INYU BAGWAL
7: Mam ma yé nseñ
INYUKI HALA A YÉ NSEÑ
Mam ma yé mahee ma yé mam ma u ntéé le wemede u noñ, inyule u ntehe le ma yéne we nseñ. Kiki hihéga, baa u noode unda telepsép ikété hiki jam u mboñ? I yé ntiik le, u ga bana ngôñ i niiga bon boñ i lem i.
Ikété mam ma yé mahee, di nla ki sima bilem bilam. Kiki héga, mut nu a gwé bihiumul bilam, a yé mut bôlô, mut telepsép, ni mut a ntôñ ki bôt bape—mut a nla hoo nigil bilem bini, ngéda a ngi yii mañge.
LITIÑ LI BIBEL: “Niiga mañge njel a nlama nôñôl; ngéda a mañap a’ yék bé yo.”—Bingéngén 22:6.
INYUKI HALA A YÉ NSEÑ
Munu dilo tjés di teknôlôgi, bilem bilam bi mbéda ngandak. Nyañ bon wada le Karyn a ntoñol le: “Boñge ba nla béñge bibéba bi mam ni bitéléfôn gwap to imbe ngéda. Bon bés ba nla ba ba yii bés ipañ, ba béñgege gwom bibe!”
LITIÑ LI BIBEL: “Binéñha bi bôt . . . bi nhianda ikété mahoñol map le ba yi bagal jam lilam ni jam libe.”—Lôk Héber 5:14.
Yak bilem bilam bi yé nseñ. Hala a mbéñge disii di bilem (kiki bo, i yi kal le “soho” ni le “me nyéga”) yak ni i tôñ bôt bape—i lem ini i ntôl ha bé nano, inyule bôt ba ntégbaha ngéda i bikei iloo kiki ba ntégbaha ngéda ni bôt bape.
LITIÑ LI BIBEL: “Kiki ni nsômbôl le bôt ba bôñôl bé, yak bé ki bôñlana bo hala.”—Lukas 6:31.
JAM U NLA BOÑ
Kal nye mam u ntehe le ma yé mahee. Kiki héga, minyiña mi ñunda le, boñge ba wanda ba yé bebee i keñgle malal ilole ba mbiiba, ibale ba bi tibil yaga niiga bo le, liboñok li, li yé libe.
NDÉK MAÉBA: We ni man woñ ni nla kwélél ngim jam i ntip tagbe, inyu niiga nye mam ma yé mahee. Kiki héga, ibale u nok ngim ñañ le mut a nol numpe inyu ôa, u nla kal nye le: “Hala a yé jam li kônhana woñi i tehe le ngim bôt i gwéne bôt bape ngandak ôa. Baa u nhoñol le kii i ntinde bôt i boñ hala?”
“Hala a yé nledek jam inyu boñge i yi pohol ipôla jam lilam ni jam libe, ibale ba niiga bé bo maselna ma yé ipôla jam lilam ni jam libe.”—Brandon.
Niiga bo bilem bilam. Yak disii di boñge di nla nigil i kal le “soho” tole “me nyéga,” ba nla ki nigil i tôñ bôt bape. Kaat ni hop Ngisi le Parenting Without Borders i nkal le: “Kiki boñge ba yé i tehe le ba nla bé niñ botama, ndi ba yé ni bôt bape—ikété mahaa map, bisuklu gwap, tole mabôga map—hala a nla tinde bo i bana maboñok malam, ma ma nla bane yak bôt bape nseñ, he ndik botama bé.”
NDÉK MAÉBA: U nlama ti bon boñ bibôlô inyu boñ le ba nigil i hôla bôt bape.
“Ibale bon bés ba meya ba nsal bibôlô ba nti bo nano i mbai, hala a ga hôla bo i niñ botama ngéda ba ga nañ. I sal bibôlô gwap loñge nano i nkôôba bo i éga niñ yap bomede yani.”—Tara.
