Технолоҝијанын ҹаны сағ олсун! Инди нә гәдәр адамла әлагә сахламаг олур. Өзү дә елә асан. Тарихдә һәлә белә бир шеј олмајыб. Анҹаг бу мүнасибәтләр сәтһи олур. Бир оғлан буну белә изаһ едир: «Мәнә елә ҝәлир ки, гурдуғум достлуглара һәр ан сон гојула биләр. Анҹаг атамын гурдуғу достлуглар узун илләрдир ки давам едир».

Мөһкәм вә сәмими достлуг гурмаг нә үчүн инди бу гәдәр мүшкүл мәсәләдир?

Мүәјјән мәнада, буна сәбәб технолоҝијадыр. Месажлашмаг, сосиал шәбәкә вә сосиал медианын диҝәр васитәләри инсанда елә тәәссүрат ојада биләр ки, јанында олмајан адамла достлуғу горујуб сахламаг мүмкүндүр. Чатлашмаг вә твитләр сәмими сөһбәтләри әвәз едиб. Бир китабда дејилир: «Инсанлар надир һалларда үз-үзә сөһбәт едирләр. Тәләбәләр екранын габағында даһа чох вахт кечирирләр, нәинки бир-бириләри илә» («Artificial Maturity»).

Технолоҝија гурдуғумуз достлуғу мөһкәм достлуг кими гәләмә верә биләр. 22 јашлы Бајрам * дејир: «Бу јахынларда мәнә чатды ки, һәмишә мән достларымы итириб-ахтармышам. Өз-өзүмә фикирләшдим: “Ҝөрәсән, мән јазмасам, нечә нәфәр мәнимлә марагланаҹаг”. Буну јохламаг үчүн онлара даһа јазмадым. Дүзүнү десәм, тәк-түк адамын сәс-сәмири чыхды. Баша дүшдүм ки, әксәр достларым әслиндә мәним јахын достларым дејилмиш».

Мәҝәр месажлашма вә сосиал медиа инсанларла әлагәни горумаға вә достлуг телләрини мөһкәмләндирмәјә көмәк едә билмәз? Әлбәттә, биләр, әләлхүсус да онларла тет-а-тет үнсијјәтин варса. Чох вахт исә сосиал медиа сәнинлә башгалары арасында садәҹә көрпү гурур, јахынлашдырмыр.

Әсил достлуғу мүәјјән ет. Аллаһын Кәламында дејилир ки, дост «гардашдан јахындыр» (Мәсәлләр 18:24). Истәјирсән белә достун олсун? Бәс сән өзүн белә достсан? Бу суаллара ҹаваб тапмаг үчүн достунда ҝөрмәк истәдијин үч кејфијјәти јаз. Сонра достлуг үчүн лазым олан өзүнүн үч кејфијјәтини јаз. Өзүндән соруш: «Јазышдығым кәсләр өнәм вердијим һансы кејфијјәтләри әкс етдирир? Бәс онлар мәндә һансы кејфијјәтләри ҝөрүрләр?» (Мүгәддәс Китаб принсипи: Филиппилиләрә 2:4).

Дәјәрләрини тәјин ет. Онлајн достлуглар, адәтән, үмуми мараг даирәси үзәриндә гурулур. Анҹаг үмуми дәјәрләр охшар мараглардан даһа ваҹибдир. 21 јашлы Лена дејир: «Достум елә дә чох дејил, анҹаг онлар мәнә јахшы инсан олмаға көмәк едир» (Мүгәддәс Китаб принсипи: Мәсәлләр 13:20).

Ҹәмијјәт ичинә чых. Үз-үзә сөһбәтин јерини һеч нә верә билмәз. Чүнки сән вә гаршындакы инсан бир-биринизин сәс тонунуздакы инҹәликләри, жест вә мимикалары сезә биләрсиниз (Мүгәддәс Китаб принсипи: 1 Салоникилиләрә 2:17).

Мәктуб јаз. Көһнә үсул кими ҝөрүнсә дә, мәктуб јазыб ҝөндәрмәклә һәмин адама хүсуси диггәтини ҝөстәрмиш олаҹагсан. Буна индики мәшғул дүнјамызда чох надир һалларда раст ҝәлинир. Мәсәлән, Шерри Теркел өз китабында бир ҝәнҹ оғланын өмрүндә һеч вахт мәктуб алмадығы һаггында јазыр («Alone Together»). Бу оғлан мәктубларын јазылдығы дөврә истинад едәрәк дејир: «Һәмин дөврү ҝөрмәсәм дә, о ҝүнләр үчүн чох дарыхырам». Нијә дә бу көһнә технолоҝијадан истифадә едиб дост газанмајасан?

Хүласә. Әсил достлуг садәҹә әлагә сахламаг демәк дејил. Буна гаршылыглы мәһәббәт, шәфгәт, сәбир вә бағышламаг дахилдир. Бу хүсусијјәтләр сајәсиндә ҝөзәл достлуғунуз олаҹаг. Анҹаг һәмин кејфијјәтләри онлајн васитәсилә ҝөстәрмәк мүмкүн дејил.