Ke i miñañ

Ke i miño mi bibuk

NAÑ U NIÑ I BÔT

Me nkon bé woñi inyule me mbôdôl Yéhôva ñem

Me nkon bé woñi inyule me mbôdôl Yéhôva ñem

I NGÉDA bôt ba mbat me kii me mboñ i niñ yem, me mbéna timbhe bo le: “Me yé loñge man bot i moo ma Yéhôva!” I yom me nsômbôl kal i yé le, kiki me nla yoñ bot yem inyu kena yo to hee me ngwés, hala nyen me ngwés le Yéhôva ni ntôñ wé bon ba kal me hee me nlama ke, ni imbe ngéda me kee. Me bi neebe ngim minson mi mi bé bat ngandak bisesema, ngim mangéda, me bé yak le me nimis niñ yem. Ndi, me bi nigil le ibale me mbôdôl Yéhôva ñem, me gwé bé le me kon yom yo ki yo woñi.

ME NIGIL I BÔDÔL YÉHÔVA ÑEM

Me bi gwéé i man mbai yada i nwelmbok u Najéria, i pes hiôñk i nwii 1948. Ha ngéda i, manyañ nu papa yem le Moustapha ni mankéé nu mañ le Wahabi ba bi kôs sôble, ba yila Mbôgi Yéhôva. I ngéda me bééna nwii mbôô, pua yem a wo. Hala a bi pat me ñem. Wahabi a bi kal me le di nla témb di tehe pua yés i bitugne. Hala a bi lédés me, a tinde yak me i bôdôl yigil Bibel. Me bi kôs sôble i nwii 1963. Yak bilôk bikéé gwem biaa bipe, bi sôblana.

I nwii 1965, me bi ke i koba mankéé nu mañ le Wilson i tison i Lagos, me bé maséé i tégbaha ngéda ni basañal ba likoda li Igbobi. Maséé ni makénd map ma bi tinde me i yoñ bôlô nsañal i sôñ Kondoñ nwii 1968.

Mankéé wada nu a bé sal i Bétel le Albert Olugbebi, a bi naña boma i tôbôtôbô ni boñge ba wanda inyu hôla bés i yi le ba bééna ngôñ ni basañal ba tôbôtôbô i ñombok u Najéria. Me ngi hoñlak bibañga bi mankéé Olugbebi nu a bi kal bés le: “Ni yé njohok, ni nla gwélél ngéda ni ngui nan i nson u Yéhôva. Bôlô i yé ngandak nyoo!” Inyu kôna ndémbél i mpôdôl Yésaya nu a bé bebee i ke to hee homa Yéhôva a bé om nye, yak me me bi yônôs lipep inyu yila nsañal nu tôbôtôbô.​—Yésaya 6:8.

I sôñ Mpuye nwii 1968, ba bi ep me kiki nsañal nu tôbôtôbô i tison i Kano, i ñombok u Najéria. Hala a bé i ngéda gwét bi Biafra bi bé nnayak, ibôdôl nwii 1967 ikepam i nwii 1970, i gwét bi bi bi lona lisañda ngandak iloole bi ntagbe i nwelmbok u Najéria. Mankéé wada nu a bé tôñ me ngandak a bi noode kwés me nkaa le me ke bañ, ndi me bi kal nye le: “Me nyéga kiki u ntôñ me, ndi ibale Yéhôva a gwé ngôñ le me gwel nson u, ibabé nkaa a ga ba ni me.”

ME MBÔDÔL YÉHÔVA ÑEM I HOMA GWÉT BI YÉ NNAYAK

Niñ i bé ndutu i tison i Kano. Gwét bi bi ôbôs mam momasôna mu soso tison i. Ngim mangéda i likalô, di bé tehe mim mi bôt ba ba bi wo mu gwét bi. Tolakii ngangak makoda i bé nyoo i tison i Kano, libim li bilôk bikéé li bi ke gwét ngwéé. Bilôk bikéé bi bi yégle, bi bé pam bé to 15, bi bi tomb, bi konok woñi. Maséé ma bé le ma nol bo i ngéda ba bi tehe basañal ba tôbôtôbô basamal ba nlo i tison i Kano. Ba bi kon maséé ni mahôla di bi lona bo. Di bi hôla bo i tiimba tjek makoda ni nson likalô, di hôla bo i ep ñañga wap i hikuu hi loñ ni i kôhna bikaat bi ntôñ.

Bés basañal ba tôbôtôbô di bi bôdôl nigil hop u Bausa. I emble ñañ nlam ni hop wap u bi tinde ngandak bôt i nigil ni bés. Bôt ba base i Bausa ba bé gwés bé ñañ nlam, jon di bé lama yoñ yihe. Kel yada, mut wada nu a bééna ngwende a bi noñ me ni solôñ yem i likalô. Di bi ke ngwéé, kayéle a pam bé i gwel bés! Tolakii mandutu ma bé, Yéhôva a bi boñ le di “yén ibabé woñi,” yak nsoñgi u batéé likalô u kônde nañ. (Tjémbi 4:8) I len ini, tison i Kanô i gwé iloo 500 batéé likalô, ikété jôm li makoda ni jada.

DI BI BOMA NGOLBA I LOÑ NIJER

Me nsal kiki nsañal nu tôbôtôbô i Niamey, i loñ Nijer

I sôñ Hikañ nwii 1968, ba bi ep bés i Niamey nyañ loñ i Nijer, me ni basañal ba tôbôtôbô iba bape. Nijer a yé i pes hiôñk i Afrika, di bi hoo léba le i loñ i i yé ikété biloñ bi nlôôha bana lék i nkoñ ’isi. U héya le di bé lama hônba i lék i, di bé lama yak nigil hop u u bé pôda nyoo, hala wee Pulasi. Tolakii hala a bé bé bun, di bi bôdôl Yéhôva ñem, di bôdôl nson wés u likalô lôñni bilôk bikéé bi bé ha i nyañ koñ. Mbus ndék ngéda ndigi, bebee le bôt bobasôna ba bé niñ i Niamey ba bi kôhna kaat i yigil ni hop Pulasi le La vérité qui conduit à la vie éternelle. Ngim mangéda, bape ba bé yéñ yak bés inyu kôhna i kaat i!

Hala a bi nom bé, di sôk yi le bangomin ba bé gwés bé Mbôgi Yéhôva. I nwii 1969, di bi kodba inyu likoda jés li makiiña li bisu, di bé yom kiki bo 20 ma bôt. Bôt iba ba bi kôhna sôble. I hilo hi bisu, bisônda bi bi lo, bi téé likoda. Ba bi yoñ basañal ba tôbôtôbô ni ngwélél makiiña, ba kena bés i ndap bisônda. I mbus le ba bi bat bés ngim mambadga, ba bi ti bés kunde le di tégbaha likoda i hilo hi noñ ha. Kiki di bi nôgda le mam ma bé le ma bep, di yoñ bitelbene i ti nkwel u sôble i ndap yada, di sôble ki bakôs sôble bisôsôli i lép wada.

Ndék sônde i mbus, Ministre des affaires intérieures a buñga me ni basañal ba tôbôtôbô batan bape. A bi ti bés dilo diba inyu pam i loñ, bésbomede bon di bé lama saa ndiyô yés. Di bi pam i loñ i, di ke i hikuu hi loñ hi Najéria, nyoo, ba ti bés minson mi mondo.

Ba bi ep me i Orisunbare, mbai yada i Najéria, i het me bi ba maséé i téé likalô ni i ndék bilôk bikéé i bé nyoo, di niglak Bibel ni bôt. I mbus sôñ isamal, ba bi témb ba ep me i Nijer. Me bé nhelek, me konok woñi ndék, ndi me bé nyamnda ni ngôñ i tiimba tehe bilôk bikéé bi bé nyoo!

Me bi témb i tison i Niamey. Hilo hiada i mbus malo mem, mut nyuñga wada nu a bé man Najéria, a yimbe le me yé Mbôgi Yéhôva, a bôdôl bat me mambadga ikété Bibel. Di bi bôdôl nigil Bibel ntôñ, ndék ngéda i mbus a waa ôt siga ni nyo ngandak, a kôs ki sôble. Me bé maséé i téé likalô ni bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda i ngandak bahoma mu loñ i Nijer, ni i tehe nson u likalô u nhol mu kii nwii mi bé tagbe. I ngéda me bi bol nyoo, batéé likalô ba bé ndik 31, ndi i ngéda me bé ke ba bé bol 69.

“DI NYI BÉ LELAA NSON LIKALÔ U NTAGBE I LOÑ GINÉ KÔNAKRI”

I nwii 1977, me bi témb i Najéria inyu boñ le ba niiga me ngim mam. I mbus sônde aa i suklu, mankéé nu a bé nkot juu li hikuu hi loñ le Malcolm Vigo a bi éñél me kaat i bé lôl i hikuu hi loñ hi Siéra Léon. Bilôk bikéé bi bééna ngôñ ni mankéé nu a bé ngi biiba, a bak mbôô, a podok Ngisi ni Pulasi inyu ba ngwélél makiiña i loñ Giné Kônakri. Mankéé Vigo a bi yis me le me bi boñ i suklu i inyu gwel i nson u. A bi tibil toñle me le nson u u ga tomb bé. A kal me le: “Tibil ôt pék ilole u neebe.” Kunda yada me timbhe le: “Kiki Yéhôva nyen a ñep me, me ga ke ndigi.”

Me bi ke i Siéra Léon, me boma bilôk bikéé bi hikuu hi loñ. Mankéé wada mu i juu li hikuu hi loñ a kal me le: “Di nyi bé lelaa nson u ntagbe i loñ Giné.” Tolakii hikuu hi loñ hi Siéra Léon hion hi bé kena nson nyoo i Giné, ba bé yi bé lelaa mam ma bé ke nyoo inyule minyiñgha mi m’bô mi bé nnayak nyoo. Ba bi noode ngandak ngélé i ep mankéé nyoo inyu yuuga bilôk bikéé bi Giné, ndi njel i bi nene bé. Ba bi bat me le me kee i nyañ tison i le Kônakri inyu boñ le me bat bangomin kunde i yén nyoo.

“Kiki Yéhôva nyen a ñep me, me ga ke ndigi”

I ngéda me bi bol i tison Kônakri, me ke i ambassade i Najéria, me tehe ambassadeur. Me nkal nye le me gwé ngôñ i téé likalô i Giné. A béhe me le me yén bañ ha inyule ba nla gwel me, tole ba nla boñ me béba. A bi kal me le: “Témb i Najéria, u téé likalô nyoo.” Me timbhe nye le: “Me gwé ngôñ i yén.” Jon a bi tilna Ministre de l’intérieur léta inyu boñ le a hôla me, i mut nu a bi leege me loñge.

I mbus hala, me bi témb i Siéra Léon, me yis bilôk bikéé i yom Ministre de l’intérieur a bi kal. Ba bé maséé ngandak i ngéda ba bi nok lelaa Yéhôva a bi sayap liké jem. Ngomin a bi ti me kunde i nyén i loñ Giné!

I nson u makiiña Siéra Léon

Ibôdôl i nwii 1978 ikepam i nwii 1989, me bi sal nson u ngwélél makiiña i loñ Giné ni i Siéra Léon, me sal ki, kiki nhôla ngwélél makiiña i Libéria. Ngéda me bi tip bôdôl, me bé béna kwo kon. Hala a bé béna bôña i ngéda me bé haa ni tison. Ndi bilôk bikéé bi bé boñ kii yosôna ba nla inyu kena me i dokta.

Kel yada, lihep li bi gwel me ni ngui, me bé yak me gwé minsoñ. I ngéda me bi témbna mbôô wem, ba bi kal me le bilôk bikéé bi bi bôdôl badba hee b’a jul me. Tolakii hala a bé bé bun i yén nyoo, me bi hoñol bé kel to yada i tjôô nson wem. Me bé nkwoog nkaa le bañga lisolbene i yé yak Nyambe inyule a nla tugul bawoga.

ME NI NWAA WEM DI MBÔDÔL YÉHÔVA ÑEM

Kel libii jés i nwii 1988

I nwii 1988, me bi boma Dorcas, sita yada i i bé nsañal, i bak suhulnyuu, i gwéhék Yéhôva ngandak. Di bi biiba, i mbus a noñ me i nson u makiiña. Dorcas a bi sal ni ngui mu nson wés, a bak bebee i boñ bisesema. Di bé ke jôga liké, bebee le 25 kilôméta ni mambegee i ño, di kenek di yuugaga makoda. Inyu makoda ma ma bé haa ngandak, di bé di yéñ to imbe ndiyô i i bé le i kena bés inyule manjel ma bé mabe ngandak.

Dorcas a bééna makénd ngandak. Kiki hihéga, ngim mangéda di bé lama tagbe i bahoma ba malép i het dikômbat di bé ngandak. Kel yada di bé lama boñ liké li dilo ditan, ndi di bé nyégsaga i yoñ môñgô inyule nyañga u bé ñôbak. Kiki Dorcas a bi telep ndik inyu pam ikété môñgô a kwo i lép. Mut to wada ipôla yés a bé yi bé nhoga, yak dikômbat di bé mu lép u. Masoda le, njohok boñge bôlôm i bi jôp malép inyu pémés nye. Di bé pam bé i ke ’ilo i ngéda di bé hoñol i jam li bi tagbe, ndi hala a bi kéñ bé bés i kena nson wés ni bisu.

Bon bés, Jahgift ni Éric, ba yé makébla ma nlôl ni Yéhôva

I bibôdle bi nwii 1992, di bé nhelek i nok le Dorcas a yé jém. Baa nson wés u bé lama telep? Di kalba le: “Yéhôva a nti bés likébla!” Jon di bi kit le di ga sébél ngond yés le Jahgift. Nwii mina i mbus le Jahgift a bi gwéé, di ngwal Éric, manyañ nu munlôm. Bon bés bo iba ba yé toi makébla ma Yéhôva. Jahgift a nti mahôla i juu li ngobol li Kônakri, Éric nye a yé nhôla nson.

Tolakii Dorcas a bi téé nson u nsañal u tôbôtôbô, a bi ke ni bisu i sal kiki nsañal nu ngéda yosôna, yak ngéda a bé néñés bon bés. Ni mahôla ma Yéhôva me bi kena nson wem u nsañal nu tôbôtôbô ni bisu. I mbus le bon bés ba bi nañ, Dorcas a bi témb a yila nsañal nu tôbôtôbô. Bésboba di nsal nano kiki basañal ba tôbôtôbô i Kônakri.

YÉHÔVA A YÉ BAÑGA LISOLBENE

Hiki ngéda, me bé ke i homa Yéhôva a bé kena me. Me ni nwaa wem di bé di nôgda toi le Yéhôva a ntat bés, a saibak bés. I bôdôl Yéhôva ñem tolakii di bééna bé ngandak nkus i bi hôla bés i keñgle ngim mandutu ngandak bôt i mboma. Me ni Dorcas di bi nigil le bañga lisolbene li yé yak “Nyambe nu tohi yés” le Yéhôva. (1 Miñañ 16:35) Me yé nkwoog nkaa le ‘Yéhôva a nsôñ niñ i bôt ba ba bôdôl nye ñem ikété bot yé i niñ.’​—1 Samuel 25:29.