-kugos nin sarong babaying balo an lupaypay nang hawak kan solo-solo niyang aki. Gadan na an aking lalaki. Siguradong nabigla si propeta Elias, na huruhalawig na panahon nang nagin bisita kan babaying balo. Bago kaini, tinabangan niya an aki na makasalbar sa gutom. Tibaad nagin harani na an buot ni Elias sa aking idto. Talagang munduon an ina. An aking ini iyo na sana an kaugmahan niya pakatapos na magadan an saiyang agom. Tibaad inasahan niya na an aki na ini an maataman sa saiya sa paggurang niya. Sa pagkapurisaw, naisip kan babaying balo na tibaad pinapadusahan siya huling may nagibo siyang sala. Dai matios ni Elias na paghilingon an arog kaiyan na  makamumundong kamugtakan. Luway-luway niyang kinua an bangkay sa may daghan kan ina, isinakat iyan sa saiyang kuwarto, asin hinagad sa Diyos na Jehova na ibalik an buhay kan aki.—1 Hadi 17:8-21.

19, 20. (a) Paano ipinahiling ni Abraham na may pagtubod siya sa kapangyarihan ni Jehova na magbuhay liwat nin gadan, asin ano an basehan kan siring na pagtubod? (b) Paano binalusan ni Jehova an pagtubod ni Elias?

¹⁹ Bako si Elias an inot na nagtubod sa pagkabuhay liwat. Mga siglo bago kaidto, nagtubod si Abraham na si Jehova igwa kan siring na kapangyarihan na buhayon liwat an mga tawo—asin may marahay siyang dahilan. Kan si Abraham 100 anyos na asin si Sara 90, ibinalik ni Jehova an kakayahan ninda na mangaki; milagroso niyang pinangyari na mangaki si Sara nin lalaki. (Genesis 17:17; 21:2, 3) Pagkatapos, kan an aki nasa tamang edad na, hinagad ni Jehova ki Abraham na iatang ini. Nagpahiling si Abraham nin pagtubod, na naglalaom na kaya ni Jehova na ibalik an buhay kan namumutan niyang marhay na si Isaac. (Hebreo 11:17-19) An makusugon na pagtubod na iyan tibaad iyo an dahilan kun taano ta, bago nagtukad sa bukid tanganing idulot an saiyang aki, siniyerto ni Abraham sa mga uripon niya na mabalik sindang magkaibanan ni Isaac.—Genesis 22:5.

²⁰ Pinaligtas ni Jehova si Isaac, kaya dai kinaipuhan an pagbuhay liwat kan panahon na idto. Minsan siring, sa kamugtakan ni Elias, an aki kan babaying balo gadan na—pero dai pa nahahaloy. Binalusan ni Jehova an pagtubod kan propeta paagi sa pagbuhay liwat sa aki! Dangan dinara ni Elias an aki sa ina kaini, asin sinabi niya an dai malilingawan na mga tataramon na ini: “Hilinga, buhay an aki mo”!—1 Hadi 17:22-24.

21, 22. (a) Ano an katuyuhan kan mga pagkabuhay liwat na isinurat sa Kasuratan? (b) Sa Paraiso, magigin gurano kahiwas an pagbuhay liwat, asin siisay an magibo kaiyan?

 ²¹ Sa siring, sa kainot-inuting pagkakataon sa rekord kan Bibliya, nahiling niyato si Jehova na ginamit an kapangyarihan niya na ibalik an buhay nin tawo. Pag-abot nin panahon, tinawan man ni Jehova nin kapangyarihan si Eliseo, Jesus, Pablo, asin Pedro na magbuhay liwat nin gadan. Siyempre, an mga binuhay liwat na idto nagadan man giraray pag-abot nin panahon. Minsan siring, an mga pagkasaysay na iyan sa Bibliya nagtatao sa sato nin marahayon na patanaw kan mga mangyayari sa maabot.

²² Sa Paraiso, gigibuhon ni Jesus an saiyang papel bilang “an pagkabuhay liwat asin an buhay.” (Juan 11:25) Bubuhayon niya liwat an minilyon na tawo, na tinatawan sinda nin oportunidad na mabuhay nin daing katapusan sa Paraiso digdi sa daga. (Juan 5:28, 29) Imahinara an eksena nin paghirilingan nin nagkakaminuruutan na mga mag-aramigo  asin magkakaparyente, na haloy na nagkasuruwayan huli sa kagadanan, na nagkukurugusan asin maugmang magkairibanan na giraray! Uumawon kan gabos na tawo si Jehova huli sa saiyang kapangyarihan na ibalik sa dati an mga bagay-bagay.

23. Ano an pinakanangungurog sa gabos na pagpahiling kan kapangyarihan ni Jehova, asin paano kaiyan ginagarantiyahan an satong paglaom sa maabot na panahon?

²³ Nagtao si Jehova nin masarig na garantiya para lubos kitang magtiwala sa paglaom na pagkabuhay liwat. Binuhay liwat ni Jehova an saiyang Aking si Jesus bilang makapangyarihan na espiritung linalang, asin ginibo siyang ikaduwa sa saiya. Iyan an pinakanangungurog sa gabos na pagpahiling kan saiyang kapangyarihan. An binuhay liwat na si Jesus nagpahiling sa ginatos na mga tawo. (1 Corinto 15:5, 6) An ebidensiyang iyan igo nang pruweba dawa sa mga nagdududa sa pagkabuhay liwat. Si Jehova may kapangyarihan na ibalik an buhay.

24. Taano ta makakapagtiwala kita na bubuhayon liwat ni Jehova an mga gadan, asin anong paglaom an puwedeng pakamahalon kan kada saro sa sato?

²⁴ Bako sanang may kapangyarihan si Jehova na ibalik an buhay kan mga gadan kundi mawot niya man na gibuhon iyan. An maimbod na tawong si Job pinasabngan na magsabi na talagang hinihidaw ni Jehova na buhayon liwat an mga gadan. (Job 14:15) Dai ka daw nadadagkang rumani sa satong Diyos, na gustong-gustong gamiton sa siring na mamumuton na paagi an saiyang kapangyarihan na ibalik sa dati an mga bagay-bagay? Pero, girumdumon na an pagbuhay liwat saro sanang aspekto kan dakul na mga paagi ni Jehova para gibuhon na bago an gabos na bagay. Mantang urog kang minarani sa saiya, pirming pakamahalon an mahalagang marhay na paglaom na puwede kang magin presente duman sa Paraiso tanganing mahiling kun paano ni Jehova ‘ginigibong bago an gabos na bagay.’—Kapahayagan 21:5.