1, 2. Lobo olokke cakke i kare pa Nua nining, dok Abram oneno nining?

ABRAM oneno malo, kun neno twon wir mo ma kigero mabor ma kilwongo ni jigurat ma onongo tye i bomagi me Ur. * Woo ki rucurucu onongo tye malo kunu, dok yito bene onongo tye ka duny cito malo. Lulamdog pa lubanga me dwe onongo gitye ka tyero tyer kunu doki. Go cal pa Abram ka tye ka lokke cen kun yengo wiye, ma omiyo wange manok ki cwercwiny. Ka tye ka wot me dok gang ki i dye gudu me boma meno, en myero obed ni obedo ka tam i kom woro cal apaya ma oromo piny i Ur. Woro ma pe tye atir onongo dong oromo lobo cakke i kare pa Nua!

² Nua oto mwaka aryo ma peya kinywalo Abram. I kare ma Nua ki jo me ode gukati ki i yeya i nge Pii Aluka, en otyero mot awanga bot Lubanga Jehovah, ma i ngeye, oweko danyo onen. (Acak. 8:20; 9:12-14) I kare meno, woro ma onongo tye obedo woro me ada keken. Ento i kare ma yalwak me apar nicakke i kom Nua guket i lobo, woro me goba onongo dong oumo woro me ada woko. Dano i kabedo ducu onongo giworo lubange me goba. Kadi wa won Abram, Tera, onongo bene odonyo i woro cal apaya, gwok bene onongo payo cal me awora.—Yoc. 24:2.

3. Kit ango ma onen mapat i kare ma Abram tye ka medde ki kwo, dok wan watwero pwonyo ngo ki iye?

³ Abram onongo pat. I kare ma en omedde ki kwo, en omedde ameda ki bedo pat pi niyene i kom Lubanga. Lakwena Paulo lacen olwonge ni “kwaro dano ducu ma giye”! (Kwan Jo Roma 4:11.) Kong wanenu kit ma Abram ocako doko dano ma kit meno.  Wan bene watwero pwonyo kit me dongo niyewa.

4, 5. Abram omyero obed ni opwonyo lok i kom Jehovah ki bot nga, dok pingo waromo mokone ni man twere?

⁴ Abram ocako niang i kom Lubanga Jehovah nining? Wangeyo ni Jehovah onongo tye ki luticce ma lugen i lobo i kare meno. Ngat acel i kingi obedo Cem. Kadi bed en pe obedo latin mukwongo i kin awobe adek pa Nua, ento pol kare kibedo ka lok i kome mukwongo. Meno nen calo obedo pien Cem obedo ki niye matek. * Kare mo i nge Pii Aluka, Nua oloko i kom Jehovah ni obedo “Lubanga pa Cem.” (Acak. 9:26) Cem onyuto woro i kom Jehovah ki pi woro me ada.

⁵ Tika Abram ongeyo Cem? Twere ni ongeyo. Go cal pa Abram ma obedo awobi. Cwinye myero obed ni obedo yom me ngeyo ni etye ki kwarone makwo, ma dong okwo pi mwaki makato miya angwen kulu! Cem oneno tim maraco ma obedo tye ma Pii Aluka peya obino, oneno Pii Aluka ma otyeko lubal me lobo, oneno acakki pa dano ma gubedo te guti me nya pa dano i lobo, ki dong kare marac me jemo pa Nimulodi i gedo Ot ma Wiye Ocudo Malo i Babel. Cem ma obedo dano ma lagen pe odonyo i jemo meno, dong i kare ma Jehovah orubo leb pa luger ot ma wiye ocudo ca, Cem ki jo me ode gumedde ki loko leb me acel pa dano, leb ma Nua otiyo kwede. Abram obedo i kin jo me ot meno. Pi meno, Abram odongo kun bedo ki woro madit i kom Cem. Medo i kom meno, Cem obedo makwo pi kare malac i kare me kwo pa Abram. Dong oromo bedo ni Abram opwonyo lok i kom Jehovah ki bot Cem.

6. (a) Abram onyuto nining ni emako pwony madit i kom Pii Aluka i cwinye? (b) Kodi kwo ango ma Abram ki Carai gubedo kwede kacel?

⁶ Kadi bed ningo, Abram omako pwony ma en onongo i kom Pii Aluka i cwinye. En oyelle me wot kacel ki Lubanga kit ma Nua owoto kwede. Meno aye omiyo Abram okwero woro cal apaya dok obedo mapat i Ur, gwok nyo bene obedo kumeno wa i kin jo me  ot pa wonne. Ento, en onongo ngat ma oporre pire kikome. En onyomo Carai, dako ma onongo leng adada dok tye ki niye matek i kom Jehovah. * Kadi bed gubedo labongo latin, luot man gunongo yomcwiny madit i tic pi Jehovah kacel. Gin bene gupito Lot latin kic pa omin Abram.

7. Jo ma lubo kor Yecu omyero gulub lanen pa Abram nining?

⁷ Abram pe oweko Jehovah pi woro cal apaya ma kiworo i Ur. En ki Carai onongo gitye atera me bedo pat ki luwor cal apaya me kabedogi. Ka wamito dongo niye me ada, omyero wabed ki cwiny acel-lu. Wan bene omyero wabed atera me bedo pat. Yecu owaco ni jo ma lube “pe [jo] me lobo” dok ni lobo bikwerogi macalo adwogine. (Kwan Jon 15:19.) Ka iwinyo marac pien jo me paco-ni nyo me kabedoni gukweri pi tam ma imoko me tic pi Jehovah, ci nge ni pe itye keni. Itye ka lubo lanen maber pa Abram ki Carai ma bene gubedo lutic ma lugen bot Lubanga.

8, 9. (a) Ngo ma otimme i kom Abram ma wiye onongo pe twero wil iye? (b) Kwena ango ma Jehovah omiyo bot Abram?

⁸ Nino mo, gin mo otimme ma wi Abram pe biwil iye. En onongo kwena ki bot Lubanga Jehovah! Baibul pe omiyo lok matut iye, ento owacci “Lubanga me deyo” onyutte bot dano ma lagen man. (Kwan Tic pa Lukwena 7:2, 3.) Gwok pi kony pa lamalaika, Abram obilo manok neno deyo madit mukato kare pa Lalo polo ki lobo. Waromo goyone i wiwa kit ma cwiny Abram obedo yom kwede me neno apokapoka ma tye i kin Lubanga makwo ki cal apaya ma gipe ki kwo ma jo me karegi onongo giworo.

⁹ Kwena ango ma Jehovah omiyo bot Abram? “A woko ki i lobowu ki i kin watwu, icit i lobo ma abinyutti.” Jehovah pe onyuto lobo mene ma en tye ka lok iye—owaco keken ni ebinyuto ki Abram. Me acel, Abram onongo omyero kong oa woko ki i lobogi dok ki i kin wadine. I kare ca, i tekwaro pa jo me kabedo pa Abram, jo me paco pa ngat moni onongo pigi tek tutwal. Pi ngat moni me weko lutugi me cito ka mabor ata onongo kitero calo gin marac adada; bot jo mukene, onongo rac loyo to woko!

10. Pingo oromo bedo ni obedo tek bot Abram ki Carai me weko pacogi i Ur?

¹⁰ Weko lobogi onongo tek mada. Ur onongo nen calo obedo boma mo madit ma lonyo dwong iye. (Nen bok ma wi lokke tye ni “ Boma ma Abram ki Carai Guweko.”) Ngom ma kikwinyo nyuto ni odi mabeco onongo gitye i Ur me kare macon; mukene onongo gitye ki kicika mapol pi jo me ot moni ki luticgi, kicika ma  nongo tye kiryeyogi orumo dyekal i dyere. Jami mukene ma kinongo mapol obedo ka ma yam pii gunye iye agunya, coron, ki wi odur. Wi opo bene ni, Abram ki Carai onongo dong pe gubedo jo matino; Abram onongo nen calo tye ki mwaka 70 ki wiye, dakone onongo tye ki mwaka 60 ki wiye. Ngene kene ni en onongo mito ni dakone obed ki kwo mayot kacel ki jami ma mitte ducu—gin ma laco mo keken maber mito pi dakone. Go kong lok i kingi i kom kwena ma gunongo man, lapeny ki jami mukene ma oromo bedo ni guloko iye. Cwiny Abram myero obed ni obedo yom i kare ma Carai ocwako lokke! Carai bene onongo tye atera me weko kwo mayot me pacogi calo Abram.

11, 12. (a) Yub ki tam ango ma onongo mito amoka ma wot peya ocakke me weko Ur? (b) Waromo tito gin ma gwok otimme i odiko ma wot ocakke kwede nining?

¹¹ I kare ma gumoko tamgi, tic onongo dong dit i wi Abram ki Carai me atima. Coko ki cano jami me ot kacel ki yubbe pi anyim onongo mitte botgi. Jami ango ma onongo myero giwot kwede i kabedo ma pe gingeyo-gu, ki dong ngo ma myero giwek odong? Ma pire tek loyo aye jo ma pigi tek i kwogi. Ngo ma onongo gitwero timone pi Tera ma dong otii woko? Gin gumoko tamgi me wot kwede kun gigwoke pi kwone kulu. Tera myero obed ni oye ki cwinye ducu, pien lok ma kicoyo keto en macalo ngat ma otero jo me ode ki i Ur. Ngene kene ni en onongo dong oweko tim me woro cal apaya woko. Lot latin pa omin Abram bene owoto kwedgi.—Acak. 11:31.

¹² I nino mo, wot otugge. Go kong cal dano ki leyi ma gurye i lain i nge cel me boma me Ur; kinaga ki kana ma gutingo yec, leyi apita ma gugure kacel, jo me ot pa Abram kacel ki lutic ma gitye atera me wot, dok wanggi tye anyim mac gar. * Gwok nyo wanggi ducu obedo i kom Abram, me kuro lok doge ma wacci wacaku wot. Cawa me wot oromo, ci gucako wot kun giweko Ur matwal.

13. Lutic mapol pa Jehovah i kare-ni ginyuto cwiny ma cal ki pa Abram ki Carai nining?

¹³ I kare-ni, lutic mapol pa Jehovah gimoko tamgi me cito i kabedo ma can lutit kwena me Ker tye iye. Mukene gipwonyo leb manyen wek gimed ticgi me tito kwena. Nyo gitemo kit me tito kwena i yo ma yam pe gungi kwede. Tic ma kit meno polle mito jalle—bedo atera me keng kit me kwo mayot mogo. Cwiny ma kit meno ber mada, dok bedo calo cwiny pa Abram ki Carai! Ka wanyuto  niye ma kit meno, ci waromo bedo labongo akalakala ni Jehovah bimiyowa mot madit kato gin mo keken ma watimo pire. Wiye pe wil i kom miyo magoba pi niye. (Ibru 6:10; 11:6) Tika en omiyo bot Abram?

14, 15. Wot me a ki Ur me cito Karan obedo nining, dok pingo Abram oromo bedo ni omoko tamme me bedo i Karan pi kare mo kong?

¹⁴ Motmot dano ki leyi ma gitye ka wot gucako ngi ki wot. Waromo goyo cal Abram ki Carai ma gitiko lokke ki i bedo i wi lee ki wot ki tyen, ma lok i kingi bedo ma orubbe ki koko pa olang ma kingabo i ngut leyi mogo. Motmot, kadi wa luwot ma onongo gikwiya wot gungeyo kit me tongo gony ki cako wot manyen ki dong konyo Tera ma otegi me bedo i wi kinaga nyo kana labongo ayela. Guwoto ma gidok tung poto ceng manok kun gilubo Kulu Euprate. Guwoto dok guwoto ma gikato cere man ki mukene.

¹⁵ Motmot, ma guwoto ma romo mairo 600, guo i gang me Karan ma wi odi lumme nen calo bong kic-gu, boma ma yo ma a kunyango ki me kupoto ceng rwatte iye. Gin gutongo gony kany pi kare mo kong. Gwok nyo Tera onongo dong oti ma pe twero wot me medde anyim.

16, 17. (a) Gicikke ango ma oyomo cwiny Abram mada? (b) Jehovah ogoyo laa i kom Abram i bedone i Karan nining?

 ¹⁶ I nge kare mo, Tera oto ki mwaka 205. (Acak. 11:32) Abram onongo twon kwe cwiny i kare me to man, pien Jehovah dok oloko kwede aye. En onwoyo cik acel ma en omiyo i kare ma gitye i Ur, dok en omedo i cikkene. Abram onongo bidoko “rok madit,” dok mot bibino i kom jo me lobo ducu pi en. (Kwan Acakki 12:2, 3.) Gicikke ma obedo i kin en ki Lubanga ocuko cwiny Abram me medde anyim.

¹⁷ I wang-ngi, jami onongo dong odoko dwong me acoka pi wot, pien Jehovah ogoyo laane omedo i kom Abram i kare me bedone i Karan. Ginacoya loko i kom “lwak limgi ducu ma gucoko kacel, ki lwak jo ducu ma gucokke botgi ki i Karan.” (Acak. 12:5) Me doko rok, onongo mitte ni Abram obed ki jami me kom ki lutic mapol—jo me ode myero obed madwong. Jehovah pe pol kare weko jone gidoko lulonyo, ento en miyogi jami ducu ma mitte pigi me cobo mitine. I kare ma jamine omedde, Abram omedde ki wot ki jone i kabedo ma en pe ngeyo.

18. (a) Nino mene madit atika i tekwaro me tic pa Lubanga ki Jone ma oromo bot Abram? (b) Ngo mukene ma pire tek mutimme i nino dwe 14 me Nican i nge mwaki mapol? (Nen bok ma wiye tye ni “ Nino mo ma Pire Tek i Tekwaro me Baibul.”)

¹⁸ Wot me a ki Karan me o Karkemic, ka ma luwot polle gingolo kulu Euprate onongo tero nino mogo olo. Gwok nyo nino ma Abraim ongolo kwede kulu meno aye obedo nino mo madit i tekwaro me kit ma Lubanga otiyo kwede ki Jone. Nen calo Abram ongolo kulu ki jone i nino dwe 14 me dwe mo ma lacen kilwongo ni Nican, i mwaka 1943 K.M.P. (Nia 12:40-43) Ngom ma Jehovah ocikke me nyutone bot Abram onongo tye tung kupiny. I nino meno, gicikke ma Lubanga omoko ki Abram ocako tic.

19. Cikke pa Jehovah bot Abram onongo kwako lok i kom ngo, dok meno oromo bedo ni opoyo wi Abram i kom ngo?

¹⁹ Abram owoto odok tung kupiny me lobo meno, ci jone ducu gugony i te yadi kworo me More, macok ki Cekem. Kunu  aye dok Jehovah oloko ki Abram. Lubanga i kare man ocikke i kom lakwaro Abram, ma lobo meno bibedo mege. Tika Abram otamo pi lok macon ma Jehovah oloko i Eden, i kom ‘lakwaro,’ ma nino mo bilaro dano? (Acak. 3:15; 12:7) Gwok nyo. Oromo bedo ni en ocako neno manok nok ni en etye i but yub mo madit ma Jehovah tye kwede i wiye.

20. Abram onyuto pwoc nining pi deyo ma Jehovah oketo i kome?

²⁰ Abram obedo ki pwoc madit mada pi deyo ma Jehovah oketo i kome. I kare ma en obedo ka wot i dye lobo meno—ma gwokke mada, pien jo me Kanaan onongo pud gibedo iye—Abram obedo ka tongo gony kun gero keno tyer pi Jehovah, me acel obedo cok ki yadi kworo me More, macok ki Betel. En olwongo nying Jehovah, dok nen calo obedo ka pwoyo Lubanga ki cwinye ducu kun lwodo lok i kom anyim pa likwayone. En bene oromo bedo ni opwonyo lok pa Lubanga bot jiranine, jo Kanaan. (Kwan Acakki 12:7, 8.) Ngene kene ni, jami matego onongo tye anyim i kwo pa Abram ma bitemo niyene. Abram obedo ki ryeko, en pe oparo gangi macon ki kwo mayot ma en oweko i ngeye i Ur. En oneno anyim. Jo Ibru 11:10 waco ni Abram “onongo tye ka kuro gang ca ma tye ki gutine ducu matek, ma Lubanga aye obedo ngat mugoyo calle, ki lagedone kikome.”

21. Ngecwa mono pore ki ngec pa Abram i kom Ker pa Lubanga, dok man cuko cwinyi me timo ngo?

²¹ Wan ma watiyo pi Jehovah i kare-ni wangeyo ni boma meno cung pi Ker pa Lubanga. Wangeyo dok waloyo Abram. Wangeyo ni Ker-ri dong tye ka loc i polo dok cokcok-ki bigiko kit me kwo me kare man, dok wangeyo ni lakwar Abram ma con kiciko pire, Yecu Kricito, kombeddi tye ka loyo Ker meno. Bibedo twon mot madit me neno ka Abraim tye ma kwo doki kun niang i kom yub pa Lubanga ma yam en pe oniang iye maber! In mono imito neno ka Jehovah cobo cikkene ducu? Ka tye kumeno, ci pire tek ni imedde ki timo gin ma Abram otimo. Nyut cwiny me jalle, cwiny me winy, ki me pwoc pi mot mo keken ma Jehovah omiyo boti. Ka itye ka lubo lanen me niye pa Abram, “kwaro dano ducu ma giye,” ci en bibedo kwaru bene i yo mo!