Yehowa ha Ezekiel sɛ gbi ko nɛ haa nɔ hɛ nɔ kami. Yehowa wo si kaa ke Israel ma a kpale kɛ ya Si Womi Zugba a nɔ ɔ, e ma ha nɛ a pee kake ekohu. Jamɛ a sɛ gbi ɔ hu tsɔɔ kaa ngɛ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi ɔ, Mawu we bi maa pee kake.

Yehowa de e gbalɔ Ezekiel kaa e ya ngɔ tsohi enyɔ, nɛ e ngma ní ngɛ a nɔ. Yehowa de lɛ ke e ngma ngɛ tso ɔ kake nɔ ke, “Yuda nɔ yemi ɔ,” nɛ e ngma ngɛ tso ɔ kake hu nɔ ke, “Israel nɔ yemi ɔ,” aloo Efraim tso. E sa nɛ Ezekiel nɛ bla tso enyɔ nɛ ɔmɛ kɛ pee kake ngɛ e dɛ mi.​—Eze. 37:15-17.

Mɛni “Efraim” daa si kɛ ha? Yeroboam ji kekleekle nɔ nɛ e ye matsɛ ngɛ Israel yiti je wɛtso nyɔngma matsɛ yemi ɔ mi.  E je Efraim wɛtso ɔ mi. Efraim wɛtso ɔ kle pe Israel wɛtso kpa amɛ tsuo. (5 Mose 33:13, 17; 1 Ma. 11:26) Yosef binyumu Efraim bimɛ ji Efraim wɛtso ɔ nɛ. (4 Mose 1:32, 33) Yakob nɛ ji Yosef papaa jɔɔ Yosef wawɛɛ. Enɛ ɔ he ɔ, e da blɔ kaa a ma tsɛ tso nɛ daa si kɛ haa Israel wɛtso nyɔngma matsɛ yemi ɔ ke ‘Efraim tso.’ Asiria bi ɔmɛ kpata Israel yiti je matsɛ yemi ɔ hɛ mi jeha 740 loko a fɔ Kristo, nɛ lɔ ɔ se kulaa loko Ezekiel ngma gba gbi nɛ kɔɔ tso enyɔ ɔmɛ a he ɔ nɛ. (2 Ma. 17:6) Enɛ ɔ he ɔ, jamɛ a be ɔ, Israel bi ɔmɛ a kpɛti nihi fuu gbɛ fia Babilon nɔ yemi he ɔmɛ. Babilon Nɔ Yemi ɔ nɛ e ba kpata Asiria Nɔ Yemi ɔ hɛ mi.

Ngɛ jeha 607 loko a fɔ Kristo ɔ mi ɔ, Babilon bi ɔmɛ ya kpata woyi je wɛtso enyɔ matsɛ yemi ɔ hɛ mi, nɛ a nuu mɛ nyɔguɛ. Eko ɔ, a nuu yiti je wɛtso nyɔngma a mi bimɛ nɛ a piɛ ɔ hu kɛ piɛɛ he. A hla matsɛmɛ nɛ́ a ye wɛtso enyɔ nɛ ɔmɛ a nɔ ɔ kɛ je Yuda wɛtso ɔ mi. Yuda wɛtso ɔ mi bimɛ nɔuu nɛ a sɔmɔ kaa osɔfohi, ejakaa osɔfo ɔmɛ sɔmɔ ngɛ sɔlemi we ɔ ngɛ Yerusalem. (2 Kron. 11:13, 14; 34:30) Enɛ ɔ he ɔ, e da blɔ kaa a ngɔ tso nɛ ji “Yuda nɔ yemi” ɔ kɛ da si ha wɛtso enyɔ matsɛ yemi ɔ.

Mɛni be nɛ a bla tso enyɔ nɛ ɔmɛ ngɔ pee tso kake? A bla mɛ pee kake benɛ Israel bi ɔmɛ kpale kɛ ho Yerusalem ya nɛ a ya ma sɔlemi we ɔ ngɛ jeha 537 loko a fɔ Kristo ɔ mi ɔ. Nihi nɛ a kpɔ̃ mɛ kɛ je nyɔguɛ yemi nɛ ɔ mi ɔ a kpɛti ni komɛ je wɛtso enyɔ ɔmɛ a mi, nɛ ni komɛ hu je wɛtso nyɔngma amɛ a mi. Kɛ je jamɛ a be ɔ mi ɔ, Israel ma a ba pee ma kake. (Eze. 37:21, 22) Israel bi ɔmɛ pee kake kɛ sɔmɔ Yehowa ekohu. Gbalɔ Yesaya kɛ gbalɔ Yeremia hu gba kɛ fɔ si kaa Israel bi ɔmɛ ma ba pee kake ekohu.​—Yes. 11:12, 13; Yer. 31:1, 6, 31.

Mɛni gbami nɛ ɔ ha nɛ wa ba le ngɛ nihi nɛ a ma ja Mawu ngɛ anɔkuale mi ɔ a he? Lɔ ɔ ji kaa: Yehowa ma ha nɛ e sɔmɔli maa ‘pee kake.’ (Eze. 37:18, 19) Anɛ si womi nɛ ɔ ba mi ngɛ wa be nɛ ɔ mi lo? Ee. Gba gbi nɛ ɔ bɔni mi bami kɛ je jeha 1919 ɔ mi. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, Mawu bua e we bi ɔmɛ a nya nɛ a ba pee kake. Satan nyɛ we nɛ e gba Mawu we bi a mi kaa bɔ nɛ e to e yi mi kaa e maa pee ɔ.

Jamɛ a be ɔ, nihi nɛ a ba pee kake ekohu ɔ a kpɛti nihi fuu ngɛ hɛ nɔ kami kaa a maa pee osɔfohi kɛ matsɛmɛ, nɛ a kɛ Yesu maa ye matsɛ ngɛ hiɔwe. (Kpoj. 20:6) A ngɛ kaa Yuda tso ɔ. Se benɛ be ngɛ mi puee ɔ, nihi fuu nɛ a ngɛ hɛ nɔ kami kaa a maa hi si ngɛ zugba a nɔ ɔ ba piɛɛ mumi mi Yuda bi nɛ ɔmɛ a he. (Zak. 8:23) A ngɛ kaa Yosef tso ɔ, nɛ a be hɛ nɔ kami kaa a kɛ Kristo maa ye matsɛ.

Mwɔnɛ ɔ, kuu enyɔ nɛ ɔmɛ tsuo pee kake kɛ ngɛ Yehowa sɔmɔe, ngɛ Matsɛ kake nɛ ji Yesu Kristo sisi. Ngɛ Ezekiel gbami ɔ mi ɔ, a tsɛɛ lɛ ke “ye tsɔlɔ David.” (Eze. 37:24, 25) Yesu sɔle kɛ ha e se nyɛɛli tsuo kaa a pee kake. E de ke: “I ngɛ pɛɛ kpae nɛ mɛ tsuo a pee kake. Tsaatsɛ! Bɔ nɛ o ngɛ ye mi, nɛ i ngɛ o mi ɔ, mɛ hu a hi wa mi jã nɔuu.” * (Yoh. 17:20, 21) Yesu gba kɛ fɔ si kaa kuu nyafii ɔ nɛ ji nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ, kɛ ‘to kpa’ amɛ “maa pee to kuu kake.” Nɔ “hyɛlɔ kake” lɛ maa hyɛ mɛ tsuo a nɔ. (Yoh. 10:16) Yesu munyu nɛ ɔ ha nɛ wa na kaa kake peemi maa hi Yehowa we bi a kpɛti mwɔnɛ ɔ, a hɛ nɔ kami ji kaa a maa ya hiɔwe jio, a maa hi zugba a nɔ jio!