Бу сөзләрә бах вә суаллара ҹаваб вер.

1. Һансы сөзләр журналларда, киноларда, телевизорда ҝөрдүјүн јенијетмә гызлары тәсвир едир?

2. Һансы сөзләр сәнин олмаг истәдијин инсаны тәсвир едир?

Јәгин ки, сәнин биринҹи суала вердијин ҹаваб 1-ҹи сүтуна, икинҹи суала вердијин ҹаваб исә 2-ҹи сүтуна аиддир. Әҝәр сән дә белә фикирләширсәнсә, демәк, медиа тәрәфиндән тәсвир олунан типик јенијетмә гызлардан фәргли олараг, сән даһа да јахшы давранмаға ҹан атырсан. Тәкҹә сән белә фикирләшмирсән.

«Кинолардакы јенијетмә гызлар үсјанкар характерли гызлар кими тәсвир олунур. Бу да елә тәәссүрат јарадыр ки, ҝуја бизим һамымыз заһири ҝөрүнүшүнә алудә олан, диггәти өзүнә чәкмәк истәјән, етибарсыз гызларыг» (Ерин).

«Киноларда, телевизија програмларында тәсвир олунан јенијетмә гызлар һәмишә диггәт мәркәзиндә олмағы хошлајырлар. Онларын фикри-зикри анҹаг хариҹи ҝөрүнүшдә, ҝејимдә, оғланларда, мәшһур олмагдадыр» (Натали).

«Үмумијјәтлә, ички ичмәјән, оғланларла јатмајан, валидејнләринә гаршы чыхмајан гызлар “бомба” гызлар сајылмыр. Бу ишләри ҝөрмәјән гызлар дини фанатик вә ја раһибә адланырлар» (Марија).

Өзүндән соруш: ҝејимим, һәрәкәтләрим, данышығым, әслиндә неҹә инсан олдуғуму әкс етдирир, јохса мән медиадакы сималары тәглид едирәм?

•   Бәзиләринә елә ҝәлир ки, онларын өз шәхси фикирләри вар, әслиндә исә онлар медиада ҝөрдүкләри шејләри јамсылајырлар. Карен адлы ҝәнҹ бир гадын дејир : «Белә олдуғуну балаҹа баҹымдан билирәм. О, өзүнү елә ҝөстәрир ки, палтарлардан вә оғланлардан савајы ону һеч нә марагландырмыр. Әслиндә о ағыллы гыздыр вә мән билирәм ки, онун башга шејләрә дә марағы вар. Өзүнү јүнҝүл апарыр, чүнки фикирләшир ки, белә етсә, дост-танышлары она јахшы бахаҹаглар. Онун һәлә 12 јашы вар».

  Мүгәддәс Китабда дејилир: «Бу зәманәјә ујғунлашмајын» (Ромалылара 12:2).

• Стереотипләр һеч дә бүтүн гызларын олмаг истәдикләри шәхсијјәти әкс етдирмир. 15 јашлы Алекс дејир: «Медиада гызлар тәкҹә өзләри үчүн јашајан, һәрдәмхәјал, өзүнү ушаг кими апаран инсанлар кими тәгдим олунур. Лакин мән фикирләширәм ки, әксәријјәтимизин писи јахшыдан ајырмаг габилијјәти вар. Һәјатымызда оғланларла бағлы хәјаллар гурмагдан савајы башга ишләримиз дә вар».

  Мүгәддәс Китабда дејилир: «Јеткин адам...ағлыны даима ишләтмәклә ону јахшыны писдән ајырмаға өјрәшдириб» (Ибраниләрә 5:14).

• Стереотип јенијетмә гызларын јох, реклам индустријасынын мәнафејинә хидмәт едир. Мода, технолоҝија, әјләнҹә саһәси өз хејирләри наминә ушаглары јенијетмә чағына гәдәм гојмаға имкан вермәдән, өз тәсири алтына салырлар. Бир китабда дејилир: «Рекламчылар јенијетмәләрдә елә тәәссүрат јарадырлар ки, сон дәб палтарлары, бәр-бәзәк әшјалары, макијажлары, ән сон електрон ҹиһазлары олмаса, онлар ҝеридәгалмыш сајылырлар. Јенијетмәләр ширникмәнин нә олдуғуну билмәдән, ширникдириҹи рекламлара бахырлар» (12 «Going on» 29).

  Мүгәддәс Китабда дејилир: «Дүнјадакы һәр шеј — ҹисмин истәји, ҝөзләрин истәји вә варын нүмајишә гојулмасы Атадан дејил, дүнјадандыр» (1 Јәһја 2:16).

Фикирләш: Ән мәшһур брендләр һаггында һәддән артыг фикирләшмәјин кимин хејринәдир? Өзүнү ушаглара ҝөстәрмәк үчүн ән сон модел мобил телефону алмаг истәјирсәнсә, бундан ким газанҹ әлдә едәҹәк? Реклам ширкәтләри сәни фикирләшир, јохса өз мәнфәәтләрини?

•   Медианын тәгдим етдији стереотипи тәһлил етмәји өјрән. Бөјүдүкҹә ҝөзлә ҝөрүнәндән даһа чох шеј ҝөрмәк баҹарығына јијәләнирсән. Ајырдетмә габилијјәтиндән истифадә едәрәк медиа стереотипин сәнә неҹә тәсир етдијини фикирләш. 14 јашлы Алана дејир:«Медиада тәсвир олунан типик јенијетмә гызлар ифрат дәрәҹәдә макијаж олунмуш, ачыг-сачыг ҝејинмиш гызлардыр. Һалбуки бу гызларын чоху баша дүшмүрләр ки, бу вәзијјәтдә ҝөзәл јох, јазыг ҝөрүнүрләр».

• Неҹә бир инсан олмаг истәдијинә даир гаршына мәгсәдләр гој. Мәсәлән, бу мәгаләнин әввәлиндә мүәјјән етдијин кејфијјәтләр һаггында фикирләш. Бу кејфијјәтләрдән һансына јијәләнмәк истәјәрдин? Онлара јијәләнмәјә вә јахуд инкишаф етдирмәјә нијә индидән башламајасан? Мүгәддәс Китаб бизә рекламчыларын јаратдығы сималары јох, «дәгиг билик сајәсиндә јениләшәрәк Јараданын сурәтини» әкс етдирмәји бујурур (Колослулара 3:10).

• Јахшы инсанлардан нүмунә ҝөтүр. Бу инсан сәнин аилә үзвләрин, анан, халан ола биләр. Диҝәрләри исә јеткин рәфигәләрин вә ја танышларын ола биләр. Нүмунәви гадынлары Јеһованын Шаһидләринин јығынҹағында тапмаг олар (Титуса 2:3—5).

Тәклиф: «Иман өрнәкләри» китабында гадынлара өрнәк олан Рут, Һәннә, Абигајил, Әстәр, Мәрјәм вә Мартанын нүмунәси һаггында охуја биләрсиниз. «Иман өрнәкләри» Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән нәшр олунан бу китабы www.isa4310.com сајтындан әлдә едә биләрсиниз.